Gezondheidseconomie
AJ: 2023-2024
Onderwerpen
1. Wat is gezondheidszorgbeleid?
a. Terugbetaling
b. Lonen van VPK en artsen
c. Verdeling van middelen
i. BFM
d. Capaciteit van bedden
e. Epidemiologie
f. Focus op preventie
g. Q&S van zorg
i. Q/E = waarde
2. Waarom gezondheidszorgbeleid?
a. Belangrijk om middelen te gaan verdelen
i. Beter voorkomen dan genezen
ii. Aanbod creëert vraag
iii. A.d.h.v. incentives de gezondheidszorg in een richting duwen
1. Adverse effect
2. Fragmentatie van de zorg
3. Nood aan ego en change management
3. Wat is gezondheid?
a. Welbevinden op psychisch, fysisch en sociaal vlak
b. Gezondheid is het waardevolste goed
c. Determinanten
i. Genetische factoren
ii. Levensstijl factoren
iii. Fysieke omgeving
iv. Sociale omgeving
v. Zorgsysteem
4. Basisprincipes gezondheidszorgsysteem
a. Q S S – Driehoek
i. Quality, Sustainability, Solidarity
1. Hebben een onderlinge relatie, inzetten op het één kan inboeten op het ander
ii. = hoogste kwaliteit van zorg, Evidence based medicine, LEAN-management (= tegen ‘waste’)
1. Gebaseerd op mortaliteit en morbiditeit
2. Is handelen vanuit collectief en individueel belang (= maatschappij en burger)
3. Gebaseerd op de toegevoegde waarde, echter moet het niet resulteren in expliciete
euro’s
iii. = een behoud van het systeem, zich uitend in de betaalbaarheid voor burger en overheid
zowel op KT als LT.
iv. = een beschikbaarheid van het systeem voor alle lagen in de maatschappij & solidair
financieringssysteem
5. Gezondheidseconomie
a. Bewust en doelmatig middelen alloceren vergt bekwame mensen
b. Q-management als een centraal onderdeel
i. Hoe keuzes maken in een sector waar de middelen omvangrijk zijn en tegelijkertijd ook
beperkt. Wetende dat de noden die op ons aankomen enorm gaan zijn
ii. = Q&S
1
, 1. Kwaliteit en duurzaamheid
2. Staat altijd voorop
3. Q/E= toegevoegde waarde
a. E = efficiëntie = doelmatigheid
6. Zorg voor gezondheid is zorg voor welvaart
a. Belang van gezondheid = belang van een performant gezondheidszorgsysteem
b. Gezondheid = welvaart & welvaart = gezondheid, maar er moet eerst welvaart zijn om gezondheid te
realiseren
i. Vb.: arbeidsartsen: gezond personeel brengt €€€ op
c. Welvaart is meer dan enkel BBP en economische groei
7. MAATSCHAPPELIJK WELZIJN = Gezondheid, zorgstelsel en welvaart
a. Conceptueel raamwerk m.b.t. beïnvloedende factoren van maatschappelijk welzijn
b. Zorgstelsel; gaat over de kwaliteit en niet de kwantiteit = gaat over de kwaliteit en niet over de
effectiviteit = de mate van gezondheid dat wordt geproduceerd
c. Zorg voor GEZONDHEID
i. Stijgend belang (volks-) gezondheid en innovatie
ii. Ongeveer vier jaar van de zeven jaar (uit de stijgende levensverwachting, 1950 nu) is toe te
schrijven aan de verbeterde gezondheidszorg
iii. Waarde informele zorg = €11.000.000.000
iv. Aanzienlijke sterfte mensen < 75jaar, welk kon voorkomen worden d.m.v. preventie en (nog)
betere zorg
1. Ligt niet altijd aan het aanbod, kan ook zijn dat het aanbod de zorgvrager niet
bereikt.
2. Verlies van 20.000 gezonde levensjaren per 100.000 inwoners
a. 5.800 levensjaren door 1) roken, 2) eetgewoonten, 3) alcohol
b. 1.300 levensjaren door lage rugpijn.
d. Zorg voor WELVAART
i. Gezondheid = een kapitaal goed
1. Gezondheid = bijdrage aan de maatschappij
ii. Onderwijs is de sector waar het terugverdieneffect groter is dan in de zorgsector
1. Niet alleen de hoeveelheid middelen is belangrijk, vooral hoe je je middelen benut
iii. Ziekte is een belangrijk onderdeel van productiviteitsverlies
1. Absenteïsme & presente isme
a. Kost ziekteverzuim = €6.000.000.000, 10% te wijten aan obesitas
2. Gemiddelde pensioenleeftijd = 62 jaar, mensen werken dus minder lang dan
maatschappelijk gewenst
8. Volksgezondheid in België
a. = epidemiologie (= mortaliteit en morbiditeit in een populatie, visie van vroeger)
i. Is nu meer dan dat, er wordt breder gekeken: QALY’s & DALY’s & HALE (= verlies aan gezonde
levensjaren)
1. Meeste kwaliteit van leven gaat verloren aan psychische aandoeningen en
angststoornissen
ii. Gemiddelde leeftijd man: 79,5 jaar / vrouw: 83,8 jaar
iii. Meer chronische zieken, Multi-morbiditeit
iv. Nagaan doodsoorzaak = bron van data
v. Risico op ziekte wordt bewerkstelligd door een opstapeling van factoren (= latentietijd)
9. De vraag naar gezondheidszorg en de vraag naar gezondheid
a. De vraag naar gezondheidszorg is een afgeleide vraag, van de vraag naar gezondheid (!)
i. Niet enkel de overheid is verantwoordelijk voor de gezondheid van de burger, ook de burger
neemt zijn gezondheid in eigen handen.
b. Aanbod creëert vraag
c. Determinanten van de vraag (= elasticiteit)
i. Inkomen
ii. Prijs
iii. Wachttijden
2
AJ: 2023-2024
Onderwerpen
1. Wat is gezondheidszorgbeleid?
a. Terugbetaling
b. Lonen van VPK en artsen
c. Verdeling van middelen
i. BFM
d. Capaciteit van bedden
e. Epidemiologie
f. Focus op preventie
g. Q&S van zorg
i. Q/E = waarde
2. Waarom gezondheidszorgbeleid?
a. Belangrijk om middelen te gaan verdelen
i. Beter voorkomen dan genezen
ii. Aanbod creëert vraag
iii. A.d.h.v. incentives de gezondheidszorg in een richting duwen
1. Adverse effect
2. Fragmentatie van de zorg
3. Nood aan ego en change management
3. Wat is gezondheid?
a. Welbevinden op psychisch, fysisch en sociaal vlak
b. Gezondheid is het waardevolste goed
c. Determinanten
i. Genetische factoren
ii. Levensstijl factoren
iii. Fysieke omgeving
iv. Sociale omgeving
v. Zorgsysteem
4. Basisprincipes gezondheidszorgsysteem
a. Q S S – Driehoek
i. Quality, Sustainability, Solidarity
1. Hebben een onderlinge relatie, inzetten op het één kan inboeten op het ander
ii. = hoogste kwaliteit van zorg, Evidence based medicine, LEAN-management (= tegen ‘waste’)
1. Gebaseerd op mortaliteit en morbiditeit
2. Is handelen vanuit collectief en individueel belang (= maatschappij en burger)
3. Gebaseerd op de toegevoegde waarde, echter moet het niet resulteren in expliciete
euro’s
iii. = een behoud van het systeem, zich uitend in de betaalbaarheid voor burger en overheid
zowel op KT als LT.
iv. = een beschikbaarheid van het systeem voor alle lagen in de maatschappij & solidair
financieringssysteem
5. Gezondheidseconomie
a. Bewust en doelmatig middelen alloceren vergt bekwame mensen
b. Q-management als een centraal onderdeel
i. Hoe keuzes maken in een sector waar de middelen omvangrijk zijn en tegelijkertijd ook
beperkt. Wetende dat de noden die op ons aankomen enorm gaan zijn
ii. = Q&S
1
, 1. Kwaliteit en duurzaamheid
2. Staat altijd voorop
3. Q/E= toegevoegde waarde
a. E = efficiëntie = doelmatigheid
6. Zorg voor gezondheid is zorg voor welvaart
a. Belang van gezondheid = belang van een performant gezondheidszorgsysteem
b. Gezondheid = welvaart & welvaart = gezondheid, maar er moet eerst welvaart zijn om gezondheid te
realiseren
i. Vb.: arbeidsartsen: gezond personeel brengt €€€ op
c. Welvaart is meer dan enkel BBP en economische groei
7. MAATSCHAPPELIJK WELZIJN = Gezondheid, zorgstelsel en welvaart
a. Conceptueel raamwerk m.b.t. beïnvloedende factoren van maatschappelijk welzijn
b. Zorgstelsel; gaat over de kwaliteit en niet de kwantiteit = gaat over de kwaliteit en niet over de
effectiviteit = de mate van gezondheid dat wordt geproduceerd
c. Zorg voor GEZONDHEID
i. Stijgend belang (volks-) gezondheid en innovatie
ii. Ongeveer vier jaar van de zeven jaar (uit de stijgende levensverwachting, 1950 nu) is toe te
schrijven aan de verbeterde gezondheidszorg
iii. Waarde informele zorg = €11.000.000.000
iv. Aanzienlijke sterfte mensen < 75jaar, welk kon voorkomen worden d.m.v. preventie en (nog)
betere zorg
1. Ligt niet altijd aan het aanbod, kan ook zijn dat het aanbod de zorgvrager niet
bereikt.
2. Verlies van 20.000 gezonde levensjaren per 100.000 inwoners
a. 5.800 levensjaren door 1) roken, 2) eetgewoonten, 3) alcohol
b. 1.300 levensjaren door lage rugpijn.
d. Zorg voor WELVAART
i. Gezondheid = een kapitaal goed
1. Gezondheid = bijdrage aan de maatschappij
ii. Onderwijs is de sector waar het terugverdieneffect groter is dan in de zorgsector
1. Niet alleen de hoeveelheid middelen is belangrijk, vooral hoe je je middelen benut
iii. Ziekte is een belangrijk onderdeel van productiviteitsverlies
1. Absenteïsme & presente isme
a. Kost ziekteverzuim = €6.000.000.000, 10% te wijten aan obesitas
2. Gemiddelde pensioenleeftijd = 62 jaar, mensen werken dus minder lang dan
maatschappelijk gewenst
8. Volksgezondheid in België
a. = epidemiologie (= mortaliteit en morbiditeit in een populatie, visie van vroeger)
i. Is nu meer dan dat, er wordt breder gekeken: QALY’s & DALY’s & HALE (= verlies aan gezonde
levensjaren)
1. Meeste kwaliteit van leven gaat verloren aan psychische aandoeningen en
angststoornissen
ii. Gemiddelde leeftijd man: 79,5 jaar / vrouw: 83,8 jaar
iii. Meer chronische zieken, Multi-morbiditeit
iv. Nagaan doodsoorzaak = bron van data
v. Risico op ziekte wordt bewerkstelligd door een opstapeling van factoren (= latentietijd)
9. De vraag naar gezondheidszorg en de vraag naar gezondheid
a. De vraag naar gezondheidszorg is een afgeleide vraag, van de vraag naar gezondheid (!)
i. Niet enkel de overheid is verantwoordelijk voor de gezondheid van de burger, ook de burger
neemt zijn gezondheid in eigen handen.
b. Aanbod creëert vraag
c. Determinanten van de vraag (= elasticiteit)
i. Inkomen
ii. Prijs
iii. Wachttijden
2
