2e jaar bachelor Ergotherapie Fysieke revalidatie bij volwassenen
Nina Van Ginneken
Fysieke revalidatie bij
volwassenen
Inhoudsopgave
Multiple Sclerose....................................................................................................................................3
Handelingsproblemen........................................................................................................................3
Vormen van MS..................................................................................................................................3
Praktijkrichtlijn...................................................................................................................................3
Belang van zelfmanagement...........................................................................................................3
Gedragsverandering.......................................................................................................................4
Ergotherapie.......................................................................................................................................4
Handelingsplan...............................................................................................................................4
Scooter...........................................................................................................................................4
Valpreventie...................................................................................................................................5
Geheugen en concentratie.............................................................................................................5
Gebruik communicatiehulpmiddelen.............................................................................................5
Time- en energiemanagement.......................................................................................................5
Sociale contacten uitbreiden..........................................................................................................6
Ergotherapeutische rol bij de revalidatie van NAH patiënten................................................................7
Groep 1: Cerebro vasculair accident (CVA).........................................................................................7
Impact op het handelen..................................................................................................................7
Ergotherapeutische aanpak: acute fase – revalidatiefase – chronische fase................................10
Groep 2: Traumatische hersenletsel (THL)........................................................................................10
Gevolgen van een THL..................................................................................................................10
Impact op het handelen................................................................................................................11
Ergotherapeutische aanpak: acute fase – revalidatiefase – chronische fase................................11
Arm-handfunctie na een niet aangeboren hersenletsel (NAH).............................................................12
Vaardigheden nodig om te kunnen grijpen......................................................................................12
Meest voorkomende stoornissen van het BL na een NAH................................................................12
Sub luxatie van de schouder.........................................................................................................12
Frozen schoulder..........................................................................................................................12
Schouder-Handsyndroom.............................................................................................................13
Hypertonie/ spasticiteit................................................................................................................13
Hypotonie.....................................................................................................................................13
1
,2e jaar bachelor Ergotherapie Fysieke revalidatie bij volwassenen
Nina Van Ginneken
Sensibiliteit- of gevoelsstoornissen..............................................................................................14
Recuperatie arm/handfunctie na een hersenletsel..........................................................................14
Herstel van arm/handfunctie na een hersenletsel...........................................................................14
Tijd................................................................................................................................................14
Wat bepaald wel of niet het herstel?...........................................................................................14
Multidisciplinaire aanpak in functie van behandeling aangedaan BL...............................................15
Revalidatiearts..............................................................................................................................15
Verpleegkundigen.........................................................................................................................16
Kinesitherapeut............................................................................................................................16
Ergotherapeutisch rol bij het herstel van arm en handfunctie na een NAH.....................................16
In de acute fase op een hospitalisatie afdeling.............................................................................16
In de revalidatiefase.....................................................................................................................17
In de herintegratie/ chronische fase.............................................................................................18
Chronische aandoening........................................................................................................................19
Uitgesproken sensorimotorisch stoornis..........................................................................................19
Psychosociale problemen.................................................................................................................21
Niveaus van verwerking....................................................................................................................21
Dwarslaesie......................................................................................................................................22
Acute aandoening.................................................................................................................................22
Centraal cognitieve stoornis.................................................................................................................23
Parkinson..........................................................................................................................................25
Korte samenvatting..........................................................................................................................25
Multiple sclerose..................................................................................................................................25
Parkinson..............................................................................................................................................25
NAH en TBI........................................................................................................................................26
2
, 2e jaar bachelor Ergotherapie Fysieke revalidatie bij volwassenen
Nina Van Ginneken
Deel Freja
Multiple Sclerose
Handelingsproblemen
MS = chronische aandoening van het centraal zenuwstelsel
Op niveaus van:
- Sensoriek (zicht, blaas, pijn, …)
- Cognitie (aandacht/ concentratie, plannen, geheugen, …)
- Motorisch (evenwicht, coördinatie, gangpatroon, spasticiteit, …)
- Psychosociaal!!
Vormen van MS
De ernst van MS schiet alle kanten uit, sommige vormen zijn zeer ernstig waarbij de cliënt volledig
afhankelijk is van derden en op vervroegde leeftijd sterft. Anderen hebben enkel motorische
problemen aan hun onderste ledematen waardoor ze nog alles kunnen doen, maar wel
rolstoelafhankelijk zijn. Zij hebben dan bijvoorbeeld een normale levensverwachting.
Praktijkrichtlijn
Nederlandse praktijkrichtlijn ‘Ergotherapie bij MS’
- 2017
- Richtinggevend
- Wetenschappelijk onderbouwd
- Inhoud = aanbevelingen over
Assessments
Methodieken
Belang van zelfmanagement bij MS
Belang van het betrekken van de omgeving bij de behandeling
…
Belang van zelfmanagement
Wat?
- Zelfmonitoring
- Therapietrouw
- Controle over de eigen omgeving
- Probleemoplossend vermogen
- Zelfstandig beslissingen nemen
- Relatie met zorgverleners behouden
Waarom?
- Onvoorspelbaarheid verloop ziekte (weten nooit hoe ze zullen wakker worden)
- Dagelijkse confrontatie met beperkingen
- Coping (zelfmanagement bepaalt dit voor een stuk)
3
Nina Van Ginneken
Fysieke revalidatie bij
volwassenen
Inhoudsopgave
Multiple Sclerose....................................................................................................................................3
Handelingsproblemen........................................................................................................................3
Vormen van MS..................................................................................................................................3
Praktijkrichtlijn...................................................................................................................................3
Belang van zelfmanagement...........................................................................................................3
Gedragsverandering.......................................................................................................................4
Ergotherapie.......................................................................................................................................4
Handelingsplan...............................................................................................................................4
Scooter...........................................................................................................................................4
Valpreventie...................................................................................................................................5
Geheugen en concentratie.............................................................................................................5
Gebruik communicatiehulpmiddelen.............................................................................................5
Time- en energiemanagement.......................................................................................................5
Sociale contacten uitbreiden..........................................................................................................6
Ergotherapeutische rol bij de revalidatie van NAH patiënten................................................................7
Groep 1: Cerebro vasculair accident (CVA).........................................................................................7
Impact op het handelen..................................................................................................................7
Ergotherapeutische aanpak: acute fase – revalidatiefase – chronische fase................................10
Groep 2: Traumatische hersenletsel (THL)........................................................................................10
Gevolgen van een THL..................................................................................................................10
Impact op het handelen................................................................................................................11
Ergotherapeutische aanpak: acute fase – revalidatiefase – chronische fase................................11
Arm-handfunctie na een niet aangeboren hersenletsel (NAH).............................................................12
Vaardigheden nodig om te kunnen grijpen......................................................................................12
Meest voorkomende stoornissen van het BL na een NAH................................................................12
Sub luxatie van de schouder.........................................................................................................12
Frozen schoulder..........................................................................................................................12
Schouder-Handsyndroom.............................................................................................................13
Hypertonie/ spasticiteit................................................................................................................13
Hypotonie.....................................................................................................................................13
1
,2e jaar bachelor Ergotherapie Fysieke revalidatie bij volwassenen
Nina Van Ginneken
Sensibiliteit- of gevoelsstoornissen..............................................................................................14
Recuperatie arm/handfunctie na een hersenletsel..........................................................................14
Herstel van arm/handfunctie na een hersenletsel...........................................................................14
Tijd................................................................................................................................................14
Wat bepaald wel of niet het herstel?...........................................................................................14
Multidisciplinaire aanpak in functie van behandeling aangedaan BL...............................................15
Revalidatiearts..............................................................................................................................15
Verpleegkundigen.........................................................................................................................16
Kinesitherapeut............................................................................................................................16
Ergotherapeutisch rol bij het herstel van arm en handfunctie na een NAH.....................................16
In de acute fase op een hospitalisatie afdeling.............................................................................16
In de revalidatiefase.....................................................................................................................17
In de herintegratie/ chronische fase.............................................................................................18
Chronische aandoening........................................................................................................................19
Uitgesproken sensorimotorisch stoornis..........................................................................................19
Psychosociale problemen.................................................................................................................21
Niveaus van verwerking....................................................................................................................21
Dwarslaesie......................................................................................................................................22
Acute aandoening.................................................................................................................................22
Centraal cognitieve stoornis.................................................................................................................23
Parkinson..........................................................................................................................................25
Korte samenvatting..........................................................................................................................25
Multiple sclerose..................................................................................................................................25
Parkinson..............................................................................................................................................25
NAH en TBI........................................................................................................................................26
2
, 2e jaar bachelor Ergotherapie Fysieke revalidatie bij volwassenen
Nina Van Ginneken
Deel Freja
Multiple Sclerose
Handelingsproblemen
MS = chronische aandoening van het centraal zenuwstelsel
Op niveaus van:
- Sensoriek (zicht, blaas, pijn, …)
- Cognitie (aandacht/ concentratie, plannen, geheugen, …)
- Motorisch (evenwicht, coördinatie, gangpatroon, spasticiteit, …)
- Psychosociaal!!
Vormen van MS
De ernst van MS schiet alle kanten uit, sommige vormen zijn zeer ernstig waarbij de cliënt volledig
afhankelijk is van derden en op vervroegde leeftijd sterft. Anderen hebben enkel motorische
problemen aan hun onderste ledematen waardoor ze nog alles kunnen doen, maar wel
rolstoelafhankelijk zijn. Zij hebben dan bijvoorbeeld een normale levensverwachting.
Praktijkrichtlijn
Nederlandse praktijkrichtlijn ‘Ergotherapie bij MS’
- 2017
- Richtinggevend
- Wetenschappelijk onderbouwd
- Inhoud = aanbevelingen over
Assessments
Methodieken
Belang van zelfmanagement bij MS
Belang van het betrekken van de omgeving bij de behandeling
…
Belang van zelfmanagement
Wat?
- Zelfmonitoring
- Therapietrouw
- Controle over de eigen omgeving
- Probleemoplossend vermogen
- Zelfstandig beslissingen nemen
- Relatie met zorgverleners behouden
Waarom?
- Onvoorspelbaarheid verloop ziekte (weten nooit hoe ze zullen wakker worden)
- Dagelijkse confrontatie met beperkingen
- Coping (zelfmanagement bepaalt dit voor een stuk)
3
