Benaderingen assessment schema
Herstelbenadering
Wat is het?
Leren leven met een ontwrichtende aandoening, beperking of kwetsbaarheid waarbij
de mogelijkheden en de kracht van de mens centraal staan.
Wat bereik je?
Ondersteunen bij herstel door op een andere manier te kijken naar mensen met een
langdurige psychische kwetsbaarheid dan gebruikelijk.
Model?
Vier fasen herstelproces:
1. Overweldig door de aandoening
2. Worstelen met de aandoening
3. Leven met de aandoening
4. Leven voorbij de aandoening
Houding sociaal werker
1. Houding van hoop en optimisme
2. Aandachtig aanwezig
3. Ruimte maken voor, ondersteun en sluit aan bij het eigen verhaal cliënt
4. Herkent en stimuleert de kracht van de cliënt en de ervaringskennis
5. Erkent, benut en stimuleert de ondersteuning van de cliënt door anderen
6. Gericht op het vergroten van de autonomie
Let op!
Stigma: een proces waarin een groep personen negatief wordt gelabeld, veroordeeld
en uitgesloten. Dit is onderverdeeld in zelfstigma (ik ben gek), publiekstigma (Belgen
zijn dom) en structureel stigma (dit zit in wetten of bepaalde regels verankerd, denk
aan extra zorg door beperking bv)
Oplossingsgericht werken
Wat is het?
Elk probleem biedt een mogelijkheid voor het vind van een eigen oplossing. Je
verschuift het accent van denken en praten over problemen naar praten en denken
over oplossingen.
Wat bereik je?
De cliënt krijgt een andere kijk op het probleem en leert vanuit een ander perspectief
om te gaan met het probleem en de oplossingen.
Model of belangrijke typen relaties?
Er kunnen 3 typen relaties ontstaan tussen de cliënt en de sociaal werker:
1. De klanttypische relatie De cliënt heeft een probleem en ziet zichzelf als deel
van de oplossing. Er is een hulpvraag aanwezig en de cliënt geeft aan dat de
sociaal werker hier onderdeel van mag zijn. Interventie is vooral gericht op
krachtbronnen (opnieuw) weten te gebruiken.
2. De bezoekertypische relatie de cliënt heeft geen hulpvraag en ziet zichzelf niet
als een deel van het probleem of de oplossing. Dus de sociaal werker kan hem
niet helpen. Interventie is vooral gericht op een relatie op te bouwen met de cliënt.
3. De klagertypische relatie De cliënt ervaart een probleem en heeft een
hulpvraag, maar ziet zichzelf niet als deel van de oplossing. Er is geen hulpvraag
en geen hulp geboden vanuit de sociaal werker. Interventie is vooral gericht op
eigen mogelijkheden en verantwoordelijkheden.
, Ook is er sprake van een 8 stappendans als model:
1. Contact leggen: kennismaking, neem de tijd, leer de persoon kennen
2. Context verhelderen: wat is er aan de hand, waarom is je cliënt bij jou, wat is de
situatie?
3. Doelen stellen: Probeer zo concreet mogelijk de koers te bepalen en waaraan
gaat er gewerkt worden?
4. Resources ontdekken: wat zijn de sterke punten? Wat werkt goed?
5. Uitzonderingen zoeken: wanneer is er geen probleem/
6. Schaalvraag stellen
7. Wondervraag stellen
8. Complimenteren: Constant
Motiverende gespreksvoering
Wat is het?
Motiveren of tot verandering toe te zetten door de hulpverlener. De mensen gaan
inzien dat zij een probleem hebben en gemotiveerd raken om dit aan te pakken.
Wat doe je?
Open vragen stellen, want er moet ruimte gegeven worden om zelf na te denken en
te kiezen welke kant het antwoord op gaat.
Echt luisteren, reflecteren, empathisch en focus op waar de ander aan toe is in zijn
veranderproces.
Let op!
Ambivalentie: Ja-maar dilemma: Waarom lukt het bij andere mensen wel. Een
voorbeeld: Eigenlijk zou ik geen zoetigheid als tussendoortjes moeten nemen, maar
als ik trek heb ik ik er niet vanaf blijven.
Model?
Stadia van gedragsverandering:
Voorbewustwording: informatie geven, relatie leggen, klachten en problemen-gedrag
Bewustwording: afwegen van de voor-en nadelen, persoonlijke effectiviteit versterken
Voorbereiding: Hulp bij het nemen van een weloverwogen besluit (SMART)
Actie: hulp bij het uitvoeren van de verandering, zelfcontrolemaatregelen
Volhouden: terugvalpreventie: herkennen van risicosituaties en vaardigheidstraining
Terugvallen: Hulp bij het overwegen om opnieuw het proces te doorlopen
Houding als sociaal werker
1. Onvoorwaardelijke acceptatie
2. Gelijkwaardigheid
3. Samenwerking
4. Client is verantwoordelijk
Technieken voor gespreksvoering
1. Open vragen stellen
2. Reflectief luisteren
3. Bevestigen en bekrachtigen
4. Samenvatten
5. Uitlokken van verandertaal (alle uitspraken van de ander die gaan over de
verandering of zeg maar haar wensen, voor of tegen de huidige situatie.
Tijdens assessment: Beslissingsbalans: duidelijk de voor- en nadelen kleven aan niet
veranderen, maar ook tegelijkertijd wel-veranderen
Herstelbenadering
Wat is het?
Leren leven met een ontwrichtende aandoening, beperking of kwetsbaarheid waarbij
de mogelijkheden en de kracht van de mens centraal staan.
Wat bereik je?
Ondersteunen bij herstel door op een andere manier te kijken naar mensen met een
langdurige psychische kwetsbaarheid dan gebruikelijk.
Model?
Vier fasen herstelproces:
1. Overweldig door de aandoening
2. Worstelen met de aandoening
3. Leven met de aandoening
4. Leven voorbij de aandoening
Houding sociaal werker
1. Houding van hoop en optimisme
2. Aandachtig aanwezig
3. Ruimte maken voor, ondersteun en sluit aan bij het eigen verhaal cliënt
4. Herkent en stimuleert de kracht van de cliënt en de ervaringskennis
5. Erkent, benut en stimuleert de ondersteuning van de cliënt door anderen
6. Gericht op het vergroten van de autonomie
Let op!
Stigma: een proces waarin een groep personen negatief wordt gelabeld, veroordeeld
en uitgesloten. Dit is onderverdeeld in zelfstigma (ik ben gek), publiekstigma (Belgen
zijn dom) en structureel stigma (dit zit in wetten of bepaalde regels verankerd, denk
aan extra zorg door beperking bv)
Oplossingsgericht werken
Wat is het?
Elk probleem biedt een mogelijkheid voor het vind van een eigen oplossing. Je
verschuift het accent van denken en praten over problemen naar praten en denken
over oplossingen.
Wat bereik je?
De cliënt krijgt een andere kijk op het probleem en leert vanuit een ander perspectief
om te gaan met het probleem en de oplossingen.
Model of belangrijke typen relaties?
Er kunnen 3 typen relaties ontstaan tussen de cliënt en de sociaal werker:
1. De klanttypische relatie De cliënt heeft een probleem en ziet zichzelf als deel
van de oplossing. Er is een hulpvraag aanwezig en de cliënt geeft aan dat de
sociaal werker hier onderdeel van mag zijn. Interventie is vooral gericht op
krachtbronnen (opnieuw) weten te gebruiken.
2. De bezoekertypische relatie de cliënt heeft geen hulpvraag en ziet zichzelf niet
als een deel van het probleem of de oplossing. Dus de sociaal werker kan hem
niet helpen. Interventie is vooral gericht op een relatie op te bouwen met de cliënt.
3. De klagertypische relatie De cliënt ervaart een probleem en heeft een
hulpvraag, maar ziet zichzelf niet als deel van de oplossing. Er is geen hulpvraag
en geen hulp geboden vanuit de sociaal werker. Interventie is vooral gericht op
eigen mogelijkheden en verantwoordelijkheden.
, Ook is er sprake van een 8 stappendans als model:
1. Contact leggen: kennismaking, neem de tijd, leer de persoon kennen
2. Context verhelderen: wat is er aan de hand, waarom is je cliënt bij jou, wat is de
situatie?
3. Doelen stellen: Probeer zo concreet mogelijk de koers te bepalen en waaraan
gaat er gewerkt worden?
4. Resources ontdekken: wat zijn de sterke punten? Wat werkt goed?
5. Uitzonderingen zoeken: wanneer is er geen probleem/
6. Schaalvraag stellen
7. Wondervraag stellen
8. Complimenteren: Constant
Motiverende gespreksvoering
Wat is het?
Motiveren of tot verandering toe te zetten door de hulpverlener. De mensen gaan
inzien dat zij een probleem hebben en gemotiveerd raken om dit aan te pakken.
Wat doe je?
Open vragen stellen, want er moet ruimte gegeven worden om zelf na te denken en
te kiezen welke kant het antwoord op gaat.
Echt luisteren, reflecteren, empathisch en focus op waar de ander aan toe is in zijn
veranderproces.
Let op!
Ambivalentie: Ja-maar dilemma: Waarom lukt het bij andere mensen wel. Een
voorbeeld: Eigenlijk zou ik geen zoetigheid als tussendoortjes moeten nemen, maar
als ik trek heb ik ik er niet vanaf blijven.
Model?
Stadia van gedragsverandering:
Voorbewustwording: informatie geven, relatie leggen, klachten en problemen-gedrag
Bewustwording: afwegen van de voor-en nadelen, persoonlijke effectiviteit versterken
Voorbereiding: Hulp bij het nemen van een weloverwogen besluit (SMART)
Actie: hulp bij het uitvoeren van de verandering, zelfcontrolemaatregelen
Volhouden: terugvalpreventie: herkennen van risicosituaties en vaardigheidstraining
Terugvallen: Hulp bij het overwegen om opnieuw het proces te doorlopen
Houding als sociaal werker
1. Onvoorwaardelijke acceptatie
2. Gelijkwaardigheid
3. Samenwerking
4. Client is verantwoordelijk
Technieken voor gespreksvoering
1. Open vragen stellen
2. Reflectief luisteren
3. Bevestigen en bekrachtigen
4. Samenvatten
5. Uitlokken van verandertaal (alle uitspraken van de ander die gaan over de
verandering of zeg maar haar wensen, voor of tegen de huidige situatie.
Tijdens assessment: Beslissingsbalans: duidelijk de voor- en nadelen kleven aan niet
veranderen, maar ook tegelijkertijd wel-veranderen
