les 2: onderzoeksmethode hoe vergaren psychologen nieuwe kennis?:
→ We doen dit op een wetenschappelijke manier, er zijn verschillende manieren, soms is de ene
manier geschikter dan de andere.
bv: maakt suiker kinderen hyperactief, worden ze zenuwachtiger?
Hoe ga je dit onderzoeken?
→ 2 groepen: 1 groep iets geven met suiker (drankje)
1 groep iets zonder suiker geven (suikervrij drankje)
belangrijk: je moet zo zo gelijk mogelijk houden, ook identiek in het krijgen van iets (beide een drankje)
degene die de drankjes heeft gemaakt mag de kinderen niet in de gaten houden, je verwachtingen kunnen de
observatie beïnvloeden.
→ iemand aanstellen die niet weet wie welk drankje gekregen heeft.
context is belangrijk bv een ziekenhuis - in de klas.
is niet zo simpel, ieder komt misschien met een ander resultaat (voor de ene is 10x wiebelen hyperactief), we
moeten dus afspraken maken.
oplossing komt later.
de wetenschappelijke methode en soorten
wetenschappelijk onderzoek:
1.3.1
we vertrekken vanuit de empirische cyclus: kijken hoe de
situatie is.
cyclus → stopt nooit, is in beweging, stap voor stap
theorie = geen vast feit, is nooit af.
bv de aarde is plat, was een bepaalde theorie ooit
→ klopt niet aanpassen!
theorie: toetsbare verklaring, geeft een verklaring van een fenomeen, een verzameling van feiten/waarneming maar
deze moet toetsbaar zijn. (kunnen testen)
bv niet toetsbaar: blauw is mooier dan groen → zijn waardeoordelen
afhankelijk van de resultaten kunnen we de theorie aanpassen of bevestigen.
in methodische stappen:
1. op basis van een theorie een onderzoeksvraag/hypothese ontwikkelen.
→ niet alleen wetenschappelijk onderzoek doen, ook een vraag opstellen wanneer een patiënt een probleem heeft.
= belangrijk dat je die kan gaan toetsen.
bv maakt suiker kinderen hyperactief?
2. objectieve data verzamelen.
→ via verschillende methoden: vragenlijsten, observeren, correlationeel onderzoek, experimenteel onderzoek.
→ hangt ervan af, afhankelijk vd vraag die beantwoord moet worden past een bepaalde
manier beter.
bv: 3 lln gaan naar die klas en je moet van die 20 kinderen in die klas moet je elk kind een score van activiteit op 10 geven.
,3. resultaten analyseren
bv: kindje A krijgt die van alle observatoren dezelfde score? Nee, soms heeft dat een 2,6,9 (probleem van observatie)
Moesten die resultaten toch in dezelfde lijn liggen dan kunnen we zien of het kind een suikerdrankje had
en de andere niet → we kunnen dan naar de gemiddelde scores kijken.
→ als er een betekenisvol verschil is (significant) dan heb je een bevestiging voor je hypothese
4. de resultaten publiceren, bekritiseren en repliceren
→ je wil je resultaten delen met de wereld, je hebt iets gevonden of net niet.
je moet dit publiceren in een wetenschappelijk tijdschrift
eigenschappen theorie:
- kan feiten verklaren
- kan worden getest→ een theorie is geen vaststaand feit
uit die theorie komen hypotheses
falsifieerbare (je zou het kunnen moeten weerleggen, kan getoetst worden) voorspelling vd uitkomt van een
wetenschappelijk onderzoek, een bewering over de relatie tussen 2 variabelen.
bv: je voorspelt: “kinderen die suiker krijgen zullen actiever zijn” variabelen: suiker en activiteit
bv: we kunnen niet toetsen of iets mooi is of niet, dat is iets van smaak
bv: brunettes zijn slimmer dan blondines variabelen: haarkleur en intelligentie
H0: nulhypotese → er is geen verband tussen die variabelen
→ bv: brunettes en blondines zijn even intelligent
→ bv: kinderen die suikerhoudende drankjes drinken zijn even actief als kinderen die water drinken.
H1: alternatieve hypothese → er is wel een verband tussen die variabelen
→ bv: brunettes zijn intelligenter dan blondines
→ bv: suiker maakt kinderen hyperactief
H0 wordt verworpen als het verschil in scores op de variabele tussen verschillende condities groot genoeg
is/ significant/betekenisvol is.
bv: je komt op gemiddelde intelligentie voor brunettes 102 en blondines 99 → er is een verschil maar het is niet significant.
1 onderzoek is niet voldoende, je moet het herhalen. Het onderzoek moet ook liefst uitgevoerd worden door
verschillende onderzoekers.
belangrijk: operationaliseren, hoe pakken we het aan?
Gebruiken we bv een suikerklontje of een suikerdrankje waarbij een placebo wordt gebruikt.
operationalisatie, het omzetten naar de praktijk om te kunnen gaan gebruiken moet goed over nagedacht
worden.
ook over de kinderen, geen groep jongens-meisjes, er moeten 2 gelijke groepen zijn. anders zijn de effecten
misschien te wijten aan een geslachtsverschil. Denk ook aan leeftijd, context,...
hoe gaan we die hyperactiviteit in kaart brengen → een schaal? ,...
HEEL BELANGRIJK DUS, HOE WORDT ALLES GEPORTIONEERD?
, dataverzameling:
1.3.2
psychologie is een wetenschap die gebaseerd is op feiten en om uitspraken te doen over de werkelijkheid
moet je zaken gaan ‘meten’
erg belangrijk om de juiste meetmethode/dataverzameling op de juiste manier toe te passen.
→ bv hoe lang is iemand, je weet dat je een meetlat moet gebruiken.
→ in de psychologie hebben we die ook maar zijn ze niet zo simpel als een weegschaal, meetlat.
lengte vs IQ
bv 100cm is het dubbel van 50cm 50IQ is niet de helft van 100IQ
= heel belangrijk om dus de juiste methode te hanteren.
→ We doen dit op een wetenschappelijke manier, er zijn verschillende manieren, soms is de ene
manier geschikter dan de andere.
bv: maakt suiker kinderen hyperactief, worden ze zenuwachtiger?
Hoe ga je dit onderzoeken?
→ 2 groepen: 1 groep iets geven met suiker (drankje)
1 groep iets zonder suiker geven (suikervrij drankje)
belangrijk: je moet zo zo gelijk mogelijk houden, ook identiek in het krijgen van iets (beide een drankje)
degene die de drankjes heeft gemaakt mag de kinderen niet in de gaten houden, je verwachtingen kunnen de
observatie beïnvloeden.
→ iemand aanstellen die niet weet wie welk drankje gekregen heeft.
context is belangrijk bv een ziekenhuis - in de klas.
is niet zo simpel, ieder komt misschien met een ander resultaat (voor de ene is 10x wiebelen hyperactief), we
moeten dus afspraken maken.
oplossing komt later.
de wetenschappelijke methode en soorten
wetenschappelijk onderzoek:
1.3.1
we vertrekken vanuit de empirische cyclus: kijken hoe de
situatie is.
cyclus → stopt nooit, is in beweging, stap voor stap
theorie = geen vast feit, is nooit af.
bv de aarde is plat, was een bepaalde theorie ooit
→ klopt niet aanpassen!
theorie: toetsbare verklaring, geeft een verklaring van een fenomeen, een verzameling van feiten/waarneming maar
deze moet toetsbaar zijn. (kunnen testen)
bv niet toetsbaar: blauw is mooier dan groen → zijn waardeoordelen
afhankelijk van de resultaten kunnen we de theorie aanpassen of bevestigen.
in methodische stappen:
1. op basis van een theorie een onderzoeksvraag/hypothese ontwikkelen.
→ niet alleen wetenschappelijk onderzoek doen, ook een vraag opstellen wanneer een patiënt een probleem heeft.
= belangrijk dat je die kan gaan toetsen.
bv maakt suiker kinderen hyperactief?
2. objectieve data verzamelen.
→ via verschillende methoden: vragenlijsten, observeren, correlationeel onderzoek, experimenteel onderzoek.
→ hangt ervan af, afhankelijk vd vraag die beantwoord moet worden past een bepaalde
manier beter.
bv: 3 lln gaan naar die klas en je moet van die 20 kinderen in die klas moet je elk kind een score van activiteit op 10 geven.
,3. resultaten analyseren
bv: kindje A krijgt die van alle observatoren dezelfde score? Nee, soms heeft dat een 2,6,9 (probleem van observatie)
Moesten die resultaten toch in dezelfde lijn liggen dan kunnen we zien of het kind een suikerdrankje had
en de andere niet → we kunnen dan naar de gemiddelde scores kijken.
→ als er een betekenisvol verschil is (significant) dan heb je een bevestiging voor je hypothese
4. de resultaten publiceren, bekritiseren en repliceren
→ je wil je resultaten delen met de wereld, je hebt iets gevonden of net niet.
je moet dit publiceren in een wetenschappelijk tijdschrift
eigenschappen theorie:
- kan feiten verklaren
- kan worden getest→ een theorie is geen vaststaand feit
uit die theorie komen hypotheses
falsifieerbare (je zou het kunnen moeten weerleggen, kan getoetst worden) voorspelling vd uitkomt van een
wetenschappelijk onderzoek, een bewering over de relatie tussen 2 variabelen.
bv: je voorspelt: “kinderen die suiker krijgen zullen actiever zijn” variabelen: suiker en activiteit
bv: we kunnen niet toetsen of iets mooi is of niet, dat is iets van smaak
bv: brunettes zijn slimmer dan blondines variabelen: haarkleur en intelligentie
H0: nulhypotese → er is geen verband tussen die variabelen
→ bv: brunettes en blondines zijn even intelligent
→ bv: kinderen die suikerhoudende drankjes drinken zijn even actief als kinderen die water drinken.
H1: alternatieve hypothese → er is wel een verband tussen die variabelen
→ bv: brunettes zijn intelligenter dan blondines
→ bv: suiker maakt kinderen hyperactief
H0 wordt verworpen als het verschil in scores op de variabele tussen verschillende condities groot genoeg
is/ significant/betekenisvol is.
bv: je komt op gemiddelde intelligentie voor brunettes 102 en blondines 99 → er is een verschil maar het is niet significant.
1 onderzoek is niet voldoende, je moet het herhalen. Het onderzoek moet ook liefst uitgevoerd worden door
verschillende onderzoekers.
belangrijk: operationaliseren, hoe pakken we het aan?
Gebruiken we bv een suikerklontje of een suikerdrankje waarbij een placebo wordt gebruikt.
operationalisatie, het omzetten naar de praktijk om te kunnen gaan gebruiken moet goed over nagedacht
worden.
ook over de kinderen, geen groep jongens-meisjes, er moeten 2 gelijke groepen zijn. anders zijn de effecten
misschien te wijten aan een geslachtsverschil. Denk ook aan leeftijd, context,...
hoe gaan we die hyperactiviteit in kaart brengen → een schaal? ,...
HEEL BELANGRIJK DUS, HOE WORDT ALLES GEPORTIONEERD?
, dataverzameling:
1.3.2
psychologie is een wetenschap die gebaseerd is op feiten en om uitspraken te doen over de werkelijkheid
moet je zaken gaan ‘meten’
erg belangrijk om de juiste meetmethode/dataverzameling op de juiste manier toe te passen.
→ bv hoe lang is iemand, je weet dat je een meetlat moet gebruiken.
→ in de psychologie hebben we die ook maar zijn ze niet zo simpel als een weegschaal, meetlat.
lengte vs IQ
bv 100cm is het dubbel van 50cm 50IQ is niet de helft van 100IQ
= heel belangrijk om dus de juiste methode te hanteren.
