1.3.2C
CLINICAL PSYCHOLOGY:
MENTAL HEALTH
CHALLENGES
NL Samenvatting
,Inhoud
Lecture 1 02
Probleem 1 | Young, fast and wild 03
ADHD & Autism spectrum disorder
Lecture 2a 10
Lecture 2b 12
Probleem 2 | You are what you eat 14
Anorexia nervosa, boulimia nervosa & binge-eating disorder
Probleem 3 | Just scared? 21
Specific, social and angora phobias
Lecture 3a 28
Lecture 3b 28
Probleem 4 | Blue and beyond 30
Major depression & bipolar disorder
Probleem 5 | Let’s talk about sex 39
Gender dysphoria & paraphilic disorders
Lecture 4 45
Probleem 6 | A beautiful mind 47
Schizophrenia
Probleem 7 | Lost in the labyrinth 52
Neurocognitive disorders
Literatuurlijst 60
1
,Lecture 1 | Introduction
Klinische psychologie =
psychopathologie, Psychiatrie, Psychologische stoornissen en Psychiatrische stoornissen.
> Er zijn bijna 300 psychiatrische stoornissen.
Leerdoelen Mental Health Challenges
Om deze psychiatrische stoornissen te beschrijven, begrijpen en toe te passen
doormiddel van:
• DSM-5 classificatiesysteem
• DSM-5 criteria
• Klinische typologie
• Epidemiologie
• etiologische theorieën
• behandeling optie
Angst
Als stoornis diagnosticeren (vier D’s):
o Deviance > Afwijking van de (sociale en statistische) norm.
Beperkingen: Is niet voldoende voor een stoornis, willekeurige grenswaarden.
o Distress > Gevoel of gedrag zorgt voor emotionele of fysieke pijn. Een belangrijk
criteria voor de meeste diagnoses.
Beperkingen: Niet voldoende of minimaal nodig voor een diagnose, erg subjectief.
o Dysfunction > Gedragingen en gevoelens die het dagelijks functioneren
belemmeren.
Beperkingen: Willekeurige grenswaarden, subjectief.
o Dangerous > Gedragingen en gevoelens die mogelijk schadelijk zijn voor iemand
zelf of voor anderen. Komt minder vaak voor bij mentale stoornissen.
Beperkingen: Willekeurige drempel.
+ Irrationeel, onvoorspelbaar, misvattingen over de werkelijkheid en sociale
ongemakken.
Diagnose
• Bepaalde criteria verschillen per aandoening
• Elk criteria is op zichzelf niet voldoende of noodzakelijk
• Niet iedereen die aan een criteria voldoet heeft een stoornis
• Niet iedereen met een stoornis heeft bepaalde criteria
Culturele
• Cultureel relativisme: Er zijn geen universele regels of normen voor het labelen
van abnormaal gedrag.
• Normen hangen af van de cultuur en tijdsgeest
• Cultuur beïnvloed de manier waarop symptomen worden geuit, de bereidheid om
gevoelens en gedrag toe te geven en het type behandelingen die acceptabel of
helpend zijn.
Culturele concepten zijn belangrijk voor psychiatrische diagnoses om een verkeerde
diagnose te voorkomen, om de juiste klinische informatie te verkrijgen, en de
effectiviteit en betrokkenheid van de therapeut te verbeteren.
Conclusie:
Het vaststellen van afwijkend gedrag bevat altijd sociale oordelen gebaseerd op waarden en
verwachtingen van een samenleving, maar ook tijd en cultuur.
2
, Probleem 1 | Young, fast and wild
1. Wat is ADHD? Wat zijn de kenmerken, wat is de etiologie en hoe kan het
worden behandeld?
Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD): Blijvende patronen van hyperactiviteit,
impulsiviteit en onoplettendheid die significant hoger zijn en het normale functioneren of de
ontwikkeling belemmeren. Executieve functies zoals aandacht, impulsonderdrukking,
plannen en multitasking zijn beperkt.
DSM criteria ADHD (minimaal 6 per variant)
Onoplettendheid (ADHD-I)
o Geen aandacht besteden aan details of onzorgvuldige fouten maken.
o Moeite hebben met aandacht behouden bij activiteiten.
o Niet luisteren wanneer er direct tegen gesproken wordt.
o Instructies negeren.
o Moeite met organiseren.
o Een hekel hebben aan of vermijden van taken die concentratie vereisen.
o Verliezen van eigendommen.
o Makkelijk af te leiden.
o Vergeetachtig in dagelijkse activiteiten.
Hyperactiviteit en impulsiviteit (ADHD H-I)
o Veel friemelen.
o Niet stil kunnen zitten.
o Rennen of klimmen in ongepaste situaties.
o Niet in staat om stil aan activiteiten mee te doen.
o Overmatig veel praten.
o Antwoorden eruit flappen voordat een vraag gesteld is.
o Moeite met wachten op de beurt.
o Anderen regelmatig onderbreken of storen.
• De symptomen zijn voor het 12de levensjaar, minimaal 6 maanden lang en bij
minimaal twee soorten situaties aanwezig.
• De symptomen zorgen voor belemmeringen bij de opvoeding, op sociaal vlak en
de beroepsbekwaamheid.
• Symptomen komen niet voor bij schizofrenie of andere psychotische stoornissen
en worden ook niet beter verklaard door andere mentale stoornissen.
Diagnose
De meeste individuen met ADHD-C hebben zowel de onoplettendheid als hyperactiviteit
symptomen (combinatie), maar bij sommigen is een van de twee symptomen dominant.
Er zijn 2 subtypen: ADHD predominantly inattentive presentation (ADHD I dit was ADD)
en ADHD predominantly hyperactive/impulsive presentation (ADHD H-I).
Comorbiditeit
De helft van de mensen met zowel de onoplettendheid als hyperactiviteit symptomen,
worden ook gediagnostiseerd met oppositional defiant disorder of conduct disorder.
Deze mensen zijn vaker agressief, komen vaker uit families met een lage SES en hebben
zelf ook ouders die asociaal gedrag vertonen. Deze komen het vaakst samen voor met
ADHD dan met andere stoornissen.
3
CLINICAL PSYCHOLOGY:
MENTAL HEALTH
CHALLENGES
NL Samenvatting
,Inhoud
Lecture 1 02
Probleem 1 | Young, fast and wild 03
ADHD & Autism spectrum disorder
Lecture 2a 10
Lecture 2b 12
Probleem 2 | You are what you eat 14
Anorexia nervosa, boulimia nervosa & binge-eating disorder
Probleem 3 | Just scared? 21
Specific, social and angora phobias
Lecture 3a 28
Lecture 3b 28
Probleem 4 | Blue and beyond 30
Major depression & bipolar disorder
Probleem 5 | Let’s talk about sex 39
Gender dysphoria & paraphilic disorders
Lecture 4 45
Probleem 6 | A beautiful mind 47
Schizophrenia
Probleem 7 | Lost in the labyrinth 52
Neurocognitive disorders
Literatuurlijst 60
1
,Lecture 1 | Introduction
Klinische psychologie =
psychopathologie, Psychiatrie, Psychologische stoornissen en Psychiatrische stoornissen.
> Er zijn bijna 300 psychiatrische stoornissen.
Leerdoelen Mental Health Challenges
Om deze psychiatrische stoornissen te beschrijven, begrijpen en toe te passen
doormiddel van:
• DSM-5 classificatiesysteem
• DSM-5 criteria
• Klinische typologie
• Epidemiologie
• etiologische theorieën
• behandeling optie
Angst
Als stoornis diagnosticeren (vier D’s):
o Deviance > Afwijking van de (sociale en statistische) norm.
Beperkingen: Is niet voldoende voor een stoornis, willekeurige grenswaarden.
o Distress > Gevoel of gedrag zorgt voor emotionele of fysieke pijn. Een belangrijk
criteria voor de meeste diagnoses.
Beperkingen: Niet voldoende of minimaal nodig voor een diagnose, erg subjectief.
o Dysfunction > Gedragingen en gevoelens die het dagelijks functioneren
belemmeren.
Beperkingen: Willekeurige grenswaarden, subjectief.
o Dangerous > Gedragingen en gevoelens die mogelijk schadelijk zijn voor iemand
zelf of voor anderen. Komt minder vaak voor bij mentale stoornissen.
Beperkingen: Willekeurige drempel.
+ Irrationeel, onvoorspelbaar, misvattingen over de werkelijkheid en sociale
ongemakken.
Diagnose
• Bepaalde criteria verschillen per aandoening
• Elk criteria is op zichzelf niet voldoende of noodzakelijk
• Niet iedereen die aan een criteria voldoet heeft een stoornis
• Niet iedereen met een stoornis heeft bepaalde criteria
Culturele
• Cultureel relativisme: Er zijn geen universele regels of normen voor het labelen
van abnormaal gedrag.
• Normen hangen af van de cultuur en tijdsgeest
• Cultuur beïnvloed de manier waarop symptomen worden geuit, de bereidheid om
gevoelens en gedrag toe te geven en het type behandelingen die acceptabel of
helpend zijn.
Culturele concepten zijn belangrijk voor psychiatrische diagnoses om een verkeerde
diagnose te voorkomen, om de juiste klinische informatie te verkrijgen, en de
effectiviteit en betrokkenheid van de therapeut te verbeteren.
Conclusie:
Het vaststellen van afwijkend gedrag bevat altijd sociale oordelen gebaseerd op waarden en
verwachtingen van een samenleving, maar ook tijd en cultuur.
2
, Probleem 1 | Young, fast and wild
1. Wat is ADHD? Wat zijn de kenmerken, wat is de etiologie en hoe kan het
worden behandeld?
Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD): Blijvende patronen van hyperactiviteit,
impulsiviteit en onoplettendheid die significant hoger zijn en het normale functioneren of de
ontwikkeling belemmeren. Executieve functies zoals aandacht, impulsonderdrukking,
plannen en multitasking zijn beperkt.
DSM criteria ADHD (minimaal 6 per variant)
Onoplettendheid (ADHD-I)
o Geen aandacht besteden aan details of onzorgvuldige fouten maken.
o Moeite hebben met aandacht behouden bij activiteiten.
o Niet luisteren wanneer er direct tegen gesproken wordt.
o Instructies negeren.
o Moeite met organiseren.
o Een hekel hebben aan of vermijden van taken die concentratie vereisen.
o Verliezen van eigendommen.
o Makkelijk af te leiden.
o Vergeetachtig in dagelijkse activiteiten.
Hyperactiviteit en impulsiviteit (ADHD H-I)
o Veel friemelen.
o Niet stil kunnen zitten.
o Rennen of klimmen in ongepaste situaties.
o Niet in staat om stil aan activiteiten mee te doen.
o Overmatig veel praten.
o Antwoorden eruit flappen voordat een vraag gesteld is.
o Moeite met wachten op de beurt.
o Anderen regelmatig onderbreken of storen.
• De symptomen zijn voor het 12de levensjaar, minimaal 6 maanden lang en bij
minimaal twee soorten situaties aanwezig.
• De symptomen zorgen voor belemmeringen bij de opvoeding, op sociaal vlak en
de beroepsbekwaamheid.
• Symptomen komen niet voor bij schizofrenie of andere psychotische stoornissen
en worden ook niet beter verklaard door andere mentale stoornissen.
Diagnose
De meeste individuen met ADHD-C hebben zowel de onoplettendheid als hyperactiviteit
symptomen (combinatie), maar bij sommigen is een van de twee symptomen dominant.
Er zijn 2 subtypen: ADHD predominantly inattentive presentation (ADHD I dit was ADD)
en ADHD predominantly hyperactive/impulsive presentation (ADHD H-I).
Comorbiditeit
De helft van de mensen met zowel de onoplettendheid als hyperactiviteit symptomen,
worden ook gediagnostiseerd met oppositional defiant disorder of conduct disorder.
Deze mensen zijn vaker agressief, komen vaker uit families met een lage SES en hebben
zelf ook ouders die asociaal gedrag vertonen. Deze komen het vaakst samen voor met
ADHD dan met andere stoornissen.
3
