EXAMEN SW2:
In het boek
ONBEVANGENHEID:
Actief luisteren begint met onbevangenheid.
Het is objectief, aanvaarden en zonder voor oordelen te luisteren naar iemand.
3 stappen van actief luisteren:
1. toon belangstelling 3. wees duidelijk over jouw taak
2. wees geduldig
HOE KAN JE NU ONBEVANGEN LUISTEREN?
1. herhalen van wat er gezegd is 3. samenvatten > alles wat er gezegd is.
2. parafraseren > een verkorte herhaling in 4. gevoelens reflecteren.
eigen woorden.
Je houdt je eigen van de domme, je gaat niet vooroordelen en je zet je eigen RFK op de achtergrond.
WIE IS DE EXPERT:
De patiënt of persoon in kwestie is nog steeds expert over zijn eigen gedachten/gevoelens en
lichaam!
INGREDIËNTEN VAN ACTIEF LUISTEREN:
1. openstellen en vrijmaken.
2. verbaal en non-verbaal bekijken.
3. laat zien met je houding en uitdrukkingen dat je luistert.
4. wees oprecht tegen over de persoon. (Ook over tijd).
5. neem liefst een houding aan van 90°.
GEPLANDE GESPREKKEN EN ONGEPLANDE GESPREKKEN:
(17.6)
Geplande gesprekken: Ongeplande gesprekken:
Geef aan over wat het gaat. Je weet je doel niet van het gesprek.
Geef het doel van het gesprek aan. Toon geen diepgaande belangstelling als je het
Te druk hebt.
Maak ruimte en tijd. Wees eerlijk over tijd en ruimte.
Gebruik je eerste zin om in te spelen op de Maak een afspraak als je geen tijd hebt dat je terug
onzekerheid Komt.
Van de patiënt/persoon in kwestie.
Doel is eigenlijk je inleiding. Niet elk gesprek hoeft lang te duren.
HET BETREKKINGSNIVEAU DUIDELIJK MAKEN:
Onuitgesproken intenties en verwachtingen die impliciet blijven.
Wat verwacht je van elkaar > je meta-communicatie.
Het gaat om te verduidelijken hoe je tegen over elkaar staat en wat je verwacht.
Pagina 1 van 24
,OM RESPECT VRAGEN:
Laat de ander het recept schrijven over respect. Zo weet je wat iemand van je vraagt en loop je
minder kans dat je in een gesprek belandt dat misschien niet op prijs wordt gesteld of dar je acties
onderneemt waar een patiënt niet om vraagt, voorbarig advies gaat geven of problemen gaat
oplossen.
IEMAND OP ZIJN VERHAAL LATEN KOMEN:
Een open, belangstellende uitnodiging is vaak voldoende om op het gesprek te komen. Je neemt het
tempo aan van de ander en stelt niet te veel vragen tussendoor.
CASUS:
Ongepland gesprek: je komt binnen bij een patiënt en die zich niet goed in zich vel voelt. Ze wil heel
haar verhaal doen maar hier heb je momenteel geen tijd voor. Wat doe je dan?
ONLINE:
INFO WINNEN:
Hoe kan je nu info winnen over je patiënt? Via een anamnesegesprek.
Dit geeft de voorgeschiedenis aan van de patiënt. Dit moet je weten voor dat je een behandeling
kunt starten.
Aandachtspunten bij het anamnesegesprek:
Ontvangst van de patiënt is belangrijk. Spreek eerst de patiënt aan en dan de hulpverlener die
hem/haar bijstaat.
Werk eerst rond de crisissituatie:
• Somatisch dringende interventie > stelpen van een bloeding.
• Niet-somatisch dringende interventie > opvangen cab de hysterische reactie.
Weet over welke info je moet beschikken:
Stel jezelf voor en geef eventueel de motivatie voor het gesprek. Laat toe dat jullie elkaars
verwachtingen aftasten.
Wil je zaken noteren? Zeg waarom je dit doet. Probeer je in te leven in wat er voor de opname
gebeurde.
Pagina 2 van 24
, Laat vooral de patiënt aan het woord. Stuur het gesprek door te herhalen.
Het bevragen van feitenmateriaal is uiteraard nodig maar blijf je voortdurend afvragen wat ze nu nog
voor de andere betekenen (dus niet aan de gevoelswereld voorbijgaan). Blijf bij het verhaal van de
patiënt.
• Op feitniveau: gesloten vraag.
• Gevoel geladen: open vraag.
Ga na of je het goed hebt begrepen, hierdoor kan de patiënt nog steeds dingen aanvullen. Zo komen
er nog belangrijke elementen omhoog.
Aandachtspunten in verband met het inhoudelijke:
• Identificatie.
• Familiale situatie (= systeem)
• Werksituatie.
• ADL.
• Verwachtingen.
• Juridisch/financieel
Aandachtspunten in verband met de werkwijze:
• Bij het verhaal blijven.
• Weinig vragen stellen.
• Luisteren (stiltes, herhalen, samenvatten, parafraseren).
• Omgaan met gevoelens.
• Per thema werken.
• Samenvatten per thema.
• Indien nodig her aanbieden van vroegere uitspraken.
• Open einde
Pagina 3 van 24
In het boek
ONBEVANGENHEID:
Actief luisteren begint met onbevangenheid.
Het is objectief, aanvaarden en zonder voor oordelen te luisteren naar iemand.
3 stappen van actief luisteren:
1. toon belangstelling 3. wees duidelijk over jouw taak
2. wees geduldig
HOE KAN JE NU ONBEVANGEN LUISTEREN?
1. herhalen van wat er gezegd is 3. samenvatten > alles wat er gezegd is.
2. parafraseren > een verkorte herhaling in 4. gevoelens reflecteren.
eigen woorden.
Je houdt je eigen van de domme, je gaat niet vooroordelen en je zet je eigen RFK op de achtergrond.
WIE IS DE EXPERT:
De patiënt of persoon in kwestie is nog steeds expert over zijn eigen gedachten/gevoelens en
lichaam!
INGREDIËNTEN VAN ACTIEF LUISTEREN:
1. openstellen en vrijmaken.
2. verbaal en non-verbaal bekijken.
3. laat zien met je houding en uitdrukkingen dat je luistert.
4. wees oprecht tegen over de persoon. (Ook over tijd).
5. neem liefst een houding aan van 90°.
GEPLANDE GESPREKKEN EN ONGEPLANDE GESPREKKEN:
(17.6)
Geplande gesprekken: Ongeplande gesprekken:
Geef aan over wat het gaat. Je weet je doel niet van het gesprek.
Geef het doel van het gesprek aan. Toon geen diepgaande belangstelling als je het
Te druk hebt.
Maak ruimte en tijd. Wees eerlijk over tijd en ruimte.
Gebruik je eerste zin om in te spelen op de Maak een afspraak als je geen tijd hebt dat je terug
onzekerheid Komt.
Van de patiënt/persoon in kwestie.
Doel is eigenlijk je inleiding. Niet elk gesprek hoeft lang te duren.
HET BETREKKINGSNIVEAU DUIDELIJK MAKEN:
Onuitgesproken intenties en verwachtingen die impliciet blijven.
Wat verwacht je van elkaar > je meta-communicatie.
Het gaat om te verduidelijken hoe je tegen over elkaar staat en wat je verwacht.
Pagina 1 van 24
,OM RESPECT VRAGEN:
Laat de ander het recept schrijven over respect. Zo weet je wat iemand van je vraagt en loop je
minder kans dat je in een gesprek belandt dat misschien niet op prijs wordt gesteld of dar je acties
onderneemt waar een patiënt niet om vraagt, voorbarig advies gaat geven of problemen gaat
oplossen.
IEMAND OP ZIJN VERHAAL LATEN KOMEN:
Een open, belangstellende uitnodiging is vaak voldoende om op het gesprek te komen. Je neemt het
tempo aan van de ander en stelt niet te veel vragen tussendoor.
CASUS:
Ongepland gesprek: je komt binnen bij een patiënt en die zich niet goed in zich vel voelt. Ze wil heel
haar verhaal doen maar hier heb je momenteel geen tijd voor. Wat doe je dan?
ONLINE:
INFO WINNEN:
Hoe kan je nu info winnen over je patiënt? Via een anamnesegesprek.
Dit geeft de voorgeschiedenis aan van de patiënt. Dit moet je weten voor dat je een behandeling
kunt starten.
Aandachtspunten bij het anamnesegesprek:
Ontvangst van de patiënt is belangrijk. Spreek eerst de patiënt aan en dan de hulpverlener die
hem/haar bijstaat.
Werk eerst rond de crisissituatie:
• Somatisch dringende interventie > stelpen van een bloeding.
• Niet-somatisch dringende interventie > opvangen cab de hysterische reactie.
Weet over welke info je moet beschikken:
Stel jezelf voor en geef eventueel de motivatie voor het gesprek. Laat toe dat jullie elkaars
verwachtingen aftasten.
Wil je zaken noteren? Zeg waarom je dit doet. Probeer je in te leven in wat er voor de opname
gebeurde.
Pagina 2 van 24
, Laat vooral de patiënt aan het woord. Stuur het gesprek door te herhalen.
Het bevragen van feitenmateriaal is uiteraard nodig maar blijf je voortdurend afvragen wat ze nu nog
voor de andere betekenen (dus niet aan de gevoelswereld voorbijgaan). Blijf bij het verhaal van de
patiënt.
• Op feitniveau: gesloten vraag.
• Gevoel geladen: open vraag.
Ga na of je het goed hebt begrepen, hierdoor kan de patiënt nog steeds dingen aanvullen. Zo komen
er nog belangrijke elementen omhoog.
Aandachtspunten in verband met het inhoudelijke:
• Identificatie.
• Familiale situatie (= systeem)
• Werksituatie.
• ADL.
• Verwachtingen.
• Juridisch/financieel
Aandachtspunten in verband met de werkwijze:
• Bij het verhaal blijven.
• Weinig vragen stellen.
• Luisteren (stiltes, herhalen, samenvatten, parafraseren).
• Omgaan met gevoelens.
• Per thema werken.
• Samenvatten per thema.
• Indien nodig her aanbieden van vroegere uitspraken.
• Open einde
Pagina 3 van 24
