Medische kennis samenvatting blok B

Wat is allergie?
Allergie is een reactie van het lichaam op een specifieke prikkel die normaal niet schadelijk is. Zo’n
prikkel heet een allergeen. Allergie wordt bepaald door erfelijke aanleg en blootstelling aan de
prikkel

Allergie type I (directe/snelle allergie)  mestcellen hebben hier een belangrijke rol. Mestcellen vind
je vooral in de slijmvliezen in ons lichaam. De belangrijkste is histamine. Dit veroorzaakt vooral de
klachten van een allergie.

Immunoglobuline type E (IgE) is een belangrijke antistof bij allergie. Als een allergeen in het lichaam
komt, koppelt IgE zich hieraan vast. De IgE maakt de mestcellen dan kapot.

Allergie type IV (vertraagde allergie)  verschijnselen treden pas na enkele dagen op na
blootstelling.

Allergische reacties
Klachten die ontstaan bij allergie:

- Neus: niezen, vocht uit de neus, jeuk
- Ogen: branderig, rood, jeuk, tranenvloed
- Bronchiën: hoesten, astma
- Voedselallergie: opgezwollen lippen, jeuk in de mond, misselijk, buikpijn
- Bloed: netelroos, galbulten
- Huid: eczeem

Een anafylactische reactie is een hele heftige allergische reactie. De patiënt voelt zich beroerd, ziet er
bleek uit, kan angstig zijn of verward. De patiënt kan ook bewusteloos raken en zelfs overlijden.

Allergenen
Dit zijn de belangrijkste allergenen die je tegenkomt in de praktijk:

- Huisstofmijt: groeit in stof en vochtige plekken. Klachten zijn hoesten en een loopneus. De
klachten kunnen het hele jaar door gaan. Bedden opmaken en stofzuigen kan het verergeren.
- Stuifmeel (boom- en graspollen): vooral de ogen en de neus kunnen reageren. Dit staat
vooral bekend als hooikoorts. De klachten treden vooral op als het waait en als de zon
schijnt.
- Huisdieren: de neus en de lagere luchtwegen reageren hier het meest op. Bij een
kattenallergie hoeft er geen eens een kat in de buurt te zijn om last te krijgen.
- Voedsel: de klachten ontstaan in de mond of in het maag-darmkanaal.
- Bijen en wespen: reacties in de huid, het strottenhoofd en het maag-darmkanaal
- Geneesmiddelen: reactie in de huid en elders. Kan ook zorgen voor een anafylactische
reactie.

Contactallergenen
Dit zijn vertraagde allergische reacties. Ze zijn niet atopisch. Eczeem is een bekend verschijnsel. De
belangrijkste contactallergenen zijn: nikkel, stoffen in schoenlijm, stoffen in cosmetica,
geneesmiddelen en latex. Contacteczeem komt het meest voor op de handen en op het gezicht.

, Onderzoeken bij allergie
Vaak heeft de patiënt of de arts zelf al wel een vermoeden waar de klachten vandaan komen. Het is
belangrijk om te weten of allergie in de familie zit. Als de arts geen vermoeden heeft kunnen er
onderzoeken gedaan worden. Dit zijn de bekendste:

- Bloedonderzoek: kijken of IgE aanwezig is. Er kan ook specifiek worden nagegaan waar
iemand allergisch voor is.
- Huidpriktest: bestanddelen van verschillende allergenen in de huid geprikt. Als je allergisch
bent ontstaat er roodheid en jeuk.
- Provocatieonderzoek: je wordt bewust in contact gebracht met het allergeen.
- Plakproeven: er worden pleisters op de huid geplakt met bestandsdelen van allergenen. Na
een paar dagen worden deze pleisters er af gehaald en wordt er gekeken of er een
allergische reactie is opgetreden.

Maatregelen
Probeer niet in aanraking te komen met allergenen. Zorg voor gladde vloeren, bestrijd stof en vocht
in huis. Houdt huisdieren uit de slaapkamer, of doe ze zelfs soms weg. Je kan ook medicijnen nemen
tegen allergie. Desensibilisatie is ook mogelijk. Hier wordt er steeds een klein beetje van de allergeen
ingespoten. Steeds een beetje meer zodat het lichaam gewend raakt aan de stof. Bij de volgende
blootstelling treedt er geen allergische reactie meer op.

Aandoening aan de neusholte
Het neusslijmvlies is opgezwollen en geïrriteerd. Het gaat vaak gepaard met jeuk, niezen en
opgezwollen oogleden door waterig slijm. De neus kan ook sterk reageren op
temperatuurswisselingen, tabaksrook, uitlaatgassen of sterke geuren. De klachten gaan vaak gepaard
met hoofdpijn en oorpijn omdat de neus in verbinding staat met de oren en de neusbijholten.

Middelen die de effecten van histamine tegengaan
Antihistaminica blokkeren de aangrijpingsplaatsen van histamine. Dit is vaak de eerste keuze bij
allergische aandoeningen. Je kan het zowel op recept krijgen als in de winkel. Veel gebruikte
antihistaminica is cetirizine, levocetirizine en loratadine. Cetirizine en loratadine kun je ook zonder
recept krijgen.

Middelen die de verschijnselen van een allergische reactie onderdrukken
Corticosteroïden onderdrukken de heftigheid van de reactie. Deze middelen werken pas weken na
toediening. Ze worden als lokale inhalatietherapie toegepast. Een bijwerking kan een
schimmelinfectie zijn in de mond. Je kunt dit alleen verkrijgen op recept. Veel gebruikte middelen zijn
beclometason, budesonide, mometason en fluticason.

Middelen die allergische reactie kunnen voorkomen
Histamine-afgifte remmende stoffen werken preventief. Cromoglicinezuur is de bekendste. Het moet
4 tot 6 keer per dag gebruikt worden. Er wordt getwijfeld aan de werkzaamheid. Je kan niet zomaar
stoppen, je moet langzaam afbouwen omdat er anders een heftige allergische reactie kan ontstaan.