Voedingspatroon: keuze van verschillende eetmomenten en de samenstelling van de maaltijden.
Voedingsstoffen:
• Macronutriënten: eiwitten, vetten, koolhydraten, alcohol en water
• Micronutriënten: mineralen, spoorelementen, vitamines, bio-actieve stoffen
– ze leveren geen energie, maar zijn nodig voor het vrijmaken van de energie uit de
macronutriënten en van aminozuren uit eiwit
– zijn ook belangrijk bij het goed laten verlopen van veel processen in het lichaam
Levering van calorieën/energie:
Eiwitten & koolhydraten → 4 kcal / 17 kJ per gram
Alcohol → 7 kcal / 30 kJ per gram
Vet → 9 kcal / 38 kJ per gram
Onderverdelen in herkomst:
– anorganisch (bevat geen koolstof) → water en mineralen
– organisch (bevatten koolstof) → eiwitten, vetten, koolhydraten, alcohol en vitamines
Tekort aan een voedingsstof:
– primair = te lage inname
– secundair = stoornissen in de beschikbaarheid, adsorptie en uitscheiding
Deficiënties: gebrek aan voedingsstof. Fasen en bijbehorende assessment (bepalingen)
Primair/secundair Voedingsanamnese
Afname voorraad en (verborgen) • Anamnese gezondheidsgeschiedenis
abnormaal functioneren van het lichaam • laboratoriumtests
Fysieke signalen en symptomen • Klinische blik en antropometische bepalingen
• Wanneer we eten en we hebben op dat moment niet (veel) energie nodig, slaat het lichaam de
energie op in de vorm van (vet)reserves. Als we op een ander moment meer energie nodig
hebben dan er direct beschikbaar is, kan het lichaam deze vetreserves weer aanspreken en
omzetten in energie
Voorwaarden wetenschappelijk onderzoek:
– case en controlegroep
– placebo-gecontroleerd onderzoek
– steekproef
– hoe groter de steekproef, hoe kleiner de kans dat toeval een rol speelt
– dubbelblind onderzoek
– zowel respondenten als onderzoekers weten niet wie er bij onderzoek/controlegroep hoort
ADH: aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
– gemiddelde behoefte voor 97,5% van de Nederlandse bevolking
AI: adequate inname
– niveau van inname dat voldoende is voor vrijwel alle personen in een bevolkingsgroep
Voedingsstand meten:
– voedingsanamnese
– voorgeschiedenis van gewicht, medische geschiedenis, lichamelijke activiteit ed.
– antropometische bepalingen
– klinische blik (physical examination)
– laboratoriumonderzoek (bloed en urine)
Documenten voor opstelling Schijf van Vijf:
– richtlijnen Goede Voeding van 2015
– Voedsel Consumptie Peiling 2007-2010
– rekening houdend met het rapport: “voedingsnormen voor energie, eiwitten, vetten en
verteerbare koolhydraten” van de Gezondheidsraad
Voedingsstoffen die worden aangeraden om te minderen: natrium, vet, suikers en alcohol.