Les 1 Ethiek (Inleiding)
Ethiek
Wat is het goede en hoe moet ik handelen?
Waarden
Ethische waarden zijn de waarden waarvan we denken dat ze het goede leven realiseren
Ethische waarden zijn zaken waar we dus belang aan hechten en naar streven in ons
handelen.
Zaken die wij waardevol zijn, opgenomen in onze cultuur. Deze regels stel je op dat die
waarden uit komen.
Normen
Ethische normen zijn regels waarvan we denken dat ze het goede leven realiseren.
Ethische normen volgen uit de ethische waarden
Voorbeeld:
Formeel (geschreven regels) = wetboek van strafrecht, staat vol met regels om het goede na
te streven.
Informeel (ongeschreven regels) = achteraan in de rij aansluiten. Doe je dit niet? Dan krijg je
dit te horen zonder dat er een wet voor is.
Submoraal
Een moraal binnen een moraal
Denk aan studentencorps of de korpsmariniers. Dus een club binnen een club.
Immoreel
Gedrag/handeling die niet binnen het systeem van normen en waarden past, dus binnen de
gangbare moraal.
Waarde: Respect. Norm: taalgebruik in de 2e kamer
Moraal: systeem van waarden en normen
Moraal is een systeem van normen en waarden.
Moraal geeft het antwoord op wat is het goede en hoe moet ik handelen?
Aristoteles (Christendom)
Deugdenethiek
Juiste handeling tussen twee uitersten
I. Kant (Jodendom)
Deontologie – plichentethiek
Motivatie van de handling
J.S. Mill (Islam)
Utilisme – gevolgenethiek
Resultaat van de handeling staat centraal
, Conflicten tussen verschillende normen.
Morele dilemma’s
Di – lemma = Twee – Horens
Keuze maken tussen 2 verschillende waarden, die in conflict komen. De 1 wordt dus niet
nagestreefd als je voor de 1 kiest. Je moet met een zo goed mogelijke argumentatie
komen waarom je kiest voor iets.
Moreel dilemma oplossen
Gebruik maken van handelingsopties die een argumentatie geven die verantwoord
waarom je het goede hebt gekozen uit twee slechte mogelijkheden.
Wees bewust van de tegenargumenten
Morele dilemma’s voor de veiligheidskundige
Vrijheid versus veiligheid
Trouw versus waarheid
Bijvoorbeeld: Voor trein gesprongen kind en bellende moeder.
Ethiek
Wat is het goede en hoe moet ik handelen?
Waarden
Ethische waarden zijn de waarden waarvan we denken dat ze het goede leven realiseren
Ethische waarden zijn zaken waar we dus belang aan hechten en naar streven in ons
handelen.
Zaken die wij waardevol zijn, opgenomen in onze cultuur. Deze regels stel je op dat die
waarden uit komen.
Normen
Ethische normen zijn regels waarvan we denken dat ze het goede leven realiseren.
Ethische normen volgen uit de ethische waarden
Voorbeeld:
Formeel (geschreven regels) = wetboek van strafrecht, staat vol met regels om het goede na
te streven.
Informeel (ongeschreven regels) = achteraan in de rij aansluiten. Doe je dit niet? Dan krijg je
dit te horen zonder dat er een wet voor is.
Submoraal
Een moraal binnen een moraal
Denk aan studentencorps of de korpsmariniers. Dus een club binnen een club.
Immoreel
Gedrag/handeling die niet binnen het systeem van normen en waarden past, dus binnen de
gangbare moraal.
Waarde: Respect. Norm: taalgebruik in de 2e kamer
Moraal: systeem van waarden en normen
Moraal is een systeem van normen en waarden.
Moraal geeft het antwoord op wat is het goede en hoe moet ik handelen?
Aristoteles (Christendom)
Deugdenethiek
Juiste handeling tussen twee uitersten
I. Kant (Jodendom)
Deontologie – plichentethiek
Motivatie van de handling
J.S. Mill (Islam)
Utilisme – gevolgenethiek
Resultaat van de handeling staat centraal
, Conflicten tussen verschillende normen.
Morele dilemma’s
Di – lemma = Twee – Horens
Keuze maken tussen 2 verschillende waarden, die in conflict komen. De 1 wordt dus niet
nagestreefd als je voor de 1 kiest. Je moet met een zo goed mogelijke argumentatie
komen waarom je kiest voor iets.
Moreel dilemma oplossen
Gebruik maken van handelingsopties die een argumentatie geven die verantwoord
waarom je het goede hebt gekozen uit twee slechte mogelijkheden.
Wees bewust van de tegenargumenten
Morele dilemma’s voor de veiligheidskundige
Vrijheid versus veiligheid
Trouw versus waarheid
Bijvoorbeeld: Voor trein gesprongen kind en bellende moeder.
