Samenvatting Financieel management - examenuitslag: (leerkracht L. De Block)

Financieel management
Bijlagen: formularium en actualisatiefactoren meebrengen op PE, niet nodig op examen

Hoofdstuk 1: Doelstellingen en functies van het
financieel beleid
1. Rol van financieel directeur
Vroeger
 Registreren en rapporteren van financiële gegevens
 Beheren van kaspositie
 Aantrekken van voldoende financiële middelen

Nu
 Het management van alle financiële processen
 Businesspartner die streeft naar waardebescherming en waardecreatie
 Belangrijke beslissingen
o Investeringsbeslissingen
o Financieringsbeslissingen
o Dividendenbeslissingen
o Risicomanagement

2. Doelstelling van de onderneming: het perspectief van de aandeelhouder en van de stakeholder
= maximalisatie van de waarde van de onderneming  leidt tot een efficiënte toewijzing van de
financiële middelen

2.1. Welke doelstelling?
 Welk objectief moet gemaximaliseerd worden – verschillende opties
o Totale winst  leidt vaak niet tot optimale beslissingen (bv. rentabiliteit ↓)
o Winst per aandeel of rentabiliteit  al beter, maar nog niet optimaal
 Geen rekening met duur van verwachte resultaten (hangt af van tijdswaarde vh geld)
 Het risico/ de onzekerheid wordt niet in aanmerking genomen (v investeringsprojecten)
o Marktprijs per aandeel
 Objectief moet rekening houden met
 Rentabiliteit, risico en timing
o Enige maatstaf die dit bevat: marktprijs van het aandeel =
waarde van de onderneming

2.2. Corporate governance
= het denken over de optimale beheersstructuur binnen een onderneming
 Alle partijen in O streven eigen doelstellingen na (managers, aandeelhouders, leveranciers…)
o Stemmen niet steeds overeen met doelstellingen van andere partijen
 Oplossing: agency-relaties
 = relaties tss personen die gebaseerd zijn op een contact waarbij één
persoon (= de principaal) de bevoegdheid geeft aan een andere
persoon (= de agent) om te handelen in zijn naam
 regelen contractuele relaties om conflicterende belangen in
evenwicht te brengen




1

, 2.2.1. Agency-relatie tussen aandeelhouders en management
o Belangrijk in O met gescheiden management en aandeelhoudersschap (bv. beursgenoteerde)
o Aanwezig in O met aanzienlijk vrije cashflow
 = het bedrag dat voor uitkering vatbaar is
 Voorkeuren
 Managers: niet uitkeren  investeringsprojecten
o ! overinvesteringsprobleem: autonoom kunnen handelen
zonder controle op kapitaalmarkten (want gaan geen
schulden aan)
 AH: wel uitkeren  vermindering agency-probleem
 Andere partijen: SE, klanten, leveranciers, personeel, overheid,
rechtbanken + publieke opinie

o Agency-theorie (Jensen en Meckling)
 De aandeelhouders (de principaals) stellen managers (= de agenten) aan voor
het dagelijks bestuur van de hun onderneming
 Heel veel conflicten:
o AH ↓ (kijken naar groei) vs. man ↑ investeringsrisico
o AH lange vs. man korte tijdshorizon
o ! AH kunnen zoveel mogelijk proberen leeghalen
o AH zorgen via ‘agenten’ voor maximalisatie van waarde van aandelen door:
 Impliciete doelstellingen van AH en management op elkaar af te stemmen
(bv. aandelenopties voor het management
 Aangepaste expliciete bewakingssysteem opbouwen (bv. controle van fin.
rekeningen)

2.2.2. Agency-relatie tussen aandeelhouders en schuldeisers
Schuldeisers: stellen fin. middelen ter beschikking  w principaal
 Management + AH = agent van de SE
 Verschillen AH en SE
o AH verkiezen hoge dividenden
o AH geneigd om risico v investeringsprojecten te vergroten
 SE niet: schulden vermijden
 Oplossing: clausules instellen binnen contract tss AH en SE
 Leggen (in)direct beperkingen op aan management en/of AH

2.2.3. Van perspectief van AH naar perspectief van stakeholder
AH: “maximalisatie van waarde van de aandelen leidt tot een efficiënte toewijzing van financiële
middelen”  “enige manier om efficiënt bezig te zijn”

Overgang aandeelhouderskapitalisme  stakeholderskapitalisme
 Stakeholder: “elke groep of individu die beïnvloed wordt door de verwezenlijking van de
doelstelling van het bedrijf”
 Om algemeen belang minder te negeren (zoals milieu)
 EU: richtlijn inzake duurzaamheidsrapportage
o Verwacht dat O verschillende belanghebbenden bij strategie betrekken
o Nadruk op ESG = environment, social and government
 = belangrijkste pijlers voor duurzaamheid van onderneming
o Impact op

2

,  Investeringsbeleid (bv. voorkeur voor milieuvriendelijke projecten)
 Financieringsbeleid (bv. mogelijkheid op groene obligaties)

3. Indeling van de financiële functie
3.1. Investeringsbeslissingen (activa)
 Nagaan of investeringen in nieuwe activa voldoende rendabel zal zijn
 Beheer van bestaande activa
o Vooral op vlottende activa: kasbeheer, behaar van klantenvorderingen en voorraden
o Desinvesteren in activa die niet rendabel meer zijn

3.2. Financieringsbeslissingen (passiva)
 Kapitaalstructuur (= niveau van schuld en aandelenfinanciering dat de waarde van de
aandelen maximaliseert)
 Gebruik van specifieke financieringsmethoden bepalen
o Met verschillende kenmerken
o Risico en prijs
o Op korte, middellange en lange termijn

3.3. Dividendbeslissingen
 Dividend% = % van de winst dat aan de aandeelhouders zal worden uitgekeerd onder de
vorm van een kasdividend
 Dividendstabiliteit = de mate waarin het dividend in de opeenvolgende jaren constant wordt
gehouden
 Waarom “Financieringsbeslissing”: is geld die niet meer kan gebruikt worden voor
investeringen  andere middelen zoeken

3.4. Speciale beslissingen
 Kunnen investerings-, als financierings- en dividendaspecten inhouden en omvatten zoals
o Fusie of overname
o De beursgang van een voorheen private onderneming
o Internationale operaties
o Een faling of herstructurering

3.5. Financieel beleid
Doel: optimale combinatie van financiele beslissingen
= van investerings-, financierings- en dividendbeslissingenn zodat de waarde van het aandeel
gemaximaliseerd wordt

Invloed op financiële functie
 Digitaliseringsgolf
 Toenemende beschikbaarheid van gegevens
 Vooruitgang op gebied van artificiële intelligentie & nieuwe technologieën

Toepassingen

/




3

, Hoofdstuk 2: Basisbegrippen van waardering
1. Inleiding
Hoe kunnen twee geldstromen, die zich op een ander tijdstip voordoen, met elkaar vergeleken
worden
 Via tijdswaarde van geld
 “ Hoe kan 1 euro die vandaag ontvangen wordt, vergeleken worden met 1 euro die volgend
jaar ontvangen wordt?

2. Enkelvoudig bedrag, te ontvangen of te betalen na 1 jaar
2.1. Toekomstige waarde na 1 jaar
Hoe groot dient het bedrag dat volgend jaar ontvangen wordt, te zijn opdat beide alternatieven even
waardevol zouden zijn (je kiest tussen B vandaag ontvangen of E volgend jaar)
 E = B * (1+i)

2.2. Huidige of contante waarde van een toekomstige geldstroom na 1 jaar
Hoe groot is het equivalente bedrag vandaag indien u volgend jaar een bedrag van E ontvangt of
dient te betalen?
 B = E / (1+i)

Toepassing Chamilo – H2 Oefening 1
Toepassing Chamilo – H2 Oefening 2

3. Enkelvoudig bedrag, te betalen of te ontvangen na N jaar
 Om geldstromen die zich na meerder perioden zullen voordoen, te vergelijken, dient rekening
gehouden te worden met het principe van de samengestelde interest
(= Kan je enkel gebruiken bij een samengestelde interest)
o Je krijgt interest op het bedrag dat je al interest op gekregen hebben + intrest van
vorig jaar = interest op interest

Hoeveel moet je beleggen (B) om over een aantal jaar over een bepaald bedrag (E) te beschikken
 Verdisconteren = terugrekenen:
 B = En/(1+i)n

Hoe groot dient het bedrag dat na een aantal jaar ontvangen wordt, te zijn opdat beide alternatieven
even waardevol zouden zijn
 En = B * (1+i)n

Toepassing Chamilo – H2 Oefening 3
Toepassing Chamilo – H2 Oefening 4


4. Toekomstige en huidige waarde van een reeks van verschillende geldstromen
 Verschillende geldstromen (C) op een verschillend moment toegevoegd/ belegd op een gelijk
moment met elkaar kunnen vergelijken in de toekomst (toekomstig) of op dit moment
(huidig)
o Je berekent bedrag per bedrag! = geldstroom per geldstroom
o Zodra alle geldstromen gelijkwaardig zijn: totale toekomstige of huidige waarde
bepalen door equivalente geldstromen op te tellen


4