Geschiedenis
Samenvatting hoofdstuk 8
Kenmerkende aspecten:
- Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast
op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek,
economie en sociale verhoudingen.
- Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het
vorstelijk bestuur op eigentijdse, verlichte wijze vorm te
geven. (verlicht absolutisme)
- Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm
van plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-
Atlantische slavenhandel, en de opkomst van het
abolitionisme.
- De democratische revoluties in de westerse landen met als
gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en
staatsburgerschap.
Begrippen:
- Abolitionisme = Beweging die streeft naar de afschaffing van
de slavenhandel en slavernij.
- Ancien régime = Letterlijk: ‘Het oude bestuur’.
Bestuurssysteem van vóór de Franse Revolutie, waarbij de
vorst veel macht heeft en er standen zijn met eigen
voorrechten.
- Cultuurrelativisme = Het idee dat je een vreemde cultuur niet
op grond van de normen en waarden van je eigen cultuur moet
beoordelen.
- Deïsme = Het idee dat het bestaan van God blijkt uit de
werking van de natuur (natuurwetten). Soms wordt God ook
niet meer als persoon gezien.
- Democratische revolutie = Revolutie die is gebaseerd op het
idee van volkssoevereiniteit en die als belangrijkste doelen
heeft alle of een deel van de burgers inspraak te geven in het
bestuur en de grondrechten van burgers vast te leggen in een
grondwet.
- Driehoekshandel = Een door Europeanen opgezette
handelsroute tussen drie continenten; vanuit Europa
vervoerden zij textiel, wapens en kostbaarheden naar Afrika;
vanuit Afrika slaven naar Amerika; en vanuit Amerika voedings-
en genotmiddelen naar Europa.
, - Grondrechten = Fundamentele rechten van individuele burgers
tegenover de staat, die worden vastgelegd in een grondwet.
- Grondwet = De verzameling fundamentele wetten van een
staat waarin de werking van het politieke systeem en de
grondrechten en plichten van de burgers staan beschreven.
- Natuurlijke rechten = De rechten die ieder mens van nature
heeft, zoals het recht op leven, bezit en vrijheid.
- Plantagekolonie = Overzees gebiedsdeel van een Europees
land dat wordt overheerst met als doel ze veel mogelijk geld te
verdienen door op grote landbouwbedrijven slaven
exportgewassen te laten verbouwen.
- Publieke opinie = Mening die door het grootste deel van het
volk wordt gedeeld en die tot stand komt door een openbaar
debat tussen burgers.
- Representatieve democratie = Vorm van bestuur waarbij alle of
een groot deel van de burgers het recht hebben om
vertegenwoordigers te kiezen die in een volksvergadering
(mee) beslissen over het beleid.
- Scheiding der machten = Het principe dat er in een staat drie
verschillende machten zijn en dat deze machten nooit in één
persoon of instelling samen mogen komen. Doel is
machtsmisbruik te voorkomen. Ook wel aangeduid als ‘trias
politica’. —> Wetgevende macht, rechtsprekende macht en
uitvoerende macht.
- Staatsburger = Volwaardig lidmaat van een staat, met alle
rechten en verplichtingen van dien.
- Trans-Atlantische slavenhandel = Slavenhandel van Afrika,
over de Atlantische Oceaan, naar Amerika; onderdeel van de
driehoekshandel.
- Verlicht absolutisme = Een bestuursvorm waarin een absoluut
vorst het algemeen belang op een rationele manier zegt te
dienen.
- Verlichting = Aanduiding van een periode waarin een kritische
houding ontstond tegenover geloof en traditie en een groot
vertrouwen in de mogelijkheid de wereld rationeel te
doorgronden.
- Volkssoevereiniteit = Het idee dat de hoogste macht in de
staat bij het volk ligt.
Samenvatting hoofdstuk 8
Kenmerkende aspecten:
- Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast
op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek,
economie en sociale verhoudingen.
- Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het
vorstelijk bestuur op eigentijdse, verlichte wijze vorm te
geven. (verlicht absolutisme)
- Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm
van plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-
Atlantische slavenhandel, en de opkomst van het
abolitionisme.
- De democratische revoluties in de westerse landen met als
gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en
staatsburgerschap.
Begrippen:
- Abolitionisme = Beweging die streeft naar de afschaffing van
de slavenhandel en slavernij.
- Ancien régime = Letterlijk: ‘Het oude bestuur’.
Bestuurssysteem van vóór de Franse Revolutie, waarbij de
vorst veel macht heeft en er standen zijn met eigen
voorrechten.
- Cultuurrelativisme = Het idee dat je een vreemde cultuur niet
op grond van de normen en waarden van je eigen cultuur moet
beoordelen.
- Deïsme = Het idee dat het bestaan van God blijkt uit de
werking van de natuur (natuurwetten). Soms wordt God ook
niet meer als persoon gezien.
- Democratische revolutie = Revolutie die is gebaseerd op het
idee van volkssoevereiniteit en die als belangrijkste doelen
heeft alle of een deel van de burgers inspraak te geven in het
bestuur en de grondrechten van burgers vast te leggen in een
grondwet.
- Driehoekshandel = Een door Europeanen opgezette
handelsroute tussen drie continenten; vanuit Europa
vervoerden zij textiel, wapens en kostbaarheden naar Afrika;
vanuit Afrika slaven naar Amerika; en vanuit Amerika voedings-
en genotmiddelen naar Europa.
, - Grondrechten = Fundamentele rechten van individuele burgers
tegenover de staat, die worden vastgelegd in een grondwet.
- Grondwet = De verzameling fundamentele wetten van een
staat waarin de werking van het politieke systeem en de
grondrechten en plichten van de burgers staan beschreven.
- Natuurlijke rechten = De rechten die ieder mens van nature
heeft, zoals het recht op leven, bezit en vrijheid.
- Plantagekolonie = Overzees gebiedsdeel van een Europees
land dat wordt overheerst met als doel ze veel mogelijk geld te
verdienen door op grote landbouwbedrijven slaven
exportgewassen te laten verbouwen.
- Publieke opinie = Mening die door het grootste deel van het
volk wordt gedeeld en die tot stand komt door een openbaar
debat tussen burgers.
- Representatieve democratie = Vorm van bestuur waarbij alle of
een groot deel van de burgers het recht hebben om
vertegenwoordigers te kiezen die in een volksvergadering
(mee) beslissen over het beleid.
- Scheiding der machten = Het principe dat er in een staat drie
verschillende machten zijn en dat deze machten nooit in één
persoon of instelling samen mogen komen. Doel is
machtsmisbruik te voorkomen. Ook wel aangeduid als ‘trias
politica’. —> Wetgevende macht, rechtsprekende macht en
uitvoerende macht.
- Staatsburger = Volwaardig lidmaat van een staat, met alle
rechten en verplichtingen van dien.
- Trans-Atlantische slavenhandel = Slavenhandel van Afrika,
over de Atlantische Oceaan, naar Amerika; onderdeel van de
driehoekshandel.
- Verlicht absolutisme = Een bestuursvorm waarin een absoluut
vorst het algemeen belang op een rationele manier zegt te
dienen.
- Verlichting = Aanduiding van een periode waarin een kritische
houding ontstond tegenover geloof en traditie en een groot
vertrouwen in de mogelijkheid de wereld rationeel te
doorgronden.
- Volkssoevereiniteit = Het idee dat de hoogste macht in de
staat bij het volk ligt.
