Juridische context van de vastgoedmarkt
Recht is niet 1 definitie, maar er zijn verschillende elementen samen.
➔ Het is een geheel van gedragsregels
➔ Opgelegd door het gezag van de gemeenschap.
◆ Gemaakt door parlementen.
➔ Met als doel het ordenen van de maatschappij.
➔ Die worden gehandhaafd door het maatschappelijk gezag.
1. De bronnen van het Belgisch recht
1.1. De Grondwet
De Grondwet is de hoogste norm, die omvat 198 artikelen die de werking en
organisatie van de staat bevatten.
1
,De artikelen in de Grondwet zijn grondwettelijke rechten en plichten die van
toepassing zijn overal in België. Bij een wetswijziging van de Grondwet moet een
speciale procedure gevolgd worden.
1.2. Wetten, decreten en ordonnanties
Wetten, decreten en ordonnanties worden uitgevaardigd door het parlement.
Elk parlement heeft duidelijk zijn eigen bevoegdheid, dit wordt gecontroleerd
door het Grondwettelijk Hof.
Wanneer een wet, decreet of ordonnantie wordt gepubliceerd in het Belgisch
Staatsblad (BS), wordt ervan uitgegaan dat iedereen dit kent, maar de wet,
decreet of ordonnantie is pas van toepassing vanaf de 10e dag na publicatie.
1.3. Uitvoeringsbesluiten
❖ Koninklijk Besluit, Ministerieel Besluit, Besluit van Gemeenschaps- en
Gewestregeringen.
Uitvoeringsbesluiten voeren wetten, decreten en ordonnanties uit, dit wordt
gecontroleerd door de Raad van State. Die zijn van toepassing in België, elk
gewest en gemeenschap.
Nieuwe uitvoeringsbesluiten verschijnen in het BS.
1.4. Rechtspraak
Rechtspraak = Rechterlijke uitspraak.
In principe zijn die enkel van toepassing tussen partijen in geding, maar
bijzondere nieuwe interpretaties kunnen leiden tot nieuw recht.
Rechtspraak is te vinden in gespecialiseerde tijdschriften en databanken:
➔ Jura
➔ Immospector
1.5. Rechtsleer
Rechtsleer = commentaren bij wetgeving en rechtspraak.
➔ Zorgen voor argumenten om wetgeving in bepaalde zin te interpreteren.
➔ Zorgen voor argumenten die de rechter moet overtuigen in bepaalde zin
uitspraak te doen.
Rechtsleer is terug te vinden in gespecialiseerde tijdschriften of boeken.
2
, 1.6. Gewoonten en Gebruiken
Gewoonten en gebruiken zijn een zeer uitzonderlijke bron van recht.
2. Draagwijdte van bronnen van het Belgisch recht
Gebiedende rechtsregels
1. Regels van openbare orde
Regels van openbare orde en goede zeden vanaf 1 januari 2023 in nieuw
Burgerlijk Wetboek samen.
Regels van openbare orde Regels die het essentieel belang van de staat of
gemeenschap raken, hierop rust de orde in onze
maatschappij.
sanctie bij het niet navolgen ⇒ nietigheid van contract.
“En goede zeden” → wat momenteel moreel aanvaardbaar is, afhankelijk van de
tijdgeest.
Sanctie bij het niet navolgen ⇒ nietigheid van contract.
2. Regels van Dwingend recht (art. 3.1, vijfde lid BW)
De regels van dwingend recht dienen als bescherming voor de zwakkere partij in
het contract.
Sanctie bij het niet navolgen ⇒ nietigheid.
3
, 3. Aanvullende rechtsregels
Aanvullende rechtsregels worden toegepast wanneer het contract geen
oplossing heeft.
1. Kenmerken van onze staat
De kenmerken van onze staat:
➢ Rechtsstaat
○ De overheid kan maar handelen als er een wettelijke basis is, de
burger mag alles zolang het niet wettelijk verboden is.
➢ Democratie
○ De wetgeving wordt onrechtstreeks door de burgers bepaald:
verkozenen zetelen in het parlement of raden.
➢ Monarchie
○ De koning is de staatshoofd, hij is onchendbaar en onbekwaam,
maar heeft geen persoonlijke macht.
➢ Federale staat
○ De macht is verdeeld over federaal (= nationaal) niveau en
deelstaten (= gemeenschappen en gewesten).
2. Verdeling van bevoegdheden over de verschillende niveau’s
Er zijn twee belangrijke principes als leidraad:
1. Scheiding der machten
a. Wetgevende macht ( ⇒ Parlementen en raden)
b. Uitvoerende macht ( ⇒ Regeringen)
c. Rechterlijke macht ( ⇒ Rechtbanken)
2. Verschillende beleidsniveaus ⇒ enkel voor wetgevende en uitvoerende
macht, de rechterlijke macht is altijd federaal.)
a. Nevengeschikt niveau
i. Federaal
ii. Gewest
iii. Gemeenschap
b. Ondergeschikt niveau
i. Provincie
ii. Gemeente
4
Recht is niet 1 definitie, maar er zijn verschillende elementen samen.
➔ Het is een geheel van gedragsregels
➔ Opgelegd door het gezag van de gemeenschap.
◆ Gemaakt door parlementen.
➔ Met als doel het ordenen van de maatschappij.
➔ Die worden gehandhaafd door het maatschappelijk gezag.
1. De bronnen van het Belgisch recht
1.1. De Grondwet
De Grondwet is de hoogste norm, die omvat 198 artikelen die de werking en
organisatie van de staat bevatten.
1
,De artikelen in de Grondwet zijn grondwettelijke rechten en plichten die van
toepassing zijn overal in België. Bij een wetswijziging van de Grondwet moet een
speciale procedure gevolgd worden.
1.2. Wetten, decreten en ordonnanties
Wetten, decreten en ordonnanties worden uitgevaardigd door het parlement.
Elk parlement heeft duidelijk zijn eigen bevoegdheid, dit wordt gecontroleerd
door het Grondwettelijk Hof.
Wanneer een wet, decreet of ordonnantie wordt gepubliceerd in het Belgisch
Staatsblad (BS), wordt ervan uitgegaan dat iedereen dit kent, maar de wet,
decreet of ordonnantie is pas van toepassing vanaf de 10e dag na publicatie.
1.3. Uitvoeringsbesluiten
❖ Koninklijk Besluit, Ministerieel Besluit, Besluit van Gemeenschaps- en
Gewestregeringen.
Uitvoeringsbesluiten voeren wetten, decreten en ordonnanties uit, dit wordt
gecontroleerd door de Raad van State. Die zijn van toepassing in België, elk
gewest en gemeenschap.
Nieuwe uitvoeringsbesluiten verschijnen in het BS.
1.4. Rechtspraak
Rechtspraak = Rechterlijke uitspraak.
In principe zijn die enkel van toepassing tussen partijen in geding, maar
bijzondere nieuwe interpretaties kunnen leiden tot nieuw recht.
Rechtspraak is te vinden in gespecialiseerde tijdschriften en databanken:
➔ Jura
➔ Immospector
1.5. Rechtsleer
Rechtsleer = commentaren bij wetgeving en rechtspraak.
➔ Zorgen voor argumenten om wetgeving in bepaalde zin te interpreteren.
➔ Zorgen voor argumenten die de rechter moet overtuigen in bepaalde zin
uitspraak te doen.
Rechtsleer is terug te vinden in gespecialiseerde tijdschriften of boeken.
2
, 1.6. Gewoonten en Gebruiken
Gewoonten en gebruiken zijn een zeer uitzonderlijke bron van recht.
2. Draagwijdte van bronnen van het Belgisch recht
Gebiedende rechtsregels
1. Regels van openbare orde
Regels van openbare orde en goede zeden vanaf 1 januari 2023 in nieuw
Burgerlijk Wetboek samen.
Regels van openbare orde Regels die het essentieel belang van de staat of
gemeenschap raken, hierop rust de orde in onze
maatschappij.
sanctie bij het niet navolgen ⇒ nietigheid van contract.
“En goede zeden” → wat momenteel moreel aanvaardbaar is, afhankelijk van de
tijdgeest.
Sanctie bij het niet navolgen ⇒ nietigheid van contract.
2. Regels van Dwingend recht (art. 3.1, vijfde lid BW)
De regels van dwingend recht dienen als bescherming voor de zwakkere partij in
het contract.
Sanctie bij het niet navolgen ⇒ nietigheid.
3
, 3. Aanvullende rechtsregels
Aanvullende rechtsregels worden toegepast wanneer het contract geen
oplossing heeft.
1. Kenmerken van onze staat
De kenmerken van onze staat:
➢ Rechtsstaat
○ De overheid kan maar handelen als er een wettelijke basis is, de
burger mag alles zolang het niet wettelijk verboden is.
➢ Democratie
○ De wetgeving wordt onrechtstreeks door de burgers bepaald:
verkozenen zetelen in het parlement of raden.
➢ Monarchie
○ De koning is de staatshoofd, hij is onchendbaar en onbekwaam,
maar heeft geen persoonlijke macht.
➢ Federale staat
○ De macht is verdeeld over federaal (= nationaal) niveau en
deelstaten (= gemeenschappen en gewesten).
2. Verdeling van bevoegdheden over de verschillende niveau’s
Er zijn twee belangrijke principes als leidraad:
1. Scheiding der machten
a. Wetgevende macht ( ⇒ Parlementen en raden)
b. Uitvoerende macht ( ⇒ Regeringen)
c. Rechterlijke macht ( ⇒ Rechtbanken)
2. Verschillende beleidsniveaus ⇒ enkel voor wetgevende en uitvoerende
macht, de rechterlijke macht is altijd federaal.)
a. Nevengeschikt niveau
i. Federaal
ii. Gewest
iii. Gemeenschap
b. Ondergeschikt niveau
i. Provincie
ii. Gemeente
4
