Samenvatting blok B visus verlies
Klopto
Neuro-opthalmologie
Verzamelnaam voor alle oogheelkundige afwijkingen die ontstaan door problemen met de
hersenen. Problemen kunnen zijn:
• Visus verlies
• Beperkte oogbewegingen (diplopie)
• Gezichtsveld verlies
• MG
• Anisocorie
Testen in neuro-opthalmologie:
• Pupilreacties (testen N.III en N.II)
• Gezichtveld (testen N.II en visuele cortex)
• Oogbewegingen (testen N.III, N.IV en N.VI)
• Kleurenzien met bijv red cap test (testen N.II)
• Visus of contrasttest (testen N.II en visuele cortex)
• Fundus (onderzoek N.II)
Visusklachten bij zwelling van de papil (afhankelijk van onderliggende oorzaak)
• Hoofdpijn, voornamelijk in de ochtend. Wakker worden door hoofdpijn kan
• Misselijkheid en braken
• Transient visusverlies, af en toe wazig zicht, soms helder
• Suizende hartslag in oor horen kloppen (voornamelijk icm andere symptomen)
• Diplopie
• Vergroting van de blinde vlek
Gradatie zwelling van de papil
Het graderen doen we met de frisen scale, van graad 0 tot 5.
• Graad 0: normale papil
• Graad 1: C-vormige wazigheid
• Graad 2: ring van wazigheid rondom gehele papil. Niet alle kleine bloedvaten zijn
meer zichtbaar door oedeem
• Graad 3: nog grotere wazigheid, nog minder kleine bloedvaten zichtbaar
• Graad 4: nog grotere wazigheid, nog minder kleine bloedvaten zichtbaar
• Graad 5: nog waziger, er zijn bijna geen bloedvaten meer zichtbaar.
,Unilaterale zwelling van de papil
Oorzaak voor een unilaterale zwelling kan twee oorzaken hebben; een ontsteking of een
vasculaire oorzaak.
Ontsteking:
Een ontsteking wordt vaak geassocieerd met MS. In dit geval is er geen of enkel milde
zwelling zichtbaar.
Risicoprofiel:
• Meestal vrouwen, 20-45 jaar
• Milde pijn bij het ontstaan in de eerste dagen
• RAPD (afwijkende pupilreacties)
• Verminderd kleurenzien (redcap test)
• Milde klachten
• Plotseling visusverlies unilateraal
• Dof gevoel in hoofd/rondom oog
• Uthoff phenomeen: toename van klachten dof gevoel en visusverlies als het lichaam
warm wordt.
• Het oog met oedeem transporteert minder snel signalen naar de hersenen. Hierdoor
ontstaat een vervormde waarneming
• MRI geeft witte vlekken weer in de hersenen. Dit zijn ontstekingen en een typisch
kenmerk voor MS
,Vasculair:
Vasculair oorzaak komt eigenlijk alleen maar bij oudere mensen voor. Er zijn 3 verschillende
soorten:
• Diabetische papillopathy (komt nauwelijks voor, enkel van belang om te weten dat
het bestaat)
• Non arteritic anterior ischaemic optic neuropathy (NA-AION)
• Arteritic anterior ischaemic optic neuropathy (A-AION)
Het grote verschil tussen A-AION en NA-AION is rood of witte ‘bloedingen’ in het oog.
Oorzaken bilaterale zwelling papil:
Ontstaat meestal door verhoogde ICP. Dit kan komen door oa. hersentumor, trauma,
veneuze trombose, een systemische aandoening zoals nierfalen, medicatie of idiopatisch.
, Kenmerken bilateraal:
• Oorzaak onbekend
• Altijd beide ogen
• Hoofdpijn bij liggen
• Verminderde visus
• Pulserende tinnitus
• Constrictie gezichtsveld
Papiloedeem maligne hypertensie:
Papiloedeem ontstaat door supersnel stijgende bloeddruk
• Bloeddruk is niet altijd hoog geweest, opeens is de bloeddruk enorm gestegen
Risicofactoren:
• Jonge personen
• Roken (slechte vasculaire vaten)
• Stress
Slechte prognose omdat nieren aangetast kunnen worden, daarnaast grote kans op
hartinfarct, herseninfarct etc. bloeddruk moet langzaam zakken om omgekeerd geen schade
aan te richten aan organen als bloeddruk opeens zakt.
Bleke papil
Een bleke papil ontstaat meestal door atrofie van cellen. Er zijn meerdere oorzaken:
Primaire optic disc atrofie:
• Snel proces, oogzenuw sterft in 1x af
• Omdat oogzenuw afsterft is er geen ‘voeding’ meer nodig, kleine bloedvaten die door
oogzenuw lopen verdwijnen (kerstenbaum sign). Bij een normaal oog zijn ong 8-10
kleine bloedvaten zichtbaar.
LHON (erfelijke optic neuropathy)
• Meest voorkomende mitochrondiele afwijking, wordt via moeder overgegeven
• Meestal jonge mannen, verhouding man-vrouw is 9:1
• Ontstaat tussen leeftijd 10-30
• Unilateraal en progressief
• Zenuwvezels gaan dood waardoor zicht afneemt en kleurenzien vermindert.
Fundus foto
Wordt gebruikt om zo’n 45 graden van het netvlies in beeld te brengen. Makkelijke manier
om snel de centrale retina met papil en macula te beoordelen.
Tijdens het gebruik kunnen verschillende filters gebruikt worden:
• Roodvrij filter; het beoordelen van bloedvaten, bloedingen en bijvoorbeeld micro
aneurysma bij diabetes. Daarnaast zijn nevus beter zichtbaar. Dit komt omdat nevus
in de retina altijd choroideaal zijn. deze is herkenbaar aan de vogelveel-achtige
structuur qua grenzen
• Cobaltblauw; anders dan blauwe filter spleetlamp. Cobaltblauw wordt gebruikt om de
zenuwvezel laag te beoordelen bij bijvoorbeeld pathologieen zoals glaucoom.
Klopto
Neuro-opthalmologie
Verzamelnaam voor alle oogheelkundige afwijkingen die ontstaan door problemen met de
hersenen. Problemen kunnen zijn:
• Visus verlies
• Beperkte oogbewegingen (diplopie)
• Gezichtsveld verlies
• MG
• Anisocorie
Testen in neuro-opthalmologie:
• Pupilreacties (testen N.III en N.II)
• Gezichtveld (testen N.II en visuele cortex)
• Oogbewegingen (testen N.III, N.IV en N.VI)
• Kleurenzien met bijv red cap test (testen N.II)
• Visus of contrasttest (testen N.II en visuele cortex)
• Fundus (onderzoek N.II)
Visusklachten bij zwelling van de papil (afhankelijk van onderliggende oorzaak)
• Hoofdpijn, voornamelijk in de ochtend. Wakker worden door hoofdpijn kan
• Misselijkheid en braken
• Transient visusverlies, af en toe wazig zicht, soms helder
• Suizende hartslag in oor horen kloppen (voornamelijk icm andere symptomen)
• Diplopie
• Vergroting van de blinde vlek
Gradatie zwelling van de papil
Het graderen doen we met de frisen scale, van graad 0 tot 5.
• Graad 0: normale papil
• Graad 1: C-vormige wazigheid
• Graad 2: ring van wazigheid rondom gehele papil. Niet alle kleine bloedvaten zijn
meer zichtbaar door oedeem
• Graad 3: nog grotere wazigheid, nog minder kleine bloedvaten zichtbaar
• Graad 4: nog grotere wazigheid, nog minder kleine bloedvaten zichtbaar
• Graad 5: nog waziger, er zijn bijna geen bloedvaten meer zichtbaar.
,Unilaterale zwelling van de papil
Oorzaak voor een unilaterale zwelling kan twee oorzaken hebben; een ontsteking of een
vasculaire oorzaak.
Ontsteking:
Een ontsteking wordt vaak geassocieerd met MS. In dit geval is er geen of enkel milde
zwelling zichtbaar.
Risicoprofiel:
• Meestal vrouwen, 20-45 jaar
• Milde pijn bij het ontstaan in de eerste dagen
• RAPD (afwijkende pupilreacties)
• Verminderd kleurenzien (redcap test)
• Milde klachten
• Plotseling visusverlies unilateraal
• Dof gevoel in hoofd/rondom oog
• Uthoff phenomeen: toename van klachten dof gevoel en visusverlies als het lichaam
warm wordt.
• Het oog met oedeem transporteert minder snel signalen naar de hersenen. Hierdoor
ontstaat een vervormde waarneming
• MRI geeft witte vlekken weer in de hersenen. Dit zijn ontstekingen en een typisch
kenmerk voor MS
,Vasculair:
Vasculair oorzaak komt eigenlijk alleen maar bij oudere mensen voor. Er zijn 3 verschillende
soorten:
• Diabetische papillopathy (komt nauwelijks voor, enkel van belang om te weten dat
het bestaat)
• Non arteritic anterior ischaemic optic neuropathy (NA-AION)
• Arteritic anterior ischaemic optic neuropathy (A-AION)
Het grote verschil tussen A-AION en NA-AION is rood of witte ‘bloedingen’ in het oog.
Oorzaken bilaterale zwelling papil:
Ontstaat meestal door verhoogde ICP. Dit kan komen door oa. hersentumor, trauma,
veneuze trombose, een systemische aandoening zoals nierfalen, medicatie of idiopatisch.
, Kenmerken bilateraal:
• Oorzaak onbekend
• Altijd beide ogen
• Hoofdpijn bij liggen
• Verminderde visus
• Pulserende tinnitus
• Constrictie gezichtsveld
Papiloedeem maligne hypertensie:
Papiloedeem ontstaat door supersnel stijgende bloeddruk
• Bloeddruk is niet altijd hoog geweest, opeens is de bloeddruk enorm gestegen
Risicofactoren:
• Jonge personen
• Roken (slechte vasculaire vaten)
• Stress
Slechte prognose omdat nieren aangetast kunnen worden, daarnaast grote kans op
hartinfarct, herseninfarct etc. bloeddruk moet langzaam zakken om omgekeerd geen schade
aan te richten aan organen als bloeddruk opeens zakt.
Bleke papil
Een bleke papil ontstaat meestal door atrofie van cellen. Er zijn meerdere oorzaken:
Primaire optic disc atrofie:
• Snel proces, oogzenuw sterft in 1x af
• Omdat oogzenuw afsterft is er geen ‘voeding’ meer nodig, kleine bloedvaten die door
oogzenuw lopen verdwijnen (kerstenbaum sign). Bij een normaal oog zijn ong 8-10
kleine bloedvaten zichtbaar.
LHON (erfelijke optic neuropathy)
• Meest voorkomende mitochrondiele afwijking, wordt via moeder overgegeven
• Meestal jonge mannen, verhouding man-vrouw is 9:1
• Ontstaat tussen leeftijd 10-30
• Unilateraal en progressief
• Zenuwvezels gaan dood waardoor zicht afneemt en kleurenzien vermindert.
Fundus foto
Wordt gebruikt om zo’n 45 graden van het netvlies in beeld te brengen. Makkelijke manier
om snel de centrale retina met papil en macula te beoordelen.
Tijdens het gebruik kunnen verschillende filters gebruikt worden:
• Roodvrij filter; het beoordelen van bloedvaten, bloedingen en bijvoorbeeld micro
aneurysma bij diabetes. Daarnaast zijn nevus beter zichtbaar. Dit komt omdat nevus
in de retina altijd choroideaal zijn. deze is herkenbaar aan de vogelveel-achtige
structuur qua grenzen
• Cobaltblauw; anders dan blauwe filter spleetlamp. Cobaltblauw wordt gebruikt om de
zenuwvezel laag te beoordelen bij bijvoorbeeld pathologieen zoals glaucoom.
