MSK 3; Theorie Lambeets
Functies van de wervelkolom
Biomechanische functies
Er zijn twee tegengestelde biomechnische eisen:
- Stabiliteit
- Mobiliteit
Hoe kan de WK deze tegenstrijdige functie vervullen? → Door de anatomische en mechanische
eigenschappen van de normale WK.
1. Steun – stabiliteit – draagvermogen
- Overdracht gewicht
- Stabiliseren WK tijdens belasting (statisch en dynamisch)
- Schokabsortie
- Bewaren van de gecentreerde:rechts positie met een zo laag mogelijk energieverbruik
- Ondersteunen thorax
2. Mobiliteit
- Tussen de segmenten
- Tussen de 3 lichaamsdelen
- Aanhechtings-plaats voor rompspieren
3. Bescherming
- Neurale structuren in canalis vertebralis (medulla spinalis)
- Organen in thorax
- Aa. Vertebralis
Bouw van de WK
De wervelkolom is een complex multi-articulaire systeem De wervelkolom is opgebouwd uit
bewegingssegmenten (functionele eenheid van de wervelkolom)
De segmenten:
- Worden gesteund
- Zorgen voor steun en stabiliteit
- Laten gelijktijdig ook beweging toe
1
, Alignement van de wervelkolom
Wanneer de wervelkolom een goed alignement heeft in de verschillende vlakken betekent dit dat de
wervels onderling zo gepositioneerd zijn dat het lichaam in een redelijk rechte positie staat, met het
hoofd boven het bekken en dit met een zo laag mogelijk energieverbruik.
Een goed alignement van de wervelkolom:
- Zorgt voor een goede houding
- Voorkomt pijn, stijfheid en klachten die hiermee gepaard gaan
Het alignement van de wervelkolom wordt sterk beïnvloed door de positie van het bekken.
Alignement van de wervelkolom in het frontale vlak
▪ Bekken evenwijdig
▪ C7 boven sacrum
▪ Normaal rechtlijnig , geen curvatuur in frontaal vlak
Pathologisch:
- Indien kromming = SCOLIOSE
- Compensatie
- Central sacral vertical line (CSVL) of central sacral line (CSL)
- Loodlijn vanuit proc. spin. C7
NORMAAL Beide lijnen vallen samen: LL C7 valt boven midden sacrum
Indien beide lijnen niet samenvallen spreken we van een “compensatie”
compensatie = horizontale afstand tussen beide lijnen geeft het evenwicht
weer van de wervelkolom in het frontale vlak.
Compensatie links = negatief
Compensatie rechts = positief
Als CSVL = C7 LL → compensatie = 0, dan kan er nog
steeds scoliose zijn in het midden van de rug.
Afwijking curvatuur WK in frontale vlak: SCOLIOLSE
Scoliose is een (laterale) curvatuur van de wervelkolom
in het frontale vlak
SRS ( Scoliosis Research Society ) definieert scoliose als
een laterale curvatuur van de wervelkolom met een
Cobb-hoek groter dan 10°.
2
, Cobb-hoek
- Cobb-hoek is een hoek op een röntgenfoto (staande RX)
- Cobb hoek wordt bepaald door:
▪ Raaklijn langs de craniale eindplaat van de meest gekantelde craniale wervel van de
curvatuur
▪ Raaklijn langs de caudale eindplaat van de meest gekantelde caudale wervel van de
curvatuur.
▪ Hierop worden loodlijnen geplaatst
▪ De hoek tussen de loodlijnen is de Cobb-hoek
Cobb-hoek in stand zal groter zal zijn in stand dan in lig, dit komt door dat de zwaartekracht die inwerkt
op de wervel de scoliose zal laten toenemen (en dus ook de Cobb-hoek zal laten toenemen).
De meest afwijkende wervel is de apex van de scoliose.
Men onderscheidt 2 vormen van scoliose:
1. Niet-structurele scoliose of functionele scoliose
Structurele curve = niet corrigeerbaar
- Zonder structurele afwijkingen van de wervel
- Geen rotatie
- Verdwijnt bij voorwaarts-en zijwaarts buigen
- Posturale scoliose
▪ Scoliotische houding
- Compensatoire scoliose:
▪ Antalgisch (bv.radiculair)
▪ Beenlengte
▪ Op primaire curve
3
, 2. Structurele scoliose
Niet-structurele curve = compensatie curve, antalgisch,… = corrigeerbaar
- Met structurele afwijkingen van de wervel
▪ Wigvorming wervel
▪ Asymmetrie wervel
- Rotatie
- Meestal 3D deformiteit
▪ In sag, front en transv vlak
- Invloed op thorax
- Verdwijnt niet bij voorwaarts-en zijwaarts buigen
Invloed structurele scoliose (op thorax)
Wervel roteert naar convexiteit
- Proc. spinosus roteert naar concave zijde
- duwt thorax convex naar posterieur: gibbus, bult, bochel
- cervicaal en lumbaal paravertebrale spieren
- duwt thorax concaaf naar anterieur
- rotatie is afhankelik van convexiteit
- grootste rotatie thv. apex
Meestal afvlakking kyfose
4
Functies van de wervelkolom
Biomechanische functies
Er zijn twee tegengestelde biomechnische eisen:
- Stabiliteit
- Mobiliteit
Hoe kan de WK deze tegenstrijdige functie vervullen? → Door de anatomische en mechanische
eigenschappen van de normale WK.
1. Steun – stabiliteit – draagvermogen
- Overdracht gewicht
- Stabiliseren WK tijdens belasting (statisch en dynamisch)
- Schokabsortie
- Bewaren van de gecentreerde:rechts positie met een zo laag mogelijk energieverbruik
- Ondersteunen thorax
2. Mobiliteit
- Tussen de segmenten
- Tussen de 3 lichaamsdelen
- Aanhechtings-plaats voor rompspieren
3. Bescherming
- Neurale structuren in canalis vertebralis (medulla spinalis)
- Organen in thorax
- Aa. Vertebralis
Bouw van de WK
De wervelkolom is een complex multi-articulaire systeem De wervelkolom is opgebouwd uit
bewegingssegmenten (functionele eenheid van de wervelkolom)
De segmenten:
- Worden gesteund
- Zorgen voor steun en stabiliteit
- Laten gelijktijdig ook beweging toe
1
, Alignement van de wervelkolom
Wanneer de wervelkolom een goed alignement heeft in de verschillende vlakken betekent dit dat de
wervels onderling zo gepositioneerd zijn dat het lichaam in een redelijk rechte positie staat, met het
hoofd boven het bekken en dit met een zo laag mogelijk energieverbruik.
Een goed alignement van de wervelkolom:
- Zorgt voor een goede houding
- Voorkomt pijn, stijfheid en klachten die hiermee gepaard gaan
Het alignement van de wervelkolom wordt sterk beïnvloed door de positie van het bekken.
Alignement van de wervelkolom in het frontale vlak
▪ Bekken evenwijdig
▪ C7 boven sacrum
▪ Normaal rechtlijnig , geen curvatuur in frontaal vlak
Pathologisch:
- Indien kromming = SCOLIOSE
- Compensatie
- Central sacral vertical line (CSVL) of central sacral line (CSL)
- Loodlijn vanuit proc. spin. C7
NORMAAL Beide lijnen vallen samen: LL C7 valt boven midden sacrum
Indien beide lijnen niet samenvallen spreken we van een “compensatie”
compensatie = horizontale afstand tussen beide lijnen geeft het evenwicht
weer van de wervelkolom in het frontale vlak.
Compensatie links = negatief
Compensatie rechts = positief
Als CSVL = C7 LL → compensatie = 0, dan kan er nog
steeds scoliose zijn in het midden van de rug.
Afwijking curvatuur WK in frontale vlak: SCOLIOLSE
Scoliose is een (laterale) curvatuur van de wervelkolom
in het frontale vlak
SRS ( Scoliosis Research Society ) definieert scoliose als
een laterale curvatuur van de wervelkolom met een
Cobb-hoek groter dan 10°.
2
, Cobb-hoek
- Cobb-hoek is een hoek op een röntgenfoto (staande RX)
- Cobb hoek wordt bepaald door:
▪ Raaklijn langs de craniale eindplaat van de meest gekantelde craniale wervel van de
curvatuur
▪ Raaklijn langs de caudale eindplaat van de meest gekantelde caudale wervel van de
curvatuur.
▪ Hierop worden loodlijnen geplaatst
▪ De hoek tussen de loodlijnen is de Cobb-hoek
Cobb-hoek in stand zal groter zal zijn in stand dan in lig, dit komt door dat de zwaartekracht die inwerkt
op de wervel de scoliose zal laten toenemen (en dus ook de Cobb-hoek zal laten toenemen).
De meest afwijkende wervel is de apex van de scoliose.
Men onderscheidt 2 vormen van scoliose:
1. Niet-structurele scoliose of functionele scoliose
Structurele curve = niet corrigeerbaar
- Zonder structurele afwijkingen van de wervel
- Geen rotatie
- Verdwijnt bij voorwaarts-en zijwaarts buigen
- Posturale scoliose
▪ Scoliotische houding
- Compensatoire scoliose:
▪ Antalgisch (bv.radiculair)
▪ Beenlengte
▪ Op primaire curve
3
, 2. Structurele scoliose
Niet-structurele curve = compensatie curve, antalgisch,… = corrigeerbaar
- Met structurele afwijkingen van de wervel
▪ Wigvorming wervel
▪ Asymmetrie wervel
- Rotatie
- Meestal 3D deformiteit
▪ In sag, front en transv vlak
- Invloed op thorax
- Verdwijnt niet bij voorwaarts-en zijwaarts buigen
Invloed structurele scoliose (op thorax)
Wervel roteert naar convexiteit
- Proc. spinosus roteert naar concave zijde
- duwt thorax convex naar posterieur: gibbus, bult, bochel
- cervicaal en lumbaal paravertebrale spieren
- duwt thorax concaaf naar anterieur
- rotatie is afhankelik van convexiteit
- grootste rotatie thv. apex
Meestal afvlakking kyfose
4
