Toetsdoelen BS 11 en 12
BS 11
1. Kan de regulatie van de bloeddruk door de nieren uitleggen en de rol van het Renine
Angiotensine Aldosteron Systeem (RAAS) hierbij verklaren.
a. Nefron functie:
i. Filtratie:
1. Filtratiedruk; daling bloeddruk daling filtratiedruk
2. Glomerulaire filtratie snelheid (GFS) 125 ml/ min
b.
c. Aldosteron zorgt ervoor dat natrium tegen kalium wordt uitgewisseld.
i. Natrium wordt meestal gereabsorbeerd en kalium uitgescheiden
d. Regulering glomerulaire filtratiesnelheid
i. Regulering van de nier functie:
1. Plaatselijke regulering (autoregulatie), bij kleine schommelingen in
de bloeddruk
a. Diameter afferente en efferente arteriolen en glomerulaire
capillairen
b. Compenseren kleine variaties in de bloeddruk
2. Sympathisch zenuwstelsel verminderde filtratie in de nieren
a. Sterke vernauwing afferente arteriolen
b. Bij stress/ spanning
i. Acute dalingen
ii. Warm weer
1. Doorbloeding gaat namelijk meer naar de
nieren
iii. CVA
3. Hormonale regulering
a. Angiotensine II
b. Antidiuretisch hormoon (ADH)
c. Aldosteron
d. Atriaal Natriuretisch peptide (ANP)
e. Renine- angiotensine systeem
i. Bij een constante lage druk in de glomerulus
ii. Nieren gaan renine produceren
1. Wordt geproduceerd in het juxtaglomerulaire complex
(epitheelcellen van de distale tubules en gladde spiercellen van
afferente arterie
iii. Renine zet angiotensinogeen (uit de lever) om naar angiontensine I
iv. Angiotensine I wordt in de longcapillairen om gezet naar angiotensine II door
ACE
v. Met het uiteindelijke resultaat: Bloedvatvernauwing
f. Angiotensine II
i. Krachtige vaatvernauwing capillaire netwerk : druk stijgt nier arteriën
ii. Vernauwing efferente arteriolen: Filtratiedruk (GFS) stijgt
iii. Bevordering ADH afgifte reabsorptie water geeft meer volume en dus
bloeddruk stijging
, iv. Afgifte aldosteron (bijnierschors) en epinefrine (bijniermerg) door bijnieren:
stijging bloeddruk en reabsorptie Na+
g. Antidiuretisch hormoon (ADH)
i. Afgifte door angiotensine II of hypothalamus
ii. Vergroot de doorlaatbaarheid van water
1. Distale tubulus contortus
a. Water wordt gereabsorbeerd in het lichaam
2. Verzamelbuis
iii. Versterkt het dorstgevoel
h. Aldosteron
i. Afgifte door angiotensine II en stijging K+ (hyperkalinmie)
ii. Bevorderd de reabsorptie Na+ en afgifte K+ in de DTC (Distale Tubulus
Contortus)
i. Atriale natriuretisch peptiden (ANP) laat de bloeddruk dalen
i. Afgifte door hartspiercellen artria bij hoge bloeddruk / bloedvolume
1. Afname Na+ reabsorptie
a. Trekt daardoor water aan, bloedvolume daalt
2. Verwijding glomerulaire capillairen toename GFS en waterverlies
3. Remming van RAAS
j.
k.
2. Kan uitleggen hoe de nieren inspelen op de veranderingen in de samenstelling van het
bloed (vocht, zuren, zouten en erytropoëse), met als doel om de homeostase te bewaken
en kan uitleggen waaruit de urine is samengesteld.
a. Vochtbalans:
i. Cel afhankelijk van water als diffusiemedium
ii. Celactiviteit in gevaar bij sterke waterafname
iii. Inname = uitscheiding
1. 2500ml verlies: urine, feces, verdamping, transpiratie
2. 2500ml inname: eten, drinken, vorming bij stofwisseling
b. Extracellulaire vloeistof (ECF)
i. Interstitiële vloeistof
ii. Plasma
iii. Overige vloeistoffen: o.a lymfe en liqour
c. Intracellulaire vloeistof (ICF)
i. Cytosol
, d. Waterverplaatsing tussen ECF en ICF
i. Osmose= water verplaats van een lage naar een hoge concentratie deeltjes
ii. Hypertoon (bevat veel opgeloste deeltjes)
1. Vocht uit de rode bloedcellen gaan het plasma in
iii. Hypotoon (weinig opgeloste deeltjes)
1. Vocht gaat de rode bloedcellen in
iv. Isotoon (balans tussen de opgeloste stoffen in bloed en plasma)
1. Evenwichtig status
e. Mineralenbalans:
i. Mineralenbalans beïnvloed de waterbalans
ii. Van invloed op celfuncties
iii. Na+ en K+ osmotische waarde
1. K+ 98% intracellulair
2. Na+ extracellulair belangrijkst
f. Natriumbalans:
i. Opname spijsverteringskanaal en excretie via o.a de nieren
ii. Aldosteron en atriale natriuretisch peptiden
1. Aldosteron: reabsorbeerd Na+
2. ANP: zorgt er voor dat Na+ wordt uitgescheiden
iii. Na+ trekt water aan
iv. Bloeddruk
g. Kalium balans:
i. Opname spijsverteringskanaal en excretie via de nieren
ii. Aldosteron opname natrium en excretie kalium
h. Compensatie door de nieren:
i. Proximale tubulis
1. Reabsorptie ionen
ii. Stijgende tak lis van Henle
1. Actieve reabsorbtie NaCl
2. Distale tubulus en verzamelbuis
a. Uitwisseling Na+ en K+ onder invloed van aldosteron
i. Renale compensatie zuur-base evenwicht
i. Renale regulatie pH:
1. H+ ionen kunnen met de urine worden uitgescheiden
a. Door aldosteron
2. H+, CO2 en HCO-3 komen bij filtratie in de voorurine
a. Afhankelijk van de pH wordt het gereabsorbeert of word
uitgescheiden
3. Excretie of reabsorptie van H+/ HCO-3
3. Kan de gevolgen van fysiologische veroudering voor het urinewegstelsel uitleggen.
a. Afname:
i. Functioele nefrone
ii. Glomerulaire filtratiesnelheid
1. Verminderde renale compensatie pH
iii. Gevoeligheid aldosteron en ADH
1. Afname reabsorptie water en natriumionen, toename kalium verlies
BS 11
1. Kan de regulatie van de bloeddruk door de nieren uitleggen en de rol van het Renine
Angiotensine Aldosteron Systeem (RAAS) hierbij verklaren.
a. Nefron functie:
i. Filtratie:
1. Filtratiedruk; daling bloeddruk daling filtratiedruk
2. Glomerulaire filtratie snelheid (GFS) 125 ml/ min
b.
c. Aldosteron zorgt ervoor dat natrium tegen kalium wordt uitgewisseld.
i. Natrium wordt meestal gereabsorbeerd en kalium uitgescheiden
d. Regulering glomerulaire filtratiesnelheid
i. Regulering van de nier functie:
1. Plaatselijke regulering (autoregulatie), bij kleine schommelingen in
de bloeddruk
a. Diameter afferente en efferente arteriolen en glomerulaire
capillairen
b. Compenseren kleine variaties in de bloeddruk
2. Sympathisch zenuwstelsel verminderde filtratie in de nieren
a. Sterke vernauwing afferente arteriolen
b. Bij stress/ spanning
i. Acute dalingen
ii. Warm weer
1. Doorbloeding gaat namelijk meer naar de
nieren
iii. CVA
3. Hormonale regulering
a. Angiotensine II
b. Antidiuretisch hormoon (ADH)
c. Aldosteron
d. Atriaal Natriuretisch peptide (ANP)
e. Renine- angiotensine systeem
i. Bij een constante lage druk in de glomerulus
ii. Nieren gaan renine produceren
1. Wordt geproduceerd in het juxtaglomerulaire complex
(epitheelcellen van de distale tubules en gladde spiercellen van
afferente arterie
iii. Renine zet angiotensinogeen (uit de lever) om naar angiontensine I
iv. Angiotensine I wordt in de longcapillairen om gezet naar angiotensine II door
ACE
v. Met het uiteindelijke resultaat: Bloedvatvernauwing
f. Angiotensine II
i. Krachtige vaatvernauwing capillaire netwerk : druk stijgt nier arteriën
ii. Vernauwing efferente arteriolen: Filtratiedruk (GFS) stijgt
iii. Bevordering ADH afgifte reabsorptie water geeft meer volume en dus
bloeddruk stijging
, iv. Afgifte aldosteron (bijnierschors) en epinefrine (bijniermerg) door bijnieren:
stijging bloeddruk en reabsorptie Na+
g. Antidiuretisch hormoon (ADH)
i. Afgifte door angiotensine II of hypothalamus
ii. Vergroot de doorlaatbaarheid van water
1. Distale tubulus contortus
a. Water wordt gereabsorbeerd in het lichaam
2. Verzamelbuis
iii. Versterkt het dorstgevoel
h. Aldosteron
i. Afgifte door angiotensine II en stijging K+ (hyperkalinmie)
ii. Bevorderd de reabsorptie Na+ en afgifte K+ in de DTC (Distale Tubulus
Contortus)
i. Atriale natriuretisch peptiden (ANP) laat de bloeddruk dalen
i. Afgifte door hartspiercellen artria bij hoge bloeddruk / bloedvolume
1. Afname Na+ reabsorptie
a. Trekt daardoor water aan, bloedvolume daalt
2. Verwijding glomerulaire capillairen toename GFS en waterverlies
3. Remming van RAAS
j.
k.
2. Kan uitleggen hoe de nieren inspelen op de veranderingen in de samenstelling van het
bloed (vocht, zuren, zouten en erytropoëse), met als doel om de homeostase te bewaken
en kan uitleggen waaruit de urine is samengesteld.
a. Vochtbalans:
i. Cel afhankelijk van water als diffusiemedium
ii. Celactiviteit in gevaar bij sterke waterafname
iii. Inname = uitscheiding
1. 2500ml verlies: urine, feces, verdamping, transpiratie
2. 2500ml inname: eten, drinken, vorming bij stofwisseling
b. Extracellulaire vloeistof (ECF)
i. Interstitiële vloeistof
ii. Plasma
iii. Overige vloeistoffen: o.a lymfe en liqour
c. Intracellulaire vloeistof (ICF)
i. Cytosol
, d. Waterverplaatsing tussen ECF en ICF
i. Osmose= water verplaats van een lage naar een hoge concentratie deeltjes
ii. Hypertoon (bevat veel opgeloste deeltjes)
1. Vocht uit de rode bloedcellen gaan het plasma in
iii. Hypotoon (weinig opgeloste deeltjes)
1. Vocht gaat de rode bloedcellen in
iv. Isotoon (balans tussen de opgeloste stoffen in bloed en plasma)
1. Evenwichtig status
e. Mineralenbalans:
i. Mineralenbalans beïnvloed de waterbalans
ii. Van invloed op celfuncties
iii. Na+ en K+ osmotische waarde
1. K+ 98% intracellulair
2. Na+ extracellulair belangrijkst
f. Natriumbalans:
i. Opname spijsverteringskanaal en excretie via o.a de nieren
ii. Aldosteron en atriale natriuretisch peptiden
1. Aldosteron: reabsorbeerd Na+
2. ANP: zorgt er voor dat Na+ wordt uitgescheiden
iii. Na+ trekt water aan
iv. Bloeddruk
g. Kalium balans:
i. Opname spijsverteringskanaal en excretie via de nieren
ii. Aldosteron opname natrium en excretie kalium
h. Compensatie door de nieren:
i. Proximale tubulis
1. Reabsorptie ionen
ii. Stijgende tak lis van Henle
1. Actieve reabsorbtie NaCl
2. Distale tubulus en verzamelbuis
a. Uitwisseling Na+ en K+ onder invloed van aldosteron
i. Renale compensatie zuur-base evenwicht
i. Renale regulatie pH:
1. H+ ionen kunnen met de urine worden uitgescheiden
a. Door aldosteron
2. H+, CO2 en HCO-3 komen bij filtratie in de voorurine
a. Afhankelijk van de pH wordt het gereabsorbeert of word
uitgescheiden
3. Excretie of reabsorptie van H+/ HCO-3
3. Kan de gevolgen van fysiologische veroudering voor het urinewegstelsel uitleggen.
a. Afname:
i. Functioele nefrone
ii. Glomerulaire filtratiesnelheid
1. Verminderde renale compensatie pH
iii. Gevoeligheid aldosteron en ADH
1. Afname reabsorptie water en natriumionen, toename kalium verlies
