H1: gevelsluitingen
A. H I ST O RI E K V AN B U I T EN S C H RI J NW E R K
Men is al heel lang bezig hiermee: lichtinval, lucht binnenlaten etc.
Notre Dame Chartres, Parijs
Oculus of rond raam: in die tijd zoveel mogelijk ‘goddelijk’ licht binnenlaten in de kathedraal
• Middeleeuwen: smalle verticale openingen in glas of lood (dit voorbeeld)
= men kon hierdoor heel grote glasvolumes maken zonder dat men er de kennis van had
• Vanaf 17de 18de eeuw: glasoppervlakte wordt groter (maar nog steeds een ruitvorm)
• Begin 20ste eeuw: uitvinding van getrokken glas
- 1959: Sir Pilkington → Uitvindin Floatglas
B. A L G EM E EN
(1) Terminologie
Venster Element van het gebouw dat een muuropening afsluit, de verlichting en
eventueel de verluchting verzekert
,Vast venster Venster zonder vleugel
Opengaand venster Venster met een vast kader en een vleugel
Dubbel opengaand Vast kader met 2 vleugels zonder vaste tussenstijl
venster
Samengesteld venster Venster met vast of opengaande delen in een vast kader en gescheiden
door stijlen of dwarsregels
Vensterdeur Venster met deurhoogte dat de toegang en doorgang laat
Schuifvenster Constructie met 1 of meerdere bewegende vleugels die zich verplaatsen in
het vlak van de constructie en niet geschikt voor doorgang van personen
bij normaal gebruik
Schuifdeur Constructie met 1 of meerdere bewegende vleugels die zich verplaatsen in
het vlak van de constructie en geschikt voor de doorgang van personen bij
normaal gebruik
Vleugel of opengaande Bewegend element van een venster
vleugel
Bovenlicht Beglaasd element boven in het venster doorgaans van beperkte hoogte,
dat al dan niet kan worden geopend
Vasistas Kleine openvallende vleugel boven de bovendorpel van een venster of een
deur
Vast kader Vast deel rond een venster of vensterdeur dat verbonden wordt met de
structuur van het gebouw
Borstwering Muurdeel tussen het vloerniveau en de dorpel van een venster- of deur
, (2) Openingswijzen
Verschil tussen vaste en opengaande vensters: verschillende manieren van openen
Aanzichten van binnenuit gezien:
,Volgens NBN EN 12519:
- Beweging vleugel naar gebruiker: aangeduid met doorlopende lijn
- Beweging vleugel van gebruiker weg: aangeduid met stippellijn
Aanduiding op gevelplannen: architectuur
(3) Prestaties van het buitenschrijnwerk: productnorm of CE-markering
A) LUCHTDOORLATENDHEID
Vensters worden ingedeeld in klassen van 1 (slechtst) tot 4 (beste)
Voorbeeld: Ramen aan kust veel hogere klasse dan in het binnenland (logisch)
• WTCB-test: min 87% van alle vensters hebben klasse 4 (klassen zijn dus niet streng genoeg)
• Vleugel en draakipvensters: betere prestaties / schuiframen scoren veel minder (sluiting
enkel door borstels, mag niet te veel spannen anders schuift veel minder)
37% van het totale warmteverlies gaat door ramen en deuren, vandaar het belang van
een goed product en goede plaatsing
Globale luchtdichtheid sterk afhankelijk van KWALITEIT verbinding EN de UITVOERING
Video:
• Dagkanten glad strijken
• Droogtijd respecteren
• Aansluitband rond raamprofiel aan buitenzijde: dampdicht
• Aansluitband aan de binnenzijde DAMPDICHTER dan aan de buitenzijde
B) WEERSTAND TEGEN WINDBELASTING
Hoe groter de profieldiepte, hoe beter bestand tegen wind
, Hoe groter het glasoppervlak, hoe slechter bestand tegen wind (hoe dikker glas en profiel hoe sterker uw
raamgevel)
C) WATERDICHTHEID
= in welke mate komt water binnen bij toenemende druk en toenemende beregeningstijd
• Speciale opsporingstechniek lekkages: rooktest, tracervloeistof injecteren
D) BEPALING KLASSE VENSTERS IFV:
• Plaatsingshoogte boven maaiveld (hoe hoger, hoe strengere klasse)
Voorbeeld: hoe hoger je raam zit in appartementsgebouw bvb, hoe strenger de klasse
zal zijn omdat daar ook de winddruk logischerwijze hoger zal zijn
• Ruwheid van terrein (geografisch)
Hoe opener je terrein (meer winddruk), hoe strenger de klasse
(4) Wetgeving
A) EPB-WETGEVING: GLOBAAL WARMTEVERLIES DOOR VENSTERS IS ENORM!
- 38% warmteverlies door ramen en deuren
- Ramen en deuren oppervlakte van <10% van de totale gebouwschil (ze zijn relatief klein
in gebouw en hebben toch zo’n warmteverlies…)
→ Beperking transmissieverliezen = beperking dmv Umax
→ Beperking bij vensters = Umax = Uwindow
- Uw wordt bepaald door UG (glas) en Uf (frame)
S-peil of schilpeil: drukt energie-efficiëntie van de gebouwschil uit (dus hoe beter uw ramen en deuren,
hoe beter deze schil)
- S-peil geldt per wooneenheid (dus per appartement en niet per appartementsgebouw)
Voorbeeld: ligging middelste appartement omringd door andere appartement-eenheden en
zal dus een beter s-peil hebben dan een appartement op de bovenste verdieping gelegen aan
de buitenkant
→ belang ligging
A. H I ST O RI E K V AN B U I T EN S C H RI J NW E R K
Men is al heel lang bezig hiermee: lichtinval, lucht binnenlaten etc.
Notre Dame Chartres, Parijs
Oculus of rond raam: in die tijd zoveel mogelijk ‘goddelijk’ licht binnenlaten in de kathedraal
• Middeleeuwen: smalle verticale openingen in glas of lood (dit voorbeeld)
= men kon hierdoor heel grote glasvolumes maken zonder dat men er de kennis van had
• Vanaf 17de 18de eeuw: glasoppervlakte wordt groter (maar nog steeds een ruitvorm)
• Begin 20ste eeuw: uitvinding van getrokken glas
- 1959: Sir Pilkington → Uitvindin Floatglas
B. A L G EM E EN
(1) Terminologie
Venster Element van het gebouw dat een muuropening afsluit, de verlichting en
eventueel de verluchting verzekert
,Vast venster Venster zonder vleugel
Opengaand venster Venster met een vast kader en een vleugel
Dubbel opengaand Vast kader met 2 vleugels zonder vaste tussenstijl
venster
Samengesteld venster Venster met vast of opengaande delen in een vast kader en gescheiden
door stijlen of dwarsregels
Vensterdeur Venster met deurhoogte dat de toegang en doorgang laat
Schuifvenster Constructie met 1 of meerdere bewegende vleugels die zich verplaatsen in
het vlak van de constructie en niet geschikt voor doorgang van personen
bij normaal gebruik
Schuifdeur Constructie met 1 of meerdere bewegende vleugels die zich verplaatsen in
het vlak van de constructie en geschikt voor de doorgang van personen bij
normaal gebruik
Vleugel of opengaande Bewegend element van een venster
vleugel
Bovenlicht Beglaasd element boven in het venster doorgaans van beperkte hoogte,
dat al dan niet kan worden geopend
Vasistas Kleine openvallende vleugel boven de bovendorpel van een venster of een
deur
Vast kader Vast deel rond een venster of vensterdeur dat verbonden wordt met de
structuur van het gebouw
Borstwering Muurdeel tussen het vloerniveau en de dorpel van een venster- of deur
, (2) Openingswijzen
Verschil tussen vaste en opengaande vensters: verschillende manieren van openen
Aanzichten van binnenuit gezien:
,Volgens NBN EN 12519:
- Beweging vleugel naar gebruiker: aangeduid met doorlopende lijn
- Beweging vleugel van gebruiker weg: aangeduid met stippellijn
Aanduiding op gevelplannen: architectuur
(3) Prestaties van het buitenschrijnwerk: productnorm of CE-markering
A) LUCHTDOORLATENDHEID
Vensters worden ingedeeld in klassen van 1 (slechtst) tot 4 (beste)
Voorbeeld: Ramen aan kust veel hogere klasse dan in het binnenland (logisch)
• WTCB-test: min 87% van alle vensters hebben klasse 4 (klassen zijn dus niet streng genoeg)
• Vleugel en draakipvensters: betere prestaties / schuiframen scoren veel minder (sluiting
enkel door borstels, mag niet te veel spannen anders schuift veel minder)
37% van het totale warmteverlies gaat door ramen en deuren, vandaar het belang van
een goed product en goede plaatsing
Globale luchtdichtheid sterk afhankelijk van KWALITEIT verbinding EN de UITVOERING
Video:
• Dagkanten glad strijken
• Droogtijd respecteren
• Aansluitband rond raamprofiel aan buitenzijde: dampdicht
• Aansluitband aan de binnenzijde DAMPDICHTER dan aan de buitenzijde
B) WEERSTAND TEGEN WINDBELASTING
Hoe groter de profieldiepte, hoe beter bestand tegen wind
, Hoe groter het glasoppervlak, hoe slechter bestand tegen wind (hoe dikker glas en profiel hoe sterker uw
raamgevel)
C) WATERDICHTHEID
= in welke mate komt water binnen bij toenemende druk en toenemende beregeningstijd
• Speciale opsporingstechniek lekkages: rooktest, tracervloeistof injecteren
D) BEPALING KLASSE VENSTERS IFV:
• Plaatsingshoogte boven maaiveld (hoe hoger, hoe strengere klasse)
Voorbeeld: hoe hoger je raam zit in appartementsgebouw bvb, hoe strenger de klasse
zal zijn omdat daar ook de winddruk logischerwijze hoger zal zijn
• Ruwheid van terrein (geografisch)
Hoe opener je terrein (meer winddruk), hoe strenger de klasse
(4) Wetgeving
A) EPB-WETGEVING: GLOBAAL WARMTEVERLIES DOOR VENSTERS IS ENORM!
- 38% warmteverlies door ramen en deuren
- Ramen en deuren oppervlakte van <10% van de totale gebouwschil (ze zijn relatief klein
in gebouw en hebben toch zo’n warmteverlies…)
→ Beperking transmissieverliezen = beperking dmv Umax
→ Beperking bij vensters = Umax = Uwindow
- Uw wordt bepaald door UG (glas) en Uf (frame)
S-peil of schilpeil: drukt energie-efficiëntie van de gebouwschil uit (dus hoe beter uw ramen en deuren,
hoe beter deze schil)
- S-peil geldt per wooneenheid (dus per appartement en niet per appartementsgebouw)
Voorbeeld: ligging middelste appartement omringd door andere appartement-eenheden en
zal dus een beter s-peil hebben dan een appartement op de bovenste verdieping gelegen aan
de buitenkant
→ belang ligging
