LEXICON EPIDEMIOLOGIE
1. INLEIDING TOT VOEDINGSEPIDEMIOLOGIE
Epidemiologie De studie over wat er met de bevolking (populatie) gebeurt
Epidemie Een verschijnsel (meestal in ongunstige zin) in een grote groep van mensen
Een toestand van compleet welzijn op lichamelijk, geestelijk en sociaal gebied en
Gezondheid
niet enkel de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken
De wetenschap die de gezondheid van een gemeenschap van mensen tracht te
Volksgezondheid beschermen en verbeteren (= public health), door onderwijs/opleiding,
promotiecampagnes, onderzoek naar ziekte- en ongevalpreventie
Een factor die gelinkt is met een verhoogde waarschijnlijkheid dat een ziekte zich
Risicofactor
op een later tijdstip zal ontwikkelen
2. BEGRIPPEN BINNEN EPIDEMIOLOGISCH ONDERZOEK
Precisie/ De mate waarin metingen, berekeningen, resultaten onderling verschillen, of de
reproduceerbaarheid mate waarin verdere metingen opnieuw dezelfde resultaten zullen tonen
Validiteit/ juistheid/ De mate van overeenstemming van een gemeten of berekende hoeveelheid, het
accuraatheid resultaat of de waarde met de werkelijkheid
Elke trend in de verzameling, analyse, interpretatie of publicatie die kan leiden tot
conclusies die systematisch afwijken van de werkelijkheid.
Bias Een systematische fout binnen epidemiologisch onderzoek kan zo leiden tot een
foute inschatting van het verband tussen een blootstelling en uitkomst.
Dit is te wijten aan (menselijke of instrumentele) onnauwkeurigheden
Een verstorende variabele (derde variabele) die het effect van één determinant
Confounding
verwart met een andere
Associatie Het verband of de samenhang tussen variabelen
Dit betekent dat een verandering in de ene variabele een bepaalde verandering in
Causaliteit
de andere variabele veroorzaakt (oorzaak-gevolg relatie)
De mogelijkheid van een studie om de nulhypothese te verwerpen en dus de
Power
waarschijnlijkheid om een eventuele werkelijk bestaande associatie aan te tonen
Gaat na of de sterkte van de relatie tussen twee variabelen wordt beïnvloed door
een moderator (derde factor). Het beïnvloedt de sterkte, richting of aanwezigheid
Moderatie
van een relatie tussen variabelen. Dit gaat de kwetsbaarheid van subgroepen
bekijken
Gaat een associatie tussen twee variabelen (deels) verklaren. Het laat zien hoe of
Mediatie waarom een bepaalde onafhankelijke variabele invloed uitoefent op een
afhankelijke variabele
3. METEN VAN VOEDSELINNAME BINNEN EPIDEMIOLOGISCH ONDERZOEK
1. INLEIDING TOT VOEDINGSEPIDEMIOLOGIE
Epidemiologie De studie over wat er met de bevolking (populatie) gebeurt
Epidemie Een verschijnsel (meestal in ongunstige zin) in een grote groep van mensen
Een toestand van compleet welzijn op lichamelijk, geestelijk en sociaal gebied en
Gezondheid
niet enkel de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken
De wetenschap die de gezondheid van een gemeenschap van mensen tracht te
Volksgezondheid beschermen en verbeteren (= public health), door onderwijs/opleiding,
promotiecampagnes, onderzoek naar ziekte- en ongevalpreventie
Een factor die gelinkt is met een verhoogde waarschijnlijkheid dat een ziekte zich
Risicofactor
op een later tijdstip zal ontwikkelen
2. BEGRIPPEN BINNEN EPIDEMIOLOGISCH ONDERZOEK
Precisie/ De mate waarin metingen, berekeningen, resultaten onderling verschillen, of de
reproduceerbaarheid mate waarin verdere metingen opnieuw dezelfde resultaten zullen tonen
Validiteit/ juistheid/ De mate van overeenstemming van een gemeten of berekende hoeveelheid, het
accuraatheid resultaat of de waarde met de werkelijkheid
Elke trend in de verzameling, analyse, interpretatie of publicatie die kan leiden tot
conclusies die systematisch afwijken van de werkelijkheid.
Bias Een systematische fout binnen epidemiologisch onderzoek kan zo leiden tot een
foute inschatting van het verband tussen een blootstelling en uitkomst.
Dit is te wijten aan (menselijke of instrumentele) onnauwkeurigheden
Een verstorende variabele (derde variabele) die het effect van één determinant
Confounding
verwart met een andere
Associatie Het verband of de samenhang tussen variabelen
Dit betekent dat een verandering in de ene variabele een bepaalde verandering in
Causaliteit
de andere variabele veroorzaakt (oorzaak-gevolg relatie)
De mogelijkheid van een studie om de nulhypothese te verwerpen en dus de
Power
waarschijnlijkheid om een eventuele werkelijk bestaande associatie aan te tonen
Gaat na of de sterkte van de relatie tussen twee variabelen wordt beïnvloed door
een moderator (derde factor). Het beïnvloedt de sterkte, richting of aanwezigheid
Moderatie
van een relatie tussen variabelen. Dit gaat de kwetsbaarheid van subgroepen
bekijken
Gaat een associatie tussen twee variabelen (deels) verklaren. Het laat zien hoe of
Mediatie waarom een bepaalde onafhankelijke variabele invloed uitoefent op een
afhankelijke variabele
3. METEN VAN VOEDSELINNAME BINNEN EPIDEMIOLOGISCH ONDERZOEK