MEDISCHE ZIEKTELEER TOETS 1
3. BLOED- EN LYMFESTELSELPATHOLOGIE 3.1 STOORNISSEN IN DE
ERYTROCYTEN
3.1.1 Anemie
3.1.1.1 Definitie
Anemie of bloedarmoede is een tekort aan rode bloedcellen.
De rode bloedcellen bevatten hemoglobine. Hemoglobine bindt zuurstof dat opgenomen
wordt t.h.v. de longen en afgegeven wordt aan de weefsels.
Normaal heeft de vrouw 4,5 milj/mm3 RBC en 14-15g hemoglobine per 100ml bloed.
De hematocrietwaarde of de procentuele verhouding van het volume RBC op de totale
hoeveelheid plasma bedraagt 42-45%. Het beenmerg maakt elke seconde minstens twee
miljoen rode bloedcellen aan. Een rode bloedcel leeft 120 dagen en wordt dan afgebroken
t.h.v. de milt.
Het ijzer wordt gerecupereerd en gebruikt voor de vorming van rode bloedcellen in het
beenmerg.
3.1.1.2 Symptomen
De klachten van anemie kunnen bestaan uit vermoeidheid, hoofdpijn, duizeligheid,
tachycardie en dyspnoe en zijn vooral afhankelijk van de ernst van de anemie en de snelheid
van ontstaan.
Bij acute bloeding zullen er klachten optreden met tekenen van circulatoire ondervulling zoals
bloeddrukdaling, snelle pols, bleek zien en koud zweet (shockverschijnselen).
Tachycardie: een te snel hartritme
Dyspnoe: benauwdheid
circulatoire ondervulling: ondervulling van de bloedvaten.
, 3.1.1.3 Soorten
Ferriprieve anemie is bloedarmoede door tekort aan ijzer. Chronisch bloedverlies kan het
gevolg zijn van bloedingen uit het maag-darmkanaal, mogelijks door NSAID gebruik of een
bloedende tumor.
• − Pernicieuze anemie is een anemie door een tekort aan vitamine B12. De
hemoglobinesynthese is niet gestoord dus de kleur van deze rode bloedcel is niet afwijkend.
Vitamine B12 uit de voeding wordt gebonden aan intrinsic factor geproduceerd door de
maagmucosa. Zonder intrinsic factor ontstaat een vitamine B12 deficiëntie. Ook vit B12
tekort treedt op bij toedienen van sommige geneesmiddelen bij de behandeling van kanker.
foliumzuur (vit B11) tekort is ook een megaloblastaire vorm van anemie.
• − Aplastische anemie is de vorm van anemie die ontstaat wanneer het beenmerg onderdrukt
wordt in de aanmaak van stamcellen die zich tot rijpe bloedcellen en bloedplaatjes
ontwikkelen. Er ontstaat een tekort aan RBC, WBC en bloedplaatjes in de bloedbaan. Er
treedt niet alleen anemie op maar ook een verminderde afweer en er ontstaan gemakkelijk
bloedingen.
Secundaire anemie ontstaat t.g.v. chronische infecties (tuberculose), chronische aandoeningen
(RA, inflammatoire darmziekten), chronische nierinsufficiëntie (renineproductie valt stil).
•Afwijkende erytrocyten kunnen ontstaan uit erytropathieën.
renineproductie: is een door de nieren geproduceerd proteolytisch enzym dat voornamelijk wordt
gevormd in het juxtaglomerulaire apparaat.
erytropathie: is een aandoening van een gewricht.
3.2 ZIEKTEN VAN DE LEUCOCYTEN 3.2.1 Agranulocytose
3.2.1.1 Definitie
In het bloed ontbreken de neutrofielen die behoren tot de granulocyten (polymorfonucleairen).
Neutrofielen: granulaire (korrelige) witte bloedcel die een essentieel onderdeel vormt van het
immuunsysteem.
granylocyten: Deze zogeheten neutro's zijn betrokken bij de immuunrespons en het
opnemen/opeten van bijvoorbeeld bacteriën en schimmels.
polymorfonuceairen:
3.2.1.2 Oorzaak
Agranulocytose kan te wijten zijn aan sommige bacteriële infecties, sommige allergische
aandoeningen en het gebruik van bepaalde geneesmiddelen. Uiteraard zullen ook patiënten bij
wie het beenmerg ophoudt granulocyten te maken, blootstaan aan agranulocytose. Dit is het
geval bij kanker maar ook bij virale en bacteriële infecties, bij bestraling en bij aplastische
anemie.
Agranulocytose: s een ernstige aandoening waarbij bepaalde soorten witte bloedcellen
(granulocyten) in sterk verlaagd aantal voorkomen en wel totaal minder dan ...
3. BLOED- EN LYMFESTELSELPATHOLOGIE 3.1 STOORNISSEN IN DE
ERYTROCYTEN
3.1.1 Anemie
3.1.1.1 Definitie
Anemie of bloedarmoede is een tekort aan rode bloedcellen.
De rode bloedcellen bevatten hemoglobine. Hemoglobine bindt zuurstof dat opgenomen
wordt t.h.v. de longen en afgegeven wordt aan de weefsels.
Normaal heeft de vrouw 4,5 milj/mm3 RBC en 14-15g hemoglobine per 100ml bloed.
De hematocrietwaarde of de procentuele verhouding van het volume RBC op de totale
hoeveelheid plasma bedraagt 42-45%. Het beenmerg maakt elke seconde minstens twee
miljoen rode bloedcellen aan. Een rode bloedcel leeft 120 dagen en wordt dan afgebroken
t.h.v. de milt.
Het ijzer wordt gerecupereerd en gebruikt voor de vorming van rode bloedcellen in het
beenmerg.
3.1.1.2 Symptomen
De klachten van anemie kunnen bestaan uit vermoeidheid, hoofdpijn, duizeligheid,
tachycardie en dyspnoe en zijn vooral afhankelijk van de ernst van de anemie en de snelheid
van ontstaan.
Bij acute bloeding zullen er klachten optreden met tekenen van circulatoire ondervulling zoals
bloeddrukdaling, snelle pols, bleek zien en koud zweet (shockverschijnselen).
Tachycardie: een te snel hartritme
Dyspnoe: benauwdheid
circulatoire ondervulling: ondervulling van de bloedvaten.
, 3.1.1.3 Soorten
Ferriprieve anemie is bloedarmoede door tekort aan ijzer. Chronisch bloedverlies kan het
gevolg zijn van bloedingen uit het maag-darmkanaal, mogelijks door NSAID gebruik of een
bloedende tumor.
• − Pernicieuze anemie is een anemie door een tekort aan vitamine B12. De
hemoglobinesynthese is niet gestoord dus de kleur van deze rode bloedcel is niet afwijkend.
Vitamine B12 uit de voeding wordt gebonden aan intrinsic factor geproduceerd door de
maagmucosa. Zonder intrinsic factor ontstaat een vitamine B12 deficiëntie. Ook vit B12
tekort treedt op bij toedienen van sommige geneesmiddelen bij de behandeling van kanker.
foliumzuur (vit B11) tekort is ook een megaloblastaire vorm van anemie.
• − Aplastische anemie is de vorm van anemie die ontstaat wanneer het beenmerg onderdrukt
wordt in de aanmaak van stamcellen die zich tot rijpe bloedcellen en bloedplaatjes
ontwikkelen. Er ontstaat een tekort aan RBC, WBC en bloedplaatjes in de bloedbaan. Er
treedt niet alleen anemie op maar ook een verminderde afweer en er ontstaan gemakkelijk
bloedingen.
Secundaire anemie ontstaat t.g.v. chronische infecties (tuberculose), chronische aandoeningen
(RA, inflammatoire darmziekten), chronische nierinsufficiëntie (renineproductie valt stil).
•Afwijkende erytrocyten kunnen ontstaan uit erytropathieën.
renineproductie: is een door de nieren geproduceerd proteolytisch enzym dat voornamelijk wordt
gevormd in het juxtaglomerulaire apparaat.
erytropathie: is een aandoening van een gewricht.
3.2 ZIEKTEN VAN DE LEUCOCYTEN 3.2.1 Agranulocytose
3.2.1.1 Definitie
In het bloed ontbreken de neutrofielen die behoren tot de granulocyten (polymorfonucleairen).
Neutrofielen: granulaire (korrelige) witte bloedcel die een essentieel onderdeel vormt van het
immuunsysteem.
granylocyten: Deze zogeheten neutro's zijn betrokken bij de immuunrespons en het
opnemen/opeten van bijvoorbeeld bacteriën en schimmels.
polymorfonuceairen:
3.2.1.2 Oorzaak
Agranulocytose kan te wijten zijn aan sommige bacteriële infecties, sommige allergische
aandoeningen en het gebruik van bepaalde geneesmiddelen. Uiteraard zullen ook patiënten bij
wie het beenmerg ophoudt granulocyten te maken, blootstaan aan agranulocytose. Dit is het
geval bij kanker maar ook bij virale en bacteriële infecties, bij bestraling en bij aplastische
anemie.
Agranulocytose: s een ernstige aandoening waarbij bepaalde soorten witte bloedcellen
(granulocyten) in sterk verlaagd aantal voorkomen en wel totaal minder dan ...
