Samenvatting Leerdoelen recht en ethiek periode 2.2 leerjaar 1

Leerdoelen recht en ethiek 2.2

Week 1
Weet wat het begrip “voorbehouden handelingen” inhoudt
- Wanner het gaat om risicovolle handelingen voor de gezondheid van iemand als ze door
ondeskundigen worden uitgevoerd. Heeft de wet deze vrijblijvendheid niet verantwoordelijk
geacht.
- Het is verboden voor onbevoegden om deze handelingen uit te voeren.
 Geldt niet in een noodtoestand.
- Verder is het verbod alleen van kracht als het onbevoegd handelen min of meer
beroepsmatig gebeurd.

Weet welke handelingen voorbehouden zijn
- Het verrichten van heelkundige behandelingen;
- Het verrichten van verloskundige behandelingen;
- Het verrichten van endoscopieën;
- Het verrichten van katheterisaties;
- Het geven van injecties;
- Het verrichten van puncties;
- Het brengen van onder narcose;
- Het verrichten van handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg waarbij
gebruikt wordt gemaakt van radioactieve stoffen of toestellen die ioniserende straling
uitzenden;
- Het verrichten van electieve cardioversie;
- Het toepassen van defibrillatie;
- Het toepassen van elektroconvulsieve therapie;
- Steenvergruizing voor geneeskundige doeleinden;
- Het verrichten van handelingen ten aanzien van menselijke geslachtscellen en embryo’s
gericht op het anders dan op natuurlijke wijze tot stand brengen van een zwangerschap;
- Tot het voorschrijven UR-geneesmiddelen als bedoeld in artikel 1, eerste lid onder s, van de
geneesmiddelenwet zijn bevoegd:
 Arts
 Verloskundige
 Tandarts
 Verpleegkundigen, die behoren tot een ter bevordering van een goede uitoefening
van de individuele gezondheidszorg bij ministeriële regeling aan te wijzen categorie.
 Verpleegkundig specialisten
 Physician assistant

Weet wat risicovolle handelingen zijn
- Dit zijn handelingen die bij de uitvoering van risico’s met zich meebrengen voor de patiënt.
- Wanneer deze type handelingen door een onbekwaam persoon uitgevoerd wordt, zal dit
zeker tot gezondheidsschade leiden.
- Een risicovolle handeling kan een voorbehouden handeling zijn, maar dat hoeft niet.

Weet welke beroepsgroepen zelfstandig bevoegd zijn
- Arts
- Tandarts
- Verloskundige
- Physician assistant
- Verpleegkundig specialist
- Klinisch technoloog

, Tijdelijk zelfstandig bevoegd:
- Bachelor medisch hulpverlener
- Geregistreerd mondhygiëniste

Weet wanneer zorgverleners na een opdracht voorbehouden handelingen mogen verrichten
(opdracht gebonden bevoegdheid)
- De voorbehouden handeling gebeurd in opdracht van een zelfstandig bevoegde;
- En de opdrachtgever mag redelijkerwijs aannemen dat hij bekwaam is tot een behoorlijke
uitvoering van de opdracht;
- En hij handelt overeenkomstig de aanwijzingen van de opdrachtgever;
- Hij in alle gevallen waarin dat redelijkerwijs nodig is aanwijzingen geeft omtrent het
verrichten van de handeling en op voorwaarde dat in gevallen waarin dat redelijkerwijs nodig
is toezicht en tussenkomst voldoende verzekerd is.
- Hij redelijkerwijs mag aannemen dat de opdrachtnemer bekwaam is de handeling behoorlijk
te verrichten.3

Weet wat wordt bedoeld met bevoegd en bekwaam
- Bevoegdheid: het recht om een bepaalde handeling uit te voeren.
- Bekwaamheid: kunde en geschiktheid: zijn bekwaamheden capaciteiten.

Weet wat functionele zelfstandigheid inhoudt
- Niet-zelfstandig bevoegden de zogenoemde functionele zelfstandigheid.
- Hierin is opgenomen welke beroepsbeoefenaren een functionele zelfstandigheid toegekend
krijgen voor welke voorbehouden handelingen.
- Verpleegkundigen, ambulanceverpleegkundigen en mondhygiënisten.

Week 2
Kenmerken van principe ethiek benoemen
- Plichten of principe-ethiek = deontologie.
- Principes geven richting aan keuzes en handelen. De handeling zelf en de intentie die ten
grondslag ligt aan de handeling is van belang.
- In ons handelen realiseren we bijvoorbeeld het principe weldoen wanneer we de ander
helpen, of het principe autonomie door het recht op informatie uit te voeren.
- Doet recht aan ons moreel besef dat principes van belang zijn.

- Focus: handeling
- Uitgangspunt: een kwestie van morele regels opvolgen.
- Werkwijze: bepaal welke norm het belangrijkste is.
- Valkuil: rigiditeit in de toepassing.
- Aard: principieel.

Aangeven wat onder gevolgenethiek wordt verstaan
- = consequentialisme
- Alleen het resultaat telt, ongeacht de manier waarop.
- Utilitarisme: maximaliseren van nut of geluk of minimaliseren lijden en pijn voor het grootste
aantal mensen.
- Doelgericht: bereiken geluk of nut voor mensen en specifieke omstandigheden worden
meegenomen.

- Focus: gevolgen
- Uitgangspunt: een kwestie van het meeste geluk/nut realiseren.