Taal en didactiek spelling. Hoofdstuk 1,2 en 4.
Hoofdstuk 1 ons spellingssysteem.
1.1 Ons schriftsysteem en leren spellen.
Pictografisch systeem:
- Is de oudste manier om woorden weer te geven door middel van tekeningen
en afbeeldingen.
- Tegenwoordig wordt hier nog steeds gebruik van gemaakt.
- Kinderen met een vertraagde taalontwikkeling kunnen we helpen door ze
eenvoudige zinstructuren aan te bieden met behulp van pictogrammen.
Logografisch schriftsysteem:
- Elk pictogram correspondeert met één bepaald woord.
- Taal wordt op een systematische manier weergegeven: de woorden en ook wel
de voorvoegsels en achtervoegsels krijgen aparte symbolen.
- Dit schrift wordt nog steeds gebruikt: het Chinese schrift.
Alfabetisch schriftsysteem:
- Idealiter is er in het alfabetische schrift voor elke spraakklank een apart
teken, maar in de praktijk is dit niet zo. Denk aan het woord beer hier hoor je
een spraakklank die het midden houdt tussen een /ee/ en een /i/.
- Als leerlingen zo’n woord spontaan opschrijven, schrijven ze vaak bir.
- Binnen het Nederlandse schriftsysteem hebben we niet voor alle
spraakklanken een apart teken, maar alleen voor die spraakklanken die een
verschil in betekenis opleveren.
Foneem:
- Is een spraakklank die betekenisverschil veroorzaakt.
- In de klankgroepen /gaaf/ en /raaf/ is het verschil tussen de /g/ en de /r/
verantwoordelijk voor het verschil in betekenis.
- In het alfabetisch schriftsysteem worden geen spraakklanken maar fonemen
weergegeven.
- Voor elk foneem is er in het Nederlands een apart teken. We maken daarvoor
gebruik van het Latijnse alfabet.
- Om fonemen te kunnen weergeven heeft men zijn toevlucht gezocht in het
combineren van letters. Het foneem /oo/ is boos en boor geven we weer door
twee letters o.
- Fonemen worden niet alleen weergegeven door letters, maar ook door
lettercombinaties.
Grafeem:
- Is een letter of lettercombinatie die verwijst naar een foneem.
- De e, en de ee, zijn grafemen die de middelste klank van de woorden ben en
been weergeven.
- De grafemen ui en oe geven de middelste klank van de woorden kuil en poes
aan.
- In het Nederlands kennen we 36 verschillende grafemen, voor sommige
fonemen zijn er twee mogelijke grafemen.
- Voor de ij-klank kan gebruik worden gemaakt van de grafemen ei en ij, en
voor de ou-klank zijn de mogelijkheden ou en au.
Hoofdstuk 1 ons spellingssysteem.
1.1 Ons schriftsysteem en leren spellen.
Pictografisch systeem:
- Is de oudste manier om woorden weer te geven door middel van tekeningen
en afbeeldingen.
- Tegenwoordig wordt hier nog steeds gebruik van gemaakt.
- Kinderen met een vertraagde taalontwikkeling kunnen we helpen door ze
eenvoudige zinstructuren aan te bieden met behulp van pictogrammen.
Logografisch schriftsysteem:
- Elk pictogram correspondeert met één bepaald woord.
- Taal wordt op een systematische manier weergegeven: de woorden en ook wel
de voorvoegsels en achtervoegsels krijgen aparte symbolen.
- Dit schrift wordt nog steeds gebruikt: het Chinese schrift.
Alfabetisch schriftsysteem:
- Idealiter is er in het alfabetische schrift voor elke spraakklank een apart
teken, maar in de praktijk is dit niet zo. Denk aan het woord beer hier hoor je
een spraakklank die het midden houdt tussen een /ee/ en een /i/.
- Als leerlingen zo’n woord spontaan opschrijven, schrijven ze vaak bir.
- Binnen het Nederlandse schriftsysteem hebben we niet voor alle
spraakklanken een apart teken, maar alleen voor die spraakklanken die een
verschil in betekenis opleveren.
Foneem:
- Is een spraakklank die betekenisverschil veroorzaakt.
- In de klankgroepen /gaaf/ en /raaf/ is het verschil tussen de /g/ en de /r/
verantwoordelijk voor het verschil in betekenis.
- In het alfabetisch schriftsysteem worden geen spraakklanken maar fonemen
weergegeven.
- Voor elk foneem is er in het Nederlands een apart teken. We maken daarvoor
gebruik van het Latijnse alfabet.
- Om fonemen te kunnen weergeven heeft men zijn toevlucht gezocht in het
combineren van letters. Het foneem /oo/ is boos en boor geven we weer door
twee letters o.
- Fonemen worden niet alleen weergegeven door letters, maar ook door
lettercombinaties.
Grafeem:
- Is een letter of lettercombinatie die verwijst naar een foneem.
- De e, en de ee, zijn grafemen die de middelste klank van de woorden ben en
been weergeven.
- De grafemen ui en oe geven de middelste klank van de woorden kuil en poes
aan.
- In het Nederlands kennen we 36 verschillende grafemen, voor sommige
fonemen zijn er twee mogelijke grafemen.
- Voor de ij-klank kan gebruik worden gemaakt van de grafemen ei en ij, en
voor de ou-klank zijn de mogelijkheden ou en au.
