Samenvatting - vroedvrouw als professionele begeleider 1: ziekenhuishygiëne

Kwaliteitssystemen: ziekenhuishygiëne (21/09)
! Leerdoelen in handboek !

1.Ziekenhuishygiëne
1.1. Hygiëne
Hygiëne
= zorg voor in stand houden van gezondheid

Gezondheid (WHO = World Health Organisation)
= toestand van optimaal lichamelijk, geestelijk & maatschappelijk welzijn

 hierdoor wordt ‘hygiëne’ veel breder
= positief gericht op
 bevordering van welzijn
 bevordering van evenwichtige verhouding met de hele omgeving (lichamelijk,
geesteilijk & maatschappelijk)

1.2. Ziekenhuishygiëne
= wetenschap die bestudeert hoe de gezondheid van patiënten die in het ziekenhuis
verblijven, gevrijwaard kan worden (hospitalisme & ziekenhuisinfecties)

Hospitalisme
= bijkomende of secundaire schade op 3 domeinen:
 Sociaal  patiënt uit vertrouwde omgeving gehaald (ontheemd)
 Psychisch  ongeruste patiënt, communicatiestoornissen met personeel
 Fysiek  chirurgische fouten, medicatiefouten, vallen van brancard

1.3. Infectiepreventie
= preventie van zorginfecties

Zorginfecties
= infecties die niet bestonden op het moment waarop patiënt opgenomen werd, maar dat
ontstaan is tijdens het verblijf van die patiënt

Infectiepreventiemaatregelen:
 Hygiëne
 Isolatie
 Steriliteit

1.4. Hospitalisme
= je krijgt bijkomende schade als terwijl je in het ziekenhuis verblijft omwille van infecties die
je er extra bij krijgt (door slechte hygiëne vd beroepsbeoefenaars)




1.4.1. Psychosociale schade
1

,Ontstaan:
 Verlies van contact met eigen sociale wereld: contactarmoede
 Verlies van zelfstandigheid
 Gebruik van kalmerende en slaapmiddelen
 Zakelijke en autoritaire houding van personeel en weinig huiselijke sfeer
 Verlies van persoonlijke: minder bezoek, weinig persoonlijke spullen door
plaatsgebrek
 Toestand van angst, hulpeloosheid en onwetendheid: angst voor pijn, …
 Verlies van toekomstperspectief
 Geluidhinder: patiënten kunnen minder goed tegen geluid

Risicogroepen (grotere gevoeligheid)
 Kinderen: scheiden van ouders, ingrijpende gebeurtenis
 Chronisch zieken: ontmoedigd
 Psychiatrische pt: zij hebben heel grote kans
 Pt op intensieve zorgen: intensivecaresyndroom

Intensivecaresyndroom
= verward, desoriëntatie, angst, agressiviteit, hallucinaties

1.4.2. Fysieke schade
= lichamelijke, materiële en financiële schade (infectieuze en niet-infectieuze schade)

!!!Infectieuze schade!!!
Vb. ziekenhuisinfectie

Niet infectieuze schade:
 Schade aan goederen: diefstal
 Ongevallen: vallen, uitglijden
o Patiëntgebonden  leeftijd, fysiologische veranderingen
o Omgevingsgebonden  vloeren, trappen, bed
 Nevenwerkingen van ontsmettingsmiddelen
 Schade tgv ingreep: kompres vergeten in wonde
 Doorligwonden:
 Medicatiefouten

2. Ziekenhuisinfecties of zorginfectie
Historiek van ziekenhuisinfectie:
 Kraamvrouwenkoorts → verzorgers zijn na een lijkdisectie (om anatomie beter te
begrijpen) direct naar patiënten gegaan waardoor dit gemengd werd
 Semmelweis (1862)
 Nightingale → thuisbevallingen
 Pasteur (steriliteit) → ontdekt dat je door dingen te verwarmen het kan steriliseren
 Fleming (Penicilline - 1929) → antibiotica waar veel mensen allergisch aan zijn en nu
vragen ze dit maar vroeger deden ze dit niet waardoor velen allergische reacties
kregen (werd gebruikt zoals de dafalgan van nu)


2

, 2.2. Begrippen
Besmetting
= het overgaan van een micro-organisme vanuit een bron via een weg naar iets of iemand

Kolonisatie
= als micro-organismen zich na een besmetting bij de mens aan handhaven

Infectie
= wanneer na een besmetting iemand ziek wordt

Zorginfectie
= infecties die optreden tijdens een opname in een zorginstelling (na 48u)
= nosocomiale infectie  van het ziekenhuis
= secundaire infectie
= iatrogene infectie  door behandeling veroorzaakt

2 soorten zorginfectie:
 Endogene infectie of auto-infectie
= als je bepaalde micro-organismen bezit en uzelf gaat infecteren omdat je jezelf bv
niet goed verzorgt (bv: geen handen wassen na toilet en dan in uw ogen zitten…)

 Exogene infectie of kruisinfectie
= infecties door middel van een ander overgekregen

Endemie
= kan op gelijk welk moment komen bij bepaalde groep mensen, regelmaat vb. kinderziekten

Epidemie
= tijd specifiek binnen bepaalde groep vb. griep in de winter

(Pandemie)
= epidemie op wereldschaal

!!!2.3. Besmettingscyclus!!!
Kruisbesmetting aanpakken/voorkomen door deze cyclus
te doorbreken

1. Kiemen bestrijden
Niet iedere besmetting veroorzaak een infectie, maar wel
beïnvloed door:
 Aantal kiemen
 Virulentie
 Groeisnelheid van de kiemen

Soorten virulentie:

3