,Inhoud
Inleiding & terminologie .................................................................................................................................. 1
1. Absorptie: transport van farmaca over biologische membranen ................................................................. 2
1.1. Mechanismen bij de opname van stoffen over biologische membranen ............................................... 3
1.2. Mechanismen die de opname van stoffen over membranen beïnvloeden ............................................ 5
1.3. Opname vanuit het gastro-intestinaalstelsel: interfererende factoren .................................................. 7
2. Verdeling of distributie .............................................................................................................................. 11
2.1. Distributievolume .................................................................................................................................. 11
2.2. Waarvan is het distributievolume afhankelijk? ................................................................................ 12
2.3. Enkele bijzondere weefsels met betrekking tot distributie ................................................................... 14
3. Eliminatie ................................................................................................................................................... 16
3.1. Biotransformatie .................................................................................................................................... 16
3.2. Renale klaring ........................................................................................................................................ 23
3.3. Andere excretiewegen ........................................................................................................................... 25
4. Farmacokinetiek ........................................................................................................................................ 27
4.1. Eenmalige intraveneuze toediening ...................................................................................................... 28
4.2. Eenmalige extra-vasculaire toediening .................................................................................................. 31
4.3. Herhaalde toediening ............................................................................................................................ 34
4.4. Continu intraveneus infuus.................................................................................................................... 35
4.5. Het doseringsschema en het therapeutisch venster ............................................................................. 36
4.6. Plasmaspiegelbepalingen ...................................................................................................................... 37
4.7. Niet-lineaire kinetiek ............................................................................................................................. 40
4.8. Stereoselectieve farmacokinetiek ......................................................................................................... 41
5. Farmacodynamiek ..................................................................................................................................... 42
5.1. Farmacologische effecten op moleculair niveau ................................................................................... 42
5.2. Farmacologische effecten op orgaan niveau: de concentratie-effect curve ......................................... 44
5.3. Farmacologische effecten in een organisme of populatie: de dosis-effect curve ................................. 47
6. Toedieningsvormen ................................................................................................................................... 53
6.1. Enterale inname..................................................................................................................................... 53
6.2. Parenteraal ............................................................................................................................................ 56
7. Farmacotherapie bij risicopopulaties ......................................................................................................... 58
7.1. Farmacotherapie bij extreme leeftijden ................................................................................................ 58
7.2. Farmacotherapie tijdens conceptie, zwangerschap en borstvoeding .............................................. 60
7.3. Farmacotherapie en co-morbiditeit ...................................................................................................... 64
8. Acute intoxicaties ...................................................................................................................................... 67
8.1. Algemene principes ............................................................................................................................... 67
8.2. Ondersteunende therapie ..................................................................................................................... 68
8.3. Verwijderen van nog niet geabsorbeerde stof ...................................................................................... 69
8.4. Versnellen van de eliminatie ................................................................................................................. 71
8.5. Identificatie van het oorzakelijk toxine ................................................................................................. 72
8.6. Specifieke antidota ................................................................................................................................ 73
, 8.7. De comateuze patiënt ........................................................................................................................... 74
APPENDIX A ................................................................................................................................................... 76
Ontdekking, ontwikkeling en evaluatie van nieuwe geneesmiddelen ............................................................ 76
APPENDIX B ................................................................................................................................................... 80
Naamgeving van geneesmiddelen ................................................................................................................. 80
APPENDIX C ................................................................................................................................................... 81
Het informeren van de patiënt ...................................................................................................................... 81
APPENDIX D ................................................................................................................................................... 84
Het medisch voorschrift voor ambulante patiënten....................................................................................... 84
APPENDIX E ................................................................................................................................................... 94
Regelgevende aspecten, inclusief farmacovigilantie ...................................................................................... 94
APPENDIX F ................................................................................................................................................... 94
Farmacologische aspecten van antibioticagebruik ......................................................................................... 94
,
,
Inleiding & terminologie .................................................................................................................................. 1
1. Absorptie: transport van farmaca over biologische membranen ................................................................. 2
1.1. Mechanismen bij de opname van stoffen over biologische membranen ............................................... 3
1.2. Mechanismen die de opname van stoffen over membranen beïnvloeden ............................................ 5
1.3. Opname vanuit het gastro-intestinaalstelsel: interfererende factoren .................................................. 7
2. Verdeling of distributie .............................................................................................................................. 11
2.1. Distributievolume .................................................................................................................................. 11
2.2. Waarvan is het distributievolume afhankelijk? ................................................................................ 12
2.3. Enkele bijzondere weefsels met betrekking tot distributie ................................................................... 14
3. Eliminatie ................................................................................................................................................... 16
3.1. Biotransformatie .................................................................................................................................... 16
3.2. Renale klaring ........................................................................................................................................ 23
3.3. Andere excretiewegen ........................................................................................................................... 25
4. Farmacokinetiek ........................................................................................................................................ 27
4.1. Eenmalige intraveneuze toediening ...................................................................................................... 28
4.2. Eenmalige extra-vasculaire toediening .................................................................................................. 31
4.3. Herhaalde toediening ............................................................................................................................ 34
4.4. Continu intraveneus infuus.................................................................................................................... 35
4.5. Het doseringsschema en het therapeutisch venster ............................................................................. 36
4.6. Plasmaspiegelbepalingen ...................................................................................................................... 37
4.7. Niet-lineaire kinetiek ............................................................................................................................. 40
4.8. Stereoselectieve farmacokinetiek ......................................................................................................... 41
5. Farmacodynamiek ..................................................................................................................................... 42
5.1. Farmacologische effecten op moleculair niveau ................................................................................... 42
5.2. Farmacologische effecten op orgaan niveau: de concentratie-effect curve ......................................... 44
5.3. Farmacologische effecten in een organisme of populatie: de dosis-effect curve ................................. 47
6. Toedieningsvormen ................................................................................................................................... 53
6.1. Enterale inname..................................................................................................................................... 53
6.2. Parenteraal ............................................................................................................................................ 56
7. Farmacotherapie bij risicopopulaties ......................................................................................................... 58
7.1. Farmacotherapie bij extreme leeftijden ................................................................................................ 58
7.2. Farmacotherapie tijdens conceptie, zwangerschap en borstvoeding .............................................. 60
7.3. Farmacotherapie en co-morbiditeit ...................................................................................................... 64
8. Acute intoxicaties ...................................................................................................................................... 67
8.1. Algemene principes ............................................................................................................................... 67
8.2. Ondersteunende therapie ..................................................................................................................... 68
8.3. Verwijderen van nog niet geabsorbeerde stof ...................................................................................... 69
8.4. Versnellen van de eliminatie ................................................................................................................. 71
8.5. Identificatie van het oorzakelijk toxine ................................................................................................. 72
8.6. Specifieke antidota ................................................................................................................................ 73
, 8.7. De comateuze patiënt ........................................................................................................................... 74
APPENDIX A ................................................................................................................................................... 76
Ontdekking, ontwikkeling en evaluatie van nieuwe geneesmiddelen ............................................................ 76
APPENDIX B ................................................................................................................................................... 80
Naamgeving van geneesmiddelen ................................................................................................................. 80
APPENDIX C ................................................................................................................................................... 81
Het informeren van de patiënt ...................................................................................................................... 81
APPENDIX D ................................................................................................................................................... 84
Het medisch voorschrift voor ambulante patiënten....................................................................................... 84
APPENDIX E ................................................................................................................................................... 94
Regelgevende aspecten, inclusief farmacovigilantie ...................................................................................... 94
APPENDIX F ................................................................................................................................................... 94
Farmacologische aspecten van antibioticagebruik ......................................................................................... 94
,
,