Didactiek Frans
Inhoudsopgave
1. Spreekvaardigheid en mondelinge interactie.............................................................................................. 3
1.1. Wat is spreekvaardigheid?............................................................................................................................3
1.1.1. Inleiding - wat is mondelinge interactie?...............................................................................................3
1.1.2. Wat is spreekvaardigheid/ mondelinge interactie?...............................................................................4
1.2. Doelen...........................................................................................................................................................4
1.2.1. ERK.........................................................................................................................................................4
1.2.2. Verwerkingsniveau.................................................................................................................................4
1.2.3. Eindtermen............................................................................................................................................4
1.3. Strategieën....................................................................................................................................................5
1.4. Lesopbouw....................................................................................................................................................5
1.4.1. Hoe omgaan met spreekangst?.............................................................................................................9
1.4.2. Organisatie en werkvormen................................................................................................................10
2. Schrijfvaardigheid.................................................................................................................................... 12
2.1. Wat is schrijfvaardigheid?...........................................................................................................................12
2.1.1. Even opfrissen: doelgerichte communicatie........................................................................................13
2.1.2. Even opfrissen: schrijven in de eindtermen........................................................................................13
2.1.3. Leren schrijven in 3 stappen................................................................................................................13
2.2. Doelen.........................................................................................................................................................15
2.2.1. Schrijfvaardigheid versus woordenschatbeheersing en de rol van spelling........................................16
2.2.2. ERK.......................................................................................................................................................16
2.3. Strategieën..................................................................................................................................................17
2.4. Lesopbouw..................................................................................................................................................18
3. Luister en leesvaardigheid........................................................................................................................ 19
3.1. Inleiding.......................................................................................................................................................19
3.1.1. Wat is lees-/ luistervaardigheid?.........................................................................................................19
3.1.2. Gelijkenissen tussen leesvaardigheid en luistervaardigheid:..............................................................19
3.1.3. Eigenheid.............................................................................................................................................20
3.1.4. Hoe goede teksten kiezen?..................................................................................................................21
3.2. Doelen.........................................................................................................................................................22
3.2.1. Erk........................................................................................................................................................22
3.2.2. Eindtermen..........................................................................................................................................23
3.2.3. doelen – extra doelen voor lezen........................................................................................................23
3.2.4. Doelen – leeswijzen.............................................................................................................................23
3.3. Strategieën..................................................................................................................................................24
3.4. Lesopbouw..................................................................................................................................................26
3.4.1. Scaffolding bij lees en luisteropdrachten.............................................................................................28
3.4.2. Organisatie: werkvormen bij luisteropdrachten..................................................................................28
4. Differentiatie............................................................................................................................................ 29
4.1. Inleiding.......................................................................................................................................................29
4.1.1. Concepueel kader van Castelein e.a. (model 1)..................................................................................30
4.1.2. BKD-model van Struyven e.a. (model 2)..............................................................................................30
1
, 4.2. Leerlingenkenmerken..................................................................................................................................30
4.2.1. Voorkennis...........................................................................................................................................30
4.2.2. Cognitieve, metacognitieve en affectieve vaardigheden.....................................................................32
4.3. Leeromgeving..............................................................................................................................................36
4.3.1. Mogelijke ingrepen in de leeromgeving..............................................................................................37
4.4. Zoom op de lesfasen Frans..........................................................................................................................42
5. Feedback en evaluatie............................................................................................................................. 42
5.1. Inleiding.......................................................................................................................................................42
5.2. Feedback.....................................................................................................................................................42
5.2.1. Feedbackvragen...................................................................................................................................42
5.2.2. Feedbackniveaus..................................................................................................................................43
5.2.3. Feedbackmatrix...................................................................................................................................44
5.3. Evaluatie......................................................................................................................................................45
5.3.1. Formatieve evaluatie...........................................................................................................................45
5.3.2. Summatieve evaluatie.........................................................................................................................46
5.4. Omgaan met fouten....................................................................................................................................49
2
,1. Spreekvaardigheid en mondelinge interactie
Bij mondelinge & productieve vaardigheid
1.1. Wat is spreekvaardigheid?
Welke activiteiten focussen op spreekvaardigheid?
- De leerlingen beluisteren een eenvoudig weerbericht. De juf vraagt om kort in het
Frans te vertellen welk weer het wordt volgens dit weerbericht.
- De leerlingen leerden een reeks uitdrukkingen om het weer te beschrijven (il pleut, il
fait chaud,…). De juf vraagt aan een leerling om te vertellen welk weer het is vandaag.
Geen volwaardige oefening op spreekvaardigheid, maar wel opstapje naar…
- De leerlingen luisteren naar een Frans lied en zingen uit volle borst mee. Ze hebben
de tekst van het lied voor zich.
- De leerlingen lezen een tekst luidop.
- De leerlingen bereidden schriftelijk een presentatie van hun familie voor. De
leerlingen kregen als huistaak om hun tekstje uit het hoofd te leren. Nu brengen ze
elk hun presentatie voor de klas.
Magische woordje is spontaniteit. Niet aflezen, niet uit het hoofd dan spreekvaardigheid
1.1.1.Inleiding - wat is mondelinge interactie?
Filmpje met juf: = mondelinge interactie. Is moeilijker dan aflezen.
Filmpje met brief en kassa: geen mondelinge interactie, is niet spontaan en ze hoeven het
niet te begrijpen. Enkel aflezen.
Onvoorspelbaarheid is ook belangrijk bij mondelinge interactie.
Als er opties zijn, ook geen voorspelbaarheid. Dus wel mondelinge interactie, maar heel
miniem.
Als de ene niet moet luisteren naar de ander om te weten hoe hij verder moet, is dit geen
mondelinge interactie. Als de ene niet weet wat de medelln moet of kan antwoorden, dan
3
, heb je toch wat onvoorspelbaarheid van de klant. Met of zonder ingredienten, toilet gaan. 2
fiches 1 voor de klant en 1 voor de kelner.
1.1.2.Wat is spreekvaardigheid/ mondelinge interactie?
- Luidop lezen, een tekst/dialoog uit het hoofd opzeggen
= slechts een opstapje naar
- Spreekvaardigheid
= spontaan spreken
- Mondelinge interactie
= spontaan spreken + gericht luisteren
niet 100% voorspelbaar!
1.2. Doelen
1.2.1.ERK
1.2.2.Verwerkingsniveau
1.2.3.Eindtermen
In de eindtermen voor spreekvaardigheid In de eindtermen voor mondelinge
interactie:
Kopiërend Vooraf beluisterde woorden en zinnen
niveau nazeggen
Vooraf beluisterde en/of gelezen
informatieve, prescriptieve, narratieve en
artistiek-literaire teksten luidop lezen
Beschrijvend Met een vorm van ondersteuning Deelnemen aan een gesprek door:
niveau informatieve en narratieve teksten in de vorm - Vragen, antwoorden en uitspraken
van een opsomming navertellen te begrijpen
- Erop te reageren
4
Inhoudsopgave
1. Spreekvaardigheid en mondelinge interactie.............................................................................................. 3
1.1. Wat is spreekvaardigheid?............................................................................................................................3
1.1.1. Inleiding - wat is mondelinge interactie?...............................................................................................3
1.1.2. Wat is spreekvaardigheid/ mondelinge interactie?...............................................................................4
1.2. Doelen...........................................................................................................................................................4
1.2.1. ERK.........................................................................................................................................................4
1.2.2. Verwerkingsniveau.................................................................................................................................4
1.2.3. Eindtermen............................................................................................................................................4
1.3. Strategieën....................................................................................................................................................5
1.4. Lesopbouw....................................................................................................................................................5
1.4.1. Hoe omgaan met spreekangst?.............................................................................................................9
1.4.2. Organisatie en werkvormen................................................................................................................10
2. Schrijfvaardigheid.................................................................................................................................... 12
2.1. Wat is schrijfvaardigheid?...........................................................................................................................12
2.1.1. Even opfrissen: doelgerichte communicatie........................................................................................13
2.1.2. Even opfrissen: schrijven in de eindtermen........................................................................................13
2.1.3. Leren schrijven in 3 stappen................................................................................................................13
2.2. Doelen.........................................................................................................................................................15
2.2.1. Schrijfvaardigheid versus woordenschatbeheersing en de rol van spelling........................................16
2.2.2. ERK.......................................................................................................................................................16
2.3. Strategieën..................................................................................................................................................17
2.4. Lesopbouw..................................................................................................................................................18
3. Luister en leesvaardigheid........................................................................................................................ 19
3.1. Inleiding.......................................................................................................................................................19
3.1.1. Wat is lees-/ luistervaardigheid?.........................................................................................................19
3.1.2. Gelijkenissen tussen leesvaardigheid en luistervaardigheid:..............................................................19
3.1.3. Eigenheid.............................................................................................................................................20
3.1.4. Hoe goede teksten kiezen?..................................................................................................................21
3.2. Doelen.........................................................................................................................................................22
3.2.1. Erk........................................................................................................................................................22
3.2.2. Eindtermen..........................................................................................................................................23
3.2.3. doelen – extra doelen voor lezen........................................................................................................23
3.2.4. Doelen – leeswijzen.............................................................................................................................23
3.3. Strategieën..................................................................................................................................................24
3.4. Lesopbouw..................................................................................................................................................26
3.4.1. Scaffolding bij lees en luisteropdrachten.............................................................................................28
3.4.2. Organisatie: werkvormen bij luisteropdrachten..................................................................................28
4. Differentiatie............................................................................................................................................ 29
4.1. Inleiding.......................................................................................................................................................29
4.1.1. Concepueel kader van Castelein e.a. (model 1)..................................................................................30
4.1.2. BKD-model van Struyven e.a. (model 2)..............................................................................................30
1
, 4.2. Leerlingenkenmerken..................................................................................................................................30
4.2.1. Voorkennis...........................................................................................................................................30
4.2.2. Cognitieve, metacognitieve en affectieve vaardigheden.....................................................................32
4.3. Leeromgeving..............................................................................................................................................36
4.3.1. Mogelijke ingrepen in de leeromgeving..............................................................................................37
4.4. Zoom op de lesfasen Frans..........................................................................................................................42
5. Feedback en evaluatie............................................................................................................................. 42
5.1. Inleiding.......................................................................................................................................................42
5.2. Feedback.....................................................................................................................................................42
5.2.1. Feedbackvragen...................................................................................................................................42
5.2.2. Feedbackniveaus..................................................................................................................................43
5.2.3. Feedbackmatrix...................................................................................................................................44
5.3. Evaluatie......................................................................................................................................................45
5.3.1. Formatieve evaluatie...........................................................................................................................45
5.3.2. Summatieve evaluatie.........................................................................................................................46
5.4. Omgaan met fouten....................................................................................................................................49
2
,1. Spreekvaardigheid en mondelinge interactie
Bij mondelinge & productieve vaardigheid
1.1. Wat is spreekvaardigheid?
Welke activiteiten focussen op spreekvaardigheid?
- De leerlingen beluisteren een eenvoudig weerbericht. De juf vraagt om kort in het
Frans te vertellen welk weer het wordt volgens dit weerbericht.
- De leerlingen leerden een reeks uitdrukkingen om het weer te beschrijven (il pleut, il
fait chaud,…). De juf vraagt aan een leerling om te vertellen welk weer het is vandaag.
Geen volwaardige oefening op spreekvaardigheid, maar wel opstapje naar…
- De leerlingen luisteren naar een Frans lied en zingen uit volle borst mee. Ze hebben
de tekst van het lied voor zich.
- De leerlingen lezen een tekst luidop.
- De leerlingen bereidden schriftelijk een presentatie van hun familie voor. De
leerlingen kregen als huistaak om hun tekstje uit het hoofd te leren. Nu brengen ze
elk hun presentatie voor de klas.
Magische woordje is spontaniteit. Niet aflezen, niet uit het hoofd dan spreekvaardigheid
1.1.1.Inleiding - wat is mondelinge interactie?
Filmpje met juf: = mondelinge interactie. Is moeilijker dan aflezen.
Filmpje met brief en kassa: geen mondelinge interactie, is niet spontaan en ze hoeven het
niet te begrijpen. Enkel aflezen.
Onvoorspelbaarheid is ook belangrijk bij mondelinge interactie.
Als er opties zijn, ook geen voorspelbaarheid. Dus wel mondelinge interactie, maar heel
miniem.
Als de ene niet moet luisteren naar de ander om te weten hoe hij verder moet, is dit geen
mondelinge interactie. Als de ene niet weet wat de medelln moet of kan antwoorden, dan
3
, heb je toch wat onvoorspelbaarheid van de klant. Met of zonder ingredienten, toilet gaan. 2
fiches 1 voor de klant en 1 voor de kelner.
1.1.2.Wat is spreekvaardigheid/ mondelinge interactie?
- Luidop lezen, een tekst/dialoog uit het hoofd opzeggen
= slechts een opstapje naar
- Spreekvaardigheid
= spontaan spreken
- Mondelinge interactie
= spontaan spreken + gericht luisteren
niet 100% voorspelbaar!
1.2. Doelen
1.2.1.ERK
1.2.2.Verwerkingsniveau
1.2.3.Eindtermen
In de eindtermen voor spreekvaardigheid In de eindtermen voor mondelinge
interactie:
Kopiërend Vooraf beluisterde woorden en zinnen
niveau nazeggen
Vooraf beluisterde en/of gelezen
informatieve, prescriptieve, narratieve en
artistiek-literaire teksten luidop lezen
Beschrijvend Met een vorm van ondersteuning Deelnemen aan een gesprek door:
niveau informatieve en narratieve teksten in de vorm - Vragen, antwoorden en uitspraken
van een opsomming navertellen te begrijpen
- Erop te reageren
4
