Samenvatting Overheidscommunicatie, gegeven door Mvr. Theunen, PXL,

Samenvatting
overheidscommunicatie
 Opdracht over klimaat
o Inleiding
 Website: burgermeesterconvenant.eu + klimaat.be
 Convenantinitiatief
 Woord voor bestuur die steden kunnen opnemen om mee te helpen tegen
de klimaatverandering
 Hasselt
 Duurzame stad
 Klimaatactieplan
o Opdracht
 Deadline 10 januari
 Teamopdracht per 2/3
 Onderdelen
 Zie ppt
 Concept
 Creatief idee bedenken om de CO2 uitstoot te verminderen in Hasselt en
veel mensen betrekken
 Iets kleins, iets haalbaar

Deel 6: communicatie bovenbouw

5. Gedragsbeïnvloedende communicatie
 Voorbeeld
o Nudging
o Neuromarketing
o Groepseffect
 Sociale druk
o Stimuli
o Mensen verplichten
o Beloningen
 Bv. Examenvragen als voorbeeld krijgen
 Inleiding
o De ideale student?
 Aanwezig zijn in de les
 Meewerken/interactie in de les
 Maken van een planning
o Kan het beter?
 Uitstelgedrag
 Verveeld zijn
o I told yo uso
o Volgende keer beter?

,5.1 Positieve gedragsverandering
 Waarom is het juist gedrag stellen soms zo moeilijk
o Het juiste gedrag “weten” betekent niet dat we onmiddellijk het juiste gedrag stellen
o Verleiding en gewoontes staan in de weg
 Situatie waarin je zit is soms gewoon een beetje ongezond
 We leren leven met de huidige situatie
o Dit geldt ook voor veel thema’s waarover de overheid moet communiceren
 Hoe mensen veranderen?
o Mensen willen vaak verandering, maar willen vaak niet zelf veranderen
o Sommige mensen veranderen nooit
 Pistache nootjes syndroom
 Sommige nootjes gaan niet open en kan je dus niet eten
 Er zullen altijd die-hards zijn
o Achter elke persoon zit een (beweeg)reden voor hun gedrag
o Sommige mensen verwachten een soort deus ex machina die het plots zal oplossen
o Iets onbekend schrikt de mensen af
 Gedragsverandering: mag dat?
o Het moet nog altijd uit vrije wil zijn
o We kunnen mensen manipuleren om bepaald gedrag te stellen
 Door bepaalde info wel/niet te geven
 Dingen te verplichten
o Maar beïnvloeding mag wel degelijk
o Positieve beïnvloeding
 Er is niets fout met gedragsbeïnvloeding als dit helpt om een ‘collectief
verondersteld nut’ te verwezenlijken: iets wat nuttig is voor mens en samenleving,
en waarbij de grote meerderheid van de bevolking het eens is met het doel van die
gedragsbeïnvloeding.
 Non-profit campagnes
 Bv. BOB
 Voorbeeld filmpje
 Gebruikt angst
 Slogan die telkens met hetzelfde woord begint; herhaling
o Negatieve beïnvloeding
 Propaganda
 (Zelfde tactieken en meer)
o Één belanghebbende partij
o Eenzijdig of verzonnen info
 Fake news en fear tactics
 Vooral via sociale media deze dagen
 Voorbeelden Positieve beïnvloeding
o Wie rookt er?
 En waarom stop je niet?
 Hoe tegengaan
 De gevolgen zeer duidelijk maken
o Bv. Choquerende foto’s op de pakjes
 NHS, STK 2015, STK 2017, STK 2019, STK 2012
 Verschillende boodschappen
o STK 2012: proberen om mensen te overtuigen a.d.h.v. feiten,
rationeel

, o NHS: had het meeste impact door het dramatische effect door de
veranderingen in het lichaam weer te geven. Helpt omdat we de
effecten niet meteen zien. Inspelen op angst gevoelens
o STK 2019: emotioneel goed verwoord, er werd op het gevoel
ingespeeld
o STK 2015: biedt hulp aan omdat het zo moeilijk is om te stoppen,
er is meer succes met een begeleider
o STK 2017: oplossing staat op het pakje, de gewone mens wordt
weergegeven hogere herkenbaarheid
o Kom op tegen kanker
 Vloggers tegen sigaretten
 Specifiek op jongeren gericht
 Laten de effecten van de schadelijke stoffen zien
 Maakt duidelijke wat er net in sigaretten zit
 Doelgroep: jongeren
 Om te voorkomen dat jongeren beginnen te roken
o Team #RIProken
 Gebruik van sociale media
 Doelgroep: jongeren, middelbaar
 Gebruik van humor
 Gebruik van de community van de influencers
 Worden er voor betaald
 Ook van kom op tegen kanker maar is minder duidelijk
o Effect
 België: dagelijkse rokers met -40% tussen 1980 en 2015
 Door herhaling van campagnes, inzicht in de gevolgen en sociale druk
 Verbod op roken op bepaalde plaatsen
 Maar die hards zal je niet kunne veranderen
 Pistache nootjes syndroom
 Creëert een draagvlak in de maatschappij waardoor de maatregelen beter worden
geabsorbeerd
o Drink je?
 En rijd je dan met de auto?
 Tactiek en aanpak eerste filmpje
 Een waargebeurd verhaal vertellen
 Confronteren met de gevolgen
 In spelen op de emoties
 Tweede filmpje
 Speelt in op angst en choqueren
 Derde filmpje
 Antibiotica, Kan je resistent aan worden
 Leuk om naar te kijken, Deuntje blijft hangen, Simpele boodschap
o Ben jij klaar voor een huisdier?
 Verschil met commerciële communicatie
 Dit is meer voorlichting
 Doel:
o Er wordt hier niks verkocht, wat wel het doel is van commerciële
communicatie

, o Doel hier: mensen doen nadenken en een attitude verandering te
weeg brengen
 Toon:
o Het zijn hier serieuze boodschappen en geen leuke afsluiter
o De boodschappen doen je nadenken
 Creatief
o De manier van maken zijn hetzelfde van beide
 Emotie
o Hier speelt het in op emoties en in een herkenbare situatie
 Filmpje hondje
 Toon: begon met vrolijk, schattig, leuk en eindigt zeer triestig
 Filmpje oma
5.2 Een gefaseerde aanpak
o Gefaseerde aanpak
 wat – gedragsdoelen (gedrag aanpassen? positieve attitude teweegbrengen?)
 Bepalen van gedragsdoelen: wie doet wat als je doel bereikt is?
 wie – doelgroepen
 Onderzoeken van je doelgroep: wie is de doelgroep? Welke kenmerken
heeft die? Waarom doet die al wat je wil of nog niet? Wat weerhoudt, wat
stimuleert die doelgroep tot de beoogde gedragswijziging? Mogelijk gaat
het om verschillende doelgroepen die elk andere motieven hebben om al
dan niet in te gaan op je vraag tot wijziging van houding of gedrag.
 hefbomen (zie ook 7E)
 Welke gedragsbijsturende hefbomen kan je inzetten om je doelroep in
beweging te zetten? (7E-model)
 strategie & boodschap
 Bepalen van strategie, communicatieboodschap en concept: hoe gaan we
onze doelgroepen aanspreken?
 Opmaak van een campagneplan en –budget: welke digitale, gedrukte, mondelinge,
en/of audiovisuele kanalen zetten we wanneer in om welke doelgroepen te
bereiken?
 Creatie en productie
 Starten en uitrollen van de campagne
 Tussentijdse evaluatie
 Slotevaluatie
o Wie doet wat wanneer het doel bereikt is?
o Waarom doet je doelgroep momenteel nog niet wat nodig is?
o Hefbomen, later meer daarover, communicatie is soms /vaak niet voldoende. Wat werkt
het best: mix.
 Beïnvloeding van gedrag en houding
o =uitdagende doelstelling
o Enkel communicatie of informatie is vaak onvoldoende

5.3 problematiek uitklaren en beïnvloedingsdoelen helder krijgen
o De wortel- de preek- de stok
 Stok=straffen
 De wortel=beloning
 De preek= informatieve aspect
o Straffen-faciliteren-belonen-sensibiliserencommunicatie