Verandermanagement
Hoofdstuk 1 – Inleiding Verandermanagement ............................................................................................................................. 4
1.1 Wat is verandermanagement? ............................................................................................................................................ 4
1.2 De historie van verandermanagement ............................................................................................................................... 4
1.2.1 Periode 1950-1975: aanvaarden................................................................................................................................ 4
1.2.2 Periode 1975-1985: leren .......................................................................................................................................... 5
1.2.3 Periode 1985-2000: variëren..................................................................................................................................... 5
1.2.4 Periode vanaf 2000 (Nederland): coördineren .......................................................................................................... 5
1.3 Ontwikkelingen buiten en binnen organisaties .................................................................................................................. 5
1.3.1 Ontwikkelingen in de omgeving van de organisatie ................................................................................................. 5
1.3.2 Ontwikkelingen in organisaties ................................................................................................................................ 6
1.4 De outside-in en inside-out benadering van organisaties .................................................................................................. 6
1.4.1 De outside-in benadering .......................................................................................................................................... 6
1.4.2 De inside-out benadering .......................................................................................................................................... 6
Hoofdstuk 2 – Externe analyse ........................................................................................................................................................ 7
2.1 Missie en visie ................................................................................................................................................................... 7
2.2 Externe analyse.................................................................................................................................................................. 7
2.2.1 Analyse va de algemene omgeving........................................................................................................................... 7
2.2.2 Analyse van de directe omgeving ............................................................................................................................. 7
2.2.3 Analyse van de marktomgeving ............................................................................................................................... 7
2.3 Identificatie van kansen en bedreigingen .......................................................................................................................... 8
Hoofdstuk 3 – Interne analyse ......................................................................................................................................................... 9
3.1 Inleiding ............................................................................................................................................................................ 9
3.2 Typen organisaties ............................................................................................................................................................. 9
3.2.1 Indeling van organisaties op hoofddoelstelling ........................................................................................................ 9
3.2.2 Het concurrerende waardenmodel van Quinn en Rohrbaugh ................................................................................... 9
3.3 Organisatiediagnose ........................................................................................................................................................ 10
3.3.1 Vormen van organisatiediagnoses .......................................................................................................................... 10
3.3.2 Aanpak van een organisatiediagnose ...................................................................................................................... 10
3.4 Integrale organisatiediagnose .......................................................................................................................................... 10
3.4.1 Het 7S-model .......................................................................................................................................................... 10
3.4.2 Het INK-model ....................................................................................................................................................... 11
3.5 Partiële organisatiediagnose ............................................................................................................................................ 12
3.5.1 Strategie en marketing ............................................................................................................................................ 12
3.5.2 Management en leidinggeven ................................................................................................................................. 12
3.5.3 Organisatiestructuur ................................................................................................................................................ 13
3.5.4 Organisatiecultuur................................................................................................................................................... 13
3.5.5 Processen en innovatie ............................................................................................................................................ 14
3.5.6 Medewerkers en leren ............................................................................................................................................. 14
3.5.7 Financiën ................................................................................................................................................................ 15
3.6 Harde en zachte beoordelingscriteria .............................................................................................................................. 15
Hoofdstuk 4 – Strategie .................................................................................................................................................................. 16
4.1 Inleiding strategie ............................................................................................................................................................ 16
4.2 SWOT- en confrontatieanalyse ....................................................................................................................................... 16
4.3 Scenarioplanning ............................................................................................................................................................. 16
4.4 Basisstrategieën ............................................................................................................................................................... 17
4.4.1 Groeistrategieën van Ansoff ................................................................................................................................... 17
4.4.2 De generieke strategieën van Porter ....................................................................................................................... 17
4.4.3 Klantwaardestraegieën volgens Treacy en Wiersema............................................................................................. 17
4.4.4 Red Ocean- en Blue Ocean-strategieën .................................................................................................................. 17
4.5 Strategische opties en keuze ............................................................................................................................................ 17
4.5.1 Strategische opties en beleidsopties ........................................................................................................................ 17
4.5.2 Beoordelingscriteria ................................................................................................................................................ 17
4.6 Strategie-uitvoering ......................................................................................................................................................... 18
4.6.1 Balanced Scorecard ................................................................................................................................................ 18
4.6.2 Strategiekaart .......................................................................................................................................................... 18
Hoofdstuk 5 – Gewenste situatie .................................................................................................................................................... 19
5.1 High Performance Organisatie ........................................................................................................................................ 19
5.2 De doelstellingen ............................................................................................................................................................. 19
5.2.1 Het beschrijven van de gewenste situatie ............................................................................................................... 19
5.2.2 Doelstellingen formuleren ...................................................................................................................................... 19
5.3 De gewenste situatie op functioneel gebied ..................................................................................................................... 19
5.3.1 Strategie en marketing ............................................................................................................................................ 19
1
, 5.3.2 Management en leidinggeven ................................................................................................................................. 20
5.3.3 Organisatiestructuur ................................................................................................................................................ 20
5.3.4 Organisatiecultuur................................................................................................................................................... 20
5.3.5 Processen en innovatie ............................................................................................................................................ 21
5.3.6 Medewerkers en leren ............................................................................................................................................. 21
5.3.7 Financiën ................................................................................................................................................................ 22
Hoofdstuk 6 – Veranderen ............................................................................................................................................................. 23
6.1 De componenten van veranderen .................................................................................................................................... 23
6.1.1 Sturingsvermogen van de verandermanager ........................................................................................................... 23
6.1.2 Veranderbereidheid van betrokkenen ..................................................................................................................... 23
6.1.3 Verandercapaciteit van de organisatie .................................................................................................................... 23
6.2 De oorzaken van en aanleiding voor veranderen ............................................................................................................. 23
6.2.1 De oorzaken van veranderen................................................................................................................................... 23
6.2.2 De aanleiding voor veranderen ............................................................................................................................... 23
6.3 Krachtenveldanalyse ....................................................................................................................................................... 23
6.4 Situationele kenmerken ................................................................................................................................................... 24
6.5 Veranderstrategieën ......................................................................................................................................................... 24
6.5.1 Inleiding .................................................................................................................................................................. 24
6.5.2 Omvormen en ontwikkelen ..................................................................................................................................... 24
6.5.3 E-stroom en O-stroom ............................................................................................................................................ 25
6.5.4 Veranderstrategieën volgens Boonstra ................................................................................................................... 25
6.5.5 Veranderstrategieën volgens Van der Zee .............................................................................................................. 25
6.5.6 De vier veranderkwadranten van Berenschot ......................................................................................................... 25
6.5.7 Vier veranderstrategieën volgens Huy .................................................................................................................... 25
6.5.8 Vier veranderstrategieën volgens Reitsma et al. ..................................................................................................... 26
6.5.9 Vier veranderstrategieën volgens Homan ............................................................................................................... 26
6.5.10 De veranderkleuren van de Caluwé en Vermaak .................................................................................................... 26
6.5.11 Vijf veranderstrategieën van Werkman .................................................................................................................. 26
6.6 Interventies ...................................................................................................................................................................... 27
6.6.1 Inleiding .................................................................................................................................................................. 27
6.6.2 Interventies ............................................................................................................................................................. 27
Hoofdstuk 7 – Omvormen .............................................................................................................................................................. 29
7.4 Veranderstrategieën van omvormen ................................................................................................................................ 29
7.4.1 Veranderstrategieën van Berenschot....................................................................................................................... 29
7.5 Interventies van omvormen ............................................................................................................................................. 29
7.6 Veranderaanpak van omvormen ...................................................................................................................................... 29
7.6.1 Actoren ................................................................................................................................................................... 29
7.6.2 De verandermanager ............................................................................................................................................... 29
7.7 Weerstand tegen verandering .......................................................................................................................................... 30
7.7.1 Inleiding .................................................................................................................................................................. 30
7.7.2 Oorzaken en motieven van weerstand .................................................................................................................... 30
7.7.3 Weerstand en niveau in de organisatie.................................................................................................................... 30
7.7.4 Weerstand op individueel niveau ............................................................................................................................ 30
7.7.5 Het aanvaardings-/verwerpingsmodel .................................................................................................................... 30
7.7.6 Verminderen van collectieve weerstand ................................................................................................................. 31
7.9 Evalueren en continu verbeteren ..................................................................................................................................... 32
7.9.1 Waarom evalueren? ................................................................................................................................................ 32
7.9.2 Wat evalueren? ....................................................................................................................................................... 32
7.9.3 Hoe evalueren? ....................................................................................................................................................... 32
7.9.4 Evaluatie van de veranderdoelen ............................................................................................................................ 32
7.9.5 Continu verbeteren.................................................................................................................................................. 32
Hoofdstuk 8 – Ontwikkelen ............................................................................................................................................................ 33
8.4 Veranderstrategieën van ontwikkelen ............................................................................................................................. 33
8.4.1 Veranderstrategieën van Berenschot....................................................................................................................... 33
8.5 Interventies van ontwikkelen ........................................................................................................................................... 33
8.6 Veranderaanpak van ontwikkelen ................................................................................................................................... 33
8.6.1 De verandermanager ............................................................................................................................................... 33
8.6.2 Regieaspecten ......................................................................................................................................................... 34
8.6.3 Situationele kenmerken, veranderaanpak en interventies ....................................................................................... 34
8.7 Veranderen van organisatiedynamiek ............................................................................................................................. 34
8.7.1 Groepsdynamica ..................................................................................................................................................... 34
8.7.2 Dynamisch veranderen ........................................................................................................................................... 34
8.8 Veranderen van een organisatiecultuur ........................................................................................................................... 35
8.8.2 Succesfactoren bij cultuurverandering .................................................................................................................... 35
8.10 Evalueren en continu verbeteren ..................................................................................................................................... 35
8.10.1 Evaluatie van de veranderdoelen ............................................................................................................................ 35
2
, 8.10.2 Continu verbeteren.................................................................................................................................................. 35
8.11 Slaag- en faalfactoren van veranderen ............................................................................................................................. 35
8.11.1 Verandermanagement ............................................................................................................................................. 36
8.11.2 De mens in de organisatie ....................................................................................................................................... 36
8.11.3 Veranderdoelen ....................................................................................................................................................... 36
8.11.4 Veranderstrategieën ................................................................................................................................................ 36
8.11.5 Interventies ............................................................................................................................................................. 36
8.11.6 Veranderproces ....................................................................................................................................................... 36
3
, Hoofdstuk 1 – Inleiding Verandermanagement
1.1 Wat is verandermanagement?
- Organisatieontwikkeling is het vermogen van een organisatie om zich aan te passen aan externe ontwikkelingen die voor
haar continuïteit belangrijk zijn.
Veranderingen die plaatsvinden als gevolg van de wisselwerking tussen organisatie en omgeving.
- Organisatieaanpassing wordt gebruikt wanneer een organisatie een vernieuwd evenwicht zoekt in haar functionele
gebieden:
Management en besturing
Structuur
Cultuur
Processen
Medewerkers
- Organisatieverandering is het korte tijd ingrijpend wijzigen van de structuur en de processen van een organisatie,
aangestuurd door het topmanagement.
- Verandermanagement is het effectief sturing geven aan activiteiten gericht op het aanpassen van een organisatie aan
strategische en/of operationele wijzigingen.
1.2 De historie van verandermanagement
1.2.1 Periode 1950-1975: aanvaarden
- Uitgangspunten van de theorieën op het gebied van veranderen:
De uitkomst van een verandering staat vooraf vast
Een veranderproces is goed te plannen en te sturen
- Veranderprocessen zijn erop gericht om te bewerkstelligen da medewerkers de oude situatie loslaten en een nieuwe
accepteren.
- Diffusie- en adoptietheorieën trachten te verklaren welke factoren van invloed zijn op het verspreiden (diffusie) en het
aanvaarden (adoptie) van innovaties binnen een groep.
- Diffusie is een proces waarbij een innovatie in de tijd gezien via bepaalde kanalen gecommuniceerd worden naar een
groep.
- Factoren die van invloed zijn op het verspreiden van een nieuw idee:
De innovatie zelf
De communicatiekanalen
Tijd
Een sociaal systeem
- Innovatie is een idee, uitvoering of object dat als nieuw wordt ervaren door een individuele of andere eenheid van
adoptie.
- Adoptie is de beslissing op een innovatie te gebruiken.
- Het adoptieproces is het doorlopen van verschillende gedragsstadia, vanaf de eerste kennismaking tot de acceptatie van
de veranderingen.
- De Planned Change-stroming koestert de veronderstelling dat de prestaties van organisaties voornamelijk bepaald
worden door het gedrag van de individuen erin.
Fasen:
1. Unfreezing Aan de leden van een organisatie wordt het verschil laten zien tussen het gewenste gedag en het
gedrag dat zij op dat moment vertonen.
2. Moving Het gedrag van de organisatieleden wordt naar een ander niveau getild.
3. Refreezing Een nieuw evenwicht moet worden gevonden en het nieuwe gedrag moet worden verankerd in
de organisatie.
- Klassieke veranderstrategieën die gericht zijn op gedragsbeïnvloeding:
Machts-/dwangstrategie Gebruikmaken van (centrale) macht op organisatieveranderingen af te dwingen.
Overtuigingsstrategie Een organisatiemedewerker is bereid een handelswijze te volgen wanneer hij
overtuigd is dat dat gedrag in zijn eigen belang is.
Houdingsstrategie Organisatieverandering gaat het best bij verandering van normen en waarden van
betrokkenen.
- Bij een onderhandelingsstrategie creëert een verandermanager de voorwaarden voor het tot stand komen van
veranderingen door materiële of andere faciliteiten te scheppen.
Typen veranderingen:
Machtsstrategie
Overtuigingsstrategie
Normatief-re-educatieve strategie
Faciliterende strategie
4
Hoofdstuk 1 – Inleiding Verandermanagement ............................................................................................................................. 4
1.1 Wat is verandermanagement? ............................................................................................................................................ 4
1.2 De historie van verandermanagement ............................................................................................................................... 4
1.2.1 Periode 1950-1975: aanvaarden................................................................................................................................ 4
1.2.2 Periode 1975-1985: leren .......................................................................................................................................... 5
1.2.3 Periode 1985-2000: variëren..................................................................................................................................... 5
1.2.4 Periode vanaf 2000 (Nederland): coördineren .......................................................................................................... 5
1.3 Ontwikkelingen buiten en binnen organisaties .................................................................................................................. 5
1.3.1 Ontwikkelingen in de omgeving van de organisatie ................................................................................................. 5
1.3.2 Ontwikkelingen in organisaties ................................................................................................................................ 6
1.4 De outside-in en inside-out benadering van organisaties .................................................................................................. 6
1.4.1 De outside-in benadering .......................................................................................................................................... 6
1.4.2 De inside-out benadering .......................................................................................................................................... 6
Hoofdstuk 2 – Externe analyse ........................................................................................................................................................ 7
2.1 Missie en visie ................................................................................................................................................................... 7
2.2 Externe analyse.................................................................................................................................................................. 7
2.2.1 Analyse va de algemene omgeving........................................................................................................................... 7
2.2.2 Analyse van de directe omgeving ............................................................................................................................. 7
2.2.3 Analyse van de marktomgeving ............................................................................................................................... 7
2.3 Identificatie van kansen en bedreigingen .......................................................................................................................... 8
Hoofdstuk 3 – Interne analyse ......................................................................................................................................................... 9
3.1 Inleiding ............................................................................................................................................................................ 9
3.2 Typen organisaties ............................................................................................................................................................. 9
3.2.1 Indeling van organisaties op hoofddoelstelling ........................................................................................................ 9
3.2.2 Het concurrerende waardenmodel van Quinn en Rohrbaugh ................................................................................... 9
3.3 Organisatiediagnose ........................................................................................................................................................ 10
3.3.1 Vormen van organisatiediagnoses .......................................................................................................................... 10
3.3.2 Aanpak van een organisatiediagnose ...................................................................................................................... 10
3.4 Integrale organisatiediagnose .......................................................................................................................................... 10
3.4.1 Het 7S-model .......................................................................................................................................................... 10
3.4.2 Het INK-model ....................................................................................................................................................... 11
3.5 Partiële organisatiediagnose ............................................................................................................................................ 12
3.5.1 Strategie en marketing ............................................................................................................................................ 12
3.5.2 Management en leidinggeven ................................................................................................................................. 12
3.5.3 Organisatiestructuur ................................................................................................................................................ 13
3.5.4 Organisatiecultuur................................................................................................................................................... 13
3.5.5 Processen en innovatie ............................................................................................................................................ 14
3.5.6 Medewerkers en leren ............................................................................................................................................. 14
3.5.7 Financiën ................................................................................................................................................................ 15
3.6 Harde en zachte beoordelingscriteria .............................................................................................................................. 15
Hoofdstuk 4 – Strategie .................................................................................................................................................................. 16
4.1 Inleiding strategie ............................................................................................................................................................ 16
4.2 SWOT- en confrontatieanalyse ....................................................................................................................................... 16
4.3 Scenarioplanning ............................................................................................................................................................. 16
4.4 Basisstrategieën ............................................................................................................................................................... 17
4.4.1 Groeistrategieën van Ansoff ................................................................................................................................... 17
4.4.2 De generieke strategieën van Porter ....................................................................................................................... 17
4.4.3 Klantwaardestraegieën volgens Treacy en Wiersema............................................................................................. 17
4.4.4 Red Ocean- en Blue Ocean-strategieën .................................................................................................................. 17
4.5 Strategische opties en keuze ............................................................................................................................................ 17
4.5.1 Strategische opties en beleidsopties ........................................................................................................................ 17
4.5.2 Beoordelingscriteria ................................................................................................................................................ 17
4.6 Strategie-uitvoering ......................................................................................................................................................... 18
4.6.1 Balanced Scorecard ................................................................................................................................................ 18
4.6.2 Strategiekaart .......................................................................................................................................................... 18
Hoofdstuk 5 – Gewenste situatie .................................................................................................................................................... 19
5.1 High Performance Organisatie ........................................................................................................................................ 19
5.2 De doelstellingen ............................................................................................................................................................. 19
5.2.1 Het beschrijven van de gewenste situatie ............................................................................................................... 19
5.2.2 Doelstellingen formuleren ...................................................................................................................................... 19
5.3 De gewenste situatie op functioneel gebied ..................................................................................................................... 19
5.3.1 Strategie en marketing ............................................................................................................................................ 19
1
, 5.3.2 Management en leidinggeven ................................................................................................................................. 20
5.3.3 Organisatiestructuur ................................................................................................................................................ 20
5.3.4 Organisatiecultuur................................................................................................................................................... 20
5.3.5 Processen en innovatie ............................................................................................................................................ 21
5.3.6 Medewerkers en leren ............................................................................................................................................. 21
5.3.7 Financiën ................................................................................................................................................................ 22
Hoofdstuk 6 – Veranderen ............................................................................................................................................................. 23
6.1 De componenten van veranderen .................................................................................................................................... 23
6.1.1 Sturingsvermogen van de verandermanager ........................................................................................................... 23
6.1.2 Veranderbereidheid van betrokkenen ..................................................................................................................... 23
6.1.3 Verandercapaciteit van de organisatie .................................................................................................................... 23
6.2 De oorzaken van en aanleiding voor veranderen ............................................................................................................. 23
6.2.1 De oorzaken van veranderen................................................................................................................................... 23
6.2.2 De aanleiding voor veranderen ............................................................................................................................... 23
6.3 Krachtenveldanalyse ....................................................................................................................................................... 23
6.4 Situationele kenmerken ................................................................................................................................................... 24
6.5 Veranderstrategieën ......................................................................................................................................................... 24
6.5.1 Inleiding .................................................................................................................................................................. 24
6.5.2 Omvormen en ontwikkelen ..................................................................................................................................... 24
6.5.3 E-stroom en O-stroom ............................................................................................................................................ 25
6.5.4 Veranderstrategieën volgens Boonstra ................................................................................................................... 25
6.5.5 Veranderstrategieën volgens Van der Zee .............................................................................................................. 25
6.5.6 De vier veranderkwadranten van Berenschot ......................................................................................................... 25
6.5.7 Vier veranderstrategieën volgens Huy .................................................................................................................... 25
6.5.8 Vier veranderstrategieën volgens Reitsma et al. ..................................................................................................... 26
6.5.9 Vier veranderstrategieën volgens Homan ............................................................................................................... 26
6.5.10 De veranderkleuren van de Caluwé en Vermaak .................................................................................................... 26
6.5.11 Vijf veranderstrategieën van Werkman .................................................................................................................. 26
6.6 Interventies ...................................................................................................................................................................... 27
6.6.1 Inleiding .................................................................................................................................................................. 27
6.6.2 Interventies ............................................................................................................................................................. 27
Hoofdstuk 7 – Omvormen .............................................................................................................................................................. 29
7.4 Veranderstrategieën van omvormen ................................................................................................................................ 29
7.4.1 Veranderstrategieën van Berenschot....................................................................................................................... 29
7.5 Interventies van omvormen ............................................................................................................................................. 29
7.6 Veranderaanpak van omvormen ...................................................................................................................................... 29
7.6.1 Actoren ................................................................................................................................................................... 29
7.6.2 De verandermanager ............................................................................................................................................... 29
7.7 Weerstand tegen verandering .......................................................................................................................................... 30
7.7.1 Inleiding .................................................................................................................................................................. 30
7.7.2 Oorzaken en motieven van weerstand .................................................................................................................... 30
7.7.3 Weerstand en niveau in de organisatie.................................................................................................................... 30
7.7.4 Weerstand op individueel niveau ............................................................................................................................ 30
7.7.5 Het aanvaardings-/verwerpingsmodel .................................................................................................................... 30
7.7.6 Verminderen van collectieve weerstand ................................................................................................................. 31
7.9 Evalueren en continu verbeteren ..................................................................................................................................... 32
7.9.1 Waarom evalueren? ................................................................................................................................................ 32
7.9.2 Wat evalueren? ....................................................................................................................................................... 32
7.9.3 Hoe evalueren? ....................................................................................................................................................... 32
7.9.4 Evaluatie van de veranderdoelen ............................................................................................................................ 32
7.9.5 Continu verbeteren.................................................................................................................................................. 32
Hoofdstuk 8 – Ontwikkelen ............................................................................................................................................................ 33
8.4 Veranderstrategieën van ontwikkelen ............................................................................................................................. 33
8.4.1 Veranderstrategieën van Berenschot....................................................................................................................... 33
8.5 Interventies van ontwikkelen ........................................................................................................................................... 33
8.6 Veranderaanpak van ontwikkelen ................................................................................................................................... 33
8.6.1 De verandermanager ............................................................................................................................................... 33
8.6.2 Regieaspecten ......................................................................................................................................................... 34
8.6.3 Situationele kenmerken, veranderaanpak en interventies ....................................................................................... 34
8.7 Veranderen van organisatiedynamiek ............................................................................................................................. 34
8.7.1 Groepsdynamica ..................................................................................................................................................... 34
8.7.2 Dynamisch veranderen ........................................................................................................................................... 34
8.8 Veranderen van een organisatiecultuur ........................................................................................................................... 35
8.8.2 Succesfactoren bij cultuurverandering .................................................................................................................... 35
8.10 Evalueren en continu verbeteren ..................................................................................................................................... 35
8.10.1 Evaluatie van de veranderdoelen ............................................................................................................................ 35
2
, 8.10.2 Continu verbeteren.................................................................................................................................................. 35
8.11 Slaag- en faalfactoren van veranderen ............................................................................................................................. 35
8.11.1 Verandermanagement ............................................................................................................................................. 36
8.11.2 De mens in de organisatie ....................................................................................................................................... 36
8.11.3 Veranderdoelen ....................................................................................................................................................... 36
8.11.4 Veranderstrategieën ................................................................................................................................................ 36
8.11.5 Interventies ............................................................................................................................................................. 36
8.11.6 Veranderproces ....................................................................................................................................................... 36
3
, Hoofdstuk 1 – Inleiding Verandermanagement
1.1 Wat is verandermanagement?
- Organisatieontwikkeling is het vermogen van een organisatie om zich aan te passen aan externe ontwikkelingen die voor
haar continuïteit belangrijk zijn.
Veranderingen die plaatsvinden als gevolg van de wisselwerking tussen organisatie en omgeving.
- Organisatieaanpassing wordt gebruikt wanneer een organisatie een vernieuwd evenwicht zoekt in haar functionele
gebieden:
Management en besturing
Structuur
Cultuur
Processen
Medewerkers
- Organisatieverandering is het korte tijd ingrijpend wijzigen van de structuur en de processen van een organisatie,
aangestuurd door het topmanagement.
- Verandermanagement is het effectief sturing geven aan activiteiten gericht op het aanpassen van een organisatie aan
strategische en/of operationele wijzigingen.
1.2 De historie van verandermanagement
1.2.1 Periode 1950-1975: aanvaarden
- Uitgangspunten van de theorieën op het gebied van veranderen:
De uitkomst van een verandering staat vooraf vast
Een veranderproces is goed te plannen en te sturen
- Veranderprocessen zijn erop gericht om te bewerkstelligen da medewerkers de oude situatie loslaten en een nieuwe
accepteren.
- Diffusie- en adoptietheorieën trachten te verklaren welke factoren van invloed zijn op het verspreiden (diffusie) en het
aanvaarden (adoptie) van innovaties binnen een groep.
- Diffusie is een proces waarbij een innovatie in de tijd gezien via bepaalde kanalen gecommuniceerd worden naar een
groep.
- Factoren die van invloed zijn op het verspreiden van een nieuw idee:
De innovatie zelf
De communicatiekanalen
Tijd
Een sociaal systeem
- Innovatie is een idee, uitvoering of object dat als nieuw wordt ervaren door een individuele of andere eenheid van
adoptie.
- Adoptie is de beslissing op een innovatie te gebruiken.
- Het adoptieproces is het doorlopen van verschillende gedragsstadia, vanaf de eerste kennismaking tot de acceptatie van
de veranderingen.
- De Planned Change-stroming koestert de veronderstelling dat de prestaties van organisaties voornamelijk bepaald
worden door het gedrag van de individuen erin.
Fasen:
1. Unfreezing Aan de leden van een organisatie wordt het verschil laten zien tussen het gewenste gedag en het
gedrag dat zij op dat moment vertonen.
2. Moving Het gedrag van de organisatieleden wordt naar een ander niveau getild.
3. Refreezing Een nieuw evenwicht moet worden gevonden en het nieuwe gedrag moet worden verankerd in
de organisatie.
- Klassieke veranderstrategieën die gericht zijn op gedragsbeïnvloeding:
Machts-/dwangstrategie Gebruikmaken van (centrale) macht op organisatieveranderingen af te dwingen.
Overtuigingsstrategie Een organisatiemedewerker is bereid een handelswijze te volgen wanneer hij
overtuigd is dat dat gedrag in zijn eigen belang is.
Houdingsstrategie Organisatieverandering gaat het best bij verandering van normen en waarden van
betrokkenen.
- Bij een onderhandelingsstrategie creëert een verandermanager de voorwaarden voor het tot stand komen van
veranderingen door materiële of andere faciliteiten te scheppen.
Typen veranderingen:
Machtsstrategie
Overtuigingsstrategie
Normatief-re-educatieve strategie
Faciliterende strategie
4
