SAMENVATTING ALLERGOLOGY
INTRODUCTIE IMMUNEPATHOLOGY
MECHANISMEN VAN PATHOLOGISCHE REACTIES
➔ Type 1: IgE gemedieerd -> meest voorkomende: allergie
➔ Type 4: cellulair -> drug hypersensitivity, contrast allergie
➔ Type 2 en 3: minder frequent, geen diagnostische test voor
Geen anamnese? Niet testen!!
FUNCTIE IMMUUNSYSTEEM
- Verdediging tegen pathogenen, schadelijke agentia, tumoren, noxen
- Discriminatie
o “Eigen – niet-eigen” (tolerantie)
o Gevaarlijk (gevaarsignalen) vs. niet gevaarlijk
▪ Bv. melk → niet eigen → geen immuunrespons/tolerantie
▪ Bv. virus → niet eigen → immuunrespons/immuniteit
➔ Aangeboren immuunrespons - adaptieve immuunrespons (lymfocyten)
➔ Goed gecontroleerd (om overmatige activering te voorkomen)
IMMUUN PATHOLOGISCHE REACTIES
Allergisch Ortho-ergisch Auto-immuun
Immuun respons Abnormaal Normaal Abnormaal
Antigen Niet-eigen (allergeen) Niet-eigen Eigen (auto-antigen)
Voorbeeld Pollen, eten, medicatie,… Transplant-rejectie RA, SLE, DM, Graves,…
ALLERGISCHE REACTIES (GELL & COOMBS)
B-cel (humoraal, antilichamen) T-cel (cellulair, geen antilichamen)
Immediate (< 1u) – semi-laat (1-6u) Laat (> 6u-maanden)
Type I: IgE-gemedieerd Type IV: vertraagd type
Type II: cytofiele antilichamen (IgG, IgM) Hypersensitiviteit
Type III: circulerende immuuncomplexen
- Antilichaam overmaat
- Antigen overmaat
➔ Timing van de onset van de reacties is enorm belangrijk!
➔ Als je het resultaat van de test niet vergelijkt met de geschiedenis van de patiënt → valse
diagnose kan voorkomen
Enkel allergie als er kliniek is!!
1
,Bij type 1:
- Cross-linking tussen 2 IgE nodig voor symptomen
GEEN CROSS-LINKING, GEEN REACTIE!!
- Testen hebben dit niet nodig -> vals-pos!
IgE bindt op mestcellen
en basofielen
Effect: MC/basofiel
activatie
Penicilline allergie: PMN
bindt aan RBC ->
complement/NK/opsonis
atie
Effect: fagocytose target
Immuuncomplex
reacties
Effect: immuuncomplex
tussen AL en Ag
Effect: cytotoxiciteit
2
,DRUG HYPERSENSITIVITY
TIMING DHRS
➔ Timing is enorm belangrijk!
ONMIDDELLIJKE DHR < 1 UUR
- Urticaria / angio-oedeem
- Ademhaling
- Gastro-intestinaal
- Cardiovasculair
- (anafylaxie)
o Niet elke directe reactie anafylaxis noemen!
-> Shock is een contra-indicatie voor verdere provocatie testen
Foto: urticaria met wheals en flares, AL-reactie, ontstaat < 1 uur en gaat < 24u terug weg
NIET-ONMIDDELLIJKE DHR > 6 UUR
- AGEP: 24-48u
- MPE: 2-5 dagen
- SJS/TEN (blaarvorming): 5-25 dagen
- DRESS: 10-50 dagen
Foto: MPE, cellulaire reactie, ontstaat pas na 6u
TYPE I
- Mestcellen/basofielen
- Kan IgE gemedieerd zijn (er zijn ook alternatieve mechanismen bv. complement)
- IgE test (indien beschikbaar)
- Onmiddellijke huidtesten (SPT en IDT, geen patch)
TYPE IV
- T-cellen
- IgE-testen zijn waardeloos!
- Vertraagde huidtesten (patch en IDT)
3
, IGE-GEMEDIEERD
➔ Gell-coombs: type I
WAT?
- Immunologische reactie (betreft T- en B-cellen)
o B-cellen zullen IgM aanmaken → zullen een switch moeten maken en hiervoor zijn T-
cellen nodig -> IL-4 en IL-13 aanmaken
- Vreemd oplosbaar antigeen (allergeen)
- Specifiek IgE (sensibiliserings- en opwekkingsfase)
o Symptoomfase: direct en/of vertraagd
o Er moet een klinische reactie zijn → allergie wanneer er symptomen zijn
o Geen cross linking → geen degranulatie
WIE?
Iedereen (> atopie)
ATOPIE
DEFINITIE
“Genetische predispositie om specifieke IgE (anafylactische) antilichamen te produceren tegen
antigenen waartegen normale individuen geen antilichamen produceren of antilichamen van een
andere klasse die geen pathologie veroorzaken (bijv. IgG)”
➔ Betekent niet dat je sowieso allergisch wordt
o Één atopische ouder → risico van 25%
o Twee atopische ouders → risico van 50%
o Geen geschiedenis van atopie → dan is er nog een risico van 5%
Fenotype wordt niet geërfd!!
In gevallen van verhoogd totaal IgE is het niet verplicht om specifiek IgE te vinden!
ATOPISCHE MANIFESTATIES
- Astma
- Rhinitis
- Conjunctivitis
- Atopische dermatitis
- Urticaria, angio-oedeem, anafylaxie, …
o Mogelijk allergisch, NIET per se atopische manifestaties
o Je kan deze symptomen ontwikkelen, maar deze symptomen wijzen niet naar atopie
4
INTRODUCTIE IMMUNEPATHOLOGY
MECHANISMEN VAN PATHOLOGISCHE REACTIES
➔ Type 1: IgE gemedieerd -> meest voorkomende: allergie
➔ Type 4: cellulair -> drug hypersensitivity, contrast allergie
➔ Type 2 en 3: minder frequent, geen diagnostische test voor
Geen anamnese? Niet testen!!
FUNCTIE IMMUUNSYSTEEM
- Verdediging tegen pathogenen, schadelijke agentia, tumoren, noxen
- Discriminatie
o “Eigen – niet-eigen” (tolerantie)
o Gevaarlijk (gevaarsignalen) vs. niet gevaarlijk
▪ Bv. melk → niet eigen → geen immuunrespons/tolerantie
▪ Bv. virus → niet eigen → immuunrespons/immuniteit
➔ Aangeboren immuunrespons - adaptieve immuunrespons (lymfocyten)
➔ Goed gecontroleerd (om overmatige activering te voorkomen)
IMMUUN PATHOLOGISCHE REACTIES
Allergisch Ortho-ergisch Auto-immuun
Immuun respons Abnormaal Normaal Abnormaal
Antigen Niet-eigen (allergeen) Niet-eigen Eigen (auto-antigen)
Voorbeeld Pollen, eten, medicatie,… Transplant-rejectie RA, SLE, DM, Graves,…
ALLERGISCHE REACTIES (GELL & COOMBS)
B-cel (humoraal, antilichamen) T-cel (cellulair, geen antilichamen)
Immediate (< 1u) – semi-laat (1-6u) Laat (> 6u-maanden)
Type I: IgE-gemedieerd Type IV: vertraagd type
Type II: cytofiele antilichamen (IgG, IgM) Hypersensitiviteit
Type III: circulerende immuuncomplexen
- Antilichaam overmaat
- Antigen overmaat
➔ Timing van de onset van de reacties is enorm belangrijk!
➔ Als je het resultaat van de test niet vergelijkt met de geschiedenis van de patiënt → valse
diagnose kan voorkomen
Enkel allergie als er kliniek is!!
1
,Bij type 1:
- Cross-linking tussen 2 IgE nodig voor symptomen
GEEN CROSS-LINKING, GEEN REACTIE!!
- Testen hebben dit niet nodig -> vals-pos!
IgE bindt op mestcellen
en basofielen
Effect: MC/basofiel
activatie
Penicilline allergie: PMN
bindt aan RBC ->
complement/NK/opsonis
atie
Effect: fagocytose target
Immuuncomplex
reacties
Effect: immuuncomplex
tussen AL en Ag
Effect: cytotoxiciteit
2
,DRUG HYPERSENSITIVITY
TIMING DHRS
➔ Timing is enorm belangrijk!
ONMIDDELLIJKE DHR < 1 UUR
- Urticaria / angio-oedeem
- Ademhaling
- Gastro-intestinaal
- Cardiovasculair
- (anafylaxie)
o Niet elke directe reactie anafylaxis noemen!
-> Shock is een contra-indicatie voor verdere provocatie testen
Foto: urticaria met wheals en flares, AL-reactie, ontstaat < 1 uur en gaat < 24u terug weg
NIET-ONMIDDELLIJKE DHR > 6 UUR
- AGEP: 24-48u
- MPE: 2-5 dagen
- SJS/TEN (blaarvorming): 5-25 dagen
- DRESS: 10-50 dagen
Foto: MPE, cellulaire reactie, ontstaat pas na 6u
TYPE I
- Mestcellen/basofielen
- Kan IgE gemedieerd zijn (er zijn ook alternatieve mechanismen bv. complement)
- IgE test (indien beschikbaar)
- Onmiddellijke huidtesten (SPT en IDT, geen patch)
TYPE IV
- T-cellen
- IgE-testen zijn waardeloos!
- Vertraagde huidtesten (patch en IDT)
3
, IGE-GEMEDIEERD
➔ Gell-coombs: type I
WAT?
- Immunologische reactie (betreft T- en B-cellen)
o B-cellen zullen IgM aanmaken → zullen een switch moeten maken en hiervoor zijn T-
cellen nodig -> IL-4 en IL-13 aanmaken
- Vreemd oplosbaar antigeen (allergeen)
- Specifiek IgE (sensibiliserings- en opwekkingsfase)
o Symptoomfase: direct en/of vertraagd
o Er moet een klinische reactie zijn → allergie wanneer er symptomen zijn
o Geen cross linking → geen degranulatie
WIE?
Iedereen (> atopie)
ATOPIE
DEFINITIE
“Genetische predispositie om specifieke IgE (anafylactische) antilichamen te produceren tegen
antigenen waartegen normale individuen geen antilichamen produceren of antilichamen van een
andere klasse die geen pathologie veroorzaken (bijv. IgG)”
➔ Betekent niet dat je sowieso allergisch wordt
o Één atopische ouder → risico van 25%
o Twee atopische ouders → risico van 50%
o Geen geschiedenis van atopie → dan is er nog een risico van 5%
Fenotype wordt niet geërfd!!
In gevallen van verhoogd totaal IgE is het niet verplicht om specifiek IgE te vinden!
ATOPISCHE MANIFESTATIES
- Astma
- Rhinitis
- Conjunctivitis
- Atopische dermatitis
- Urticaria, angio-oedeem, anafylaxie, …
o Mogelijk allergisch, NIET per se atopische manifestaties
o Je kan deze symptomen ontwikkelen, maar deze symptomen wijzen niet naar atopie
4
