1 JUNI 2023
Inhoudsopgave
Bibliografie.................................................................................................................................................... 7
Inleiding..........................................................................................................2
Hoofdtekst......................................................................................................3
Deel 1: Fases groepsontwikkeling..........................................................................................3
Deel 2: Groepsniveaus groepsontwikkeling...........................................................................4
Deel 3. Passende interventies.................................................................................................5
Conclusie.........................................................................................................6
Bibliografie......................................................................................................7
GROEPSDYNAMICA
INTERVENTIES IN TEAMS EN ORGANISATIES
EINDOPDRACHT MODULE
ALINE BREDEWOLD
LOI-LEIDSE ONDERWIJS INSTELLINGENSOCIAL WORK
Studentnummer: 3058204351999
1966 woorden (excl. Inhoudsopgave en bibliografie)
,Inleiding (181 woorden)
Dit verslag heb ik geschreven naar aanleiding van de module Groepsdynamica.
Het begrip groepsdynamica doelt op de psychologische processen en
gedragingen die onderling tussen de mensen in een groep spelen. In deel 1 en 2
van dit adviesverslag staat de analyse beschreven met groepsdynamica
gerelateerde theorieën en begrippen. In deel 3 staat mijn gekozen interventie en
mijn advies om de groepsontwikkeling te stimuleren wordt geformuleerd in de
conclusie.
Dit verslag is gebaseerd op een groep van twaalf cliënten, ze wonen samen.
Binnen deze groep vervul ik de functie woonbegeleider. In deze groep zie ik
mogelijkheden om de groepsontwikkeling te verbeteren. De deelnemers wonen
acht jaar samen. In mijn functie als woonbegeleider werk ik samen met de groep,
begeleid ik ze in het dagelijks leven, werken we aan leerdoelen en is er altijd tijd
voor gezelligheid of een feestje. De groep bestaat uit mensen tussen 25-35 jaar,
ze hebben onder andere het syndroom van Down, LVB, ADHD en/of Autisme. Het
doel van deze groep is om samen een fijne thuissituatie te creëren en ze nemen
deel aan de activiteiten binnen -en buitenshuis.
1
, Hoofdtekst Deel 1: Fases groepsontwikkeling (607 woorden)
In de voorfase staat de sociale omgeving op contextniveau van de groep
centraal. De groep wordt ‘ontworpen’. De grenzen en doelen worden aangegeven
en belangen en behoeften worden uitgesproken (Remmerswaal, 2021).
Praktijkvoorbeelden: Op gevoelsmatig niveau speelt er bij de deelnemers veel, K.
was verdrietig om ouders te verlaten en toonde angstig gedrag om in de groep te
wonen. D. was juist luidruchtig en gedroeg zich amicaal. Onderliggend lag de
behoefte om te weten wie de andere groepsgenoten waren.
In de oriëntatiefase hebben de deelnemers gevoelens van onzekerheid over hun
positie in de groep (Remmerswaal, 2021). Er zijn gevoelens van onveiligheid,
iedereen is opzoek naar vertrouwen en acceptatie van andere deelnemers.
Praktijkvoorbeelden: F. was bang voor inclusie (Schutz, 1958). Ze was onzeker
over de werkwijze en trok zich terug en stelde zich hulpeloos op. De onzekerheid
met betrekking tot anderen was zichtbaar bij D., Ze vergeleek zichzelf met B., D.
vond dat B. beter was, aangezien hij een hoger opleidingsniveau had.
De Invloedsfase ontstaat wanneer de groep een taakstructuur gevonden heeft en
de aandacht voor het interne groepsfunctioneren toeneemt. Deelnemers houden
zich bezig met sturing, beïnvloeding en met de wens om controle te krijgen en
vragen rond macht, dominantie, gezag en verantwoordelijkheid staan centraal
(Schutz, 1958). Elke deelnemer probeert een comfortabele positie te
bemachtigen en een onderlinge invloedsverdeling ontstaat. Praktijkvoorbeelden:
De begeleiders hebben meer gezag, de deelnemers zien hen als mensen met
macht. V. luistert naar de begeleider, maar wil niet naar H. luisteren. De groep
probeert elkaar te overtuigen, er is competitie onder elkaar en onderlinge
conflicten ontstaan. J. toont offensief gedrag, hij laat een ander niet uitpraten en
praat luid, andere deelnemers reageerden hier weer heftig op.
In de Affectiefase komen onderlinge verhoudingen centraal te staan
(Remmerswaal, 2021). Er is minder afstand en meer nabijheid. Deelnemers gaan
onderling gevoelens bespreken en er ontstaat betrokkenheid naar elkaar. De
groep hecht aan elkaar en er ontstaat cohesie. Praktijkvoorbeelden: D. vond het
lastig dat F. hem continu opzocht en lichamelijk (prikken van de vinger)
grenzeloos was. Door het ‘stop’ teken is deze onderlinge relatie verbeterd, er is
ruimte voor affectie die voor allebei prettig voelt. Binnen de groep zijn er twee
subgroepen gevormd, een die gericht is op de nabijheid van de begeleider en een
die gericht is op de eigen autonomie. Lewin verklaart dat de groep een
dynamisch geheel is en de subgroepen wederzijds op elkaar betrokken zijn
(Lewin, 1951, p. 146).
In de autonome groepsfase vindt er een verschuiving plaat, niet de onderlinge
wisselwerking staat voorop, maar de individuele bijdrage vanuit persoonlijke
betrokkenheid (Remmerswaal, 2021). Een goed draaiende taakstructuur draagt
bij aan een bevredigend relatiepatroon. Praktijkvoorbeelden: 1x per maand is er
een huiskamervergadering om een open groepsklimaat te stimuleren.
Begeleiders creëren ruimte voor inbreng en de deelnemers kunnen zich
2
Inhoudsopgave
Bibliografie.................................................................................................................................................... 7
Inleiding..........................................................................................................2
Hoofdtekst......................................................................................................3
Deel 1: Fases groepsontwikkeling..........................................................................................3
Deel 2: Groepsniveaus groepsontwikkeling...........................................................................4
Deel 3. Passende interventies.................................................................................................5
Conclusie.........................................................................................................6
Bibliografie......................................................................................................7
GROEPSDYNAMICA
INTERVENTIES IN TEAMS EN ORGANISATIES
EINDOPDRACHT MODULE
ALINE BREDEWOLD
LOI-LEIDSE ONDERWIJS INSTELLINGENSOCIAL WORK
Studentnummer: 3058204351999
1966 woorden (excl. Inhoudsopgave en bibliografie)
,Inleiding (181 woorden)
Dit verslag heb ik geschreven naar aanleiding van de module Groepsdynamica.
Het begrip groepsdynamica doelt op de psychologische processen en
gedragingen die onderling tussen de mensen in een groep spelen. In deel 1 en 2
van dit adviesverslag staat de analyse beschreven met groepsdynamica
gerelateerde theorieën en begrippen. In deel 3 staat mijn gekozen interventie en
mijn advies om de groepsontwikkeling te stimuleren wordt geformuleerd in de
conclusie.
Dit verslag is gebaseerd op een groep van twaalf cliënten, ze wonen samen.
Binnen deze groep vervul ik de functie woonbegeleider. In deze groep zie ik
mogelijkheden om de groepsontwikkeling te verbeteren. De deelnemers wonen
acht jaar samen. In mijn functie als woonbegeleider werk ik samen met de groep,
begeleid ik ze in het dagelijks leven, werken we aan leerdoelen en is er altijd tijd
voor gezelligheid of een feestje. De groep bestaat uit mensen tussen 25-35 jaar,
ze hebben onder andere het syndroom van Down, LVB, ADHD en/of Autisme. Het
doel van deze groep is om samen een fijne thuissituatie te creëren en ze nemen
deel aan de activiteiten binnen -en buitenshuis.
1
, Hoofdtekst Deel 1: Fases groepsontwikkeling (607 woorden)
In de voorfase staat de sociale omgeving op contextniveau van de groep
centraal. De groep wordt ‘ontworpen’. De grenzen en doelen worden aangegeven
en belangen en behoeften worden uitgesproken (Remmerswaal, 2021).
Praktijkvoorbeelden: Op gevoelsmatig niveau speelt er bij de deelnemers veel, K.
was verdrietig om ouders te verlaten en toonde angstig gedrag om in de groep te
wonen. D. was juist luidruchtig en gedroeg zich amicaal. Onderliggend lag de
behoefte om te weten wie de andere groepsgenoten waren.
In de oriëntatiefase hebben de deelnemers gevoelens van onzekerheid over hun
positie in de groep (Remmerswaal, 2021). Er zijn gevoelens van onveiligheid,
iedereen is opzoek naar vertrouwen en acceptatie van andere deelnemers.
Praktijkvoorbeelden: F. was bang voor inclusie (Schutz, 1958). Ze was onzeker
over de werkwijze en trok zich terug en stelde zich hulpeloos op. De onzekerheid
met betrekking tot anderen was zichtbaar bij D., Ze vergeleek zichzelf met B., D.
vond dat B. beter was, aangezien hij een hoger opleidingsniveau had.
De Invloedsfase ontstaat wanneer de groep een taakstructuur gevonden heeft en
de aandacht voor het interne groepsfunctioneren toeneemt. Deelnemers houden
zich bezig met sturing, beïnvloeding en met de wens om controle te krijgen en
vragen rond macht, dominantie, gezag en verantwoordelijkheid staan centraal
(Schutz, 1958). Elke deelnemer probeert een comfortabele positie te
bemachtigen en een onderlinge invloedsverdeling ontstaat. Praktijkvoorbeelden:
De begeleiders hebben meer gezag, de deelnemers zien hen als mensen met
macht. V. luistert naar de begeleider, maar wil niet naar H. luisteren. De groep
probeert elkaar te overtuigen, er is competitie onder elkaar en onderlinge
conflicten ontstaan. J. toont offensief gedrag, hij laat een ander niet uitpraten en
praat luid, andere deelnemers reageerden hier weer heftig op.
In de Affectiefase komen onderlinge verhoudingen centraal te staan
(Remmerswaal, 2021). Er is minder afstand en meer nabijheid. Deelnemers gaan
onderling gevoelens bespreken en er ontstaat betrokkenheid naar elkaar. De
groep hecht aan elkaar en er ontstaat cohesie. Praktijkvoorbeelden: D. vond het
lastig dat F. hem continu opzocht en lichamelijk (prikken van de vinger)
grenzeloos was. Door het ‘stop’ teken is deze onderlinge relatie verbeterd, er is
ruimte voor affectie die voor allebei prettig voelt. Binnen de groep zijn er twee
subgroepen gevormd, een die gericht is op de nabijheid van de begeleider en een
die gericht is op de eigen autonomie. Lewin verklaart dat de groep een
dynamisch geheel is en de subgroepen wederzijds op elkaar betrokken zijn
(Lewin, 1951, p. 146).
In de autonome groepsfase vindt er een verschuiving plaat, niet de onderlinge
wisselwerking staat voorop, maar de individuele bijdrage vanuit persoonlijke
betrokkenheid (Remmerswaal, 2021). Een goed draaiende taakstructuur draagt
bij aan een bevredigend relatiepatroon. Praktijkvoorbeelden: 1x per maand is er
een huiskamervergadering om een open groepsklimaat te stimuleren.
Begeleiders creëren ruimte voor inbreng en de deelnemers kunnen zich
2
