2022
2023
Abdomen: urogenitaal
stelsel
TWEEDE BACHELOR
ESTHER NIJHOFF
,INHOUDSOPGAVE
Anatomie en fysiologie .................................................................................................................................................................... 2
Semiologie ....................................................................................................................................................................................... 21
Andrologie 1 - fertiliteit ............................................................................................................................................................... 51
Andrologie 2 - Verminderde vruchtbaarheid ......................................................................................................................... 56
Andrologie 3 - Onvruchtbaarheid ............................................................................................................................................. 60
Erectiele dysfunctie ....................................................................................................................................................................... 65
Behandelingen in urologie............................................................................................................................................................ 74
Urinaire obstructie en stase ....................................................................................................................................................... 83
Ook nog casussen + examenbundel leren!
1
,ANATOMIE EN FYSIOLOGIE
WAARUIT BESTAAN DE URINEWEGEN?
- Hogere urinewegen
o Nier
o Pyelum/nierbekken
o Ureter
- Lagere urinewegen
o Blaas
o Urethra
o Prostaat
o Scrotum
o Liesregio
▪ Indirecte liesbreuken worden nog behandelt door uroloog
WAT IS HET DOEL VAN HET URINAIR STELSEL?
- Uitscheiding van afvalstoffen
- Het is gelinkt met de vochthuishoudingsregeling (circulerend volume, bloeddruk en samenstelling
bloed)
- Nauw gelinkt met het reproductief systeem
o Vooral bij mannen (vanwege ejaculaat en urine via urethra)
o Bij vrouwen is dit gescheiden
OMSCHRIJF DE ANATOMIE VAN DE NIER
- Nieren liggen retroperitoneaal (niet in de buikholte, maar erachter; voordeel hiervan is bij een abces
of infectie dat die daar gelokaliseerd blijft en niet gaat uitspreiden)
o Ze worden op hun plek gehouden met behulp van perirenaal vet, vasculaire pedikel en
abdominale organen
o Bij inademen of veranderen van houding (lig naar zit) krijg je nierzakking
▪ Na abnormale fixatie kan dit dysfunctioneren (na een operatie of door chronische
nierontsteking)
- Er gaan 2 grote bloedvaten naar de nier
o A. en v. renalis (directe aftakkingen van grote bloedvaten van de buik (aorta en v. cava)
2
, - 2 nieren
o Bovenste stuk van de nieren ligt ter hoogte van de onderste ribben
o Onderste stuk van de nieren ligt onder de onderste ribben
o Linker nier ligt hoger dan rechternier
▪ Rechternier is naar beneden geduwd door de lever
- Iedereen heeft kleine variaties van de nier (bijvoorbeeld meer bloedvaten, lager gelegen nier, dubbele
urether)
- Cortex:
o Grijs op echo
o Buitenste stuk van de nier
o Daar zit glomerulus (= functioneel deel van de nier)
▪ Wanneer deze beschadigd is, is er een minder goede bloedfiltering en kan er
bloedvergiftiging ontstaan
- Verzamelsysteem van de nier:
o Constante urineproductie
o Nierkelken en nierbekken
▪ In normale omstandigheden zijn de nierbekkens platgevallen door een laag druk
systeem (op een echo niet uitgezet)
3
2023
Abdomen: urogenitaal
stelsel
TWEEDE BACHELOR
ESTHER NIJHOFF
,INHOUDSOPGAVE
Anatomie en fysiologie .................................................................................................................................................................... 2
Semiologie ....................................................................................................................................................................................... 21
Andrologie 1 - fertiliteit ............................................................................................................................................................... 51
Andrologie 2 - Verminderde vruchtbaarheid ......................................................................................................................... 56
Andrologie 3 - Onvruchtbaarheid ............................................................................................................................................. 60
Erectiele dysfunctie ....................................................................................................................................................................... 65
Behandelingen in urologie............................................................................................................................................................ 74
Urinaire obstructie en stase ....................................................................................................................................................... 83
Ook nog casussen + examenbundel leren!
1
,ANATOMIE EN FYSIOLOGIE
WAARUIT BESTAAN DE URINEWEGEN?
- Hogere urinewegen
o Nier
o Pyelum/nierbekken
o Ureter
- Lagere urinewegen
o Blaas
o Urethra
o Prostaat
o Scrotum
o Liesregio
▪ Indirecte liesbreuken worden nog behandelt door uroloog
WAT IS HET DOEL VAN HET URINAIR STELSEL?
- Uitscheiding van afvalstoffen
- Het is gelinkt met de vochthuishoudingsregeling (circulerend volume, bloeddruk en samenstelling
bloed)
- Nauw gelinkt met het reproductief systeem
o Vooral bij mannen (vanwege ejaculaat en urine via urethra)
o Bij vrouwen is dit gescheiden
OMSCHRIJF DE ANATOMIE VAN DE NIER
- Nieren liggen retroperitoneaal (niet in de buikholte, maar erachter; voordeel hiervan is bij een abces
of infectie dat die daar gelokaliseerd blijft en niet gaat uitspreiden)
o Ze worden op hun plek gehouden met behulp van perirenaal vet, vasculaire pedikel en
abdominale organen
o Bij inademen of veranderen van houding (lig naar zit) krijg je nierzakking
▪ Na abnormale fixatie kan dit dysfunctioneren (na een operatie of door chronische
nierontsteking)
- Er gaan 2 grote bloedvaten naar de nier
o A. en v. renalis (directe aftakkingen van grote bloedvaten van de buik (aorta en v. cava)
2
, - 2 nieren
o Bovenste stuk van de nieren ligt ter hoogte van de onderste ribben
o Onderste stuk van de nieren ligt onder de onderste ribben
o Linker nier ligt hoger dan rechternier
▪ Rechternier is naar beneden geduwd door de lever
- Iedereen heeft kleine variaties van de nier (bijvoorbeeld meer bloedvaten, lager gelegen nier, dubbele
urether)
- Cortex:
o Grijs op echo
o Buitenste stuk van de nier
o Daar zit glomerulus (= functioneel deel van de nier)
▪ Wanneer deze beschadigd is, is er een minder goede bloedfiltering en kan er
bloedvergiftiging ontstaan
- Verzamelsysteem van de nier:
o Constante urineproductie
o Nierkelken en nierbekken
▪ In normale omstandigheden zijn de nierbekkens platgevallen door een laag druk
systeem (op een echo niet uitgezet)
3
