HOODSTUK 5: Protozoa = Metazoa
1. INLEIDIGN EN DIAGNOSE
- Zeer belangrijlk voor de natuur
- Uit één van die groepen meercellige ONSTAAN
- BEPAALDE verwerkers zeer gevaarlijke ziektes mensen en huisdieren
DIAGNOSE VAN DE PROTOZOA
Morfologie:
- Eencellige eukaryoten
- kolonievormende soorten
- Één of meer kernen per cel
- MEESTAL zonder endo- of exoskelet
- SOMMIGE groepen beschermend schaaltje
- PRODUCEREN resistente cysten of sporen = ongunstige omstandigheden overleven
- Celvorm KAN VERANDEREN leeftijd en omgeving
Symmetrie:
- Bilaterale
- Radiale
- Sferisch
Fysiologie:
- alle functies uitgevoerd door organellen
- verschillende soorten voeding
o MEESTAL heterotroof
Osmotroof: OPNAME zonder fagocytose opgeloste organische
substanties
Fagotroof: OPNAME fagocytose solide voedselpartikels van
dierlijke of plantaardige oorsprong
o SOMMIGE autotroof = fotosynthese
Voortbeweging:
- Flagellen
- Cilia
- Pseudopodia
- Cytoplasmatische stroming
Voortplanting:
- Aseksueel DOOR
o Splitsing
o Binare deling
o Veelvuldige
, o Knopvorming
- Seksueel fusie van gameten conjugatie
Habitat:
- Vrijlevend (marien, zoetwater, vochtige grond)
- Endoparasitair
Grootte:
- Meestal microscopisch klein (5-250 µm) maar soms tot enkele cm groot
Diversiteit:
- Ongeveer 65,000 beschreven recente soorten
2. BOUWPLAN
2.1.De morfologie van de protozoöncel
- Cytoplasmatische structuren
2.1.1. Kloppende vacuole
VERSCHILLEDEN of ÉÉN kloppende vacuolen dicht onder plasmamembraan
o + volume progressief en traag in volume = diastole
o plots hun inhoud buitenwereld uit te storten = systole
FUNCTIE vooral osmoregulatorische = + concentratie aan zouten binnen DAN
buiten = water NAAR binnen KOMT actief NAAR buiten gepompt
ACTIVITEIT contractiele vacuole HOGER zoetwatervormen
SOMMIGE PROTOZOA sterk gespecialiseerde oppervlakte
b.v. Ciliophora
- Vaste plaats
- Gevuld VIA kanalensysteem en monden
- Buiten uit VIA permanente porus
ANDERE PROTOZOA minder gespecialiseerde
b.v. Amoeben
- Volume toenemen DOOR versmelting kleinere vacuolen en door de
cytoplasmatische stroming = rondgevoerd VOOR buitenwereld
1. INLEIDIGN EN DIAGNOSE
- Zeer belangrijlk voor de natuur
- Uit één van die groepen meercellige ONSTAAN
- BEPAALDE verwerkers zeer gevaarlijke ziektes mensen en huisdieren
DIAGNOSE VAN DE PROTOZOA
Morfologie:
- Eencellige eukaryoten
- kolonievormende soorten
- Één of meer kernen per cel
- MEESTAL zonder endo- of exoskelet
- SOMMIGE groepen beschermend schaaltje
- PRODUCEREN resistente cysten of sporen = ongunstige omstandigheden overleven
- Celvorm KAN VERANDEREN leeftijd en omgeving
Symmetrie:
- Bilaterale
- Radiale
- Sferisch
Fysiologie:
- alle functies uitgevoerd door organellen
- verschillende soorten voeding
o MEESTAL heterotroof
Osmotroof: OPNAME zonder fagocytose opgeloste organische
substanties
Fagotroof: OPNAME fagocytose solide voedselpartikels van
dierlijke of plantaardige oorsprong
o SOMMIGE autotroof = fotosynthese
Voortbeweging:
- Flagellen
- Cilia
- Pseudopodia
- Cytoplasmatische stroming
Voortplanting:
- Aseksueel DOOR
o Splitsing
o Binare deling
o Veelvuldige
, o Knopvorming
- Seksueel fusie van gameten conjugatie
Habitat:
- Vrijlevend (marien, zoetwater, vochtige grond)
- Endoparasitair
Grootte:
- Meestal microscopisch klein (5-250 µm) maar soms tot enkele cm groot
Diversiteit:
- Ongeveer 65,000 beschreven recente soorten
2. BOUWPLAN
2.1.De morfologie van de protozoöncel
- Cytoplasmatische structuren
2.1.1. Kloppende vacuole
VERSCHILLEDEN of ÉÉN kloppende vacuolen dicht onder plasmamembraan
o + volume progressief en traag in volume = diastole
o plots hun inhoud buitenwereld uit te storten = systole
FUNCTIE vooral osmoregulatorische = + concentratie aan zouten binnen DAN
buiten = water NAAR binnen KOMT actief NAAR buiten gepompt
ACTIVITEIT contractiele vacuole HOGER zoetwatervormen
SOMMIGE PROTOZOA sterk gespecialiseerde oppervlakte
b.v. Ciliophora
- Vaste plaats
- Gevuld VIA kanalensysteem en monden
- Buiten uit VIA permanente porus
ANDERE PROTOZOA minder gespecialiseerde
b.v. Amoeben
- Volume toenemen DOOR versmelting kleinere vacuolen en door de
cytoplasmatische stroming = rondgevoerd VOOR buitenwereld