CRIMINELE CARRIERES
Seriemoordenaars
Massamoordenaar = veel moorden in een korte tijd
Seriemoordenaar = twee of meer slachtoffers met tijd er tussen
Verschil in afkoelingsperiode, aantal slachtoffers, eenmalig handelen.
1866: Richard von Krafft-Ebing Psychopathia Sexualis: karaktereigenschappen worden nog
steeds gebruikt om misdaden te profileren.
Karaktereigenschappen:
- Witte man, 20-40 jaar, minderheidsgroep, eenzaam, intelligent, charmant.
- Niet per se een strafblad; zo wel, dan vaak in combinatie met inbraak en/of verkrachting.
- Vaak lange patronen van antisociaal en crimineel gedrag.
- Laag zelfbeeld dat op anderen wordt geprojecteerd.
- Compenseren voor slechte sociale relaties en gebrek aan seksuele relaties.
Kan echter ook in vele andere vormen voorkomen, zoals vrouw, bejaard, in duo’s.
Typologieën:
Dietz:
- Psychopathische seksuele sadisten: halen genot uit het kwellen en vermoorden van hun
slachtoffers op een seksuele manier.
- Crime spree killers: moorden gaat vaak samen met andere vormen van criminaliteit. Ze
halen genot uit het gevoel van autoriteit en macht.
- Organized crime functionaries: moorden draait om geld, maar ze genieten ook van het
gevoel van macht en controle.
- Custodial killers: bijv. verpleegkundigen die hun oudere patiënten vermoorden.
- Psychotische moordenaars: moorden onder invloed van een waan.
Holmes:
- Spatial mobility killer: in hun eigen woonbuurt moorden of juist verder reizen om te
moorden
- Visionary serial killer: moorden door wanen of commanderende hallucinaties.
- Mission serial killer: moorden wegens een religieuze of politieke opvatting die ze volgen.
- Comfort orientated serial killer: moorden heeft een ‘utilitair’ doel, bijv. financieel voordeel.
- Hedonistic serial killer: moorden wegens het seksuele genot wat hij daaruit haalt.
- Power / control serial killer: moorden wegens genot met nadruk op controle en
dominantie.
FBI:
- Georganiseerd slimme dader, zorgvuldig gepland, vaak ver van woonomgeving,
fantasieën en rituelen, onbekenden als slachtoffer.
- Ongeorganiseerd niet bovengemiddeld slim, eenzaam, kluizenaar, plant minder
zorgvuldig, lukraak gedrag, opportuniteitsmisdrijf.
Drie theoretische benaderingen
- Neuropsychologisch
o Agressie (impulsief en roofzuchtig);
o Neurochemie (stoffen);
o Psychofysiologie (lage lichamelijke fysiologische opwinding compenseren)
o Neuroimaging onderzoeken (disfuncties in de hersenkwabben)
o Verlangens, dwanghandelingen en mildheid (kindling).
- Psychologisch
o Psychodynamica (zelfhaat)
o Cognitieve stijl en vervorming (moorden zo belangrijk, diegene kan niet stoppen)
- Sociocultureel
o Trauma control model (onder andere biologisch en ontwikkeling gerelateerd)
o Subcultureel (blootstelling aan gewelddadige invloeden)
1
, o Routine activiteiten (beschikbaar slachtoffer, etc.)
Er moet zowel op micro (individuele motivaties) als op macro (bredere sociale, culturele en
historische context) niveau worden gekeken.
Life span developmental psychology = een studie over menselijke ontwikkeling van geboorte tot
de dood. De focus ligt op de natuur van de menselijke ontwikkeling en niet op een gedraging of
functie. Het objectief van deze psychologie genereert kennis over de menselijke ontwikkeling
door het beschrijven en het verbinden van verschillende ontwikkelingsprocessen tijdens de
levensloop.
- Sociale, omgevings- en psychologische factoren onderzoeken die invloed hebben op het
cognitieve proces.
- Prenatale ontwikkeling blootstelling alcohol/drugs, geweld, toxic stress, genen/erfelijk.
- Vroege jeugd kindermisbruik, blootstelling aan huiselijk geweld, jeugd en vervreemding
(afwezigheid ouder), complexe relatie met de moeder.
- Midden-jeugd en vroege adolescentie (psychologisch) eenzaamheid, maladjusted
coping (emoties slecht uiten), escapisme (isolatie), conceptualiseren van de dood,
seksuele fantasieën.
- Late adolescentie (neurologisch) (antisociale) gedragsstoornis en andere
psychiatrische klachten.
- Volwassenheid relaties, psychiatrisch functioneren, evoluerend strafblad.
- Misdrijven rond de 30 door blijvende neiging, herstelpsychologie (herstel emotionele
pijn bijv) oorsprong van de behoefte aan herstelpsychologie: trauma, psychisch
ongemak.
Door de ontwikkelingsprocessen van seksuele seriemoordenaars te volgen, zijn we seksuele
seriemoord gaan begrijpen als een coping-instrument dat mis is gegaan. Het gedrag kan herleid
worden tot pijnlijke ervaringen.
Als seriemoordenaars worden ontdekt, komt dit meestal, doordat zij in de moorden kenmerken
achterlaten die iets zeggen over hun karakter of fantasieën.
Georganiseerde criminaliteit
Data Bekende data zijn (auto)biografieën en case studies van maffiagroepen en onderzoek
binnen gevangenissen. Verder is weinig informatie over deze vorm van criminaliteit bekend.
Kenmerken
- Vaak geen strafblad of niet bekend bij justitie.
- Late starters en gemiddeld een hogere leeftijd.
o Je omgeving betrekt je in criminaliteit sociale contacten, vaardigheden en
contacten van werk, vrijetijdsactiviteiten, life-events, werving.
- Langere gevangenisstraffen en zwaardere en ernstigere delicten.
- Langere periodes van onderbreking en meer vasthoudendheid vanaf dat punt.
- Georganiseerde criminaliteit vraagt om samenwerking.
- Het gaat om een combinatie van vaardigheden en mogelijkheden.
- Vaak al wel gewoon werkzaam (geweest) bij legale bedrijven.
Lokale helden blijven vaak lokaal door een gebrek aan contacten of het niet worden benaderd.
Door specialisatie en toename in de schaal kunnen ze doorbreken op nationaal en soms zelfs
internationaal niveau. Daarnaast kan activa die zijn verkregen via grootschalige criminaliteit ook
worden gebruikt om te onderhandelen over de overgang naar georganiseerde misdaad.
Sommige carrières beginnen te versnellen, omdat daders een bepaalde expertise bezitten of
ontwikkelen, waarvan andere daders afhankelijk zijn.
Vier soorten
- Vroege starters
2
, - Aanhouders
- Volwassen / late starters
- Eerste overtreders / beginners
Late starters sommigen waren nog niet eerder in contact gekomen met justitie, anderen wel.
Men leefde een conventioneel leven, maar had ooit een punt bereikt waarop men de kans kreeg
of creëerde om zich op criminaliteit te gaan richten. Velen raakten met criminaliteit in aanraking
door hun werk. Ze begonnen hun eerdere werk met legale intenties. Wat een dader geschikt
maakt voor een criminele groep verschilt per groep en is afhankelijk van het soort
georganiseerde misdaad.
Vroege starters Ze hebben niet langer dan een paar jaar een 9-tot-5-baan kunnen uitoefenen.
Ze komen overeen met de omschrijving van beroepscriminelen. illegale intentie.
- De types verschillen in de intentie die ze hadden bij het betrokken raken bij criminaliteit.
Vier rollen
- Leiders of nodale daders (uitvoerende functie, geven orders)
- Coördinatoren (plannen en beheren concrete criminele activiteiten)
- Lower-level suspects (verrichten concrete daden)
- Facilitators (zijn verantwoordelijk voor bepaalde logistieke of technische processen)
Theorieën:
De theorieën van Moffitt (AL & LCP) en age-crime curve zijn niet van toepassing!
Wel:
- Social opportunity structure sociale banden versterken winstgevende criminele
kansen. Dit verklaart waarom sommigen verder komen binnen de georganiseerde
criminaliteit dan anderen. Een soort sociaal sneeuwbaleffect. (situationele factoren)
o Betrokkenheidsmechanisme: sociale banden, werk, vrijetijdsbesteding, life-events
en werving.
- Middle ground theory = punctuated situationally dependent theory of offending
combineren de persoonlijke en situationele factoren.
o Externe factoren / persoonlijke crisis nieuwe kansen door iemands situatie
o Het zijn geen geboren criminelen, maar ze kiezen ervoor te profiteren van de
mogelijkheden die hen geboden worden of deze worden aantrekkelijker voor hen
in vergelijking met andere alternatieven.
Dus niet zo zeer psychologisch of biologisch
Dubbele piek: in jeugd – stop – volwassen weer.
- Straintheory kosten en baten.
Verschillen met veel voorkomende criminaliteit
- Georganiseerde misdaad staat niet altijd voor iedereen open.
- Sociale relaties / banden zijn zeer belangrijk.
- Heeft vaak een transnationaal karakter.
- Is logistiek gezien een stuk complexer.
Bovenstaande is ook te verklaren vanuit de social opportunity structure.
Hackers
Soorten hackers
- Software piracy: piraterij/cracking van software en het ongeautoriseerd verkopen,
verspreiden of dupliceren van deze software.
- Hacking: het binnentreden van computersystemen zonder toestemming, het illegaal
gebruiken van internetaccounts, ontwikkeling en verspreiding van virussen, het browsen
of lezen van andermans documenten etc.
- Phreaking: cracking van het telefonie netwerk, voornamelijk om lange afstands-belkosten
te vermijden.
Ook te verdelen in:
3
Seriemoordenaars
Massamoordenaar = veel moorden in een korte tijd
Seriemoordenaar = twee of meer slachtoffers met tijd er tussen
Verschil in afkoelingsperiode, aantal slachtoffers, eenmalig handelen.
1866: Richard von Krafft-Ebing Psychopathia Sexualis: karaktereigenschappen worden nog
steeds gebruikt om misdaden te profileren.
Karaktereigenschappen:
- Witte man, 20-40 jaar, minderheidsgroep, eenzaam, intelligent, charmant.
- Niet per se een strafblad; zo wel, dan vaak in combinatie met inbraak en/of verkrachting.
- Vaak lange patronen van antisociaal en crimineel gedrag.
- Laag zelfbeeld dat op anderen wordt geprojecteerd.
- Compenseren voor slechte sociale relaties en gebrek aan seksuele relaties.
Kan echter ook in vele andere vormen voorkomen, zoals vrouw, bejaard, in duo’s.
Typologieën:
Dietz:
- Psychopathische seksuele sadisten: halen genot uit het kwellen en vermoorden van hun
slachtoffers op een seksuele manier.
- Crime spree killers: moorden gaat vaak samen met andere vormen van criminaliteit. Ze
halen genot uit het gevoel van autoriteit en macht.
- Organized crime functionaries: moorden draait om geld, maar ze genieten ook van het
gevoel van macht en controle.
- Custodial killers: bijv. verpleegkundigen die hun oudere patiënten vermoorden.
- Psychotische moordenaars: moorden onder invloed van een waan.
Holmes:
- Spatial mobility killer: in hun eigen woonbuurt moorden of juist verder reizen om te
moorden
- Visionary serial killer: moorden door wanen of commanderende hallucinaties.
- Mission serial killer: moorden wegens een religieuze of politieke opvatting die ze volgen.
- Comfort orientated serial killer: moorden heeft een ‘utilitair’ doel, bijv. financieel voordeel.
- Hedonistic serial killer: moorden wegens het seksuele genot wat hij daaruit haalt.
- Power / control serial killer: moorden wegens genot met nadruk op controle en
dominantie.
FBI:
- Georganiseerd slimme dader, zorgvuldig gepland, vaak ver van woonomgeving,
fantasieën en rituelen, onbekenden als slachtoffer.
- Ongeorganiseerd niet bovengemiddeld slim, eenzaam, kluizenaar, plant minder
zorgvuldig, lukraak gedrag, opportuniteitsmisdrijf.
Drie theoretische benaderingen
- Neuropsychologisch
o Agressie (impulsief en roofzuchtig);
o Neurochemie (stoffen);
o Psychofysiologie (lage lichamelijke fysiologische opwinding compenseren)
o Neuroimaging onderzoeken (disfuncties in de hersenkwabben)
o Verlangens, dwanghandelingen en mildheid (kindling).
- Psychologisch
o Psychodynamica (zelfhaat)
o Cognitieve stijl en vervorming (moorden zo belangrijk, diegene kan niet stoppen)
- Sociocultureel
o Trauma control model (onder andere biologisch en ontwikkeling gerelateerd)
o Subcultureel (blootstelling aan gewelddadige invloeden)
1
, o Routine activiteiten (beschikbaar slachtoffer, etc.)
Er moet zowel op micro (individuele motivaties) als op macro (bredere sociale, culturele en
historische context) niveau worden gekeken.
Life span developmental psychology = een studie over menselijke ontwikkeling van geboorte tot
de dood. De focus ligt op de natuur van de menselijke ontwikkeling en niet op een gedraging of
functie. Het objectief van deze psychologie genereert kennis over de menselijke ontwikkeling
door het beschrijven en het verbinden van verschillende ontwikkelingsprocessen tijdens de
levensloop.
- Sociale, omgevings- en psychologische factoren onderzoeken die invloed hebben op het
cognitieve proces.
- Prenatale ontwikkeling blootstelling alcohol/drugs, geweld, toxic stress, genen/erfelijk.
- Vroege jeugd kindermisbruik, blootstelling aan huiselijk geweld, jeugd en vervreemding
(afwezigheid ouder), complexe relatie met de moeder.
- Midden-jeugd en vroege adolescentie (psychologisch) eenzaamheid, maladjusted
coping (emoties slecht uiten), escapisme (isolatie), conceptualiseren van de dood,
seksuele fantasieën.
- Late adolescentie (neurologisch) (antisociale) gedragsstoornis en andere
psychiatrische klachten.
- Volwassenheid relaties, psychiatrisch functioneren, evoluerend strafblad.
- Misdrijven rond de 30 door blijvende neiging, herstelpsychologie (herstel emotionele
pijn bijv) oorsprong van de behoefte aan herstelpsychologie: trauma, psychisch
ongemak.
Door de ontwikkelingsprocessen van seksuele seriemoordenaars te volgen, zijn we seksuele
seriemoord gaan begrijpen als een coping-instrument dat mis is gegaan. Het gedrag kan herleid
worden tot pijnlijke ervaringen.
Als seriemoordenaars worden ontdekt, komt dit meestal, doordat zij in de moorden kenmerken
achterlaten die iets zeggen over hun karakter of fantasieën.
Georganiseerde criminaliteit
Data Bekende data zijn (auto)biografieën en case studies van maffiagroepen en onderzoek
binnen gevangenissen. Verder is weinig informatie over deze vorm van criminaliteit bekend.
Kenmerken
- Vaak geen strafblad of niet bekend bij justitie.
- Late starters en gemiddeld een hogere leeftijd.
o Je omgeving betrekt je in criminaliteit sociale contacten, vaardigheden en
contacten van werk, vrijetijdsactiviteiten, life-events, werving.
- Langere gevangenisstraffen en zwaardere en ernstigere delicten.
- Langere periodes van onderbreking en meer vasthoudendheid vanaf dat punt.
- Georganiseerde criminaliteit vraagt om samenwerking.
- Het gaat om een combinatie van vaardigheden en mogelijkheden.
- Vaak al wel gewoon werkzaam (geweest) bij legale bedrijven.
Lokale helden blijven vaak lokaal door een gebrek aan contacten of het niet worden benaderd.
Door specialisatie en toename in de schaal kunnen ze doorbreken op nationaal en soms zelfs
internationaal niveau. Daarnaast kan activa die zijn verkregen via grootschalige criminaliteit ook
worden gebruikt om te onderhandelen over de overgang naar georganiseerde misdaad.
Sommige carrières beginnen te versnellen, omdat daders een bepaalde expertise bezitten of
ontwikkelen, waarvan andere daders afhankelijk zijn.
Vier soorten
- Vroege starters
2
, - Aanhouders
- Volwassen / late starters
- Eerste overtreders / beginners
Late starters sommigen waren nog niet eerder in contact gekomen met justitie, anderen wel.
Men leefde een conventioneel leven, maar had ooit een punt bereikt waarop men de kans kreeg
of creëerde om zich op criminaliteit te gaan richten. Velen raakten met criminaliteit in aanraking
door hun werk. Ze begonnen hun eerdere werk met legale intenties. Wat een dader geschikt
maakt voor een criminele groep verschilt per groep en is afhankelijk van het soort
georganiseerde misdaad.
Vroege starters Ze hebben niet langer dan een paar jaar een 9-tot-5-baan kunnen uitoefenen.
Ze komen overeen met de omschrijving van beroepscriminelen. illegale intentie.
- De types verschillen in de intentie die ze hadden bij het betrokken raken bij criminaliteit.
Vier rollen
- Leiders of nodale daders (uitvoerende functie, geven orders)
- Coördinatoren (plannen en beheren concrete criminele activiteiten)
- Lower-level suspects (verrichten concrete daden)
- Facilitators (zijn verantwoordelijk voor bepaalde logistieke of technische processen)
Theorieën:
De theorieën van Moffitt (AL & LCP) en age-crime curve zijn niet van toepassing!
Wel:
- Social opportunity structure sociale banden versterken winstgevende criminele
kansen. Dit verklaart waarom sommigen verder komen binnen de georganiseerde
criminaliteit dan anderen. Een soort sociaal sneeuwbaleffect. (situationele factoren)
o Betrokkenheidsmechanisme: sociale banden, werk, vrijetijdsbesteding, life-events
en werving.
- Middle ground theory = punctuated situationally dependent theory of offending
combineren de persoonlijke en situationele factoren.
o Externe factoren / persoonlijke crisis nieuwe kansen door iemands situatie
o Het zijn geen geboren criminelen, maar ze kiezen ervoor te profiteren van de
mogelijkheden die hen geboden worden of deze worden aantrekkelijker voor hen
in vergelijking met andere alternatieven.
Dus niet zo zeer psychologisch of biologisch
Dubbele piek: in jeugd – stop – volwassen weer.
- Straintheory kosten en baten.
Verschillen met veel voorkomende criminaliteit
- Georganiseerde misdaad staat niet altijd voor iedereen open.
- Sociale relaties / banden zijn zeer belangrijk.
- Heeft vaak een transnationaal karakter.
- Is logistiek gezien een stuk complexer.
Bovenstaande is ook te verklaren vanuit de social opportunity structure.
Hackers
Soorten hackers
- Software piracy: piraterij/cracking van software en het ongeautoriseerd verkopen,
verspreiden of dupliceren van deze software.
- Hacking: het binnentreden van computersystemen zonder toestemming, het illegaal
gebruiken van internetaccounts, ontwikkeling en verspreiding van virussen, het browsen
of lezen van andermans documenten etc.
- Phreaking: cracking van het telefonie netwerk, voornamelijk om lange afstands-belkosten
te vermijden.
Ook te verdelen in:
3
