Technologie en recht
1 Computer- en internettechnologieën ................................................................................................... 3
1.1 Computersystemen en software ................................................................................................... 3
1.1.1 Computersystemen ............................................................................................................... 3
1.1.2 Algoritmes.............................................................................................................................. 5
1.1.3 Software ................................................................................................................................. 6
1.2 Internet en cloud ........................................................................................................................... 7
1.2.1 Computernetwerken en internet ......................................................................................... 7
1.2.2 Cloudcomputing .................................................................................................................. 12
1.2.3 Het internet der dingen ...................................................................................................... 13
2 Autonome en intelligente systemen ................................................................................................... 15
2.1 Big data, machine learning en artificiële intelligentie ................................................................ 15
2.1.1 Concepten en definities ...................................................................................................... 15
2.1.2 Maatschappelijke uitdagingen ............................................................................................ 18
2.1.3 Recente beleidsontwikkelingen .......................................................................................... 19
2.2 Slimme algoritmes in tekst- en beeldanalyse ............................................................................. 21
2.2.1 Neurale netwerken .............................................................................................................. 21
2.2.2 Beeldanalyse ........................................................................................................................ 23
2.2.3 Tekstanalyse ......................................................................................................................... 26
2.3 Slimme algoritmes in de rechtspraktijk ...................................................................................... 29
2.3.1 Legal tech ............................................................................................................................. 29
2.3.2 AI in de rechtspraak............................................................................................................. 30
2.4 Regulering van artificiële intelligentie ........................................................................................ 32
2.4.1 Overzicht regulering van AI ................................................................................................. 32
2.4.2 Gevalstudie: buitencontractuele aansprakelijkheid .......................................................... 34
3 Privacy- en beveiligingstechnologieën ................................................................................................ 36
3.1 Online privacy .............................................................................................................................. 36
3.1.1 Begrippen en definities ....................................................................................................... 36
3.1.2 Uitdagingen voor online privacy ......................................................................................... 37
3.1.3 Anonimiseren van databanken en differentiële privacy .................................................... 39
3.2 Beveiligingstechnologieën ........................................................................................................... 41
3.2.1 Inleiding tot cybersecurity .................................................................................................. 41
3.2.2 Basisiconcepten van computerbeveiliging ......................................................................... 42
4 Blockchaintechnologie (BCT) ............................................................................................................... 44
4.1 Basisconcepten van BCT .............................................................................................................. 44
1
, 4.1.1 BCT: what’s in a name? ....................................................................................................... 44
4.1.2 Bouwstenen van de BCT...................................................................................................... 45
4.1.3 Blockchain focus: Bitcoin en Ethereum .............................................................................. 47
4.2 Juridische toepassingen van BCT en smart contracts ................................................................ 48
4.2.1 Blockchain en AVG ............................................................................................................... 48
4.2.2 Blockchain focus: smart contracts ...................................................................................... 50
5 Disruptieve nieuwe technologie.......................................................................................................... 52
5.1 Impact van biotechnologie .......................................................................................................... 52
5.1.1 Wetenschappelijke basis van biotechnologie .................................................................... 52
5.1.2 Wetgeving rond biotechnologie ......................................................................................... 54
5.2 Convergentie van nano/bio/ICT-technologie en de bijhorende regelgeving ............................ 55
5.2.1 Convergentie van nano/bio/ICT-technologie ..................................................................... 55
5.2.2 De regelgeving bij nieuwe technologieën .......................................................................... 60
2
,1 Computer- en internettechnologieën
1.1 Computersystemen en software
Voorbeeldvragen: p. 17
1.1.1 Computersystemen
• De digitale revolutie = digitale transformatie
o Vooruitgang in ICT (= information and communication technology) veroorzaakt digitale
transformatie in onze samenleving
o Impact op onze manier van leven, wonen en werken
▪ Digitaal verwerken van data en documenten (bv doktersattesten)
▪ Digitaliseren van de processen in bedrijven en organisaties (bv elektronisch
betalen)
▪ Digitalisering van de samenleving zelf = “digitaliteit” (Nicolas Negroponte – MIT;
met verwijzing naar de ‘moderniteit’)
o Impact is:
▪ Sociaaleconomisch
▪ Mentaal-cultureel
• Computers en hun geschiedenis
o Computers zijn via netwerk verbonden
o Computers zijn (programmeerbare) machines om berekeningen te maken
o In het begin niet zo handig => groot en verbruikten veel vermogen
▪ Oplossing: CMOS-halfgeleidertechnologie en geïntegreerde schakeling (= chip)
▪ Schaalverkleining transistoren
o Bedrijven
▪ IBM (1911)
▪ Intel (1968)
▪ Microsoft (1975)
▪ Apple (1977)
▪ Adobe (1982)
▪ Dell (1984)
o Producten
▪ Windows (1985)
▪ Amazon (1994)
▪ Google (1998)
▪ Wikipedia (2001)
▪ Facebook (2004)
▪ YouTube (2005)
▪ Twitter (2006)
▪ iPhone (2007)
▪ Spotify (2012)
▪ Tinder (2013)
• Wet van Moore
o Elke 24 maand verdubbelt aantal transistoren op een chip
o Transistor = digitaal programmeerbare schakelaar die 1 of 0 aangeeft
o Technische achtergrond
▪ Verkleining van transistoren en bijhorende productieprocessen in micro-
elektronica
3
, ▪ Kostprijs per transistor wordt goedkoper
▪ Aantal transistoren op een chip is een (ruwe) indicatie van rekenkracht van de
processoren => sneller en krachtiger
o Grafiek p. 22 => rekenkracht computers neemt exponentieel toe in de tijd
o Gevolgen exponentiële groei
▪ Computers worden goedkoper, sneller + steeds grotere aantallen => totale
rekenkracht neemt steeds toe
- Snelheid per machine stijgt
- Totaal aantal machines stijgt
▪ Netwerken tussen computers versterken de exponentiële groei
▪ Wat doen we met al die rekenkracht?
- Zelfde problemen oplossen, maar sneller?
- Nieuwe types van problemen oplossen, binnen dezelfde tijd?
▪ Dit is de verklarende factor voor het succes van de software-industrie, het
toenemend belang van algoritmes, e.d.
• Technologische singulariteit: computers worden krachtiger dan de mensheid
• Computerarchitecturen
o “Von Neumann architectuur”
▪ 1945: First draft of report on the EDVAC
▪ Beschrijft een architectuur voor een werkende computer, zoals we die vandaag
nog steeds kennen
▪ Hardware = (micro)elektronica
▪ Is zeer geschikt voor berekeningen maar niet voor cognitieve taken (=>
neuromorfe computers)
▪ Toegang tot geheugen is flessenhals
▪ Werking: p. 24
o Neuromorfe computers
▪ Menselijk brein is goed in cognitieve taken
- Dingen/personen herkennen
- Spraak/tekst interpreteren
- (Re)ageren in snel veranderende omstandigheden…
▪ Het brein is plastisch, adaptief, flexibel, leert continu
▪ Neuromorfe computers worden gebouwd volgens werking van het brein
- Groot aantal verbonden neuronen
- Gewichten van verbindingen zijn dynamisch aanpasbaar
- Vormen samen een neuraal netwerk
▪ Filmpje: p. 25
o Kwantumcomputers
▪ Gebruikt qubits die tegelijkertijd ‘1’ en ‘0’ kunnen zijn => rekenkracht stijgt
exponentieel met aantal qubits
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yankameeus. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.40. You're not tied to anything after your purchase.