OWG taak 8
1. De student benoemt de anatomie van de passieve en actieve structuren. (O+I+F)
Zie Prometheus blz. 278, 280, 314 tm 321
Anatomie elleboog (art. cubiti)
Botten:
Het gewricht, art. cubiti, bestaat uit 3 deelgewrichten:
- Art. humeroulnaris
- Art. Humeroradialis
- Art. radioulnaris proximalis
Dus de elleboog bestaat uit 3 botten:
- Radius (aan de duimzijde)
o Tuberositas radii (ovaalvormig uitsteeksel)
o Caput radii (proximaal uitsteeksel)
Ulna (aan de pinkzijde)
- Olecranon (uitsteeksel proximaal)
- Proc. coronoideus (uitsteeksel proximaal)
Humerus, met de volgende structuren:
- Crista supracondylaris lateralis (lang lopende richel lateraal)
- Crista supracondylaris medialis (lang lopende richel mediaal)
- Capitulum humeri (uiteinde distaal)
- Epicondylus lateralis (uitsteeksel lateraal
- Epicondylus medialis (uitsteeksel mediaal)
- Fossa coronoidea (indeuking binnenkant mediaal)
- Trochlea humeri (uiteinde distaal mediaal)
- Fossa radialis (indeuking binnenkant lateraal)
- Fossa olecranon (indeuking distaal)
- Sulcus nervi ulnaris (bliksem indeuking)
Ligamenten:
- Recessus sacciformis
- Lig. collaterale radiale
- Lig. anulare radii
- Lig. collaterale ulnare
- Capsula articularis
- Membrana interossea antebrachii (bindweefsel tussen de ulna en radius) functie
uitwerken (krachten overbrengen), radius bij de pols: 80% van de kracht +
ontspanning bij pronatie en supinatie, op spanning in de neutrale stand.
Kapsel:
Het gewrichtskapsel van het ellebooggewricht omhult alle drie deelgewrichten.
Terwijl dit kapsel voor en achter zeer dun is, wordt het aan de zijkanten door de
collaterale banden versterkt. Bij de radius vormt het gewrichtskapsel onder het lig.
anulare radii een uitstulping, de recesuus sacciformis, die bij de pro-en
supinatiebeweging van de onderarm als reserveplooi dienst doet. Bij flexie en
, extensie fungeren de mm. Brachialis en anconeus als kapselspanner en voorkomen
hiermee dat het gewrichtskapsel bekneld raakt.
Fysiologische valgusstand:
Door de vorm van de trochlea humeri is er met name bij extensie en supinatie in het
ellebooggewricht sprake van een fysiologische valgusstand tussen humerusschacht en
ulna (cabitus valgus).
In deze paragraaf wordt de functionele anatomie over het cubitale en antebrachiale
systeem besproken, waarbij we iets dieper ingegaan op de morfologie van de
gewrichtsvlakken, de globale functies van de capsulo ligamentair versterkende
structuren en de gewrichtsposities die van belang zijn voor de manuele therapie.
De elleboogregio
- Deze regio is samengesteld uit synoviale en fibreuze verbindingen tussen humerus,
ulna en radius. Spieren die de hand en de duim besturen, completeren de anatomie
van deze regio
- Functiestoornissen in de elleboogregio hebben daarom ook gevolgen voor het
gebruik van de hand tijdens activiteiten en participatie
- De verbindingen tussen de botdelen van de elleboogregio worden in 2 hoofdgroepen
verdeeld:
o Het cubitale systeem
De art. humeroulnaris
De art. humeroradialis
De art. radioulnaris proximalis
o Het antebrachiale syteem
De art. radioulnaris proximalis
De membrana interossea radioulnaris
De art. radioulnaris distales en het triangulaire fibrocartilagineuze
complex (TFCC)
Het cubitale systeem
- Anatomisch gezien treffen we in het cubitale systeem 3 gewrichten aan. Ze worden
omgeven door een kapsel, dat aan de voor en achterzijde relatief dun i
- Analoog aan het kniegewricht bezit het elleboogcomplex een ingenieus intra-
articulair glijsysteem van tussen de membrana fibrosa en membrana synovialis en
meniscoïdale plicae.
o Oppervlakkig daarvan bevinden zich extra-articulair gelegen bursae en
vetweefsel voor de glijfunctie van respectievelijk het spier-peesapparaat en de
zenuwen
o Het relatief ruime elleboogkapsel kan daardoor normaal gesproken niet
ingeklemd raken en de diepgelegen elleboogstructuren kunnen daardoor
tijden flexie en extensie en pronatie, supinatie gemakkelijk langs de
oppervlakkiger delen verschuiven
- De verschillende delen van het cubitale systeem:
o Art. humeroulnaris
, Dit deel moet worden beschouwd als een gemodificeerd
zadelgewricht(art. sellaris)
De verbinding wordt gevormd door de trochlea humeri en
distaal door de incisura trochlearis ulnae
o De beide gewrichtsvlakken zijn slechts in geringe mate
discongruent waardoor ze tijdens flexie en extensie
bijna voortdurend optimaal hecht in contact blijven
hoge mate van vormsluiting, die toeneemt in richting
van hyperextensie
o Art. humeroradialis
Dit bestaat uit 2 delen
Het laterale deel is een eivormig gewricht (art. ovoidalis) dat
gevormd wordt door het convexe capitulum humeri en de licht
concave fovea (facies articularis) van het caput radi
Mediaal articuleert het proximale licht afgeschuinde- gedeelte
van het circumferentia articularis radii met de laterale zijde van
de trochlea humeri en de capitulotrochleaire groeve als
rolgewricht
o Art. radioulnaris proximalis
De art. radioulnaris proximalis wordt besproken bij het antebrachiale
systeem
Het antebrachiale systeem
- Het antebrachiale systeem bestaat uit de ulna, de radius en in de hoofdrichting
transversaal verlopende bindweefselplaten. Verbindingen worden gevormd door 2
synoviale gewrichten: het proximale ne het distale radio ulnaire gewricht met TFCC en
de radio ulnaire syndesmose.
o De belangrijkste functie van het antebrachiale systeem is het uitvoeren van
een draaibeweging om een longitudinale as door de onderarm: pronatie
supinatie
De art. radioulnaris proximalis is een rolgewricht
De membrana interossea en chorda obliqua
De art. radioulnaris distalis en TFCC is een rolgewricht
Bron: Extremiteiten + Prometheus
2. De student benoemt de biomechanica (osteokinematica) van de elleboog.
De osteokinematica van de ulna en radius
In de elleboogregio articuleert de ulna in de art. Humeroulnaris en de art.
Radioulnaris proximalis. In het antebrachiale systeem ‘articuleert’ de ulna met de
radius via de membrana interossea. In de polsregio articuleert de ulna met de radius
in de art. Radioulnaris distalis en indirect met de carpus via het TFCC (triangulaire
fibrocartilagineuze complex). De art humeroulnalis kan beschouwd worden als een
zadelvormig gewricht dat in de elleboogregio de osteokinematische
1. De student benoemt de anatomie van de passieve en actieve structuren. (O+I+F)
Zie Prometheus blz. 278, 280, 314 tm 321
Anatomie elleboog (art. cubiti)
Botten:
Het gewricht, art. cubiti, bestaat uit 3 deelgewrichten:
- Art. humeroulnaris
- Art. Humeroradialis
- Art. radioulnaris proximalis
Dus de elleboog bestaat uit 3 botten:
- Radius (aan de duimzijde)
o Tuberositas radii (ovaalvormig uitsteeksel)
o Caput radii (proximaal uitsteeksel)
Ulna (aan de pinkzijde)
- Olecranon (uitsteeksel proximaal)
- Proc. coronoideus (uitsteeksel proximaal)
Humerus, met de volgende structuren:
- Crista supracondylaris lateralis (lang lopende richel lateraal)
- Crista supracondylaris medialis (lang lopende richel mediaal)
- Capitulum humeri (uiteinde distaal)
- Epicondylus lateralis (uitsteeksel lateraal
- Epicondylus medialis (uitsteeksel mediaal)
- Fossa coronoidea (indeuking binnenkant mediaal)
- Trochlea humeri (uiteinde distaal mediaal)
- Fossa radialis (indeuking binnenkant lateraal)
- Fossa olecranon (indeuking distaal)
- Sulcus nervi ulnaris (bliksem indeuking)
Ligamenten:
- Recessus sacciformis
- Lig. collaterale radiale
- Lig. anulare radii
- Lig. collaterale ulnare
- Capsula articularis
- Membrana interossea antebrachii (bindweefsel tussen de ulna en radius) functie
uitwerken (krachten overbrengen), radius bij de pols: 80% van de kracht +
ontspanning bij pronatie en supinatie, op spanning in de neutrale stand.
Kapsel:
Het gewrichtskapsel van het ellebooggewricht omhult alle drie deelgewrichten.
Terwijl dit kapsel voor en achter zeer dun is, wordt het aan de zijkanten door de
collaterale banden versterkt. Bij de radius vormt het gewrichtskapsel onder het lig.
anulare radii een uitstulping, de recesuus sacciformis, die bij de pro-en
supinatiebeweging van de onderarm als reserveplooi dienst doet. Bij flexie en
, extensie fungeren de mm. Brachialis en anconeus als kapselspanner en voorkomen
hiermee dat het gewrichtskapsel bekneld raakt.
Fysiologische valgusstand:
Door de vorm van de trochlea humeri is er met name bij extensie en supinatie in het
ellebooggewricht sprake van een fysiologische valgusstand tussen humerusschacht en
ulna (cabitus valgus).
In deze paragraaf wordt de functionele anatomie over het cubitale en antebrachiale
systeem besproken, waarbij we iets dieper ingegaan op de morfologie van de
gewrichtsvlakken, de globale functies van de capsulo ligamentair versterkende
structuren en de gewrichtsposities die van belang zijn voor de manuele therapie.
De elleboogregio
- Deze regio is samengesteld uit synoviale en fibreuze verbindingen tussen humerus,
ulna en radius. Spieren die de hand en de duim besturen, completeren de anatomie
van deze regio
- Functiestoornissen in de elleboogregio hebben daarom ook gevolgen voor het
gebruik van de hand tijdens activiteiten en participatie
- De verbindingen tussen de botdelen van de elleboogregio worden in 2 hoofdgroepen
verdeeld:
o Het cubitale systeem
De art. humeroulnaris
De art. humeroradialis
De art. radioulnaris proximalis
o Het antebrachiale syteem
De art. radioulnaris proximalis
De membrana interossea radioulnaris
De art. radioulnaris distales en het triangulaire fibrocartilagineuze
complex (TFCC)
Het cubitale systeem
- Anatomisch gezien treffen we in het cubitale systeem 3 gewrichten aan. Ze worden
omgeven door een kapsel, dat aan de voor en achterzijde relatief dun i
- Analoog aan het kniegewricht bezit het elleboogcomplex een ingenieus intra-
articulair glijsysteem van tussen de membrana fibrosa en membrana synovialis en
meniscoïdale plicae.
o Oppervlakkig daarvan bevinden zich extra-articulair gelegen bursae en
vetweefsel voor de glijfunctie van respectievelijk het spier-peesapparaat en de
zenuwen
o Het relatief ruime elleboogkapsel kan daardoor normaal gesproken niet
ingeklemd raken en de diepgelegen elleboogstructuren kunnen daardoor
tijden flexie en extensie en pronatie, supinatie gemakkelijk langs de
oppervlakkiger delen verschuiven
- De verschillende delen van het cubitale systeem:
o Art. humeroulnaris
, Dit deel moet worden beschouwd als een gemodificeerd
zadelgewricht(art. sellaris)
De verbinding wordt gevormd door de trochlea humeri en
distaal door de incisura trochlearis ulnae
o De beide gewrichtsvlakken zijn slechts in geringe mate
discongruent waardoor ze tijdens flexie en extensie
bijna voortdurend optimaal hecht in contact blijven
hoge mate van vormsluiting, die toeneemt in richting
van hyperextensie
o Art. humeroradialis
Dit bestaat uit 2 delen
Het laterale deel is een eivormig gewricht (art. ovoidalis) dat
gevormd wordt door het convexe capitulum humeri en de licht
concave fovea (facies articularis) van het caput radi
Mediaal articuleert het proximale licht afgeschuinde- gedeelte
van het circumferentia articularis radii met de laterale zijde van
de trochlea humeri en de capitulotrochleaire groeve als
rolgewricht
o Art. radioulnaris proximalis
De art. radioulnaris proximalis wordt besproken bij het antebrachiale
systeem
Het antebrachiale systeem
- Het antebrachiale systeem bestaat uit de ulna, de radius en in de hoofdrichting
transversaal verlopende bindweefselplaten. Verbindingen worden gevormd door 2
synoviale gewrichten: het proximale ne het distale radio ulnaire gewricht met TFCC en
de radio ulnaire syndesmose.
o De belangrijkste functie van het antebrachiale systeem is het uitvoeren van
een draaibeweging om een longitudinale as door de onderarm: pronatie
supinatie
De art. radioulnaris proximalis is een rolgewricht
De membrana interossea en chorda obliqua
De art. radioulnaris distalis en TFCC is een rolgewricht
Bron: Extremiteiten + Prometheus
2. De student benoemt de biomechanica (osteokinematica) van de elleboog.
De osteokinematica van de ulna en radius
In de elleboogregio articuleert de ulna in de art. Humeroulnaris en de art.
Radioulnaris proximalis. In het antebrachiale systeem ‘articuleert’ de ulna met de
radius via de membrana interossea. In de polsregio articuleert de ulna met de radius
in de art. Radioulnaris distalis en indirect met de carpus via het TFCC (triangulaire
fibrocartilagineuze complex). De art humeroulnalis kan beschouwd worden als een
zadelvormig gewricht dat in de elleboogregio de osteokinematische
