Samenvatting Hoofdstuk 15 Conjunctuur - Economie Integraal

Hoofdstuk 15 Conjunctuur
15.1 Conjunctuur en bestedingen
Productiecapaciteit
 Productiecapaciteit van een onderneming = maximale hoeveelheid
goederen en diensten die de onderneming op korte termijn kan voortbrengen
o Vb. productiemiddelen: kapitaalgoederen & arbeid
 Korte termijn: maximale mogelijke productie beperkt
o Knelpuntsfactor = er is een tekort aan 1 van de productiemiddelen in
vergelijking tot de andere productiemiddelen
 Productiecapaciteit van een land =
o Productiecapaciteit ondernemingen + maximale overheidsproductie

Effectieve vraag
 Werkelijke productie bepaalt door de bestedingen
 Effectieve vraag (EV) = C + I + O + E – M
 C; gezinsconsumptie
o Besteedbaar inkomen (dus na belastingen & sociale premies)
o Eventuele leningen
o Hoge rentestand → lenen duur
 I; investeringen → afhankelijk van:
o Verwachte rendement op de investering
o Rentestand
o Verwachte economische groei
o Bezettingsgraad
 Als kapitaalgoederenvoorraad niet volledig is benut
(onderbezetting) → investeringen uitstellen
 O; overheidsbestedingen
o Bepaald door politieke besluiten
 E – M; netto-export
o Factoren die buitenlandse vraag naar Nederlandse producten
beïnvloed:
 Groei bbp van landen waarnaar we uitvoeren
 Prijs Nederlandse exportgoederen t.o.v. prijs concurrerende
producten in andere landen
 Hoogte van de wisselkoers van de euro
o Import afhankelijk van:
 Nederlandse bbp
 Prijs buitenlandse producten t.o.v. onze eigen
 Hoogte wisselkoers euro

, Multiplier
 Toename EV → meer goederen & diensten voortgebracht
 Productie neemt toe → bbp neemt toe
 Hogere bbp → meer bestedingen → bbp stijgt verder
 Zolang productiegrenzen nog niet zijn bereikt: multipliereffect
Conjunctuurbeweging
 Verandering van 1 of meer componenten van de EV kan leiden tot
verandering van het bbp
 Conjunctuur = schommeling van de groei van het reëel bbp
Reëel bbp
nominaal bbp
reëel bbp=
Δ CPI
Conjunctuurcyclus
 Trend = gemiddelde groei van het bbp op langere termijn
 Conjunctuurgolf = werkelijke groei van het bbp
 Herstelperiode: EV neemt toe → productie breidt uit
 Hoogconjunctuur:
o EV blijft hoog
o Groei reëel bbp > trend
o Meer werkgelegenheid: aantal vacatures neemt toe
o Capaciteitsgrenzen vol: toenemende inflatie
o Lonen nemen toe → doorberekend in prijzen
 Overbesteding met bestedingsinflatie
 Stagflatie: onderbezetting van productiecapaciteit & stijging van algemeen
prijspeil → stagnatie & inflatie
 Teruggang: EV neemt af + kans op onderbesteding
o Vraag lager dan productiecapaciteit ondernemingen
 Laagconjunctuur:
o Groei reëel bbp < trend
o Vraag naar personeel minder snel toenemen + afname vacatures
o Werkloosheid kan toenemen: conjuncturele werkloosheid
o Inflatie kan afnemen: druk van de vraag naar goederen neemt af
 Recessie = periode waarin 2 kwartalen
achtereen de volumegroei van het bbp
negatief is
 Depressie = wanneer negatieve volumegroei langer aanhoudt