Ruilen over de Tijd
In deze samenvatting:
1: Hoe maken mensen een individuele afweging tussen consumptie nu en consumptie
later.
2: Uitleg levensloop.
3: Vermogensmarkt
4: Invloed van prijsverandering op de intertemporele afweging (inflatie) + rekenen
met inflatie
5: Hoe ruilt de overheid over tijd?
6: Uitleg Nederlandse pensioenstelsel.
1: Individuele intertemporele afwegingen
De intertemporele keuze wordt door veel factoren bepaald Persoonlijke voorkeuren,
levensfase, mogelijkheden, wetgeving en andere omstandigheden.
Aanname Iedereen heeft een voorkeur voor geld nu in plaats van later Nu consumeren
levert consumentensurplus op, sparen levert ongemak op Je wil dus alleen consumptie
uitstellen als je daar een vergoeding voor krijgt.
De hoogte van de vergoeding verschilt Individuele prijs van tijd Een ander woord is
rente Vaak zien we dit als percentage.
Individuele prijs van tijd = Hoeveelheid geld dat je wil om het ongemak van het sparen te
compenseren
Dus je zet bij je keuze je individuele prijs af tegen de marktprijs van tijd (de rente, dus de
vergoeding.
Individuele prijs van tijd wordt beïnvloedt door je individuele tijdvoorkeur* en risico-
aversie.**
* Tijdsvoorkeur = Hoe waardeer je je huidige en toekomstige consumptie.
Hoog Ik wil het nu.
Laag Ik wil later iets meer.
** Risico-aversie = Iemand vertoont gedrag dat hij/zij risico’s zoveel mogelijk probeert te
vermijden in plaats van deze op te zoeken Mensen zijn risico-avers.
Risico dat je het geld niet terugkrijgt.
Risico dat het geld minder waard wordt door inflatie.
Je wil daarom voor het risico gecompenseerd worden Hoe meer risico je loopt, hoe hoger
de vergoeding zal zijn.
, Ook geldt Hoe meer risico-avers een persoon is, hoe hoger zijn individuele prijs van tijd en
de vereiste vergoeding zal zijn.
Sparen, beleggen en oppoten
Beleggen = Het uitzetten van geld tegen een vergoeding In bovenstaande voorbeelden
wordt sparen zo genoemd, maar eigenlijk kun je dit zien als één van de manieren om te
beleggen Andere manieren zijn aandelen, obligatie of beleggen in vastgoed en kunst.
Sparen heeft over het algemeen een laag risico Bij de andere vormen is het risico groter
Maar hoe hoger het risico, vaak ook hoe hoger de vergoeding.
Oppotten = Wanneer geld zonder vergoeding achter de hand wordt gehouden.
Lenen
Door lenen kun je de consumptie vervroegen Je maakt een afweging tussen het voordeel
van nu consumeren en de rente die je over de lening later moet betalen (de marktprijs van
tijd).
Hoe hoger het risico voor de bank, hoe hoger dus het ongemak en hoe hoger dus het
rentepercentage zal zijn.
Handige links bij paragraaf 1:
https://havo.economielokaal.nl/risico-aversie/ (uitleg risico-aversie)
https://www.woorden.org/woord/oppotten#:~:text=Geld%20uit%20circulatie
%20halen%20door,ontpotten%20en%20tegenhanger%20van%20sparen (uitleg
oppotten)