Samenvatting Hoofdstuk 5 China Training voor het Examen met Historische Contexten

Samenvatting Geschiedenis ‘Training voor het Examen met Historische
Contexten’
Hoofdstuk 5 – China 1842-2001
5.1 – Chinees keizerrijk begin 19e eeuw ernstig verzwakt
De keizers regeren als absolute vorsten
19e eeuw: Qing-dynastie/Mantsjoe-dynastie = familieregering

Regeerden bij Hemels mandaat – dus hemel geeft macht en keizerlijk hof vanaf 1421 in Peking
(Beijing)

Keizer  provincies  prefecturen  districten (ambtenaren aan hoofd – hoogste ambtenaren =
mandarijnen – hielden toezicht)

Ambtenarenexamen: grote kennis van o.a. literatuur  ambtenaren die slaagden waren zodoende
betrouwbaar en dachten hetzelfde  betere regering

Het centrale gezag was gebaseerd op het confucianisme
Aanvulling op geloof in hemelse en aarde orde

Bedacht door Kong Foe-Tsoe (551-449 v. Chr.) = Confucius

Belangrijkste kenmerken:

 Nadruk op persoonlijk gedrag
o Mens van nature goed
o Juist gedragen  problemen verdwijnen
 Leer van 5 menselijke relaties
o Juiste betrekkingen tussen
 Heerser – onderdanen
 Vader – zoon
 Echtgenoot – vrouw
 Oudere – jongere broer
 Vrienden
 Verplichtingen hoog- en laaggeplaatsten
o Lager geplaatsten
 Toewijding
 Gehoorzaamheid
o Hoger geplaatsten
 Goede voorbeeld geven
o Keizer
 Handelen in overeenstemming confuciaanse leer  ambtenaren doen dat
dan ook
 Rituelen zodat iedereen zich op de juiste manier gedraagt
o Vooral uitgebreide regels en gewoonten in keizerrijk



Corruptie in keizerlijk China: was ooit iemand corrupter dan Heshen?
 Heshen (1750-1799)

, o Van paleiswacht tot belangrijke vertrouweling
 Stal geld  samenleving wordt wankel
o Bijvoorbeeld dammen en dijken konden niet meer goed onderhouden worden 
overstromingen
o Verhoogt prijzen rijst  meer geld voor zichzelf  hongersnood
 Heshen veroordeeld tot lingchi = lichaam in stukjes gesneden
o Wordt toch opgehangen (was schoonzoon keizer)
o Had veel bezittingen  verdwenen??

Problemen voor Qing-dynastie eind 18e, begin 19e eeuw
Gezag Qing-dynastie verzwakt  crisis door:

 Corruptie
o Inefficiënt bestuur
o Heshen
 (Politieke) crisis
o Opstand van de Witte Lotus (1796)
o Arme mensen komen in opstand
o Bestrijding moeilijk door corruptie
o Veel migratie door hongersnoden  spanningen
 Hongersnoden
o Door natuurrampen/uitbuiting overheid/overbevolking/bevolking groeit maar
landbouw niet

5.2 – De Eerste Opiumoorlog (1839-1842): China doet concessies
Zowel China als het Westen beschouwt zich als superieur
China: Rijk van het midden  zien zichzelf als voorbeeld bijvoorbeeld van cultuur

Qing-dynastie heeft niet veel betrekkingen met ‘ondergeschikt’ buitenland – onderhandelen is
erkennen van gelijkheid

Westen: gaat imperialiseren:

Politieke overheersing en economische uitbuiting

The White Mens Burden  beschaving brengen – wil China niet

Beiden willen niet aanpassen – Engeland wil dat China aanpast desnoods door geweld

De voor China schadelijke gevolgen van de opiumhandel
Meer opium in 18e eeuw van Brits-Indië naar China  was schadelijk voor China:

 Moest met Chinees zilver betaald worden  economie lijdt
o Erger vanaf 1834: Britse regering maakt onder druk einde aan monopolie East India
Company  iedereen mag invoeren
 Sociale ontwrichting
o Vooral in de kustgebieden veel verslaving
 Chinese regering verbiedt tevergeefs
o Chinese ambtenaren sterk omkoopbaar
o Illegale opiumhandel groeit