China 1842-2001
geschiedenis hoofdstuk 5
blauwe blokjes ook leren?
§1 Chinees keizerrijk begin 19e eeuw
De keizers regeren als absolute vorsten:
In de 19e eeuw regeerde in China de keizerlijke Qing-dynastie (of Mantsjoe-dynastie).
Zij vonden dat de Hemel hun macht verleende, ze bestuurde vanuit Peking/Beijing vanuit het
keizerlijk hof.
Hoe ze aan de macht bleven:
● rijk verdeeld in provincies > prefecturen > districten
● keizer benoemde alle ambtenaren (hoogste ambtenaren heten mandarijnen)
● om ambtenaar te worden moet je een heel moeilijk ambtenarenexamen afleggen, die
zorgde dat de keizer betrouwbare ambtenaren had met dezelfde denkbeelden
Het centrale gezag was gebaseerd op het confucianisme:
Dit was de leer van Confucius. Aanvulling op bestaande geloof.
Belangrijkste kenmerken:
➔ nadruk juiste gedrag, aard van de mens is goed dus als mensen zich juist gedragen
= geen problemen meer
➔ leer over betrekkingen tussen 2 mensen, hoge plek- welwillendheid en
gehoorzaamheid van lage plek- toewijding en gehoorzaamheid verwacht. hoge plek
dan moet je goed voorbeeld geven
➔ talrijke rituelen en omgangsvormen om voor juist gedrag te zorgen. men moest zich
daaraan houden. Keizerlijk hof had ook veel regels waaraan iedereen zich moest
houden(zelfs de keizer).
Problemen voor Qing-dynastie eind 18e, begin 19e eeuw
Periode van crisis en neergang.
Oorzaken verzwakking (en later verval) van het keizerrijk:
1. corruptie, en inefficiënt bestuur
2. politieke crises, je hebt de Opstand van de Witte Lotus - opstand tegen corrupte
belasting eisers + opstanden door gebieden met hongersnood + conflicten(mensen
migreerden waardoor spanning tussen bevolkingsgroepen ontstonden)
3. hongersnoden, deze ontstonden door natuurrampen, uitbuiting door de overheid, of
overbevolking.
1
,§2 De Eerste Opiumoorlog (1839-1842) China doet concessies
Zowel China als het Westen beschouwt zich als superieur:
China beschouwt zich als het middelpunt van de wereld- vandaar hun naam het Rijk van het
Midden. De Qing onderhielden weinig betrekkingen met het buitenland en de westerse
landen werden (net als andere landen) als ondergeschikt beschouwd. Ze wilden niet
onderhandelen.
Het westen wil de rest van de wereld veroveren en beschaven, die vonden zich ook beter
dan andere landen. In de 19e eeuw kwamen China en het westen in contact, je kreeg
politieke overheersing en economische uitbuiting wat het westen zag als de ‘taak om de rest
van de wereld te beschaven’. Bijvoorbeeld Engeland was bereid om met geweld China te
dwingen tot handelen. Dit leidde tot een conflict over de handel in opium.
De voor China schadelijke gevolgen van de opiumhandel:
Britse handelaren vervoerden opium vanuit Brits-Indië naar China, gevolgen:
● economie verslechterde omdat de opium met veel Chinees zilver betaald moest
worden. Toen de Britse regering einde maakte aan monopolie op handel in Azië
werd het nog erger
● sociale ontwrichting (vooral in de kustgebieden) door opiumverslaving, miljoenen
Chinezen raakten verslaafd
● de Chinese regering verbood de handel, hierdoor bleef de illegale opiumhandel
groeien
Aanleiding (meest directe oorzaak) van de Opiumoorlog:
In 1839 liet de Chinese keizer 1,5 miljoen kilo aan opium in beslag nemen en vernietigen,
omdat de Britten na verbod van de regering en een verzoek aan de koningin alsnog niet
stopten met de handel.
Als reactie stuurden de Britten een vloot en een leger
De Britten overwinnen dankzij militaire overmacht:
Opiumoorlog was van 1839-1842. De Qing waren niet opgewassen tegen de militaire
overmacht en overtuigend verslagen. De voorsprong kwam door de Industriële Revolutie,
daardoor hadden ze bijv. stoomboten.
China wordt gedwongen tot vernederend vredesverslag:
De Chinese regering werden in het Verdrag van Nanking 1842 gedwongen tot:
➔ 5 havens openstellen
➔ eiland HongKong afstaan aan de Britten
➔ Britse kooplieden die zich vestigden in verdragshaven vielen niet onder Chinees
bestuur & rechtspraak
➔ 6 milj. dollar betalen als schadevergoeding
➔ toestaan dat verdrag werd herzien
2
, §3 Nieuwe Chinese concessies na Tweede Opiumoorlog 1856-1860
Nieuwe Ongelijke Verdragen
Het verdrag van Nanking was het begin van een serie verdragen. Deze heten de Ongelijke
Verdragen.
Deze waren voor China erg ongunstig en hadden tot gevolg:
- verlies zeggenschap grondgebied
- verlies inkomsten omdat veel winst naar buitenland ging
In 1844 sloten de VS en Frankrijk de Ongelijke Verdragen, daarna volgden ook andere
landen.
Er kwamen nieuwe gewapende conflicten waarbij delen van het keizerrijk werden
overgenomen. Zoals:
De Tweede Opiumoorlog (1856-1860)
China zag de Ongelijke Verdragen als een tijdelijke stap terug, ze werkten dan ook niet mee
met de uitvoering hiervan. Toen de herziening kwam wilde China niet meer concessies
doen. Hierdoor besloten G-B en Frankrijk met geweld de concessies af te dwingen. Dit was
de Tweede Opiumoorlog, opnieuw verloren de Chinezen want ze waren niet bestand tegen
hun wapens. Er kwam een nieuw verdrag waar de VS en Rusland zich ook bij aansluiten.
Verdrag van Tianjin 1858 stonden de volgende concessies:
- GB, FR, RUS, VS mochten in Peking ambassades
- 10 nieuwe verdragshavens
- westerse mogendheden kregen exterritoriale rechten (soevereiniteit in China)
- opiumhandel in kustgebieden nu toegestaan
- christendom mocht overal worden verkondigd
- buitenlanders mochten reizen door heel China
- importheffingen werden in voordeel westerse blabla geregeld
- China schadevergoeding betalen aan GB en FR
Russen sloten ook nog apart verdrag
Nadat de Britse en Franse troepen het Zomerpaleis hadden vernietigd aanvaardde de
Chinese het verdrag in 1860.
De Chinees-Japanse Oorlog (1894-1895)
China ging onder invloed van de Zelfversterkingsbeweging (zie §4) zijn leger moderniseren.
China keek altijd heel erg neer op Japan wat rond de 19e eeuw ook enorme vorderingen
had gemaakt in hun leger. Japan had een gebrek aan grondstoffen en overbevolking, wilde
daarom Korea veroveren. In 1894 brak er oorlog uit tussen China en Japan omdat China
Korea altijd als vazalstaat zag. Ondanks het moderniseren van een deel van het leger had
China nog steeds ouderwetse legeronderdelen zoals pijl en boog en slechte vloot.
Na de nederlaag werden ze gedwongen bij de Vrede van Shimonoseki in 1895 tot:
➔ erkenning ‘onafhankelijkheid Korea (werd eigl protectoraat Japan)
➔ afstaan paar eilanden zoals Taiwan
➔ japan mocht fabrieken bouwen in elke verdragshaven
➔ betalen schadevergoeding
➔ RUS, FR, DUI haakten aan in dit verdrag en kregen extra grond bij hun al bezette
gebieden.
3
geschiedenis hoofdstuk 5
blauwe blokjes ook leren?
§1 Chinees keizerrijk begin 19e eeuw
De keizers regeren als absolute vorsten:
In de 19e eeuw regeerde in China de keizerlijke Qing-dynastie (of Mantsjoe-dynastie).
Zij vonden dat de Hemel hun macht verleende, ze bestuurde vanuit Peking/Beijing vanuit het
keizerlijk hof.
Hoe ze aan de macht bleven:
● rijk verdeeld in provincies > prefecturen > districten
● keizer benoemde alle ambtenaren (hoogste ambtenaren heten mandarijnen)
● om ambtenaar te worden moet je een heel moeilijk ambtenarenexamen afleggen, die
zorgde dat de keizer betrouwbare ambtenaren had met dezelfde denkbeelden
Het centrale gezag was gebaseerd op het confucianisme:
Dit was de leer van Confucius. Aanvulling op bestaande geloof.
Belangrijkste kenmerken:
➔ nadruk juiste gedrag, aard van de mens is goed dus als mensen zich juist gedragen
= geen problemen meer
➔ leer over betrekkingen tussen 2 mensen, hoge plek- welwillendheid en
gehoorzaamheid van lage plek- toewijding en gehoorzaamheid verwacht. hoge plek
dan moet je goed voorbeeld geven
➔ talrijke rituelen en omgangsvormen om voor juist gedrag te zorgen. men moest zich
daaraan houden. Keizerlijk hof had ook veel regels waaraan iedereen zich moest
houden(zelfs de keizer).
Problemen voor Qing-dynastie eind 18e, begin 19e eeuw
Periode van crisis en neergang.
Oorzaken verzwakking (en later verval) van het keizerrijk:
1. corruptie, en inefficiënt bestuur
2. politieke crises, je hebt de Opstand van de Witte Lotus - opstand tegen corrupte
belasting eisers + opstanden door gebieden met hongersnood + conflicten(mensen
migreerden waardoor spanning tussen bevolkingsgroepen ontstonden)
3. hongersnoden, deze ontstonden door natuurrampen, uitbuiting door de overheid, of
overbevolking.
1
,§2 De Eerste Opiumoorlog (1839-1842) China doet concessies
Zowel China als het Westen beschouwt zich als superieur:
China beschouwt zich als het middelpunt van de wereld- vandaar hun naam het Rijk van het
Midden. De Qing onderhielden weinig betrekkingen met het buitenland en de westerse
landen werden (net als andere landen) als ondergeschikt beschouwd. Ze wilden niet
onderhandelen.
Het westen wil de rest van de wereld veroveren en beschaven, die vonden zich ook beter
dan andere landen. In de 19e eeuw kwamen China en het westen in contact, je kreeg
politieke overheersing en economische uitbuiting wat het westen zag als de ‘taak om de rest
van de wereld te beschaven’. Bijvoorbeeld Engeland was bereid om met geweld China te
dwingen tot handelen. Dit leidde tot een conflict over de handel in opium.
De voor China schadelijke gevolgen van de opiumhandel:
Britse handelaren vervoerden opium vanuit Brits-Indië naar China, gevolgen:
● economie verslechterde omdat de opium met veel Chinees zilver betaald moest
worden. Toen de Britse regering einde maakte aan monopolie op handel in Azië
werd het nog erger
● sociale ontwrichting (vooral in de kustgebieden) door opiumverslaving, miljoenen
Chinezen raakten verslaafd
● de Chinese regering verbood de handel, hierdoor bleef de illegale opiumhandel
groeien
Aanleiding (meest directe oorzaak) van de Opiumoorlog:
In 1839 liet de Chinese keizer 1,5 miljoen kilo aan opium in beslag nemen en vernietigen,
omdat de Britten na verbod van de regering en een verzoek aan de koningin alsnog niet
stopten met de handel.
Als reactie stuurden de Britten een vloot en een leger
De Britten overwinnen dankzij militaire overmacht:
Opiumoorlog was van 1839-1842. De Qing waren niet opgewassen tegen de militaire
overmacht en overtuigend verslagen. De voorsprong kwam door de Industriële Revolutie,
daardoor hadden ze bijv. stoomboten.
China wordt gedwongen tot vernederend vredesverslag:
De Chinese regering werden in het Verdrag van Nanking 1842 gedwongen tot:
➔ 5 havens openstellen
➔ eiland HongKong afstaan aan de Britten
➔ Britse kooplieden die zich vestigden in verdragshaven vielen niet onder Chinees
bestuur & rechtspraak
➔ 6 milj. dollar betalen als schadevergoeding
➔ toestaan dat verdrag werd herzien
2
, §3 Nieuwe Chinese concessies na Tweede Opiumoorlog 1856-1860
Nieuwe Ongelijke Verdragen
Het verdrag van Nanking was het begin van een serie verdragen. Deze heten de Ongelijke
Verdragen.
Deze waren voor China erg ongunstig en hadden tot gevolg:
- verlies zeggenschap grondgebied
- verlies inkomsten omdat veel winst naar buitenland ging
In 1844 sloten de VS en Frankrijk de Ongelijke Verdragen, daarna volgden ook andere
landen.
Er kwamen nieuwe gewapende conflicten waarbij delen van het keizerrijk werden
overgenomen. Zoals:
De Tweede Opiumoorlog (1856-1860)
China zag de Ongelijke Verdragen als een tijdelijke stap terug, ze werkten dan ook niet mee
met de uitvoering hiervan. Toen de herziening kwam wilde China niet meer concessies
doen. Hierdoor besloten G-B en Frankrijk met geweld de concessies af te dwingen. Dit was
de Tweede Opiumoorlog, opnieuw verloren de Chinezen want ze waren niet bestand tegen
hun wapens. Er kwam een nieuw verdrag waar de VS en Rusland zich ook bij aansluiten.
Verdrag van Tianjin 1858 stonden de volgende concessies:
- GB, FR, RUS, VS mochten in Peking ambassades
- 10 nieuwe verdragshavens
- westerse mogendheden kregen exterritoriale rechten (soevereiniteit in China)
- opiumhandel in kustgebieden nu toegestaan
- christendom mocht overal worden verkondigd
- buitenlanders mochten reizen door heel China
- importheffingen werden in voordeel westerse blabla geregeld
- China schadevergoeding betalen aan GB en FR
Russen sloten ook nog apart verdrag
Nadat de Britse en Franse troepen het Zomerpaleis hadden vernietigd aanvaardde de
Chinese het verdrag in 1860.
De Chinees-Japanse Oorlog (1894-1895)
China ging onder invloed van de Zelfversterkingsbeweging (zie §4) zijn leger moderniseren.
China keek altijd heel erg neer op Japan wat rond de 19e eeuw ook enorme vorderingen
had gemaakt in hun leger. Japan had een gebrek aan grondstoffen en overbevolking, wilde
daarom Korea veroveren. In 1894 brak er oorlog uit tussen China en Japan omdat China
Korea altijd als vazalstaat zag. Ondanks het moderniseren van een deel van het leger had
China nog steeds ouderwetse legeronderdelen zoals pijl en boog en slechte vloot.
Na de nederlaag werden ze gedwongen bij de Vrede van Shimonoseki in 1895 tot:
➔ erkenning ‘onafhankelijkheid Korea (werd eigl protectoraat Japan)
➔ afstaan paar eilanden zoals Taiwan
➔ japan mocht fabrieken bouwen in elke verdragshaven
➔ betalen schadevergoeding
➔ RUS, FR, DUI haakten aan in dit verdrag en kregen extra grond bij hun al bezette
gebieden.
3
