Parasieten
1
,INDELING
Protozoa: unicellulaire eukaryoten
• Intestinale en urogenitale protozoa
• Bloed en weefsel protozoa
Metazoa: multicellulaire eukaryoten
• Nemathelmintes: rondwormen
• Platyhelmintes: platwormen
o Trematodes of zuigwormen
o Cestodes of lintwormen
• Arthropoda:
o Spinnen
o Mijten
o Luizen
o Insecten
o …
ALGEMEEN
Vooral in tropische & ontwikkelingslanden MAAR ↑ in subtropische en gematigde klimaten
• ↑ mobiliteit
o Toerisme, ontwikkelingswerk, vluchtelingen
• ↑ immuun-gecompromitteerde pt
• Opwarming aarde en Noord-waardse spreiding vectoren
Complexe levenscycli met
• Asexuele ontwikkeling in nevengastheer (meestal mens)
• Sexuele voortplanting in hoofdgastheer (meestal niet in mens)
2
,Protozoa: unicellulaire eukaryoten
• Intestinale en urogenitale protozoa
o Entamoeba histolytica
o Giardia lamblia
o Trichomonas vaginalis
o Cryptosporidium species
• Bloed en weefsel protozoa
o Plasmodium falciparum
o Toxoplasma gondii
o Leishmania species
o Trypanosoma
Metazoa: multicellulaire eukaryoten
• Nemathelmintes: rondwormen
• Platyhelmintes: platwormen
o Trematodes of zuigwormen
o Cestodes of lintwormen
• Arthropoda:
o Spinnen
o Mijten
o Luizen
o Insecten
o …
3
, INTESTINALE EN UROGENITALE PROTOZOA
1. Entamoeba histolytica
2. Giardia lamblia
3. Trichomonas vaginalis
4. Cryptosporidium species
Meestal 2 stadia!
• Infectieuze, metabool inactieve cysten met grote weerstandigheid (tegen uitdroging, T…)
• Metabool actieve, beweeglijke trofozoieten verantwoordelijk voor symptomen
o Niet besmettelijke vorm, want minder weerstandig
ENTAMOEBA HISTOLYTICA
TAXONOMIE, STRUCTUUR & FYSIOLOGIE
Groep amoeben
• Meestal in oppervlaktewater, vochtige bodem
• Menspathogenen
o E. hystolytica
o Naegleria fowleri
o Acanthamoeba species
Trofozoiet en cyste vorm
• Trofozoiet beweeglijk via pseudopodiën
• Uit elke cyste 8 trofozoieten die vermenigvuldigen via binaire splitsing
EPIDEMIOLOGIE & BESMETTINGSWIJZE
• Wereldwijd voorkomen
• Reservoir asymptomatische dragers (10% wereldbevolking)
• Verspreiding cysten via
o Gebrekkige hygiëne, contact afvalwater, voedsel (kampen, gevangenissen, crèches…)
o Homo- (hetero-) sexuele contacten
4
1
,INDELING
Protozoa: unicellulaire eukaryoten
• Intestinale en urogenitale protozoa
• Bloed en weefsel protozoa
Metazoa: multicellulaire eukaryoten
• Nemathelmintes: rondwormen
• Platyhelmintes: platwormen
o Trematodes of zuigwormen
o Cestodes of lintwormen
• Arthropoda:
o Spinnen
o Mijten
o Luizen
o Insecten
o …
ALGEMEEN
Vooral in tropische & ontwikkelingslanden MAAR ↑ in subtropische en gematigde klimaten
• ↑ mobiliteit
o Toerisme, ontwikkelingswerk, vluchtelingen
• ↑ immuun-gecompromitteerde pt
• Opwarming aarde en Noord-waardse spreiding vectoren
Complexe levenscycli met
• Asexuele ontwikkeling in nevengastheer (meestal mens)
• Sexuele voortplanting in hoofdgastheer (meestal niet in mens)
2
,Protozoa: unicellulaire eukaryoten
• Intestinale en urogenitale protozoa
o Entamoeba histolytica
o Giardia lamblia
o Trichomonas vaginalis
o Cryptosporidium species
• Bloed en weefsel protozoa
o Plasmodium falciparum
o Toxoplasma gondii
o Leishmania species
o Trypanosoma
Metazoa: multicellulaire eukaryoten
• Nemathelmintes: rondwormen
• Platyhelmintes: platwormen
o Trematodes of zuigwormen
o Cestodes of lintwormen
• Arthropoda:
o Spinnen
o Mijten
o Luizen
o Insecten
o …
3
, INTESTINALE EN UROGENITALE PROTOZOA
1. Entamoeba histolytica
2. Giardia lamblia
3. Trichomonas vaginalis
4. Cryptosporidium species
Meestal 2 stadia!
• Infectieuze, metabool inactieve cysten met grote weerstandigheid (tegen uitdroging, T…)
• Metabool actieve, beweeglijke trofozoieten verantwoordelijk voor symptomen
o Niet besmettelijke vorm, want minder weerstandig
ENTAMOEBA HISTOLYTICA
TAXONOMIE, STRUCTUUR & FYSIOLOGIE
Groep amoeben
• Meestal in oppervlaktewater, vochtige bodem
• Menspathogenen
o E. hystolytica
o Naegleria fowleri
o Acanthamoeba species
Trofozoiet en cyste vorm
• Trofozoiet beweeglijk via pseudopodiën
• Uit elke cyste 8 trofozoieten die vermenigvuldigen via binaire splitsing
EPIDEMIOLOGIE & BESMETTINGSWIJZE
• Wereldwijd voorkomen
• Reservoir asymptomatische dragers (10% wereldbevolking)
• Verspreiding cysten via
o Gebrekkige hygiëne, contact afvalwater, voedsel (kampen, gevangenissen, crèches…)
o Homo- (hetero-) sexuele contacten
4
