GEMEENTERECHT
College 8
Wat is gemeenterecht;
Denk aan de 3 functies van staatsrecht:
1. Constituerend
2. Attribuerend
3. Regulerend
3 belangrijke organen:
1. De gemeenteraad
2. College van burgermeester en wethouders
3. Burgermeester
Hier is de Awb van toepassing
De gemeente = territoriale decentralisatie
Dualisme = je kan geen meerdere functies tegelijk hebben, dit is in Nederland
Monisme = 1, er is 1 macht en kan meerdere functies tegelijk hebben
Functionele en territoriale decentralisatie:
Decentralisatie = taken en bevoegdheden zijn verdeeld op verschillende niveaus
Functioneel = hierbij staat de functie van de overheden centraal. Denk aan bijvoorbeeld het
COA, DUO of de NOVA. Toezichthouden staat centraal. Een ZBO is altijd een functionele
decentralisatie.
Territoriaal = hierbij is het grondgebied van belang. De Staat, de provincies of de gemeenten
hebben taken en bevoegdheden op hun grondgebied.
Waterschappen vallen onder beide, functioneel en territoriaal.
Deconcentratie:
Een bepaalde taak wordt niet centraal, maar decentraal uitgevoerd.
Bijvoorbeeld: de Belastingdienst, maar ook het OM of de inspecties van volksgezondheid. De
Minister van Financiën is verantwoordelijk voor de Belastingdienst.
De verantwoordelijk verschuift niet, in tegenstelling tot functionele decentralisatie.
Meerkeuze vraag 1:
Het Commissariaat van de Media (CvM) is een zogenaamd zelfstandig bestuursorgaan (ZBO).
Welke van de volgende stellingen hierover is juist?
1. Het CvM is een voorbeeld van functionele decentralisatie.
2. Het CvM is een voorbeeld van territoriale decentralisatie.
3. Het CvM is een voorbeeld van een gedeconcentreerd bestuursorgaan.
4. Het CvM dient aanwijzingen van de bevoegde minister op te volgen.
, Monisme en dualisme in gemeenterecht:
Wet dualisering gemeentebestuur, zorgt dat gemeentewet op bepaalde stukken is gewijzigd.
Nederland was voor 7 maart 2002 monistisch. Het college van burgermeester en
wethouders bekleedde een van de gemeenteraad afgeleide (en daarmee ongeschikte)
positie. Alle bevoegdheden lagen bij raad. Het college kon alleen bevoegdheid verkrijgen
door middel van delegatie.
Vanaf 7 maart 2002 was Nederland dualistisch. De raad staat nog steeds aan het hoofd van
de gemeente art. 125 lid 1 Gw, maar het college is nevengeschikt aan de raad, want ze
hebben nu eigen taken en bevoegdheden.
Hierdoor werd de invloed van het college minder groot. Maar het laatste woord ligt altijd bij
de raad art. 49 Gemw.
Vraag 1:
Lees onderstaand stuk van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) d.d. 7 september
2018 en beantwoorde de navolgende vragen.
https://vng.nl/artikelen/raadsenquetes-veel-tijd-en-geld-maar-de-moeite-waard
1. Kent u naast de gemeentelijke enquête nog andere controlemiddelen die de
gemeenteraad tot zijn beschikking heeft? Zo ja, welke?
Onderzoeksbevoegdheid art. 155a lid 1 Gemw, recht van interpellatie art. 155a lid 2
Gemw en art. 213 Gemw een accountant instellen.
2. Breng de controlemiddelen in verband met de term dualisme in het
gemeentebestuur.
De een heeft middelen om de ander te controleren, dit is de inhoud van dualisme
3. Kent u nog meer in de Gemeentewet opgenomen voorbeelden van dualisme in de
verhouding tussen de gemeenteraad en het college van B en W? Zo ja, welke?
Art. 13 Gemw incompatibiliteiten
Bevoegdheden van gemeentelijke bestuursorgaan en het legaliteitsbeginsel:
Het legaliteitsbeginsel = ieder overheidsoptreden dient te berusten op een daaraan
voorafgegane algemene regel. Dat die regel gemaakt mag worden, moet staan in de
Grondwet of in een wet in formele zin.
De bevoegdheid voor gemeentelijke bestuursorganen staat (meestal) in 1) de Gemeentewet
of 2) de gemeentelijke verordening.
De Gemeentewet is in opdracht van de Grondwet gemaakt, art. 132 lid 1 Gw.
Op grond van art. 127 Gw mag er een gemeentelijke verordening worden vastgesteld.
Gemeentewet = een organieke wet, gebaseerd op een opdracht van de Grondwet.
College 8
Wat is gemeenterecht;
Denk aan de 3 functies van staatsrecht:
1. Constituerend
2. Attribuerend
3. Regulerend
3 belangrijke organen:
1. De gemeenteraad
2. College van burgermeester en wethouders
3. Burgermeester
Hier is de Awb van toepassing
De gemeente = territoriale decentralisatie
Dualisme = je kan geen meerdere functies tegelijk hebben, dit is in Nederland
Monisme = 1, er is 1 macht en kan meerdere functies tegelijk hebben
Functionele en territoriale decentralisatie:
Decentralisatie = taken en bevoegdheden zijn verdeeld op verschillende niveaus
Functioneel = hierbij staat de functie van de overheden centraal. Denk aan bijvoorbeeld het
COA, DUO of de NOVA. Toezichthouden staat centraal. Een ZBO is altijd een functionele
decentralisatie.
Territoriaal = hierbij is het grondgebied van belang. De Staat, de provincies of de gemeenten
hebben taken en bevoegdheden op hun grondgebied.
Waterschappen vallen onder beide, functioneel en territoriaal.
Deconcentratie:
Een bepaalde taak wordt niet centraal, maar decentraal uitgevoerd.
Bijvoorbeeld: de Belastingdienst, maar ook het OM of de inspecties van volksgezondheid. De
Minister van Financiën is verantwoordelijk voor de Belastingdienst.
De verantwoordelijk verschuift niet, in tegenstelling tot functionele decentralisatie.
Meerkeuze vraag 1:
Het Commissariaat van de Media (CvM) is een zogenaamd zelfstandig bestuursorgaan (ZBO).
Welke van de volgende stellingen hierover is juist?
1. Het CvM is een voorbeeld van functionele decentralisatie.
2. Het CvM is een voorbeeld van territoriale decentralisatie.
3. Het CvM is een voorbeeld van een gedeconcentreerd bestuursorgaan.
4. Het CvM dient aanwijzingen van de bevoegde minister op te volgen.
, Monisme en dualisme in gemeenterecht:
Wet dualisering gemeentebestuur, zorgt dat gemeentewet op bepaalde stukken is gewijzigd.
Nederland was voor 7 maart 2002 monistisch. Het college van burgermeester en
wethouders bekleedde een van de gemeenteraad afgeleide (en daarmee ongeschikte)
positie. Alle bevoegdheden lagen bij raad. Het college kon alleen bevoegdheid verkrijgen
door middel van delegatie.
Vanaf 7 maart 2002 was Nederland dualistisch. De raad staat nog steeds aan het hoofd van
de gemeente art. 125 lid 1 Gw, maar het college is nevengeschikt aan de raad, want ze
hebben nu eigen taken en bevoegdheden.
Hierdoor werd de invloed van het college minder groot. Maar het laatste woord ligt altijd bij
de raad art. 49 Gemw.
Vraag 1:
Lees onderstaand stuk van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) d.d. 7 september
2018 en beantwoorde de navolgende vragen.
https://vng.nl/artikelen/raadsenquetes-veel-tijd-en-geld-maar-de-moeite-waard
1. Kent u naast de gemeentelijke enquête nog andere controlemiddelen die de
gemeenteraad tot zijn beschikking heeft? Zo ja, welke?
Onderzoeksbevoegdheid art. 155a lid 1 Gemw, recht van interpellatie art. 155a lid 2
Gemw en art. 213 Gemw een accountant instellen.
2. Breng de controlemiddelen in verband met de term dualisme in het
gemeentebestuur.
De een heeft middelen om de ander te controleren, dit is de inhoud van dualisme
3. Kent u nog meer in de Gemeentewet opgenomen voorbeelden van dualisme in de
verhouding tussen de gemeenteraad en het college van B en W? Zo ja, welke?
Art. 13 Gemw incompatibiliteiten
Bevoegdheden van gemeentelijke bestuursorgaan en het legaliteitsbeginsel:
Het legaliteitsbeginsel = ieder overheidsoptreden dient te berusten op een daaraan
voorafgegane algemene regel. Dat die regel gemaakt mag worden, moet staan in de
Grondwet of in een wet in formele zin.
De bevoegdheid voor gemeentelijke bestuursorganen staat (meestal) in 1) de Gemeentewet
of 2) de gemeentelijke verordening.
De Gemeentewet is in opdracht van de Grondwet gemaakt, art. 132 lid 1 Gw.
Op grond van art. 127 Gw mag er een gemeentelijke verordening worden vastgesteld.
Gemeentewet = een organieke wet, gebaseerd op een opdracht van de Grondwet.
