Samenvatting werkgroep leerdoelen kennistoets OWE 8
Wat is belangrijk omtrent onvrijwillige zorg?
Er zijn tegenwoordig 2 wetten van toepassing die onvrijwillige zorg regelen:
1. Wet verplichte ggz
2. Wet zorg & dwang
Wet verplichte ggz
Heeft uitsluitend betrekking op patiënten met een psychische stoornis.
Doelen van de wet:
- Rechtspositie versterken van mensen met psychische stoornis aan wie tegen hun wil
zorg wordt verleend
- Voorkomen dat dwang moet worden toegepast, zo wel dan zo kort mogelijk
- Verhogen van kwaliteit verplichte zorg
- Zorg op maat leveren in het kader van integrale benadering
- Iemand moet weer ‘klaargemaakt’ worden voor het deelnemen aan maatschappelijk
leven
- !! verplichte zorg mag alleen als laatste redmiddel worden ingezet!!
De wet is ook thuis geldig, en niet meer alleen in een accommodatie.
Uitgangspunten van de wet:
- Zorg zoveel mogelijk vrijwillig
- Verplichte zorg alleen als laatste redmiddel
- Maatschappelijke terugkeer bevorderen
- Wensen en voorkeuren zoveel mogelijk honoreren
- Rekening houden met mogelijke nadelige effecten
- Naasten zoveel mogelijk betrekken
Criteria verplichte zorg
- Zorgmachtiging
- Crisismaatregel
- Voorzetting van crisismaatregel
- Beslissing tot tijdelijk verplichte zorg
- Beslissing in noodsituatie
Wet zorg en dwang
Is van toepassing op mensen met een verstandelijke beperking of met een
psychogeriatrische aandoening die zorg nodig hebben. Er moet een stappenplan doorlopen
worden voordat onvrijwillige zorg mag worden toegepast.
Doel
Verbeteren van de rechtspositie van cliënten met verstandelijke beperking of
psychogeriatrische aandoening, als zij niet instemmen met de zorg.
, Twee hoofdonderwerpen
1. Onvrijwillige zorg; zorg waartegen cliënt of vertegenwoordiger zich tegen verzet. Hier
zijn 9 vormen van.
2. Onvrijwillige opname in een geregistreerde accommodatie
Categorieën onvrijwillige zorg
1. Toedienen van vocht, voeding en medicatie, medische handelingen, therapeutische
maatregelen
2. Beperken van bewegingsvrijheid
3. Insluiten
4. Uitoefenen van toezicht op betrokkene
5. Onderzoek aan kleding of lichaam
6. Onderzoek van woon- of verblijfsruimte op gedrag beïnvloedende middelen of
gevaarlijke voorwerpen
7. Controleren op aanwezigheid gedrag beïnvloedende middelen
8. Aanbrengen beperkingen het eigen leven in te richten, o.a. gebruik van
communicatiemiddelen
9. Beperken van recht op ontvangen van bezoek
Bijzonderheden
Er zijn 3 vormen van zorg die als onvrijwillig gezien worden, zelfs als cliënt of
vertegenwoordiger zich er niet tegen verzet:
1. Beperkingen in bewegingsvrijheid
2. Insluiting
3. Toedienen medicatie die invloed heeft op gedrag en bewegingsvrijheid, indien de
medicijnen niet worden toegediend volgens de geldende professionele richtlijnen
Hoe het werkt
Voor toepassen onvrijwillige zorg moet er een stappenplan doorlopen worden, hierbij wordt
ook gekeken naar alternatieven. Er moet sprake zijn van ernstig nadeel, dit kan zijn:
- Zichzelf en anderen in levensgevaar brengen
- Veiligheid van cliënt wordt bedreigd
- Cliënt gedrag is zo hinderlijk dat het agressie oproept bij anderen
- Algemene veiligheid van personen of goederen is in gevaar
Ook moet er voldaan worden aan:
- Subsidiariteit: er zijn geen minder ingrijpende mogelijkheden om ernstig nadeel te
voorkomen
- Proportionaliteit: onvrijwillige zorg staat in verhouding tot ernstig nadeel
- Doelmatigheid: onvrijwillige zorg is noodzakelijk om ernstig nadeel te voorkomen
Stappenplan
1. Heroverweging zorgplan
2. Onvrijwillige zorg in het zorgplan
3. Na 3 maanden niet gelukt om af te bouwen? stap 2 opnieuw uitvoeren
4. Stap 3 niet gelukt? Advies vragen aan externe deskundige
Wat is belangrijk omtrent onvrijwillige zorg?
Er zijn tegenwoordig 2 wetten van toepassing die onvrijwillige zorg regelen:
1. Wet verplichte ggz
2. Wet zorg & dwang
Wet verplichte ggz
Heeft uitsluitend betrekking op patiënten met een psychische stoornis.
Doelen van de wet:
- Rechtspositie versterken van mensen met psychische stoornis aan wie tegen hun wil
zorg wordt verleend
- Voorkomen dat dwang moet worden toegepast, zo wel dan zo kort mogelijk
- Verhogen van kwaliteit verplichte zorg
- Zorg op maat leveren in het kader van integrale benadering
- Iemand moet weer ‘klaargemaakt’ worden voor het deelnemen aan maatschappelijk
leven
- !! verplichte zorg mag alleen als laatste redmiddel worden ingezet!!
De wet is ook thuis geldig, en niet meer alleen in een accommodatie.
Uitgangspunten van de wet:
- Zorg zoveel mogelijk vrijwillig
- Verplichte zorg alleen als laatste redmiddel
- Maatschappelijke terugkeer bevorderen
- Wensen en voorkeuren zoveel mogelijk honoreren
- Rekening houden met mogelijke nadelige effecten
- Naasten zoveel mogelijk betrekken
Criteria verplichte zorg
- Zorgmachtiging
- Crisismaatregel
- Voorzetting van crisismaatregel
- Beslissing tot tijdelijk verplichte zorg
- Beslissing in noodsituatie
Wet zorg en dwang
Is van toepassing op mensen met een verstandelijke beperking of met een
psychogeriatrische aandoening die zorg nodig hebben. Er moet een stappenplan doorlopen
worden voordat onvrijwillige zorg mag worden toegepast.
Doel
Verbeteren van de rechtspositie van cliënten met verstandelijke beperking of
psychogeriatrische aandoening, als zij niet instemmen met de zorg.
, Twee hoofdonderwerpen
1. Onvrijwillige zorg; zorg waartegen cliënt of vertegenwoordiger zich tegen verzet. Hier
zijn 9 vormen van.
2. Onvrijwillige opname in een geregistreerde accommodatie
Categorieën onvrijwillige zorg
1. Toedienen van vocht, voeding en medicatie, medische handelingen, therapeutische
maatregelen
2. Beperken van bewegingsvrijheid
3. Insluiten
4. Uitoefenen van toezicht op betrokkene
5. Onderzoek aan kleding of lichaam
6. Onderzoek van woon- of verblijfsruimte op gedrag beïnvloedende middelen of
gevaarlijke voorwerpen
7. Controleren op aanwezigheid gedrag beïnvloedende middelen
8. Aanbrengen beperkingen het eigen leven in te richten, o.a. gebruik van
communicatiemiddelen
9. Beperken van recht op ontvangen van bezoek
Bijzonderheden
Er zijn 3 vormen van zorg die als onvrijwillig gezien worden, zelfs als cliënt of
vertegenwoordiger zich er niet tegen verzet:
1. Beperkingen in bewegingsvrijheid
2. Insluiting
3. Toedienen medicatie die invloed heeft op gedrag en bewegingsvrijheid, indien de
medicijnen niet worden toegediend volgens de geldende professionele richtlijnen
Hoe het werkt
Voor toepassen onvrijwillige zorg moet er een stappenplan doorlopen worden, hierbij wordt
ook gekeken naar alternatieven. Er moet sprake zijn van ernstig nadeel, dit kan zijn:
- Zichzelf en anderen in levensgevaar brengen
- Veiligheid van cliënt wordt bedreigd
- Cliënt gedrag is zo hinderlijk dat het agressie oproept bij anderen
- Algemene veiligheid van personen of goederen is in gevaar
Ook moet er voldaan worden aan:
- Subsidiariteit: er zijn geen minder ingrijpende mogelijkheden om ernstig nadeel te
voorkomen
- Proportionaliteit: onvrijwillige zorg staat in verhouding tot ernstig nadeel
- Doelmatigheid: onvrijwillige zorg is noodzakelijk om ernstig nadeel te voorkomen
Stappenplan
1. Heroverweging zorgplan
2. Onvrijwillige zorg in het zorgplan
3. Na 3 maanden niet gelukt om af te bouwen? stap 2 opnieuw uitvoeren
4. Stap 3 niet gelukt? Advies vragen aan externe deskundige
