Dierenzorg paard
1. EHBO paard
1.1 parameters gezond paard
1) adh
Normaalwaarde: 10-15 keer per minuut
Hoe bekijken?
Naar de flank kijken (er zal een lichte beweging zijn)
Bij een gezond paard zie je de flank bijna niet bewegen
Luister naar de bijgeluiden
Normaal: costo abdominaal adh
Soms abdominaal bij paarden die een vorm van astma hebben
2) pols of hartfrequentie (nemen bij arteria facialis, ligt aan binnenkant van kaak)
- Normaalwaarde: 25-45 keer per minuut
- Bij groot paard lager
- Klein en jong paard: sneller
- Stijging bij
Inspanning
Koorts
Koliek
Pijn
- De pols moet krachtig zijn
- Regelmaat:
Regelmatig onregelmatig (bij inademen gaat hartslag even naar omhoog en dan
weer naar omlaag)
Maar onregelmatigheid moet ook regelmatig zijn
- Meten bij
Arteria metatarsalis
Arteria digitalis commersalis (normaal voel je een hele lichte pols)
,3) temperatuur
- Normaalwaarde: 37-38,2°
Bij veulens hoger: tot 38,5° (koorts vanaf 39°)
- Stijgt bij
Arbeid
Ontstekingen
Koliek
- Daalt bij
Shock
Uitdroging
Uitputting
- Hoe meten?
In anus
Thermometer parallel houden met paard en tegen wand duwen
4) slijmvliezen
Bekijken bij: mond, ogen en vulva
Normaal: roze, rood
Wit: anemie
Paars: shock
Geel: geelzucht (lever)
Paard heeft geen galblaas: sneller geel
CRT bekijken: slijmvliezen in de mond gaan bekijken en opdrukken na minder dan 2 sec moet
deze weer normaal kleuren
, Paarse rand: dus is zeker shock
5) lymfeknopen
= verraden waar een ontstekingsproces zit
- Droes: lymfeknopen staan heel dik, worden een soort van ballonen
- Normaal: lymfeknopen amper te voelen
1.2 bijkomend onderzoek
1) huid, haar, hoorn
- Kwaliteit daalt bij langdurig ziekteproces
- Schimmel infecties
- Bacteriële huidaandoeningen (antibiotica)
- Hoefbevangenheid
Parallelle ringen kan door voedingsverandering zijn of hoefbevangenheid
2) bloedonderzoek
- Geen wondermiddel maar hulpmiddel
- Controle van: lever en nieren
3) RX
- Beenderen en gewrichten
- Geen inwendige structuren bij paard omdat ze te groot zijn
, 4) CT scan en MRI scan
- Heel duur
- Geeft beter beeld door alle organen
- Vaak anesthesie
5) echografie
- Vooral om pezen te evalueren
- Voor drachtigheidsdiagnose
- Zwart op een echo: vocht
Zo zien we dat de merrie drachtig is
- Ook gebruikt bij hart problemen
6) endoscopie
- Bekijken van
Luchtwegen
Gewrichten
Sterilisaties via camera
Gastroscopie
1.3 toedienen van medicatie
A) per injectie = parenteraal
- Altijd steriel! (best wegwerpmateriaal)
1. IV
In Vena jugularis
Duim bloedvat toeduwen (bloed kan dus niet naar hart lopen, vene word dik)
2. IM
Altijd eerst aspireren (zo zien we dat we niet in een bloedvat zitten)
Liefst in borstspier
Soms in halsspier
1. EHBO paard
1.1 parameters gezond paard
1) adh
Normaalwaarde: 10-15 keer per minuut
Hoe bekijken?
Naar de flank kijken (er zal een lichte beweging zijn)
Bij een gezond paard zie je de flank bijna niet bewegen
Luister naar de bijgeluiden
Normaal: costo abdominaal adh
Soms abdominaal bij paarden die een vorm van astma hebben
2) pols of hartfrequentie (nemen bij arteria facialis, ligt aan binnenkant van kaak)
- Normaalwaarde: 25-45 keer per minuut
- Bij groot paard lager
- Klein en jong paard: sneller
- Stijging bij
Inspanning
Koorts
Koliek
Pijn
- De pols moet krachtig zijn
- Regelmaat:
Regelmatig onregelmatig (bij inademen gaat hartslag even naar omhoog en dan
weer naar omlaag)
Maar onregelmatigheid moet ook regelmatig zijn
- Meten bij
Arteria metatarsalis
Arteria digitalis commersalis (normaal voel je een hele lichte pols)
,3) temperatuur
- Normaalwaarde: 37-38,2°
Bij veulens hoger: tot 38,5° (koorts vanaf 39°)
- Stijgt bij
Arbeid
Ontstekingen
Koliek
- Daalt bij
Shock
Uitdroging
Uitputting
- Hoe meten?
In anus
Thermometer parallel houden met paard en tegen wand duwen
4) slijmvliezen
Bekijken bij: mond, ogen en vulva
Normaal: roze, rood
Wit: anemie
Paars: shock
Geel: geelzucht (lever)
Paard heeft geen galblaas: sneller geel
CRT bekijken: slijmvliezen in de mond gaan bekijken en opdrukken na minder dan 2 sec moet
deze weer normaal kleuren
, Paarse rand: dus is zeker shock
5) lymfeknopen
= verraden waar een ontstekingsproces zit
- Droes: lymfeknopen staan heel dik, worden een soort van ballonen
- Normaal: lymfeknopen amper te voelen
1.2 bijkomend onderzoek
1) huid, haar, hoorn
- Kwaliteit daalt bij langdurig ziekteproces
- Schimmel infecties
- Bacteriële huidaandoeningen (antibiotica)
- Hoefbevangenheid
Parallelle ringen kan door voedingsverandering zijn of hoefbevangenheid
2) bloedonderzoek
- Geen wondermiddel maar hulpmiddel
- Controle van: lever en nieren
3) RX
- Beenderen en gewrichten
- Geen inwendige structuren bij paard omdat ze te groot zijn
, 4) CT scan en MRI scan
- Heel duur
- Geeft beter beeld door alle organen
- Vaak anesthesie
5) echografie
- Vooral om pezen te evalueren
- Voor drachtigheidsdiagnose
- Zwart op een echo: vocht
Zo zien we dat de merrie drachtig is
- Ook gebruikt bij hart problemen
6) endoscopie
- Bekijken van
Luchtwegen
Gewrichten
Sterilisaties via camera
Gastroscopie
1.3 toedienen van medicatie
A) per injectie = parenteraal
- Altijd steriel! (best wegwerpmateriaal)
1. IV
In Vena jugularis
Duim bloedvat toeduwen (bloed kan dus niet naar hart lopen, vene word dik)
2. IM
Altijd eerst aspireren (zo zien we dat we niet in een bloedvat zitten)
Liefst in borstspier
Soms in halsspier