Samenvatting anatomie les 4
6.3 Osteologie van de schoudergordel
3 botstukken:
▪ Clavicula (sleutelbeen)
▪ Scapula (schouderblad)
▪ Humerus (opperarmbeen)
➔ Clavicula
(rechterbotstuk)
De oriëntatie van een botstuk moet bij elke afbeelding gekend zijn:
• Bepaal wat de ventrale en wat de dorsale zijde is
• Bepaal wat de mediale en wat de laterale zijde is
• Bepaal wat superior en wat inferior gelegen is
• De clavicula is een voornamelijk rond botstuk dat tot de groep van de
lange beenderen behoort. Het is tussen sternum (borstbeen) en
scapula (schouderblad) geklemd. Vanaf craniaal gezien is de clavicula
S-vormig gebogen.
• Het mediale uiteinde (extremitas sternalis) van de clavicula
articuleert met het manubrium sterni. Het bezit een klein gewrichtsvlak
namelijk de facies articularis sternalis.
,• Het laterale uiteinde (extremitas acromialis) van de clavicula articuleert
met de scapula ter hoogte van het acromion. Het gewrichtsvlakje is de
facies articularis acromialis.
• Het mediale tweederde deel van de clavicula is rond en convex naar
voren
• Het laterale deel van de clavicula is aan de onder- en bovenzijde afgeplat
en is convex naar achteren.
• Het gladde, bovenste oppervlak van de clavicula ligt juist onder de
huid. Het ruwe onderste oppervlak van het acromiale uiteinde is
gekenmerkt door opvallende lijnen en knobbeltjes, de
aanhechtingsplaatsen voor spieren en banden.
• De clavicula is over zijn gehele lengte van buiten af te palperen.
• De claviculae zijn betrekkelijk klein en kwetsbaar, dus breuken komen
vrij veel voor. Iemand die bij een val met gestrekte arm op zijn hand landt
kan bijvoorbeeld de clavicula breken.
• Fracturen van de clavicula komen vaak voor, ze zijn
bijna steeds het gevolg van verkeers- en
sportongevallen.
• Bij een claviculafractuur wordt het laterale fragment door het gewicht
van de arm en door de m. pectoralis major naar beneden getrokken. Het
proximale deel wordt door de m. sternocleidomastoideus naar boven
getrokken.
• De patiënt ondersteunt de elleboog om de pijn te onderdrukken.
• Meestal geneest een claviculafractuur vrij snel. Bij volwassenen bestaat de
behandeling uit immobilisatie met een cijfer 8 verband of een mitella
(draagdoek) gedurende 3-4 weken. Bij kinderen geldt dezelfde
behandeling maar bij hen geneest de fractuur nog sneller
, ➔ Scapula
• capula (enkelvoud), scapulae (meervoud)
• De scapula is een driehoekig plat botstuk met twee zijden (een voor- en
achterzijde), drie hoekpunten (anguli) en drie randen (margines)
• De brede driehoek wordt begrensd door 3 randen
➢ Margo superior
➢ Margo medialis
➢ Margo lateralis
• Spieren die de positie van de scapula bepalen, zijn langs deze randen
aangehecht.
Dorsaal aanzicht
6.3 Osteologie van de schoudergordel
3 botstukken:
▪ Clavicula (sleutelbeen)
▪ Scapula (schouderblad)
▪ Humerus (opperarmbeen)
➔ Clavicula
(rechterbotstuk)
De oriëntatie van een botstuk moet bij elke afbeelding gekend zijn:
• Bepaal wat de ventrale en wat de dorsale zijde is
• Bepaal wat de mediale en wat de laterale zijde is
• Bepaal wat superior en wat inferior gelegen is
• De clavicula is een voornamelijk rond botstuk dat tot de groep van de
lange beenderen behoort. Het is tussen sternum (borstbeen) en
scapula (schouderblad) geklemd. Vanaf craniaal gezien is de clavicula
S-vormig gebogen.
• Het mediale uiteinde (extremitas sternalis) van de clavicula
articuleert met het manubrium sterni. Het bezit een klein gewrichtsvlak
namelijk de facies articularis sternalis.
,• Het laterale uiteinde (extremitas acromialis) van de clavicula articuleert
met de scapula ter hoogte van het acromion. Het gewrichtsvlakje is de
facies articularis acromialis.
• Het mediale tweederde deel van de clavicula is rond en convex naar
voren
• Het laterale deel van de clavicula is aan de onder- en bovenzijde afgeplat
en is convex naar achteren.
• Het gladde, bovenste oppervlak van de clavicula ligt juist onder de
huid. Het ruwe onderste oppervlak van het acromiale uiteinde is
gekenmerkt door opvallende lijnen en knobbeltjes, de
aanhechtingsplaatsen voor spieren en banden.
• De clavicula is over zijn gehele lengte van buiten af te palperen.
• De claviculae zijn betrekkelijk klein en kwetsbaar, dus breuken komen
vrij veel voor. Iemand die bij een val met gestrekte arm op zijn hand landt
kan bijvoorbeeld de clavicula breken.
• Fracturen van de clavicula komen vaak voor, ze zijn
bijna steeds het gevolg van verkeers- en
sportongevallen.
• Bij een claviculafractuur wordt het laterale fragment door het gewicht
van de arm en door de m. pectoralis major naar beneden getrokken. Het
proximale deel wordt door de m. sternocleidomastoideus naar boven
getrokken.
• De patiënt ondersteunt de elleboog om de pijn te onderdrukken.
• Meestal geneest een claviculafractuur vrij snel. Bij volwassenen bestaat de
behandeling uit immobilisatie met een cijfer 8 verband of een mitella
(draagdoek) gedurende 3-4 weken. Bij kinderen geldt dezelfde
behandeling maar bij hen geneest de fractuur nog sneller
, ➔ Scapula
• capula (enkelvoud), scapulae (meervoud)
• De scapula is een driehoekig plat botstuk met twee zijden (een voor- en
achterzijde), drie hoekpunten (anguli) en drie randen (margines)
• De brede driehoek wordt begrensd door 3 randen
➢ Margo superior
➢ Margo medialis
➢ Margo lateralis
• Spieren die de positie van de scapula bepalen, zijn langs deze randen
aangehecht.
Dorsaal aanzicht