Criminaliteit en Rechtsstaat
1 Wat is criminaliteit?
1.1 Strafbaar gedrag
Criminaliteit
Alle misdrijven die in de wet omschreven staan
Criminalisering
Het strafaar worden van bepaald gedrag (hacken, internetraude)
Decriminalisering
Een strafare gedraging wordt uit het strarrecht gehaald en is daardoor niet langer meer
verboden (homoseksualiteit)
Welke gedragingen we en niet strafaar worden gesteld is afankelijk van:
- Maatschappelijke context
- Ernst van de gevolgen
- Politeke macht
1.2 Criminaliteit als maatschappelijk en politek probleem
Materiële gevolgen
- Directe fnanciële schade (kosten inbraak)
- Indirecte fnanciële schade (gestegen premies)
- Kosten voor criminaliteitsbestrijding
Immateriële gevolgen
- Gevoelens van onveiligheid
- Vermijdingsgedrag
- Emotonele- en pscchische problemen
- Morele verontwaardiging
- Veranderende opvatngen over goed en kwaad
- Verlies van vertrouwen in mensen/politek/samenleving
- Aantastng rechtsgevoel
- Gevaar voor eigen rechter spelen
Verband criminaliteit – maatschappelijke ontwikkelingen
1) Arnemend gezag van de overheid
2) Arnemende betekenis van het maatschappelijk middenveld
3) Minder sociale cohesie
4) Veranderend waarden- en normenbesef
5) Toegenomen welvaart
6) Argenomen pak- en strafans
7) Werkloosheid
8) Technologische ontwikkelingen
9) Internationalisering
, Belangentegenstellingen
Veiligheidsparadox
Het verschijnsel dat hoe meer veiligheid we hebben, hoe erger we een inbreuk daarop
ervaren
Veiligheidsutopie
Het onhaalbare verlangen naar het samenvallen van maximale vrijheid en maximale
veiligheid
2 Aard en omvang van criminaliteit
2.1 Soorten criminaliteit
- Delicten tegen openbare orde en gezag
- Geweldsdelicten tegen leven/persoon
- Ruwheidsdelicten (vernieling/graft)
- Vermogensdelicten
- Seksuele delicten
- Verkeersdelicten
- Drugsdelicten
- Economische delicten (verkopen besmet vlees)
- Milieudelicten
Overheid maakt onderscheid tussen:
Jeugdcriminaliteit, ccbercriminaliteit, witeboordencriminaliteit, terrorisme,
drugscriminaliteit, georganiseerde criminaliteit (bevat meerdere categorieën)
2.2 Beeldvorming rond criminaliteit
Framing
Door eenzijdige berichtgeving over criminaliteit ontstaat er bij het grote publiek een
stereotep en generaliserend beeld van criminaliteit
- Stereotep: vaststaand beeld over een bepaald verschijnsel omdat de media steeds
op dezelrde manier over het onderwerp berichten
- Generaliserend beeld: uit een or enkele bijzondere gevallen wordt een algemene
conclusie argeleid
= macht van de media
Rererentekader
Gevormd door alle waarden, normen, ervaringen en persoonlijke interesses. Or terwijl:
mensen kiezen de media die hun opvatngen en verwachtngen bevestgen. Ook eigen
ervaringen spelen hierin mee (=eigen overtuigingen)
1 Wat is criminaliteit?
1.1 Strafbaar gedrag
Criminaliteit
Alle misdrijven die in de wet omschreven staan
Criminalisering
Het strafaar worden van bepaald gedrag (hacken, internetraude)
Decriminalisering
Een strafare gedraging wordt uit het strarrecht gehaald en is daardoor niet langer meer
verboden (homoseksualiteit)
Welke gedragingen we en niet strafaar worden gesteld is afankelijk van:
- Maatschappelijke context
- Ernst van de gevolgen
- Politeke macht
1.2 Criminaliteit als maatschappelijk en politek probleem
Materiële gevolgen
- Directe fnanciële schade (kosten inbraak)
- Indirecte fnanciële schade (gestegen premies)
- Kosten voor criminaliteitsbestrijding
Immateriële gevolgen
- Gevoelens van onveiligheid
- Vermijdingsgedrag
- Emotonele- en pscchische problemen
- Morele verontwaardiging
- Veranderende opvatngen over goed en kwaad
- Verlies van vertrouwen in mensen/politek/samenleving
- Aantastng rechtsgevoel
- Gevaar voor eigen rechter spelen
Verband criminaliteit – maatschappelijke ontwikkelingen
1) Arnemend gezag van de overheid
2) Arnemende betekenis van het maatschappelijk middenveld
3) Minder sociale cohesie
4) Veranderend waarden- en normenbesef
5) Toegenomen welvaart
6) Argenomen pak- en strafans
7) Werkloosheid
8) Technologische ontwikkelingen
9) Internationalisering
, Belangentegenstellingen
Veiligheidsparadox
Het verschijnsel dat hoe meer veiligheid we hebben, hoe erger we een inbreuk daarop
ervaren
Veiligheidsutopie
Het onhaalbare verlangen naar het samenvallen van maximale vrijheid en maximale
veiligheid
2 Aard en omvang van criminaliteit
2.1 Soorten criminaliteit
- Delicten tegen openbare orde en gezag
- Geweldsdelicten tegen leven/persoon
- Ruwheidsdelicten (vernieling/graft)
- Vermogensdelicten
- Seksuele delicten
- Verkeersdelicten
- Drugsdelicten
- Economische delicten (verkopen besmet vlees)
- Milieudelicten
Overheid maakt onderscheid tussen:
Jeugdcriminaliteit, ccbercriminaliteit, witeboordencriminaliteit, terrorisme,
drugscriminaliteit, georganiseerde criminaliteit (bevat meerdere categorieën)
2.2 Beeldvorming rond criminaliteit
Framing
Door eenzijdige berichtgeving over criminaliteit ontstaat er bij het grote publiek een
stereotep en generaliserend beeld van criminaliteit
- Stereotep: vaststaand beeld over een bepaald verschijnsel omdat de media steeds
op dezelrde manier over het onderwerp berichten
- Generaliserend beeld: uit een or enkele bijzondere gevallen wordt een algemene
conclusie argeleid
= macht van de media
Rererentekader
Gevormd door alle waarden, normen, ervaringen en persoonlijke interesses. Or terwijl:
mensen kiezen de media die hun opvatngen en verwachtngen bevestgen. Ook eigen
ervaringen spelen hierin mee (=eigen overtuigingen)