H-9 Het endocriene stelsel
Overzicht van hormonale activiteit
Receptoren voor lipide hormonen bevinden zich in de cel
Receptoren voor peptidehormonen bevinden zich op de celmembraan
Hypofyse en hypothalamus
Hypofyse en hypothalamus werken als een eenheidà reguleren de activiteit van de meeste endocriene
klieren.
Hypofyse:
- Zo groot als een erwt
- Weegt 500mg
- Bestaat uit 2 kwabben met verschillende typen cellen
- Voorkwab is een voortzetting van het klierepitheel van de keelholte
- De achterkwab komt voort uit het zenuwweefsel van de hersenen.
, Tussen de hypothalamus en de hypofyseachterkwab bevindt zich een dunne
strook weefsel= hypofysesteel, waarin de axonen liggen van de
hypothalamische zenuwcellen.
Bloedvoorziening
Arterieel bloed:
- Wordt aangevoerd door takken van de arteria carotis interna dextra
en sinistra.
- Voorkwab wordt indirect van bloed voorzien via een bed van
haarvaten in de hypothalamus.
- Achterste kwab wordt rechtstreeks voorzien van bloed.
Veneus bloed:
- Komt van beide kwabben en bevat hormonen
- Verlaat de klier via korte aders die uitkomen in de veneuze sinussen,
tussen de lagen van de dura mater.
Invloed van de hypothalamus op de hypofyse
De invloed van de hypothalamus op de secretie van hormonen
verschilt voor de voor- en achterkwab van de hypofyse.
Hypofysevoorkwab:
- Indirect voorzien van arterieel bloed dat al door een capillair
bed in de hypothalamus is gegaan
- Netwerk van bloedvaten maakt deel uit van het
poortaderstelsel van de hypofyse dat bloed van de
hypothalamus naar de hypofysevoorkwab transporteert,
waar het dunwandige vaatjes binnengaat die nauw in
contact staan met secreterende cellen.
- Dit bloed transporteert zowel stimulerende als remmende
hypothalamushormonen.
- Hypothalamushormonen beïnvloeden de productie van
andere hormonen in de adenohypofyse.
Hypofyseachterkwab:
- Bestaat uit zenuwcellen omgeven door steuncellen.
- Cellichamen van neuronen bevinden zich in de nucleus
supraopticus en de nucleus paraventricularis van de
hypothalamus en hun axonen vormen een bundel= tractus
hypothalamohypophysealis.
- Hormonen van de hypofyseachterkwab worden in deze
cellichamen gevormd, door de axonen in de achterkwab.
- Worden afgescheiden d.m.v. exocytose als reactie op
zenuwprikkels vanuit de hypothalamus.
Hypofysevoorkwab
Sommige hormonen die hierdoor worden afgescheiden stimuleren of remmen de secretie bij andere
endocriene klieren. Maar er kan ook rechtstreeks effect op de doelweefsels zijn.
De hypofysevoorkwab produceert hormonen als zij gestimuleerd worden door specifieke releasing hormones
(RH) uit de hypothalamus.
- De hele procedure wordt geregeld door een mechanisme van negatieve feedback.
- Wanneer de concentratie van een hormoon in het bloed naar de hypothalamus wordt gevoerd laag is,
produceert deze het juiste RH dat de hypofysevoorkwab aanzet tot het afscheiden van een tropine
(stimulerend hormoon). Dit stimuleert weer een doelorgaan om de productie van zijn hormoon te
vergrotenà bloedspiegel van het hormoon stijgtà secretie RH wordt geremd.