Samenvatting Hoofdstuk 4 Duitsland in Europa Training voor het examen met Historische Contexten 6VWO

Samenvatting Geschiedenis ‘Training voor het Examen met Historische
Contexten’
4.1 – Zwakke plekken van de Republiek van Weimar
Republiek Weimar (sociaaldemocra sche regering) – wankel door:

 Moesten wapenstilstand tekenen
 Weinig vertrouwen in leiders
 Economie stond er slecht voor door
o Herstelbetalingen
o Verlies grondstofrijke gebieden

De regering van de Republiek van Weimar krijgt te maken met veel tegenstand
Bijna niemand geloofde in de Republiek (communisten, na onalisten, conserva even, ex-soldaten)

 Communisten
o Propaganda voor eigen ideaal
o Wilden zelf alle macht
o Een van de sterkste communistische partijen van Europa
o Niet eens met democratie – wel goed middel tot propaganda en om macht te krijgen
 Nationalisten en conservatieven
o Minder macht politieke partijen – zelf meer macht
o Socialisten hadden oorlog laten verliezen door een nadelige vrede
o Leger kon nog strijden  dolkstootlegende
o Communisme niet goed bestreden door Republiek van Weimar
 Teleurgestelde ex-soldaten
o Geen baan
o Leven gewaagd voor dit?
o  worden fascistisch/communistisch/conservatief

De regering krijgt de schuld van alles: de nederlaag, de Vrede van Versailles en de slechte
economische toestand
 SociaalDemocratische regering verantwoordelijk voor
o Nederlaag WO1
o Verdrag van Versailles 1919
 Gevolg: slechte economische toestand
 Leiders Weimar-republiek wilden
o Vreedzame politiek
o Duitsland en Europa voor zich winnen
o Bemoeilijkt door vrede van Versailles
 Werd opgelegd
 Herstelbetalingen
 Oost-Pruisen kwam los te liggen van de rest doordat grondgebied
moest worden afgestaan
 Frankrijk kreeg Elzas-Lotharingen terug – was in 1871 door Duitsland
geannexeerd
 Duitse koloniën verdeeld onder geallieerden
 Ontwapening

,  Economie leidt onder verlies grondstofrijke gebieden

Achterstand in herstelbetalingen leidt tot bezetting Ruhrgebied en grote economische
problemen
Achterstand herstelbetalingen  Ruhrgebied wordt bezet door Fransen/Belgen in 1923

Staking arbeiders  lonen worden doorbetaald  bankbilje en bijgedrukt  hyperinfla e 
economische crisis

Opbloei van de Duitse economie halverwege de jaren ‘20
Dankzij:

 Verzoeningspolitiek met Frankrijk
o Politiek van Frans-Duitse toenadering door Franse minister van BZ Aristide Briand
 Het Dawesplan
o Geallieerde commissie voor herstelbetalingen
o Geleid door bankier Dawes
 Aandeel in aflossing gekoppeld aan economische draagkracht
 VS gingen vanaf 1925 leningen aan Duitsland verstrekken

Beze ngstroepen vertrekken  economisch herstel  1924 – 1929



4.2 – De nazi’s profiteren van de economische crisis van 1929
Crisis van het wereldkapitalisme treft in Europa vooral Duitsland
Oktober 1929: extreme daling aandelen Wall Street New York  beurskrach  faillissementen en
daling produc e  werkloosheid

Crisis sloeg over naar Europa (nauwe – economische – band met VS) + VS vraagt leningen
(Dawesplan) terug  produc ebeperkingen + ontslagen

De crisis is gunstig voor de nazi’s
 Economische crisis  politieke crisis
o Politieke instabiliteit: er is geen oplossing voor problemen
o Coalitieregering valt uiteen in 1930
o Meerderheid nieuwe regering mislukt
o Artikel 48 grondwet: noodtoestand  regering met noodverordeningen
 Macht in handen Rijkskanselier en president
 President het machtigst: kan weigeren verordening te tekenen/kan
Rijkskanselier benoemen en ontslaan
 Vooral NSDAP profiteert van de crisis
o Duidelijk alternatief voor parlementaire democratie
o Leider Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei Adolf Hitler beloofde
economische welvaart/ongedaan maken Verdrag van Versailles
 Was kleine partij, opgericht in 1920
 1923: mislukte staatsgreep  Hitler in gevangenis  partij valt bijna uit
elkaar
 Hitler schrijft Mein Kampf in 1925  pas beroemd na 1939
  NSDAP wordt massaorganisatie door propaganda en paramilitair vertoon