De leraar binnen school en
maatschappij
LES 1: ONDERWIJSBELEID OP DRIE NIVEAUS
DEZE LES
1. Waarom DLSM?
2. Praktische informatie
3. Onderwijsbeleid: macro, meso, micro
4. Grondwettelijke waarborgen
5. Kwaliteitszorg
WAAROM DLSM?
Functioneren in onderwijscontext of participeren aan onderwijsbeleid
Inzicht nodig in onderwijsorganisatie
Structuur van dit vak:
Onderwijsbeleid
• Structuur, organisatie en regelgeving van het onderwijs in Vlaanderen (focus op
secundair en hoger onderwijs), historiek
• Veranderende maatschappelijke context en functies onderwijs
• Kwaliteitsdriehoek: inspectie –begeleiding –ET & OD
• GOK-en participatiedecreten (historiek, bepalingen, impact)
De leraar in het onderwijsveld
• Beroepsprofiel en basiscompetenties
• Historiek positie leraar in samenleving
• Statuut en rechtspositie leraren
Functioneren binnen een school
• Zelfevaluatie en kwaliteitszorg
• Leiderschapsstijlen directies
• Participatie leraren, leerlingen en ouders
• Schoolklimaat en cultuur
• Rechtspositie leerlingen
• School als lerende organisatie
1
,PRAKTISCHE LESPLANNING
Zie minerva voor de planning
Handboek: Wegwijs in het Vlaamse onderwijs (uitgave 2012)
achtergrondinfo, meer uitleg. Maar het belangrijkste staat in de slides. De slides
primeren.
Examen: 40 MC vragen
ONDERWIJSBELEID
3 NIVEAUS
Soms gebeurt die invulling op een andere
manier, afhankelijk van de thematiek die we
bespreken.
MACRO: ONDERWIJSBELE ID
Hilde Crevits: Minister van Onderwijs en Vorming
Zij wordt bijgestaan door het beleidsdomein Onderwijs en Vorming, die haar helpen met:
• Voorbereiding
• Uitvoering
• Evaluatie van het beleid
• 4 Autonome organisaties
• http://www.ond.vlaanderen.be/wegwijs/default.htm
• https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/over-onderwijs-en-vorming
BELEIDSDOMEIN ONDERWIJS EN VORMING
Organisaties die de Vlaamse onderwijsadministratie vormen
• Departement Onderwijs en Vorming
o Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificatie en
Studietoelagen (AHOVOKS)
o Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs (AGIOn)
o Agentschap voor Onderwijsdiensten (AgODi)
o De onderwijsinspectie
• Vlaams minister van Onderwijs
• De Vlaamse Onderwijsraad
2
, De minister staan
bovenaan, daaronder de
Vlaamse Onderwijsraad.
Als de minister iets wil
uitvoeren of veranderen,
moet zij aan de VLOR
advies vragen. Ze hoeft
zich daar niet aan te
houden, maar ze moet wel
advies vragen.
AGIOn zit in een ander
gebouw dan de andere 3
MESO: ONDERWIJSNETTE N
3 onderwijsnetten:
1. Gemeenschapsonderwijs officieel onderwijs
2. Officieel Gesubsidieerd Onderwijs
3. Vrij gesubsidieerd Onderwijs vrij onderwijs
Het officieel onderwijs is ingericht door de overheid of de openbare besturen.
MESO: ONDERWIJSNETTEN OF ≠ NGL.
IM (inrichtende macht)/schoolbestuur
• Officiële scholen: openbare besturen (gemeenschap, gemeenten, steden, provincies)
• Vrije scholen: bisdom, natuurlijke persoon, rechtspersonen, vzw, …
Financiering
• Gemeenschapsonderwijs: wordt rechtstreeks gefinancierd
• Gesubsidieerd onderwijs: zij krijgen subsidies die ze voor allerlei zaken kunnen
gebruiken: weddetoelagen, werkingstoelagen, toelagen voor gebouwen
• Vroeger was hier wel wat verschil tussen, maar nu zijn die gelijk getrokken. Ze krijgen
ongeveer evenveel.
Karakter
• Confessioneel: erkende godsdiensten (rooms katholiek, protestants, joods,
anglicaans, islam, orthodox)
• Niet-confessioneel: bvb. Methodescholen
Deze netten moeten godsdienstneutraal zijn! Ze moeten de godsdienstkeuze aanbieden.
3
, 3 onderwijsnetten met daarbinnen koepels:
1. Gemeenschapsonderwijs (koepel: GO!)
2. Officieel Gesubsidieerd Onderwijs (twee koepels: OVSG /POV) (Onderwijssecretariaat
van de Vlaamse Steden en Gemeenten & Provinciaal Onderwijs Vlaanderen)
3. Vrij Gesubsidieerd Onderwijs (Katholiek Onderwijs Vlaanderen + 4 organisaties
IPCO/FOPEM/VOOP/Federatie Steinerscholen deze zitten samen in Overleg Kleine
Onderwijsverstrekkers >OKO, omdat ze anders te klein zijn)
Sommige scholen van het vrij onderwijs zijn niet aangesloten bij een koepel.
‘Koepels’ = Representatieve vereniging van IM/schoolbesturen
• Behartigen de belangen van hun leden
• Organiseren pedagogische begeleiding en nascholing
• Nemen ook taken over van hun leden vb. opstellen van leerplannen
MESO: TER INFO LEERPLANNEN
• GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap:
http://pbd.gemeenschapsonderwijs.net/ (doorklikken op onderwijsniveau)
• Officieel gesubsidieerd onderwijs: http://www.ovsg.be/ (klikken op publicaties –
leerplannen)
• Vrij gesubsidieerd onderwijs: http://www.vvkso.be/ (klikken op leerplannen)
MESO: TER INFO VERDELING VAN DE LEERLINGEN OVER NETTEN
MICRO: LOKALE NIVEAU
TA = Technisch adviseur
TAC = Technisch
Adviseur Coördinator
vaak in scholen met
praktijkvakken
4
maatschappij
LES 1: ONDERWIJSBELEID OP DRIE NIVEAUS
DEZE LES
1. Waarom DLSM?
2. Praktische informatie
3. Onderwijsbeleid: macro, meso, micro
4. Grondwettelijke waarborgen
5. Kwaliteitszorg
WAAROM DLSM?
Functioneren in onderwijscontext of participeren aan onderwijsbeleid
Inzicht nodig in onderwijsorganisatie
Structuur van dit vak:
Onderwijsbeleid
• Structuur, organisatie en regelgeving van het onderwijs in Vlaanderen (focus op
secundair en hoger onderwijs), historiek
• Veranderende maatschappelijke context en functies onderwijs
• Kwaliteitsdriehoek: inspectie –begeleiding –ET & OD
• GOK-en participatiedecreten (historiek, bepalingen, impact)
De leraar in het onderwijsveld
• Beroepsprofiel en basiscompetenties
• Historiek positie leraar in samenleving
• Statuut en rechtspositie leraren
Functioneren binnen een school
• Zelfevaluatie en kwaliteitszorg
• Leiderschapsstijlen directies
• Participatie leraren, leerlingen en ouders
• Schoolklimaat en cultuur
• Rechtspositie leerlingen
• School als lerende organisatie
1
,PRAKTISCHE LESPLANNING
Zie minerva voor de planning
Handboek: Wegwijs in het Vlaamse onderwijs (uitgave 2012)
achtergrondinfo, meer uitleg. Maar het belangrijkste staat in de slides. De slides
primeren.
Examen: 40 MC vragen
ONDERWIJSBELEID
3 NIVEAUS
Soms gebeurt die invulling op een andere
manier, afhankelijk van de thematiek die we
bespreken.
MACRO: ONDERWIJSBELE ID
Hilde Crevits: Minister van Onderwijs en Vorming
Zij wordt bijgestaan door het beleidsdomein Onderwijs en Vorming, die haar helpen met:
• Voorbereiding
• Uitvoering
• Evaluatie van het beleid
• 4 Autonome organisaties
• http://www.ond.vlaanderen.be/wegwijs/default.htm
• https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/over-onderwijs-en-vorming
BELEIDSDOMEIN ONDERWIJS EN VORMING
Organisaties die de Vlaamse onderwijsadministratie vormen
• Departement Onderwijs en Vorming
o Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificatie en
Studietoelagen (AHOVOKS)
o Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs (AGIOn)
o Agentschap voor Onderwijsdiensten (AgODi)
o De onderwijsinspectie
• Vlaams minister van Onderwijs
• De Vlaamse Onderwijsraad
2
, De minister staan
bovenaan, daaronder de
Vlaamse Onderwijsraad.
Als de minister iets wil
uitvoeren of veranderen,
moet zij aan de VLOR
advies vragen. Ze hoeft
zich daar niet aan te
houden, maar ze moet wel
advies vragen.
AGIOn zit in een ander
gebouw dan de andere 3
MESO: ONDERWIJSNETTE N
3 onderwijsnetten:
1. Gemeenschapsonderwijs officieel onderwijs
2. Officieel Gesubsidieerd Onderwijs
3. Vrij gesubsidieerd Onderwijs vrij onderwijs
Het officieel onderwijs is ingericht door de overheid of de openbare besturen.
MESO: ONDERWIJSNETTEN OF ≠ NGL.
IM (inrichtende macht)/schoolbestuur
• Officiële scholen: openbare besturen (gemeenschap, gemeenten, steden, provincies)
• Vrije scholen: bisdom, natuurlijke persoon, rechtspersonen, vzw, …
Financiering
• Gemeenschapsonderwijs: wordt rechtstreeks gefinancierd
• Gesubsidieerd onderwijs: zij krijgen subsidies die ze voor allerlei zaken kunnen
gebruiken: weddetoelagen, werkingstoelagen, toelagen voor gebouwen
• Vroeger was hier wel wat verschil tussen, maar nu zijn die gelijk getrokken. Ze krijgen
ongeveer evenveel.
Karakter
• Confessioneel: erkende godsdiensten (rooms katholiek, protestants, joods,
anglicaans, islam, orthodox)
• Niet-confessioneel: bvb. Methodescholen
Deze netten moeten godsdienstneutraal zijn! Ze moeten de godsdienstkeuze aanbieden.
3
, 3 onderwijsnetten met daarbinnen koepels:
1. Gemeenschapsonderwijs (koepel: GO!)
2. Officieel Gesubsidieerd Onderwijs (twee koepels: OVSG /POV) (Onderwijssecretariaat
van de Vlaamse Steden en Gemeenten & Provinciaal Onderwijs Vlaanderen)
3. Vrij Gesubsidieerd Onderwijs (Katholiek Onderwijs Vlaanderen + 4 organisaties
IPCO/FOPEM/VOOP/Federatie Steinerscholen deze zitten samen in Overleg Kleine
Onderwijsverstrekkers >OKO, omdat ze anders te klein zijn)
Sommige scholen van het vrij onderwijs zijn niet aangesloten bij een koepel.
‘Koepels’ = Representatieve vereniging van IM/schoolbesturen
• Behartigen de belangen van hun leden
• Organiseren pedagogische begeleiding en nascholing
• Nemen ook taken over van hun leden vb. opstellen van leerplannen
MESO: TER INFO LEERPLANNEN
• GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap:
http://pbd.gemeenschapsonderwijs.net/ (doorklikken op onderwijsniveau)
• Officieel gesubsidieerd onderwijs: http://www.ovsg.be/ (klikken op publicaties –
leerplannen)
• Vrij gesubsidieerd onderwijs: http://www.vvkso.be/ (klikken op leerplannen)
MESO: TER INFO VERDELING VAN DE LEERLINGEN OVER NETTEN
MICRO: LOKALE NIVEAU
TA = Technisch adviseur
TAC = Technisch
Adviseur Coördinator
vaak in scholen met
praktijkvakken
4
