Summary
Samenvatting strafproces
- Course
- Institution
Samenvatting voor het vak Het Strafproces, gedoceerd aan de KULeuven in de Master rechten. Professor Verbruggen.
[Show more]
Seller
Follow
yankameeus
Content preview
Het strafproces1 Inleiding .................................................................................................................................................. 4
2 Het verhaal van het strafproces ............................................................................................................ 7
2.1 Voor de 16e eeuw: van wraak tot landsheerlijke rechtspraak .................................................... 7
2.2 Van de 16e tot de 18e eeuw: tortuur als bewijsvergaringsmethode........................................... 8
2.3 Vanaf de Franse revolutie tot 1880: code d’instruction criminelle .......................................... 10
2.4 Vanaf 1880 tot heden: vele mislukte pogingen tot hervorming ............................................... 11
2.5 Hervorming door jurisprudentiële ontwikkelingen ................................................................... 11
3 Een blik op de (mogelijke) toekomst van het strafproces ................................................................. 16
3.1 Opfrissing verloop strafprocedure.............................................................................................. 16
3.2 Voorgestelde hervorming: chronologie en krachtlijnen............................................................ 18
3.3 Het eengemaakt vooronderzoek ................................................................................................ 18
3.4 De participatierechten tijdens het vooronderzoek.................................................................... 21
3.5 De afsluiting van het vooronderzoek.......................................................................................... 22
3.6 De positie van de benadeelde..................................................................................................... 22
4 De politie .............................................................................................................................................. 24
4.1 De Belgische politie ..................................................................................................................... 24
4.2 Federale politie ............................................................................................................................ 26
5 Het verhoor .......................................................................................................................................... 28
5.1 Wat is een verhoor? .................................................................................................................... 28
5.2 De Salduz-rechtspraak ................................................................................................................. 28
5.3 Wettelijke verankering ................................................................................................................ 28
5.4 Sanctionering miskenning recht op bijstand .............................................................................. 30
5.5 Derdenwerking van recht op bijstand ........................................................................................ 32
5.6 Polygraaftest ................................................................................................................................ 33
6 (Offline) zoekingen in woningen ......................................................................................................... 36
6.1 Huiszoeking .................................................................................................................................. 36
6.2 Uitzonderingsregimes.................................................................................................................. 37
6.2.1 Beroepsgeheimhouders ...................................................................................................... 37
6.2.2 Journalisten ......................................................................................................................... 38
6.2.3 Toestemming ....................................................................................................................... 39
6.2.4 Heterdaad ............................................................................................................................ 40
6.3 Inkijkoperatie ............................................................................................................................... 41
7 Digitale opsporing ................................................................................................................................ 44
7.1 Relevante wetgeving ................................................................................................................... 44
1
, 7.2 Toegang tot online ‘publieke’ plaatsen ...................................................................................... 44
7.3 Openlijke IT-zoeking .................................................................................................................... 45
7.4 Netwerkzoeking ........................................................................................................................... 46
7.5 Digitale inkijkoperatie .................................................................................................................. 46
7.6 Heimelijke doorzoeking IT-systemen.......................................................................................... 47
7.7 Online infiltratie ........................................................................................................................... 50
7.8 Evaluatie en alternatieven .......................................................................................................... 50
7.9 Medewerkingsplichten ................................................................................................................ 51
7.9.1 Overzicht .............................................................................................................................. 51
7.9.2 Decryptiebevel..................................................................................................................... 51
7.10 Gegevensbeschermingsregels in strafzaken .............................................................................. 53
7.11 Het gebruik van AI door politie ................................................................................................... 53
7.11.1 Gezichtsherkenning op luchthaven .................................................................................... 54
7.11.2 Clearview AI ......................................................................................................................... 54
7.11.3 GSM achter het stuur .......................................................................................................... 55
8 Dataretentie ......................................................................................................................................... 57
8.1 Waarover gaat het? ..................................................................................................................... 57
8.2 Begrippen ..................................................................................................................................... 57
8.3 Wetsgeschiedenis ........................................................................................................................ 58
8.4 Invloed rechtspraak (HvJ en GwH) .............................................................................................. 59
8.5 Wet van 20 juli 2022 .................................................................................................................... 63
8.6 To be continued… ........................................................................................................................ 65
9 Strafrechtelijk beslag ........................................................................................................................... 67
9.1 Inleiding ........................................................................................................................................ 67
9.2 Bewijsfunctie ................................................................................................................................ 67
9.3 Ontnemingsfunctie ...................................................................................................................... 69
9.4 Vergoedingsfunctie...................................................................................................................... 69
9.5 Preventieve functie...................................................................................................................... 70
9.6 Strafrechtelijk kortgeding ............................................................................................................ 73
9.7 Conclusie ...................................................................................................................................... 74
10 Het bewijs in strafzaken .................................................................................................................. 76
10.1 Bewijslevering .............................................................................................................................. 76
10.2 Beperking vrij bewijs.................................................................................................................... 77
10.3 Bewijswaardering ........................................................................................................................ 80
10.4 Bewijsuitsluiting in internationaal perspectief........................................................................... 80
11 Nietigheden en de rol van de raadkamer en KI (onderzoeksfase) ................................................ 82
2
, 11.1 Algemeen ..................................................................................................................................... 82
11.2 Zuivering van nietigheden in de loop van het GO...................................................................... 83
11.3 Zuivering van nietigheden bij de afsluiting van het GO ............................................................. 84
11.4 Verwerping ingeroepen ‘procedureprobleem’ .......................................................................... 84
12 Onderhandelen in het strafproces.................................................................................................. 85
12.1 Opfrissing ..................................................................................................................................... 85
12.2 De minnelijke schikking ............................................................................................................... 85
12.3 De spijtoptantenregeling............................................................................................................. 87
13 Het Hof van Cassatie in strafzaken ................................................................................................. 90
13.1 Samenstelling ............................................................................................................................... 90
13.2 Bevoegdheid ................................................................................................................................ 90
13.3 Procedure ..................................................................................................................................... 90
13.4 Beoordeling .................................................................................................................................. 92
13.5 Beslissing ...................................................................................................................................... 92
13.6 Cijfers............................................................................................................................................ 93
14 Interne onderzoeken ....................................................................................................................... 94
15 Hof van Assisen ................................................................................................................................ 96
15.1 Voorgeschiedenis......................................................................................................................... 96
15.2 HvA in een notendop ................................................................................................................... 96
15.2.1 Samenstelling ...................................................................................................................... 96
15.2.2 Bevoegdheid ........................................................................................................................ 97
15.3 Argumenten in het debat ............................................................................................................ 99
15.4 Hervormingspogingen ...............................................................................................................101
3
, 1 Inleiding
• Strafproces
o = het geheel van rechtsregels over de opsporing, vervolging en berechting van personen
die ervan verdacht worden een misdrijf te hebben gepleegd, incl de regels over de
werking en organisatie van het strafrechtapparaat
o Beschermende functie
▪ Verzekeren juiste bestraffing en beletten bestraffing onschuldigen via eerlijke
procesvoering
▪ Begrenzen van overhiedsoptreden in zoektocht naar waarheid
o Compromis
▪ Maatschappelijk belang: efficiënt strafrechtapparaat
▪ Individueel belang: bescherming tegen ongecontroleerd overheidsoptreden
(bewijs en waarborgen)
• Mensenrechten!
• Niet allen voor verdachten, ook voor slachtoffers
• Eerlijk proces
o Privacy van slachtoffer en familie
o Respect voor vermoeden van onschuld
o Geloof van burger in Justitie
o Openbaarheid strafproces
o Rechtsstaat: justice must not only be done, but must be seen be done
• Grondwet
o Art 148 Gw: De terechtzittingen van de rechtbanken zijn openbaar, tenzij de
openbaarheid gevaar oplevert voor de orde of de goede zeden; in dat geval wordt zulks
door de rechtbank bij vonnis verklaard
o Art 149 Gw: Elk vonnis is met redenen omkleed Het wordt openbaar bekendgemaakt op
de wijze bepaald door de wet In strafzaken wordt het beschikkend gedeelte uitgesproken
in openbare terechtzitting
• Wetboek Strafvordering; art 190 Sv (gesloten deuren)
o Alleen corr rb (in corr zaken), hof van beroep en hof van assisen (art 280 Sv)
o Zedendelicten (limitatieve opsomming)
o Op verzoek van een van de partijen of het slachtoffer
o Doel: bescherming van persoonlijke levenssfeer
o Advocaten wel toegelaten
• Art 6 EVRM
De uitspraak moet in het openbaar worden gewezen maar de toegang tot de rechtszaal kan aan
de pers en het publiek worden ontzegd, gedurende de gehele terechtzitting of een deel daarvan,
in het belang van de goede zeden, van de openbare orde of nationale veiligheid in een
democratische samenleving, wanneer de belangen van minderjarigen of de bescherming van het
privé leven van procespartijen dit eisen of, in die mate als door de rechter onder bijzondere
omstandigheden strikt noodzakelijk wordt geoordeeld, wanneer de openbaarheid de belangen
van een behoorlijke rechtspleging zou schaden
• EHRM 14 mei 2020
o Man verdacht van verkrachting verzoekt behandeling achter gesloten deuren ter
bescherming van privacy van zichzelf én slachtoffer → vrijspraak in eerste aanleg
o In hoger beroep vraagt beklaagde openbare behandeling, want zaak was intussen in de
pers uitgebreid besproken → weigering → EHRM
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yankameeus. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.40. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
85443 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now