VERMOGENSPLANNING & FISCALE PROCEDURE
DEEL 1: Vermogensplanning – algemeen .............................................................................................8
H1: Inleiding....................................................................................................................................8
§1. Huwelijksvermogensrecht – afwijkingen ................................................................................8
§2. Successieplanning/Vermogensplanning .................................................................................8
a. Algemene principes .........................................................................................................8
b. Stappenplan ....................................................................................................................9
H2: Voorkennis ................................................................................................................................9
§1. Huwelijksvermogensrecht......................................................................................................9
§2. Erfrecht ............................................................................................................................... 10
§3. Schenkingen & testamenten ................................................................................................ 10
§4. Eigendomsrecht................................................................................................................... 10
DEEL 2: Vermogensplanning - Erfbelastingen .................................................................................... 11
H1: Inleiding.................................................................................................................................. 11
§1. Algemeen ............................................................................................................................ 11
§2. Definitie .............................................................................................................................. 11
§3. Kenmerken .......................................................................................................................... 11
§4. Belang ................................................................................................................................. 11
H2: Vestiging van de rechten ......................................................................................................... 12
§1. Recht van successie en recht van overgang bij overlijden art. 2.7.3.1.1 VCF.......................... 12
§2. Belastbare overgangen art. 2.7.1.0.1-2.7.1.0.10 VCF ............................................................ 12
§3. Met overgang door overlijden gelijkgestelde overgangen (fictiebepaling) ............................ 13
a. Schulden – schulderkentenis .......................................................................................... 13
b. Schuldbekentenissen die een bevoordeling vermommen ............................................... 13
c. Schenkingen van RG onder opschortende voorwaarde ................................................... 13
d. Ongelijke verdeling van de huwgemeenschap art. 2.7.1.0.4 VCF ..................................... 13
e. Schenkingen gedaan binnen de 3 jaar vóór het overlijden art. 2.7.1.0.5 VCF .................. 14
f. Beding ten behoeve van een derde art. 2.7.1.0.6 VCF .................................................... 15
g. RH waardoor overledene in VG/lijfrente heeft voorzien art. 2.7.1.0.7-2.7.1.0.9 VCF ....... 16
H3: Belastbare basis ...................................................................................................................... 16
§1. Samenstelling van het actief bij de nalatenschap van een rijksinwoner ................................ 17
a. Algemeen ...................................................................................................................... 17
b. Gevolgen van het huwelijksvermogensrecht .................................................................. 17
c. Gevolgen van de besproken fictiebepalingen ................................................................. 17
d. Bijzonderheden.............................................................................................................. 18
1
, §2. Samenstelling van het actief bij de nalatenschap van een niet-rijksinwoner ......................... 18
§3. Waardering van de activa-elementen................................................................................... 19
a. Principe art. 2.7.3.3.1 VCF .............................................................................................. 19
b. Bijzonderheden art. 2.7.3.3.2 ev. VCF ............................................................................ 19
§4. Samenstelling van het passief bij de nalatenschap van een rijksinwoner .............................. 19
a. Schulden ten laste van de erflater .................................................................................. 19
b. Begrafeniskosten ........................................................................................................... 20
§5. Samenstelling van het passief bij nalatenschap van een niet-rijksinwoner ............................ 20
§6. Schatting van het passief ..................................................................................................... 20
§7. Niet aanvaardbaar passief ................................................................................................... 20
§8. Omslag van het passief ........................................................................................................ 21
a. Omslag naar de erfgenamen, legatarissen en begiftigden ............................................... 21
b. Omslag van het passief voor nalatenschappen opengevallen in het Vlaamse Gewest ..... 21
c. Omslag van het passief bij verkrijging van vruchtgebruik en blote eigendom .................. 21
§9. Rechtvaardigen van het passief art. 3.17.0.0.12 VCF ............................................................ 21
a. Principe ......................................................................................................................... 21
b. Mildering van de bewijsvoering ..................................................................................... 21
c. Strengere bewijsregeling................................................................................................ 21
H4: Tarief ...................................................................................................................................... 22
§1. Inleiding .............................................................................................................................. 22
§2. Bepaling van de belastbare grondslag .................................................................................. 22
a. Regel van netto-overschot ............................................................................................. 22
b. Regel van het progressievoorbehoud art. 2.7.3.2.9 VCF .................................................. 22
§3. Tarief van het Vlaamse Gewest ............................................................................................ 23
§4. Tarieven voor erfenissen in rechte lijn & tussen partners art. 2.7.4.1.1 VCF .......................... 23
a. Belastingverminderingen voor bescheiden erfdeel & kinderen onder 21j ....................... 24
b. Belastingvrijstellingen .................................................................................................... 24
§5. Tarieven voor bloedverwanten in de zijlijn & tussen vreemden ............................................ 27
a. Verminderingen voor broers en zussen .......................................................................... 27
b. Verminderingen voor anderen ....................................................................................... 29
c. Belastingvrijstellingen .................................................................................................... 30
§6. Verlaagde tarieven............................................................................................................... 34
a. Legaten aan bepaalde besturen, instellingen en rechtspersonen .................................... 34
b. Familiale onderneming en familiale vennootschap art. 2.7.4.2.2 VCF ............................. 34
§7. Vererving van de rechten ..................................................................................................... 35
a. Het toepasselijk tarief .................................................................................................... 35
2
, b. Afrondingen................................................................................................................... 35
H5: Inning en invordering .............................................................................................................. 35
§1. De aanslagprocedure ........................................................................................................... 35
a. Aangifte van de nalatenschap – algemeen ..................................................................... 35
b. Aangifte van de nalatenschap – personen gehouden tot het indienen van de aangifte ... 36
c. Aangifte van de nalatenschap – termijn van aangifte...................................................... 36
d. Aangifte van de nalatenschap – plaats van indiening ...................................................... 37
e. Aangifte van de nalatenschap – vorm en inhoud ............................................................ 37
f. Aangifte van de nalatenschap – sanctie bij overtreding van de aangifteplicht ................. 37
g. Aangifte van de nalatenschap – de nieuwe aangifte ....................................................... 37
§2. Aanslagjaar en aanslagtermijn ............................................................................................. 37
a. Aanslagjaar .................................................................................................................... 37
b. Aanslagtermijnen........................................................................................................... 37
c. Het aanslagbiljet ............................................................................................................ 37
§3. Betaling van rechten & boeten............................................................................................. 37
a. Algemeen ...................................................................................................................... 37
b. Betaaltermijnen ............................................................................................................. 37
c. Wijze van betaling.......................................................................................................... 38
d. Betalingsfaciliteiten........................................................................................................ 38
§4. Bezwaar en ambtshalve ontheffing ...................................................................................... 38
a. Het bezwaar .................................................................................................................. 38
b. Bezwaartermijn ............................................................................................................. 38
c. Personen die bezwaar kunnen indienen & wijze waarop ................................................ 38
d. Beslissingswijze voor bezwaar art. 3.5.6.0.1 VCF ............................................................ 38
§5. Verplichtingen opgelegd aan derden .................................................................................... 39
a. Meldingsplicht ............................................................................................................... 39
b. Verplichting tot het verstrekken van inlichtingen Art. 100 W.Succ. .................................. 39
c. Verplichtingen voor verhuurders van brandkasten art. 101/102 W.Succ. ........................ 39
d. Verplichtingen opgelegd aan beroepsverzekeraar art. 103 W.Succ. ................................. 39
§6. De bewijsmiddelen .............................................................................................................. 39
a. Bewijsmiddelen van het gemeen recht art. 3.17.0.0.1, eerste lid VCF ............................. 39
b. Bijzondere bewijsmiddelen ............................................................................................ 39
§7. De verjaring erfbelasting...................................................................................................... 40
a. Algemeen ...................................................................................................................... 40
b. De stuiting van de verjaring............................................................................................ 40
c. De schorsing van de verjaring......................................................................................... 40
3
,DEEL 3: Vermogensplanning – Registratierechten .............................................................................. 41
H1: Inleiding.................................................................................................................................. 41
§1. Het registratierecht.............................................................................................................. 41
a. Twee beginselen ............................................................................................................ 41
b. Regelgeving is enerzijds federaal en anderzijds regionaal ............................................... 41
§2. De registratieformaliteit....................................................................................................... 41
§3. Doel .................................................................................................................................... 41
§4. Gewestelijke belasting ......................................................................................................... 42
a. Verkooprecht ................................................................................................................. 42
b. Schenkbelasting ............................................................................................................. 42
c. Verdelingsrecht .............................................................................................................. 42
d. Recht op hypotheekvestiging of -overdracht .................................................................. 42
H2: Registratieverplichting ............................................................................................................ 43
§1. Te registreren akten & verklaringen ..................................................................................... 43
a. Registratieverplichting wegens aard van de akte art. 19, 1° W.Reg. ................................. 43
b. Registratieverplichting op grond van de inhoud van het akte art. 19, 2°-5° W.Reg........... 43
c. Registratieverplichting op grond van gebruik van de akte art. 26 & 29 W.Reg ................. 43
d. Registratieverplichting op grond van aangifte/fiscale verklaringen ................................. 44
§2. Personen die tot registratie verplicht zijn ............................................................................. 44
§3. Termijn voor registratie........................................................................................................ 44
a. Berekening termijnen .................................................................................................... 45
§4. Plaats van registratie ........................................................................................................... 45
H3: Soorten registratierechten ...................................................................................................... 45
§1. Indeling ............................................................................................................................... 45
a. Het algemeen vast recht art. 11 W.Reg. .......................................................................... 45
b. De specifieke vaste rechten ............................................................................................ 45
c. De evenredige rechten ................................................................................................... 46
H4: Schenkbelasting ...................................................................................................................... 46
§1. Schenking ............................................................................................................................ 46
§2. Schenkbelasting................................................................................................................... 46
§3. Belastbare basis................................................................................................................... 47
a. De lasten ....................................................................................................................... 47
b. Progressievoorbehoud ................................................................................................... 48
c. Schenkingen aan gehandicapte personen....................................................................... 48
d. Schenkingen vermeld in erfovereenkomsten .................................................................. 48
§4. Tarief voor schenkingen van onroerende goederen .............................................................. 48
4
, a. Tarief ............................................................................................................................. 48
b. Bijzondere tarieven ........................................................................................................ 48
c. Verkrijging in rechte lijn & tussen partners: tabel I ......................................................... 49
d. Verkrijging tussen alle andere personen: tabel II ............................................................ 49
§5. Tarief voor schenkingen van roerende goederen .................................................................. 49
§6. Verminderingen................................................................................................................... 49
a. Wegens kinderlast ......................................................................................................... 49
b. Verminderd tarief voor schenkingen aan bepaalde rechtspersonen................................ 50
§7. Vrijstellingen........................................................................................................................ 50
a. Schenking van familiebedrijven Art. 2.8.6.0.3 VCF .......................................................... 50
b. Doorgeefschenking Art. 2.8.6.0.9 VCF ............................................................................ 50
H5: Verkooprecht .......................................................................................................................... 51
§1. Begrip Art. 2.9.1.0.1 VCF ...................................................................................................... 51
§2. Belastbare basis................................................................................................................... 51
a. Principe ......................................................................................................................... 51
b. Verkoop van vruchtgebruik ............................................................................................ 52
§3. Tarief in het Vlaamse Gewest ............................................................................................... 53
a. Algemeen tarief art. 2.9.4.1.1 VCF.................................................................................. 53
b. Verlaagd tarief van 3% hoofdverblijfplaats art. 2.9.4.2.11 ev. VCF ................................... 53
§4. Teruggave ............................................................................................................................ 54
H6: Verdeelrecht ........................................................................................................................... 54
§1. Toepassingsgebied............................................................................................................... 54
§2. Grondslag Art. 2.10.3.0.1 VCF .............................................................................................. 55
§3. Tarief ................................................................................................................................... 55
DEEL 4: Fiscale procedures ................................................................................................................ 56
H1: Taxatieprocedure – algemeen ................................................................................................. 56
§1. Inleiding .............................................................................................................................. 56
§2. Algemene beginselen behoorlijk bestuur ............................................................................. 56
a. Redelijkheidsbeginsel..................................................................................................... 56
b. Rechten van verdediging: hoorrecht & inzagerecht, onpartijdigheid ............................... 56
c. Motiveringsplicht ........................................................................................................... 56
d. Zorgvuldigheidsplicht ..................................................................................................... 57
e. Fair play ......................................................................................................................... 57
f. Verbod van machtsafwending ........................................................................................ 57
g. Rechtszekerheidsbeginsel .............................................................................................. 57
h. Gelijkheidsbeginsel ........................................................................................................ 57
5
,H2: Taxatieprocedure – de aangifteverplichtingen ......................................................................... 57
§1. Algemeen ............................................................................................................................ 57
§2. De aangifteverplichtingen in de inkomstenbelasting ............................................................ 58
a. Wie moet aangifte indienen ........................................................................................... 58
b. Bijzonderheden.............................................................................................................. 58
c. Uitzonderingen .............................................................................................................. 58
d. Vorm & inhoud .............................................................................................................. 58
e. Termijn .......................................................................................................................... 59
f. Sancties ......................................................................................................................... 59
H3: Taxatieprocedure – de onderzoeksbevoegdheden ................................................................... 59
§1. Algemeen ............................................................................................................................ 60
a. Onderzoeksbevoegdheden ............................................................................................ 60
§2. Onderzoeksbevoegdheden in inkomstenbelastingen ............................................................ 60
a. Algemeen – controlerende ambtenaren ......................................................................... 60
b. Algemeen onderzoekstermijnen .................................................................................... 60
c. Bijkomende onderzoekstermijnen .................................................................................. 62
d. Onderzoeksbevoegdheden t.a.v. belastingplichtige ........................................................ 63
e. Onderzoeksbevoegdheden t.a.v. derden ........................................................................ 64
H4: Taxatieprocedure – de bewijsmiddelen in de inkomstenbelastingen ........................................ 64
§1. Aangifte als uitgangspunt .................................................................................................... 65
§2. Schriftelijke bewijzen ........................................................................................................... 65
a. Boekhouding ................................................................................................................. 65
b. Juridische akten & handelingen ..................................................................................... 65
c. Individuele schriftelijke akkoorden ................................................................................. 66
d. Rulings........................................................................................................................... 66
e. Processen-verbaal.......................................................................................................... 66
§3. Vermoedens ........................................................................................................................ 66
a. Algemeen ...................................................................................................................... 66
b. Feitelijke vermoedens .................................................................................................... 66
c. Wettelijke vermoedens .................................................................................................. 67
H5: Taxatieprocedure – de aanslagprocedure ................................................................................ 68
§1. De aanslagprocedures ......................................................................................................... 68
a. Rectificatieprocedure art. 346 WIB................................................................................. 69
b. Aanslag van ambtswege art. 351 WIB ............................................................................ 70
§2. De aanslagtermijnen............................................................................................................ 71
a. De gewone aanslagtermijnen art. 353 & 359 WIB .......................................................... 71
6
, b. De buitengewone aanslagtermijnen art. 354 WIB........................................................... 71
§3. Bijzondere aanslagtermijnen art. 355 & 356 WIB ................................................................. 74
a. De nieuwe aanslag art. 355 WIB ..................................................................................... 74
b. De subsidiaire aanslag art. 356 WIB ............................................................................... 75
H6: Geschillenprocedure – administratieve beroepsmogelijkheden ............................................... 75
§1. Het bezwaar/administratief beroep art. 366 WIB ................................................................. 75
a. Toepassingsvoorwaarden ............................................................................................... 75
b. Personen die bezwaar kunnen indienen art. 366, eerste lid WIB..................................... 76
c. Hoe bezwaar indienen? ................................................................................................. 76
d. Wanneer bezwaar indienen? Art. 371 WIB ..................................................................... 76
e. Sanctie op niet-naleving van wettelijke vereisten ........................................................... 77
f. Directe gevolgen van indiening van bezwaarschrift......................................................... 77
g. Behandeling van bezwaar .............................................................................................. 77
h. Beslissing over bezwaarschrift ........................................................................................ 78
i. Verzoek tot rechtzetting ................................................................................................. 78
§2. Ambtshalve ontheffing ........................................................................................................ 78
a. Ambtshalve ontheffing van overbelastingen die voortvloeien uit materiële vergissingen,
dubbele belasting of uit nieuwe bescheiden/feiten art. 376, §1 WIB ...................................... 78
b. Ambtshalve ontheffing van bepaalde belastingverminderingen art. 376, §3, 2° WIB ....... 79
c. Gevolgen van ambtshalve ontheffing ............................................................................. 79
H7: Geschillenprocedure – gerechtelijke procedure ....................................................................... 79
§1. Inleiding van de vordering – termijn art. 1385undecies Ger.W. ............................................. 80
§2. Wijze van inleiding van de vordering .................................................................................... 80
§3. Verloop van gerechtelijke procedure .................................................................................... 80
§4. Vertegenwoordiging van belastingplichtige & overheid ........................................................ 80
§5. Vonnis & beroepsmogelijkheden ......................................................................................... 80
7
,DEEL 1: VERMOGENSPLANNING – ALGEMEEN
H1: INLEIDING
Personenbelasting = inkomstenbelasting
➔ Soorten inkomsten:
o Roerende
o Onroerend
o Beroeps
o Diverse
➔ Onroerende voorheffing = belasting op beroepsinkomsten
o Gewest belasting (terug te vinden in Vlaamse codex fiscaliteit)
Alles betreffende procedure van de belastingen is te vinden in WIB
Alles betreffende vennootschapsbelastingen is te vinden in WIB
Alles betreffende BTW is te vinden in BTW wetboek
§1. HUWELIJKSVERMOGENSRECHT – AFWIJKINGEN
Langstlevende al beding = langstlevende echtgenoot krijgt hierdoor blote eigendom van gehele
gemeenschappelijk vermogen
Testament = afwijken van wat er gebeurt met je vermogen na overlijden, wel beperking tot
reservataire erfgenamen
Schenkingen = afwijken van wat er gebeurt met je vermogen na overlijden, op die manier geen
erfbelasting
§2. SUCCESSIEPLANNING/VERMOGENSPLANNING
= de organisatie en de overdracht van het vermogen bij overlijden (alles wat afwijkt van de wettelijke
bepalingen betreffende het vermogen na overlijden)
Redenen van afwijking:
1. Niet-fiscaal: zelf regelen van erfopvolging (bv. schenkingen)
2. Fiscaal: vermijden van hoge erfbelastingen
Vermogensplanning ≠ recht, maar technieken die basis vinden in bepaalde takken van het recht
Daarbij zijn volgende rechten betrokken:
- Eigendomsrecht
- Erfrecht
- Huwelijksvermogensrecht
- Vennootschapsrecht
- Erfbelasting
- Registratierechten
a. Algemene principes
- Vermogensplanning is maatwerk
- Vermogensplanning veronderstelt openheid over samenstelling van het vermogen
- Vermogensplanning betekent keuzes maken
- Vermogensplanning is de grenzen opzoeken van wat wettelijk toegelaten is en wat niet
- Vermogensplanning is een verhaal zonder einde
Opmerking: algemene antimisbruikbepaling (= iemand die misbruik maakt bekampen)
8
, b. Stappenplan
1. Actuele situatie
2. Instrumenten
3. Advies
H2: VOORKENNIS
§1. HUWELIJKSVERMOGENSRECHT
Kunnen bepalen welk huwelijksvermogensstelsel van toepassing is.
De vermogens (EV en GV):
➔ Samenstellen (actief en passief), invloed schenkingen
➔ Berekenen van de vergoedingen tussen het gemeenschappelijk en het eigen vermogen (Art.
2.3.43, § 3 BW) en verrekenen van de vergoedingen (Art. 2.3.49, § 1 tem 4 BW)
➔ Verdelen, invloed bedingen
9
DEEL 1: Vermogensplanning – algemeen .............................................................................................8
H1: Inleiding....................................................................................................................................8
§1. Huwelijksvermogensrecht – afwijkingen ................................................................................8
§2. Successieplanning/Vermogensplanning .................................................................................8
a. Algemene principes .........................................................................................................8
b. Stappenplan ....................................................................................................................9
H2: Voorkennis ................................................................................................................................9
§1. Huwelijksvermogensrecht......................................................................................................9
§2. Erfrecht ............................................................................................................................... 10
§3. Schenkingen & testamenten ................................................................................................ 10
§4. Eigendomsrecht................................................................................................................... 10
DEEL 2: Vermogensplanning - Erfbelastingen .................................................................................... 11
H1: Inleiding.................................................................................................................................. 11
§1. Algemeen ............................................................................................................................ 11
§2. Definitie .............................................................................................................................. 11
§3. Kenmerken .......................................................................................................................... 11
§4. Belang ................................................................................................................................. 11
H2: Vestiging van de rechten ......................................................................................................... 12
§1. Recht van successie en recht van overgang bij overlijden art. 2.7.3.1.1 VCF.......................... 12
§2. Belastbare overgangen art. 2.7.1.0.1-2.7.1.0.10 VCF ............................................................ 12
§3. Met overgang door overlijden gelijkgestelde overgangen (fictiebepaling) ............................ 13
a. Schulden – schulderkentenis .......................................................................................... 13
b. Schuldbekentenissen die een bevoordeling vermommen ............................................... 13
c. Schenkingen van RG onder opschortende voorwaarde ................................................... 13
d. Ongelijke verdeling van de huwgemeenschap art. 2.7.1.0.4 VCF ..................................... 13
e. Schenkingen gedaan binnen de 3 jaar vóór het overlijden art. 2.7.1.0.5 VCF .................. 14
f. Beding ten behoeve van een derde art. 2.7.1.0.6 VCF .................................................... 15
g. RH waardoor overledene in VG/lijfrente heeft voorzien art. 2.7.1.0.7-2.7.1.0.9 VCF ....... 16
H3: Belastbare basis ...................................................................................................................... 16
§1. Samenstelling van het actief bij de nalatenschap van een rijksinwoner ................................ 17
a. Algemeen ...................................................................................................................... 17
b. Gevolgen van het huwelijksvermogensrecht .................................................................. 17
c. Gevolgen van de besproken fictiebepalingen ................................................................. 17
d. Bijzonderheden.............................................................................................................. 18
1
, §2. Samenstelling van het actief bij de nalatenschap van een niet-rijksinwoner ......................... 18
§3. Waardering van de activa-elementen................................................................................... 19
a. Principe art. 2.7.3.3.1 VCF .............................................................................................. 19
b. Bijzonderheden art. 2.7.3.3.2 ev. VCF ............................................................................ 19
§4. Samenstelling van het passief bij de nalatenschap van een rijksinwoner .............................. 19
a. Schulden ten laste van de erflater .................................................................................. 19
b. Begrafeniskosten ........................................................................................................... 20
§5. Samenstelling van het passief bij nalatenschap van een niet-rijksinwoner ............................ 20
§6. Schatting van het passief ..................................................................................................... 20
§7. Niet aanvaardbaar passief ................................................................................................... 20
§8. Omslag van het passief ........................................................................................................ 21
a. Omslag naar de erfgenamen, legatarissen en begiftigden ............................................... 21
b. Omslag van het passief voor nalatenschappen opengevallen in het Vlaamse Gewest ..... 21
c. Omslag van het passief bij verkrijging van vruchtgebruik en blote eigendom .................. 21
§9. Rechtvaardigen van het passief art. 3.17.0.0.12 VCF ............................................................ 21
a. Principe ......................................................................................................................... 21
b. Mildering van de bewijsvoering ..................................................................................... 21
c. Strengere bewijsregeling................................................................................................ 21
H4: Tarief ...................................................................................................................................... 22
§1. Inleiding .............................................................................................................................. 22
§2. Bepaling van de belastbare grondslag .................................................................................. 22
a. Regel van netto-overschot ............................................................................................. 22
b. Regel van het progressievoorbehoud art. 2.7.3.2.9 VCF .................................................. 22
§3. Tarief van het Vlaamse Gewest ............................................................................................ 23
§4. Tarieven voor erfenissen in rechte lijn & tussen partners art. 2.7.4.1.1 VCF .......................... 23
a. Belastingverminderingen voor bescheiden erfdeel & kinderen onder 21j ....................... 24
b. Belastingvrijstellingen .................................................................................................... 24
§5. Tarieven voor bloedverwanten in de zijlijn & tussen vreemden ............................................ 27
a. Verminderingen voor broers en zussen .......................................................................... 27
b. Verminderingen voor anderen ....................................................................................... 29
c. Belastingvrijstellingen .................................................................................................... 30
§6. Verlaagde tarieven............................................................................................................... 34
a. Legaten aan bepaalde besturen, instellingen en rechtspersonen .................................... 34
b. Familiale onderneming en familiale vennootschap art. 2.7.4.2.2 VCF ............................. 34
§7. Vererving van de rechten ..................................................................................................... 35
a. Het toepasselijk tarief .................................................................................................... 35
2
, b. Afrondingen................................................................................................................... 35
H5: Inning en invordering .............................................................................................................. 35
§1. De aanslagprocedure ........................................................................................................... 35
a. Aangifte van de nalatenschap – algemeen ..................................................................... 35
b. Aangifte van de nalatenschap – personen gehouden tot het indienen van de aangifte ... 36
c. Aangifte van de nalatenschap – termijn van aangifte...................................................... 36
d. Aangifte van de nalatenschap – plaats van indiening ...................................................... 37
e. Aangifte van de nalatenschap – vorm en inhoud ............................................................ 37
f. Aangifte van de nalatenschap – sanctie bij overtreding van de aangifteplicht ................. 37
g. Aangifte van de nalatenschap – de nieuwe aangifte ....................................................... 37
§2. Aanslagjaar en aanslagtermijn ............................................................................................. 37
a. Aanslagjaar .................................................................................................................... 37
b. Aanslagtermijnen........................................................................................................... 37
c. Het aanslagbiljet ............................................................................................................ 37
§3. Betaling van rechten & boeten............................................................................................. 37
a. Algemeen ...................................................................................................................... 37
b. Betaaltermijnen ............................................................................................................. 37
c. Wijze van betaling.......................................................................................................... 38
d. Betalingsfaciliteiten........................................................................................................ 38
§4. Bezwaar en ambtshalve ontheffing ...................................................................................... 38
a. Het bezwaar .................................................................................................................. 38
b. Bezwaartermijn ............................................................................................................. 38
c. Personen die bezwaar kunnen indienen & wijze waarop ................................................ 38
d. Beslissingswijze voor bezwaar art. 3.5.6.0.1 VCF ............................................................ 38
§5. Verplichtingen opgelegd aan derden .................................................................................... 39
a. Meldingsplicht ............................................................................................................... 39
b. Verplichting tot het verstrekken van inlichtingen Art. 100 W.Succ. .................................. 39
c. Verplichtingen voor verhuurders van brandkasten art. 101/102 W.Succ. ........................ 39
d. Verplichtingen opgelegd aan beroepsverzekeraar art. 103 W.Succ. ................................. 39
§6. De bewijsmiddelen .............................................................................................................. 39
a. Bewijsmiddelen van het gemeen recht art. 3.17.0.0.1, eerste lid VCF ............................. 39
b. Bijzondere bewijsmiddelen ............................................................................................ 39
§7. De verjaring erfbelasting...................................................................................................... 40
a. Algemeen ...................................................................................................................... 40
b. De stuiting van de verjaring............................................................................................ 40
c. De schorsing van de verjaring......................................................................................... 40
3
,DEEL 3: Vermogensplanning – Registratierechten .............................................................................. 41
H1: Inleiding.................................................................................................................................. 41
§1. Het registratierecht.............................................................................................................. 41
a. Twee beginselen ............................................................................................................ 41
b. Regelgeving is enerzijds federaal en anderzijds regionaal ............................................... 41
§2. De registratieformaliteit....................................................................................................... 41
§3. Doel .................................................................................................................................... 41
§4. Gewestelijke belasting ......................................................................................................... 42
a. Verkooprecht ................................................................................................................. 42
b. Schenkbelasting ............................................................................................................. 42
c. Verdelingsrecht .............................................................................................................. 42
d. Recht op hypotheekvestiging of -overdracht .................................................................. 42
H2: Registratieverplichting ............................................................................................................ 43
§1. Te registreren akten & verklaringen ..................................................................................... 43
a. Registratieverplichting wegens aard van de akte art. 19, 1° W.Reg. ................................. 43
b. Registratieverplichting op grond van de inhoud van het akte art. 19, 2°-5° W.Reg........... 43
c. Registratieverplichting op grond van gebruik van de akte art. 26 & 29 W.Reg ................. 43
d. Registratieverplichting op grond van aangifte/fiscale verklaringen ................................. 44
§2. Personen die tot registratie verplicht zijn ............................................................................. 44
§3. Termijn voor registratie........................................................................................................ 44
a. Berekening termijnen .................................................................................................... 45
§4. Plaats van registratie ........................................................................................................... 45
H3: Soorten registratierechten ...................................................................................................... 45
§1. Indeling ............................................................................................................................... 45
a. Het algemeen vast recht art. 11 W.Reg. .......................................................................... 45
b. De specifieke vaste rechten ............................................................................................ 45
c. De evenredige rechten ................................................................................................... 46
H4: Schenkbelasting ...................................................................................................................... 46
§1. Schenking ............................................................................................................................ 46
§2. Schenkbelasting................................................................................................................... 46
§3. Belastbare basis................................................................................................................... 47
a. De lasten ....................................................................................................................... 47
b. Progressievoorbehoud ................................................................................................... 48
c. Schenkingen aan gehandicapte personen....................................................................... 48
d. Schenkingen vermeld in erfovereenkomsten .................................................................. 48
§4. Tarief voor schenkingen van onroerende goederen .............................................................. 48
4
, a. Tarief ............................................................................................................................. 48
b. Bijzondere tarieven ........................................................................................................ 48
c. Verkrijging in rechte lijn & tussen partners: tabel I ......................................................... 49
d. Verkrijging tussen alle andere personen: tabel II ............................................................ 49
§5. Tarief voor schenkingen van roerende goederen .................................................................. 49
§6. Verminderingen................................................................................................................... 49
a. Wegens kinderlast ......................................................................................................... 49
b. Verminderd tarief voor schenkingen aan bepaalde rechtspersonen................................ 50
§7. Vrijstellingen........................................................................................................................ 50
a. Schenking van familiebedrijven Art. 2.8.6.0.3 VCF .......................................................... 50
b. Doorgeefschenking Art. 2.8.6.0.9 VCF ............................................................................ 50
H5: Verkooprecht .......................................................................................................................... 51
§1. Begrip Art. 2.9.1.0.1 VCF ...................................................................................................... 51
§2. Belastbare basis................................................................................................................... 51
a. Principe ......................................................................................................................... 51
b. Verkoop van vruchtgebruik ............................................................................................ 52
§3. Tarief in het Vlaamse Gewest ............................................................................................... 53
a. Algemeen tarief art. 2.9.4.1.1 VCF.................................................................................. 53
b. Verlaagd tarief van 3% hoofdverblijfplaats art. 2.9.4.2.11 ev. VCF ................................... 53
§4. Teruggave ............................................................................................................................ 54
H6: Verdeelrecht ........................................................................................................................... 54
§1. Toepassingsgebied............................................................................................................... 54
§2. Grondslag Art. 2.10.3.0.1 VCF .............................................................................................. 55
§3. Tarief ................................................................................................................................... 55
DEEL 4: Fiscale procedures ................................................................................................................ 56
H1: Taxatieprocedure – algemeen ................................................................................................. 56
§1. Inleiding .............................................................................................................................. 56
§2. Algemene beginselen behoorlijk bestuur ............................................................................. 56
a. Redelijkheidsbeginsel..................................................................................................... 56
b. Rechten van verdediging: hoorrecht & inzagerecht, onpartijdigheid ............................... 56
c. Motiveringsplicht ........................................................................................................... 56
d. Zorgvuldigheidsplicht ..................................................................................................... 57
e. Fair play ......................................................................................................................... 57
f. Verbod van machtsafwending ........................................................................................ 57
g. Rechtszekerheidsbeginsel .............................................................................................. 57
h. Gelijkheidsbeginsel ........................................................................................................ 57
5
,H2: Taxatieprocedure – de aangifteverplichtingen ......................................................................... 57
§1. Algemeen ............................................................................................................................ 57
§2. De aangifteverplichtingen in de inkomstenbelasting ............................................................ 58
a. Wie moet aangifte indienen ........................................................................................... 58
b. Bijzonderheden.............................................................................................................. 58
c. Uitzonderingen .............................................................................................................. 58
d. Vorm & inhoud .............................................................................................................. 58
e. Termijn .......................................................................................................................... 59
f. Sancties ......................................................................................................................... 59
H3: Taxatieprocedure – de onderzoeksbevoegdheden ................................................................... 59
§1. Algemeen ............................................................................................................................ 60
a. Onderzoeksbevoegdheden ............................................................................................ 60
§2. Onderzoeksbevoegdheden in inkomstenbelastingen ............................................................ 60
a. Algemeen – controlerende ambtenaren ......................................................................... 60
b. Algemeen onderzoekstermijnen .................................................................................... 60
c. Bijkomende onderzoekstermijnen .................................................................................. 62
d. Onderzoeksbevoegdheden t.a.v. belastingplichtige ........................................................ 63
e. Onderzoeksbevoegdheden t.a.v. derden ........................................................................ 64
H4: Taxatieprocedure – de bewijsmiddelen in de inkomstenbelastingen ........................................ 64
§1. Aangifte als uitgangspunt .................................................................................................... 65
§2. Schriftelijke bewijzen ........................................................................................................... 65
a. Boekhouding ................................................................................................................. 65
b. Juridische akten & handelingen ..................................................................................... 65
c. Individuele schriftelijke akkoorden ................................................................................. 66
d. Rulings........................................................................................................................... 66
e. Processen-verbaal.......................................................................................................... 66
§3. Vermoedens ........................................................................................................................ 66
a. Algemeen ...................................................................................................................... 66
b. Feitelijke vermoedens .................................................................................................... 66
c. Wettelijke vermoedens .................................................................................................. 67
H5: Taxatieprocedure – de aanslagprocedure ................................................................................ 68
§1. De aanslagprocedures ......................................................................................................... 68
a. Rectificatieprocedure art. 346 WIB................................................................................. 69
b. Aanslag van ambtswege art. 351 WIB ............................................................................ 70
§2. De aanslagtermijnen............................................................................................................ 71
a. De gewone aanslagtermijnen art. 353 & 359 WIB .......................................................... 71
6
, b. De buitengewone aanslagtermijnen art. 354 WIB........................................................... 71
§3. Bijzondere aanslagtermijnen art. 355 & 356 WIB ................................................................. 74
a. De nieuwe aanslag art. 355 WIB ..................................................................................... 74
b. De subsidiaire aanslag art. 356 WIB ............................................................................... 75
H6: Geschillenprocedure – administratieve beroepsmogelijkheden ............................................... 75
§1. Het bezwaar/administratief beroep art. 366 WIB ................................................................. 75
a. Toepassingsvoorwaarden ............................................................................................... 75
b. Personen die bezwaar kunnen indienen art. 366, eerste lid WIB..................................... 76
c. Hoe bezwaar indienen? ................................................................................................. 76
d. Wanneer bezwaar indienen? Art. 371 WIB ..................................................................... 76
e. Sanctie op niet-naleving van wettelijke vereisten ........................................................... 77
f. Directe gevolgen van indiening van bezwaarschrift......................................................... 77
g. Behandeling van bezwaar .............................................................................................. 77
h. Beslissing over bezwaarschrift ........................................................................................ 78
i. Verzoek tot rechtzetting ................................................................................................. 78
§2. Ambtshalve ontheffing ........................................................................................................ 78
a. Ambtshalve ontheffing van overbelastingen die voortvloeien uit materiële vergissingen,
dubbele belasting of uit nieuwe bescheiden/feiten art. 376, §1 WIB ...................................... 78
b. Ambtshalve ontheffing van bepaalde belastingverminderingen art. 376, §3, 2° WIB ....... 79
c. Gevolgen van ambtshalve ontheffing ............................................................................. 79
H7: Geschillenprocedure – gerechtelijke procedure ....................................................................... 79
§1. Inleiding van de vordering – termijn art. 1385undecies Ger.W. ............................................. 80
§2. Wijze van inleiding van de vordering .................................................................................... 80
§3. Verloop van gerechtelijke procedure .................................................................................... 80
§4. Vertegenwoordiging van belastingplichtige & overheid ........................................................ 80
§5. Vonnis & beroepsmogelijkheden ......................................................................................... 80
7
,DEEL 1: VERMOGENSPLANNING – ALGEMEEN
H1: INLEIDING
Personenbelasting = inkomstenbelasting
➔ Soorten inkomsten:
o Roerende
o Onroerend
o Beroeps
o Diverse
➔ Onroerende voorheffing = belasting op beroepsinkomsten
o Gewest belasting (terug te vinden in Vlaamse codex fiscaliteit)
Alles betreffende procedure van de belastingen is te vinden in WIB
Alles betreffende vennootschapsbelastingen is te vinden in WIB
Alles betreffende BTW is te vinden in BTW wetboek
§1. HUWELIJKSVERMOGENSRECHT – AFWIJKINGEN
Langstlevende al beding = langstlevende echtgenoot krijgt hierdoor blote eigendom van gehele
gemeenschappelijk vermogen
Testament = afwijken van wat er gebeurt met je vermogen na overlijden, wel beperking tot
reservataire erfgenamen
Schenkingen = afwijken van wat er gebeurt met je vermogen na overlijden, op die manier geen
erfbelasting
§2. SUCCESSIEPLANNING/VERMOGENSPLANNING
= de organisatie en de overdracht van het vermogen bij overlijden (alles wat afwijkt van de wettelijke
bepalingen betreffende het vermogen na overlijden)
Redenen van afwijking:
1. Niet-fiscaal: zelf regelen van erfopvolging (bv. schenkingen)
2. Fiscaal: vermijden van hoge erfbelastingen
Vermogensplanning ≠ recht, maar technieken die basis vinden in bepaalde takken van het recht
Daarbij zijn volgende rechten betrokken:
- Eigendomsrecht
- Erfrecht
- Huwelijksvermogensrecht
- Vennootschapsrecht
- Erfbelasting
- Registratierechten
a. Algemene principes
- Vermogensplanning is maatwerk
- Vermogensplanning veronderstelt openheid over samenstelling van het vermogen
- Vermogensplanning betekent keuzes maken
- Vermogensplanning is de grenzen opzoeken van wat wettelijk toegelaten is en wat niet
- Vermogensplanning is een verhaal zonder einde
Opmerking: algemene antimisbruikbepaling (= iemand die misbruik maakt bekampen)
8
, b. Stappenplan
1. Actuele situatie
2. Instrumenten
3. Advies
H2: VOORKENNIS
§1. HUWELIJKSVERMOGENSRECHT
Kunnen bepalen welk huwelijksvermogensstelsel van toepassing is.
De vermogens (EV en GV):
➔ Samenstellen (actief en passief), invloed schenkingen
➔ Berekenen van de vergoedingen tussen het gemeenschappelijk en het eigen vermogen (Art.
2.3.43, § 3 BW) en verrekenen van de vergoedingen (Art. 2.3.49, § 1 tem 4 BW)
➔ Verdelen, invloed bedingen
9
