Literatuur kennistoets K1 & K2 minor KKJ
Avans 2023/2024:
Gemaakt door: Elise Foks
,Verpleegkunde Windesheim
Kerntaak 1
1. De student kan de belangrijkste rechten van het kind benoemen die in Nederland van belang
zijn voor de gezonde ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 0-18 jaar:
Artikel 3 van de Rechten van het Kind (UNICEF) is vertaald in: het belang van het kind moet voorop
staan bij alle maatregelen die kinderen aangaan. De overheid moet het welzijn van alle kinderen
bevorderen en houdt toezicht op alle voorzieningen voor de zorg en bescherming van kinderen.
Daarnaast hebben ouders een zorgplicht voor hun kinderen. Deze staat beschreven in artikel 5 en 18
van de Rechten van het Kind. Hoe jonger het kind, des te afhankelijker het is van zijn ouders en des te
kwetsbaarder ook voor datgene wat hem wordt geboden.
Voor de professionals in de gezondheidszorg is artikel 24 van de Rechten van het Kind, naast de
andere artikelen, de specifieke leidraad: “Het kind heeft recht op de best mogelijke gezondheid en
op gezondheidszorgvoorzieningen’’. De overheid waarborgt dat geen enkel kind de toegang tot deze
voorzieningen wordt onthouden. Extra aandacht is er voor de vermindering van baby- en
kindersterfte, eerstelijnsgezondheidszorg, voldoende voedsel en schoon drinkwater, zorg voor
moeders voor en na de bevalling en voor voorlichting over gezondheid, voeding, borstvoeding en
hygiëne. De overheid zorgt ervoor dat traditionele gewoontes die schadelijk zijn voor de gezondheid
van kinderen worden afgeschaft.”
In het kinderrechten verdrag staan regels voor hoe we voor kinderen moeten zorgen, wat is er
nodig voor kinderen om op te groeien. In 196 landen is het kinderrechten verdrag van toepassing.
Comité voor rechten van het kind beoordeeld of alle landen zich aan alle afspraken uit het verdrag
voor kinderrechten houden.
Punten van zorg ten aanzien van kinderrechten in Nederland: armoede, kindermishandeling,
vluchtelingenkinderen en discriminatie.
Waarom zijn kinderrechten zo belangrijk: kinderen zijn afhankelijk van anderen en dat maakt ze
kwetsbaar.
Kinderrechten zijn te verdelen in 13 thema’s.
Thema 1: familie
Artikel 5: Rol van ouders bij ontwikkeling kind.
Ouders hebben plichten om te zorgen voor hun kind. Ze zijn verantwoordelijk voor de zorg,
begeleiding en opvoeding van het kind. De overheid die faciliteert, ondersteunt en begeleid ouders
daarin, door bijvoorbeeld allerlei voorzieningen en diensten te leveren (opvoedondersteuning, het
faciliteren van kinderopvang, financiële ondersteuning, aanstellen van een voogd). Ook heeft de
maatschappij een zorgplicht voor kinderen. Voor een optimale ontwikkeling in de maatschappij heeft
het kind recht op veiligheid, veilige fysieke wereld, respect, sociaal netwerk, onderwijs, omgaan met
leeftijdsgenoten, voorbeeldgedrag, stabiliteit in levensomstandigheden en toekomstperspectief.
Thema 2: participatie
Artikel 3: Belang van het kind
Belang van het kind is één van de meeste essentiële basisprincipes van het verdrag. Ieder kind heeft
het recht om zijn mening te geven als er beslissingen over zijn leven worden genomen recht op
mening van het kind. Om een beslissing te kunnen maken heb je informatie nodig recht op
toegang tot informatie. De kern van het artikel is dat het belang van het kind voorop staat!! Dingen
die over het algemeen in het belang van het kind zijn, zijn dat ze zich verder kunnen ontwikkelen door
,leren en spelen, dat ze niet mishandeld of uitgebuit worden en dat ze bij ouders/familie kunnen
opgroeien.
Thema 3: gezondheid en gezondheidszorg
Artikel 24: Gezondheid en gezondheidszorg
Kinderen hebben recht op gezond opgroeien, gezond leven, op een gezond mogelijk ontwikkeling en
best mogelijke gezondheidszorg. Houdt in dat kinderen bijvoorbeeld geholpen worden nadat ze
mishandeld zijn of dat kinderen het recht hebben op een dak boven hun hoofd. Overheid waarborgt
dat kinderen toegang hebben tot allerlei voorzieningen zorg voor moeders na geboorte, zorgen
voor schoon en voldoende drinkwater.
Thema 4: veiligheid
Artikel 19: geweld, mishandeling en verwaarlozing
Kinderen hebben recht op veiligheid. Kinderen moeten beschermd worden tegen alle vormen van
geweld, mishandeling en verwaarlozing. In NL is het sinds 2007 verboden om een kind te slaan,
bijten, knijpen, schudden of vallen (ook een ‘corrigerende tik’). Recht op veiligheid betekent dat een
kind kan opgroeien in een veilige omgeving. Ouders zijn er als eerste verantwoordelijk voor dat een
kind veilig kan opgroeien, als dat niet lukt is het overheid hier verantwoordelijk voor en moet het
ingrijpen waar nodig.
2. De student kan uitleggen op welke manier deze rechten invloed hebben op en vormgeven aan
de dagelijkse praktijk van de KKJ verpleegkundige:
Omdat het veld van de kinderverpleegkunde dermate complex en divers is vraagt dat HBO werk- en
denkniveau. Het klinisch redeneren en het denken in ketenzorgverlening, vraagt om over de muren
van organisaties heen te kijken om tot de juiste passende zorg voor kind en gezin te komen. Daarbij
dient rekening gehouden te worden met de 4 domeinen waar een kind en gezin zich in bevinden
wanneer een gezondheidsvraag zich voordoet; Medisch, Sociaal, Ontwikkeling en Veiligheid. Deze
staan beschreven in het Medische Kindzorgsysteem. Van belang is het ondersteunen en coachen van
ouders en kind in hun regierol en waar nodig deze over te nemen. Het zelfmanagement vermogen
van kind en gezin is uitgangspunt. Daarbij wordt kwaliteit van zorg bereikt wanneer naast de
wetenschappelijke kennis ook de best practice in de praktijk wordt toegevoegd. De sensitiviteit van
de kinderverpleegkundige, om niet alleen de feitelijke zorgvraag maar ook de achterliggende
zorgvragen te herkennen en erkennen, is van groot belang. Deze dienen vervolgens vertaald te
worden naar een zorgplan die cyclisch wordt bijgesteld.
Definitie kind: een individu tussen de 0 en 18 jaar. Er is wel een juridisch onderscheid hierin.
Kinderen van 0 tot 12 jaar, van 12 tot 16 jaar en 16 jaar en ouder. 0 – 12 jaren hebben het recht om
geïnformeerd te worden over hun (medische) behandeling en moeten zoveel mogelijk bij de
beslissing betrokken te worden. 12 – 16-jarigen mogen samen met hun ouders beslissen over de
(medische) behandeling of de zorg die ze krijgen. En 16-jarige of ouder mogen zelfstandig
meebeslissen over een (medische) behandeling ondanks hun minderjarigheid.
Kinderen mogen nooit vanwege armoede geschieden worden van hun ouders. Gemeente is verplicht
om dan een plek te regelen waar kind en ouder bij elkaar kunnen blijven. Kinderen mogen alleen
gescheiden worden van hun ouders als dit in het belang is van het kind en als dit via een bepaalde
procedure plaatsvindt.
3. De student kan normale zwangerschapsproblemen benoemen:
Normale klachten en verschijnselen bij een zwangerschap: vermoeidheid, misselijk, vaak plassen,
brandend maagzuur, stemmingswisselingen, bandenpijn, pijnlijke borsten, slecht slapen, hoofdpijn,
lage rugpijn, afkeer van voedsel en geuren, opgeblazen gevoel, vreetbuiten en striae.
, 4. De student heeft kennis van de embroynale en foetale ontwikkeling:
Prenatale ontwikkeling: vind plaats wanneer een vrouw net zwanger is
Het 1e semester dat zijn de eerste 3 maanden; embryonale fase aanleg meeste organen t/m
10e zwangerschapsweek
Het 2e semester dat is 4 tot 6 maanden; foetale fase organen groeien en ontwikkelen verder
Het 3 semester dat is 7 tot 9 maanden; neonatale fase gekenmerkt door een snelle groei van
de foetus
Embryonale ontwikkeling: tijdens de embryonale fase vinden er klievingsdelingen plaats tot
ongeveer 100 cellen en dat is ongeveer tot 8 weken zwangerschap. Klievingsdelingen: een reeks
celdelingen die onmiddellijk na de bevruchting beginnen. Bij dit proces worden steeds meer
genetische identieke dochtercellen gevormd die elk steeds kleiner worden. Na ongeveer 6 dagen na
de bevruchting gaat het embryo naar het endometrium toe om zich daarin te nestelen. Het embryo
bestaat uit 3 kiemlagen, van binnen naar buiten zijn dat: het endoderm, mesoderm en ectoderm.
- Uit het endoderm (binnenste) ontstaan de keel, slokdarm, long, maag, lever en darm
- Het mesoderm (midden) zorgt ervoor dat er tussenwervels van het skelet kunnen ontstaan, rode
bloedcellen en de spieren ontstaan. Ook ontstaat hier het begin van het hart.
- Het ectoderm (buitenste) zorgt voor de huid, nagels, zweet, tranen en zorgt ook voor de neurale
buis. Neurale buis wordt ongeveer in week 4 van de zwangerschap afgestoten.
Orgaan ontwikkeling:
Week 4 neutrale buis (kan misgaan, kan een anencefalie; geen hersenen, ontstaan of een open
ruggetje; spina bifida)
- Ruggenmerg/hersenen
- Hart (op ongeveer) dag 16, begint op dag 24 met kloppen
- Harttonen (op ongeveer) 10 – 12 weken (wkn 6-8 definitieve vorm)
Luchtwegen en gastro-intestinaal stelsel
Nieren/lever en extremiteiten
2e maand
- ZS en spierweefsel verder ontwikkeld
- Hart en circulatie sterk in ontwikkeling kan ASD; atrium septum defect ontstaan of er kan VSD;
ventrikel septum defect ontstaan. Dit zijn gaatjes tussen het tussenschot van de boezems
(atriums) of de kamers (ventrikels)
- Scheiding luchtwegen/maag-darmkanaal het maagdarmstelsel kan te snel groeien, hierbij
dringen de darmen dan in de ruimte rondom de navelstreng; noem je ook wel omphalocere
- Skelet begint
3e maand
- Vooral groei en lengte
- Oogleden/nagels
- Geslachtsdifferentiatie
- Lever produceert erytrocyten
Tweede semester
- Groei skeletvorming, beweging foetus
Derde semester
- Subcutaan vet
- Alveoli groei (24-26 wkn)
- Nagels bereiken vingertopen, ongeveer 32 weken
Avans 2023/2024:
Gemaakt door: Elise Foks
,Verpleegkunde Windesheim
Kerntaak 1
1. De student kan de belangrijkste rechten van het kind benoemen die in Nederland van belang
zijn voor de gezonde ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 0-18 jaar:
Artikel 3 van de Rechten van het Kind (UNICEF) is vertaald in: het belang van het kind moet voorop
staan bij alle maatregelen die kinderen aangaan. De overheid moet het welzijn van alle kinderen
bevorderen en houdt toezicht op alle voorzieningen voor de zorg en bescherming van kinderen.
Daarnaast hebben ouders een zorgplicht voor hun kinderen. Deze staat beschreven in artikel 5 en 18
van de Rechten van het Kind. Hoe jonger het kind, des te afhankelijker het is van zijn ouders en des te
kwetsbaarder ook voor datgene wat hem wordt geboden.
Voor de professionals in de gezondheidszorg is artikel 24 van de Rechten van het Kind, naast de
andere artikelen, de specifieke leidraad: “Het kind heeft recht op de best mogelijke gezondheid en
op gezondheidszorgvoorzieningen’’. De overheid waarborgt dat geen enkel kind de toegang tot deze
voorzieningen wordt onthouden. Extra aandacht is er voor de vermindering van baby- en
kindersterfte, eerstelijnsgezondheidszorg, voldoende voedsel en schoon drinkwater, zorg voor
moeders voor en na de bevalling en voor voorlichting over gezondheid, voeding, borstvoeding en
hygiëne. De overheid zorgt ervoor dat traditionele gewoontes die schadelijk zijn voor de gezondheid
van kinderen worden afgeschaft.”
In het kinderrechten verdrag staan regels voor hoe we voor kinderen moeten zorgen, wat is er
nodig voor kinderen om op te groeien. In 196 landen is het kinderrechten verdrag van toepassing.
Comité voor rechten van het kind beoordeeld of alle landen zich aan alle afspraken uit het verdrag
voor kinderrechten houden.
Punten van zorg ten aanzien van kinderrechten in Nederland: armoede, kindermishandeling,
vluchtelingenkinderen en discriminatie.
Waarom zijn kinderrechten zo belangrijk: kinderen zijn afhankelijk van anderen en dat maakt ze
kwetsbaar.
Kinderrechten zijn te verdelen in 13 thema’s.
Thema 1: familie
Artikel 5: Rol van ouders bij ontwikkeling kind.
Ouders hebben plichten om te zorgen voor hun kind. Ze zijn verantwoordelijk voor de zorg,
begeleiding en opvoeding van het kind. De overheid die faciliteert, ondersteunt en begeleid ouders
daarin, door bijvoorbeeld allerlei voorzieningen en diensten te leveren (opvoedondersteuning, het
faciliteren van kinderopvang, financiële ondersteuning, aanstellen van een voogd). Ook heeft de
maatschappij een zorgplicht voor kinderen. Voor een optimale ontwikkeling in de maatschappij heeft
het kind recht op veiligheid, veilige fysieke wereld, respect, sociaal netwerk, onderwijs, omgaan met
leeftijdsgenoten, voorbeeldgedrag, stabiliteit in levensomstandigheden en toekomstperspectief.
Thema 2: participatie
Artikel 3: Belang van het kind
Belang van het kind is één van de meeste essentiële basisprincipes van het verdrag. Ieder kind heeft
het recht om zijn mening te geven als er beslissingen over zijn leven worden genomen recht op
mening van het kind. Om een beslissing te kunnen maken heb je informatie nodig recht op
toegang tot informatie. De kern van het artikel is dat het belang van het kind voorop staat!! Dingen
die over het algemeen in het belang van het kind zijn, zijn dat ze zich verder kunnen ontwikkelen door
,leren en spelen, dat ze niet mishandeld of uitgebuit worden en dat ze bij ouders/familie kunnen
opgroeien.
Thema 3: gezondheid en gezondheidszorg
Artikel 24: Gezondheid en gezondheidszorg
Kinderen hebben recht op gezond opgroeien, gezond leven, op een gezond mogelijk ontwikkeling en
best mogelijke gezondheidszorg. Houdt in dat kinderen bijvoorbeeld geholpen worden nadat ze
mishandeld zijn of dat kinderen het recht hebben op een dak boven hun hoofd. Overheid waarborgt
dat kinderen toegang hebben tot allerlei voorzieningen zorg voor moeders na geboorte, zorgen
voor schoon en voldoende drinkwater.
Thema 4: veiligheid
Artikel 19: geweld, mishandeling en verwaarlozing
Kinderen hebben recht op veiligheid. Kinderen moeten beschermd worden tegen alle vormen van
geweld, mishandeling en verwaarlozing. In NL is het sinds 2007 verboden om een kind te slaan,
bijten, knijpen, schudden of vallen (ook een ‘corrigerende tik’). Recht op veiligheid betekent dat een
kind kan opgroeien in een veilige omgeving. Ouders zijn er als eerste verantwoordelijk voor dat een
kind veilig kan opgroeien, als dat niet lukt is het overheid hier verantwoordelijk voor en moet het
ingrijpen waar nodig.
2. De student kan uitleggen op welke manier deze rechten invloed hebben op en vormgeven aan
de dagelijkse praktijk van de KKJ verpleegkundige:
Omdat het veld van de kinderverpleegkunde dermate complex en divers is vraagt dat HBO werk- en
denkniveau. Het klinisch redeneren en het denken in ketenzorgverlening, vraagt om over de muren
van organisaties heen te kijken om tot de juiste passende zorg voor kind en gezin te komen. Daarbij
dient rekening gehouden te worden met de 4 domeinen waar een kind en gezin zich in bevinden
wanneer een gezondheidsvraag zich voordoet; Medisch, Sociaal, Ontwikkeling en Veiligheid. Deze
staan beschreven in het Medische Kindzorgsysteem. Van belang is het ondersteunen en coachen van
ouders en kind in hun regierol en waar nodig deze over te nemen. Het zelfmanagement vermogen
van kind en gezin is uitgangspunt. Daarbij wordt kwaliteit van zorg bereikt wanneer naast de
wetenschappelijke kennis ook de best practice in de praktijk wordt toegevoegd. De sensitiviteit van
de kinderverpleegkundige, om niet alleen de feitelijke zorgvraag maar ook de achterliggende
zorgvragen te herkennen en erkennen, is van groot belang. Deze dienen vervolgens vertaald te
worden naar een zorgplan die cyclisch wordt bijgesteld.
Definitie kind: een individu tussen de 0 en 18 jaar. Er is wel een juridisch onderscheid hierin.
Kinderen van 0 tot 12 jaar, van 12 tot 16 jaar en 16 jaar en ouder. 0 – 12 jaren hebben het recht om
geïnformeerd te worden over hun (medische) behandeling en moeten zoveel mogelijk bij de
beslissing betrokken te worden. 12 – 16-jarigen mogen samen met hun ouders beslissen over de
(medische) behandeling of de zorg die ze krijgen. En 16-jarige of ouder mogen zelfstandig
meebeslissen over een (medische) behandeling ondanks hun minderjarigheid.
Kinderen mogen nooit vanwege armoede geschieden worden van hun ouders. Gemeente is verplicht
om dan een plek te regelen waar kind en ouder bij elkaar kunnen blijven. Kinderen mogen alleen
gescheiden worden van hun ouders als dit in het belang is van het kind en als dit via een bepaalde
procedure plaatsvindt.
3. De student kan normale zwangerschapsproblemen benoemen:
Normale klachten en verschijnselen bij een zwangerschap: vermoeidheid, misselijk, vaak plassen,
brandend maagzuur, stemmingswisselingen, bandenpijn, pijnlijke borsten, slecht slapen, hoofdpijn,
lage rugpijn, afkeer van voedsel en geuren, opgeblazen gevoel, vreetbuiten en striae.
, 4. De student heeft kennis van de embroynale en foetale ontwikkeling:
Prenatale ontwikkeling: vind plaats wanneer een vrouw net zwanger is
Het 1e semester dat zijn de eerste 3 maanden; embryonale fase aanleg meeste organen t/m
10e zwangerschapsweek
Het 2e semester dat is 4 tot 6 maanden; foetale fase organen groeien en ontwikkelen verder
Het 3 semester dat is 7 tot 9 maanden; neonatale fase gekenmerkt door een snelle groei van
de foetus
Embryonale ontwikkeling: tijdens de embryonale fase vinden er klievingsdelingen plaats tot
ongeveer 100 cellen en dat is ongeveer tot 8 weken zwangerschap. Klievingsdelingen: een reeks
celdelingen die onmiddellijk na de bevruchting beginnen. Bij dit proces worden steeds meer
genetische identieke dochtercellen gevormd die elk steeds kleiner worden. Na ongeveer 6 dagen na
de bevruchting gaat het embryo naar het endometrium toe om zich daarin te nestelen. Het embryo
bestaat uit 3 kiemlagen, van binnen naar buiten zijn dat: het endoderm, mesoderm en ectoderm.
- Uit het endoderm (binnenste) ontstaan de keel, slokdarm, long, maag, lever en darm
- Het mesoderm (midden) zorgt ervoor dat er tussenwervels van het skelet kunnen ontstaan, rode
bloedcellen en de spieren ontstaan. Ook ontstaat hier het begin van het hart.
- Het ectoderm (buitenste) zorgt voor de huid, nagels, zweet, tranen en zorgt ook voor de neurale
buis. Neurale buis wordt ongeveer in week 4 van de zwangerschap afgestoten.
Orgaan ontwikkeling:
Week 4 neutrale buis (kan misgaan, kan een anencefalie; geen hersenen, ontstaan of een open
ruggetje; spina bifida)
- Ruggenmerg/hersenen
- Hart (op ongeveer) dag 16, begint op dag 24 met kloppen
- Harttonen (op ongeveer) 10 – 12 weken (wkn 6-8 definitieve vorm)
Luchtwegen en gastro-intestinaal stelsel
Nieren/lever en extremiteiten
2e maand
- ZS en spierweefsel verder ontwikkeld
- Hart en circulatie sterk in ontwikkeling kan ASD; atrium septum defect ontstaan of er kan VSD;
ventrikel septum defect ontstaan. Dit zijn gaatjes tussen het tussenschot van de boezems
(atriums) of de kamers (ventrikels)
- Scheiding luchtwegen/maag-darmkanaal het maagdarmstelsel kan te snel groeien, hierbij
dringen de darmen dan in de ruimte rondom de navelstreng; noem je ook wel omphalocere
- Skelet begint
3e maand
- Vooral groei en lengte
- Oogleden/nagels
- Geslachtsdifferentiatie
- Lever produceert erytrocyten
Tweede semester
- Groei skeletvorming, beweging foetus
Derde semester
- Subcutaan vet
- Alveoli groei (24-26 wkn)
- Nagels bereiken vingertopen, ongeveer 32 weken
