5. PROPRIOCEPTIE
5.1 INLEIDING
Proprioceptie
Functie: zintuig dat ons bewust en onbewust vertelt waar lichaam en ledematen zich bevinden in
ruimte
Omvat positiezin en bewegingszin
Ø Muv hoofd: geregistreerd door vestibulair systeem
5.2 PROPRIOCEPTOREN
Propioceptoren
Meten spieractiviteit en positie gewrichten
Spierspoelen
Als intrafusale spiervezels in // geschakeld met gewone extrafusale spiervezels
Registreren kleine lengteverschillen via stretchgevoelige Piezo2-ionenkanalen
Receptorpotentiaal ↑ met snelheid en amplitudo v uitrekking
Ia-afferenten
Ø Draaien spiraalvormig rond centrale gebied spierspoel
Ø Geleiden dynamische én statische informatie
Type II-afferenten
Ø Eindigen op hun intermediaire gebied
Ø Geven statische info door
Aan polen spierspoelen komen gamma-motorneuronen toe
Ø Regelen gevoeligheid spierspoelen
1
, Figuur 5.1. Spierspoelen detecteren veranderingen in spierlengte. We onderscheiden dynamische
en statische kernzakvezels en kernketenvezels. Ia-afferenten bezenuwen de drie types, type II-afferenten
bezenuwen de kernketenvezels en statische kernzakvezels.
Golgi-peesorganen
Omkapselde collageenbundels
Gelegen op spier-peesovergang
Gevoelig voor contractie
In serie geschakeld met spiervezels
Meten spierspanning en contractiekracht via Ib-afferenten
Figuur 5.2. Het Golgi-peesorgaan signaleert de kracht in de spier via Ib-afferenten
die gecomprimeerd worden door collageenvezels.
SA2-mechanoreceptoren
In huid
Registeren stretch coderen zo positie vingers
Gewrichtsreceptoren
In gewrichtskapsels en ligamenten
Meestal verbonden met snel adapterende neuronen
Gevoelig aan hoek, richting en snelheid v beweging in gewricht
2
5.1 INLEIDING
Proprioceptie
Functie: zintuig dat ons bewust en onbewust vertelt waar lichaam en ledematen zich bevinden in
ruimte
Omvat positiezin en bewegingszin
Ø Muv hoofd: geregistreerd door vestibulair systeem
5.2 PROPRIOCEPTOREN
Propioceptoren
Meten spieractiviteit en positie gewrichten
Spierspoelen
Als intrafusale spiervezels in // geschakeld met gewone extrafusale spiervezels
Registreren kleine lengteverschillen via stretchgevoelige Piezo2-ionenkanalen
Receptorpotentiaal ↑ met snelheid en amplitudo v uitrekking
Ia-afferenten
Ø Draaien spiraalvormig rond centrale gebied spierspoel
Ø Geleiden dynamische én statische informatie
Type II-afferenten
Ø Eindigen op hun intermediaire gebied
Ø Geven statische info door
Aan polen spierspoelen komen gamma-motorneuronen toe
Ø Regelen gevoeligheid spierspoelen
1
, Figuur 5.1. Spierspoelen detecteren veranderingen in spierlengte. We onderscheiden dynamische
en statische kernzakvezels en kernketenvezels. Ia-afferenten bezenuwen de drie types, type II-afferenten
bezenuwen de kernketenvezels en statische kernzakvezels.
Golgi-peesorganen
Omkapselde collageenbundels
Gelegen op spier-peesovergang
Gevoelig voor contractie
In serie geschakeld met spiervezels
Meten spierspanning en contractiekracht via Ib-afferenten
Figuur 5.2. Het Golgi-peesorgaan signaleert de kracht in de spier via Ib-afferenten
die gecomprimeerd worden door collageenvezels.
SA2-mechanoreceptoren
In huid
Registeren stretch coderen zo positie vingers
Gewrichtsreceptoren
In gewrichtskapsels en ligamenten
Meestal verbonden met snel adapterende neuronen
Gevoelig aan hoek, richting en snelheid v beweging in gewricht
2
