Samenvatting ondernemingsrecht: deel boekhouden

ONDERNEMINGSRECHT:
BOEKHOUDEN
WAT IS BOEKHOUDEN?

= een proces van het meten, registreren en verwerken van economische transacties van
een entiteit en het samenvatten ervan tot financiële informatie.

(Het doel van boekhouden is het creëren en verschaffen van financiële informatie over de
entiteit. Tijdens het boekhoudproces worden de financiële gegevens op een nauwkeurige,
systematisch en controleerbare manier gecontroleerd en geresumeerd.)

Entiteit = meestal een onderneming, eenmanszaak, vennootschap. Het kan ook gaan om
een VZW of een overheidsinstantie.

NUT VAN BOEKHOUDEN EN BOEKHOUDKUNDIGE INFORMATIE

 Nuttig voor intern en extern gebruik


INTERN GEBRUIK

 Samengevat in managementrapporten voor intern gebruik.
 interne beslissingsnemers
 Planningsdoeleinden
 Boekhoudsysteem:
beleidsboekhouden/managementaccounting/exploitatieboekhouding


EXTERN GEBRUIK

 Bestemd voor alle stakeholders van de onderneming
 Informatie-asymmetrie  betrouwbaarheid is belangrijk
 Financiële boekhouding/ algemene boekhouding / financial accounting

ONDERSCHEID TUSSEN FINANCIEEL BOEKHOUDEN EN
BELEIDSBOEKHOUDEN

Financieel boekhouden Beleidsboekhouden

Doelgroep waarvoor externe belanghebbenden Internen
informatie bedoeld is

Omvang van de Omvang is veel beperkter. Omvang is minder
beslissingsvrijheid beperkingen (aangezien de
boekhouding en informatie
de eruit voortvloeit alleen
gebruikt wordt voor intern
gebruik.)

Tijdskader Georiënteerd op het Toekomstelement, vaak
verleden, een voorbije vaste gebudgetteerde cijfers

, periode worden gerapporteerd. Het
tijdskader is veel minder
dwingend opgelegd.

Voorwerp van de Er worden samenvattende Men kan zeer gedetailleerde
rapportering rapporten gepubliceerd rapporten maken.
waar de nadruk ligt op
bedrijf die als entiteit wordt
beschouwd



2 PIJLSERS VAN HET BOEKHOUDEN


JURIDISCHE PIJLER = BOEKHOUDRECHT

= Geheel van de rechtsregels met betrekking tot het voeren van de boekhouding en het
opstellen en openbaar maken van de jaarrekening met inbegrip van de daarop
uitgevoerde controle.

 Waar?
o Wetboek economisch recht  Voeren van boekhouding
o Wetboek van vennootschappen en verenigingen  Opstellen, openbaar maken
en controle jaarrekening
 Belgisch boekhoudrecht heeft Europese richtlijnen
 Een aantal verordeningen en richtlijnen die over boekhouden en
jaarrekening gaan. = een omzetting van de Europese wetgeving.
 Voordeel: makkelijker om binnen de EU-boekhoudingen en
jaarrekeningen met elkaar te vergelijken.
 Adviezen van de commissie voor boekhoudkundige normen
o Adviesorgaan: geeft over de toepassing en interpretatie van boekhoudrecht
o Worden gepubliceerd:
 Website van commissie voor boekhoudkundige normen
 Geeft elk jaar een jaarboek uit
o Europese wetgeving word toegelicht
o Hebben een grote morele waarde
 Alle ondernemingen moeten een boekhouding voeren
o Natuurlijke en rechtspersonen
o 3 soorten ondernemingen
 Zeer kleine ondernemingen vereenvoudigde boekhouding
 Kleine ondernemingen volledige boekhouding
(dubbele)= elke transactie
 Grote ondernemingen moet steunen op 2 boekingen.
Hangen van parameters af
o Financieel-Economische parameter
 Balanstotaal, jaaromzet en personeel…
o Juridische parameter
 Natuurlijke personen, rechtspersonen met onbeperkte aansprakelijkheid,
rechtspersonen met beperkte aansprakelijkheid
 Elke boeking moet steunen op een verantwoordingsstuk
 Iedere onderneming moet een jaarrekening opstellen deze bestaat uit 3
documenten

, o Balans
o Resultatenrekening
o Toelichting
 Schema dat u moet volgen is verschillend naarmate de omvang van de
onderneming
o 2 functies
 Informatieve functie
o Jaarrekening is bedoeld om iedere belanghebbende financiële
informatie te geven
 Rapporteringsfunctie
o Jaarrekening + jaarverslag: de 2 documenten op grond waarvan de
bestuurders van de vennootschap verantwoording over hun bestuur
aan de Algeme vergadering (word daar ook goedgekeurd).
o  Moet een getrouw beeld geven over het vermogen, financiële positie en
resultaat van de onderneming
 Als ze niet leiden tot een getrouw beeld van de financiële toestand van de
onderneming  dan extra financiële informatie in de toelichting
 Als dit ook niet volstaat  dan mag u en moet u afwijken van de
boekhoudregels wel verantwoorden
o Beginsel van de duidelijkheid en bestendigheidsbeginsel
 Regels niet wijzigen van het ene boekjaar naar het andere boekjaar 
Anders geen vergelijking van boekjaren mogelijk
 Kleine ondernemingen mogen volgens verkorte schema doen
o Jaarverslag
 Grote kapitaalvennootschappen en bepaalde grote
personenvennootschappen moeten een jaarverslag opstellen
 Bestuursorgaan: Commentaar op de jaarrekening, bijkomende uitleg en
verduidelijkingen over de jaarrekening (informatie over belangrijke
gebeurtenissen die na het einde van het boekjaar gebeurd is.)
o Jaarrekening en verslag  gecontroleerd bij grote vennootschappen door
commissaris die aangesteld wordt (enkel bedrijfsrevisor kan commissaris zijn)
 Maakt hiervan een verslag  controleverslag (wordt meegedeeld op AV en
commissaris licht dit toe (op de jaarvergadering))
 goedgekeurd?  moet openbaar gemaakt worden
o binnen 30 dagen na goedkeuring van de AV en 7 maanden na
afsluiten van het boekjaar (jaarrekening, jaarverslag en
controleverslag)
 Deze grote vennootschappen moeten een commissaris benoemen, kleine
mogen kiezen en het moet een bedrijfsrevisor zijn
 Neerlegging: bij de nationale bank
 door die neerlegging en bekendmaking  in Belgische staatblad 
derden kunnen zich op de jaarrekening beroepen.


DE ENKELVOUDIGE JAARREKENING

 Betrekking op 1 welbepaalde onderneming (Kan zijn dat een onderneming deel
uitmaakt van een groep van ondernemingen)
 Geeft slechts een inzicht van een financiële toestand van een onderneming op
zich
 Indien deel van groep, naast enkelvoudige jaarrekening  ook een
geconsolideerde jaarrekening

, o = Overzicht gegeven van de financiële positie van een groep van
ondernemingen (economische eenheid)
 Financiële positie en resultaat samennemen van alle ondernemingen die
tot die groep behoren
 Hiervoor een geglobaliseerde jaarrekening opmaken
o = jaarrekening van groep van onderneming die wordt gezien als 1
onderneming, men doet alsof de groep 1 enkele onderneming is.
 Alle balansposten worden opgeteld van alle ondernemingen
 De eleminering van de intragroeprelaties (= men gaat dus de transacties
die gebeuren tussen leden van de groep wegdoen, onderneming A
verkoopt aan onderneming B van dezelfde groep voor een bepaalde prijs,
deze transactie gaat men eruit filteren)
o Heeft enkel een informatieve functie
 Doel aandeelhouders en belanghebbenden van de groep te informeren
over de financiële positie van die groep
 Geen rapporteringsfunctie want het moet geen verantwoording afleggen
deze wordt enkel meegedeeld.
o Bij groepen van ondernemingen 2 groepen (Verticale ondernemingen)
 Moedervennootschappen met dochtervennootschappen
 Piramidestructuur

o Horizontale ondernemingen (Ondernemingen staan naast elkaar )
 er is een centrale, gemeenschappelijke, lijn: Hier zijn er dezelfde
bestuurders aan de macht.
 De leiding = in handen van dezelfde persoon
 Consortium (een tijdelijk samenwerkingsverband tussen verschillende
partijen.)
 2 vragen
o Consolidatieverplichting, wie moet binnen de groep de
geconsolideerde jaarrekening opstellen?
 Bij verticale groep  Moedervennootschap
 Bij horizontale groep  Door elk van de ondernemingen in
de consortium ze staan er allemaal voor in
o welke ondernemingen moeten er worden opgenomen in deze
consolidatiekring?
 Verticale groepen  Moedervennootschap en al haar
dochters en kleindochters
 Horizontale groepen  Alle ondernemingen die tot het
consortium behoren + eventuele dochters.
o Een geconsolideerde jaarrekening vloeit voor tot de verschillende
ondernemingen die tot de groep behoren
o Ook een geconsolideerd jaarverslag moet opgesteld worden de
moedervennootschap
o De bedrijfsrevisor moet controleren (Normaal door de commissaris van de
moedervennootschap, maar men kan ook een aparte revisor aanstellen.)
o De geconsolideerde jaarrekening, verslag en controle moet worden
meegedeeld door neerlegging door de balanscentrale van de Nationale Bank.


ALGEMENE AANVAARDBARE BOEKHOUDPRINCIPES